Aflevering 11-12

Op deze plaats bent u gewend het Podium aan te treffen. Dit nummer verschijnt echter zonder een Podium. De redactie vindt dat jammer, maar door omstandigheden is het niet anders.

Vergoedingsrechten kunnen ontstaan tussen samenwoners en gehuwden, bijvoorbeeld als één van hen een eigenwoningschenking ontvangt of privégeld gebruikt voor de (gezamenlijke) eigen woning. Door de eigenwoningschenking ontstaat een (latente) eigenwoningreserve, die naar onze mening aan beide partners wordt toegerekend. Wij roepen de wetgever/staatssecretaris op dit op te lossen door te regelen dat vergoedingsrechten geen gevolgen hebben voor de eigenwoningreserve. In de tussentijd zal de praktijk zich waarschijnlijk moeten redden met een draagplichtovereenkomst, al is daarvan ook niet zeker of dit de gewenste gevolgen voor de eigenwoningreserve heeft bij einde van de relatie of verkoop van de woning.

Dit artikel gaat over de grenzen van de instructiebevoegdheid van een moedervennootschap in concernverhoudingen. Startpunt is de bestuursautonomie van het bestuur van de dochtervennootschap. Deze bestuursautonomie is niet onbegrensd. Een sprekende inperking van de bestuursautonomie is het toekennen van een statutair instructierecht aan de algemene vergadering van een dochtervennootschap (art. 2:129 lid 4 jo. art. 2:239 lid 4 BW). Bij een dochter-bv kan dit instructierecht verder reiken dan bij een dochter-nv. Het ontbreken van een statutair instructierecht laat de ruimte die de moedervennootschap als aandeelhouder heeft om aanwijzingen te geven onverlet. In een dergelijke situatie kan het bestuur van de dochtervennootschap op grond van een autonome afweging besluiten om de aanwijzing al dan niet op te volgen. Materieel is de ruimte om tot een eigen afweging te komen beperkt, vanwege de feitelijke instructiemacht van de moedervennootschap.

In de praktijk bestaat geregeld onduidelijkheid over de omvang van het fideicommissaire vermogen bij het in vervulling gaan van de voorwaarde van een fideicommissaire erfstelling. Wij behandelen in dit artikel een aantal belangrijke elementen die de (vaststelling van de) omvang van het fideicommissaire vermogen beïnvloeden. Ingegaan wordt onder meer op: het bewijs ten aanzien van de omvang van het fideicommissaire vermogen, gewone lasten, vruchten en beleggingsplicht, verteren, zaaksvervanging en vermenging van fideicommissaire en eigen banktegoeden.

De algemene vergadering van aandeelhouders aan het woord

Het Belgisch erfrecht is door de Erfwetten van 2017 en 2018 hervormd. De nieuwe erfregels kunnen rond vijf grote thema’s toegelicht worden: de schenkingen die de kinderen hebben gekregen en die ze in de nalatenschap in rekening moeten brengen (inbrengregels), de nieuwe regels over de reserve van de kinderen (inkortingregels), de rechten van de langstlevende echtgenote (erfrecht, vruchtgebruik, omzetting en ontneming daarvan), de rechten van ascendenten (hun reserve is door een onderhoudsvordering vervangen) en de erfovereenkomsten of overeenkomsten over een niet opengevallen nalatenschap (veel ruimer toegelaten dan voorheen). Hoewel met ingang van dezelfde datum (1 september 2018) ook het Belgisch Huwelijksvermogensrecht is hervormd, focussen we in deze bijdrage enkel op het nieuwe erfrecht, en binnen dat erfrecht over hetgeen per 1 september 2018 is veranderd. Voor een overzicht van het volledige erfrecht zoals het thans in België geldt, kunnen andere publicaties worden geraadpleegd Zie bijv. R. Dekkers, H. Casman, A.L. Verbeke en E. Alofs, Erfrecht en Giften, De nieuwe erfwetten 2017 en 2018, derde herwerkte editie, Intersentia 2018, p. 364.. De toelichting van het nieuwe huwelijksvermogensrecht volgt in een andere bijdrage.