Aflevering 10

Blijkens HR 10 november 2023, ECLI:NL:HR:2023:1531 kan een uiterste wilsbeschikking vervallen bij wijziging van feiten en omstandigheden. Dit doet onder meer de vraag rijzen of een notaris ongevraagd cliënten moet adviseren om hun testament te actualiseren.

In deze bijdrage wordt in beeld gebracht welke gevolgen er verbonden kunnen zijn aan het feit dat een legaat of quasi-wettelijke verdelingsvordering niet-opeisbaar wordt gemaakt of een erfdeel voorwaardelijk is, in relatie tot de (aanvullende) legitieme portie.

Zoals bekend heeft de Hoge Raad in zijn uitspraak van 7 oktober 2022 ECLI:NL:HR:2022:1389 geoordeeld dat het antwoord op de vraag of partijen die met elkaar een ‘alsof’-beding zijn overeengekomen ook hebben bedoeld om daarmee de mogelijkheid van vergoedingsrechten te creëren alsof tijdens het huwelijk een gemeenschap van goederen heeft bestaan, een kwestie is van uitleg van de huwelijkse voorwaarden. In de literatuur heeft deze uitspraak al veel aandacht gekregen.1 Toch wil ik ook nog een bijdrage aan deze problematiek wijden. De reden daarvoor is dat het uitlegoordeel van de Hoge Raad volgens mij niet te ruim genomen moet worden. Daarnaast is de uitspraak van de Hoge Raad een goede aanleiding om aandacht te besteden aan de verhouding tussen ‘alsof’-vergoedingsrechten en kosten van de huishouding, alsmede aan vergoedingsrechten die (ook) bij een ‘alsof’-beding op grond van art. 1:87 BW kunnen ontstaan. Vanwege de omvang van deze bijdrage is deze in twee delen gesplitst. Het tweede deel van deze bijdrage zal in het volgende nummer van ftV verschijnen.