Aflevering 3

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 heeft de redactie van het Journaal Vreemdelingenrecht de migratieparagrafen van een aantal politieke partijen op een rijtje gezet. Vervolgens worden deze migratiestandpunten door verschillende redactieleden van het Journaal vanuit een deskundige achtergrond becommentarieerd, op basis van de vraag in hoeverre een standpunt haalbaar is. We kijken uitdrukkelijk naar asielmaatregelen, arbeidsmigratiemaatregelen en terugkeermaatregelen.

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft in 2021 een aantal wijzigingen in de asielprocedure geïmplementeerd. Het doel van deze wijzigingen is om de asielprocedure efficiënter te maken en de werkzaamheden beter te plannen. Kort gezegd gaat het om: 1) de samenvoeging van het aanmeldgehoor en eerste gehoor; 2) het formaliseren van de aanmeldfase en toevoegen van een uitvraag van het asielmotief aan het aanmeldgehoor; en 3) het invoeren van de mogelijkheid om de Algemene Asielprocedure (AA) vooraf met drie dagen te verlengen naar de AA+. De auteur, wetenschappelijk onderzoeker bij de IND, licht toe wat er is veranderd en in hoeverre de asielprocedure hierdoor efficiënter is geworden.

In onze rechtspraktijk lijken we, anders dan in andere lidstaten, nogal huiverig voor ambtshalve oordelende rechters, zelfs als het om vrijheidsontneming gaat en zeker als het om vreemdelingenrecht gaat. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft in bewaringszaken al duidelijk gemaakt dat de rechter zich niet mag beperken tot het beoordelen van de beroepsgronden. Het arrest C, B en X zou tot een zichtbaar anders werkende rechter moeten leiden. Dit is kennelijk nog niet het geval. Kan de rechter nu na dit arrest méér rechtsbescherming bieden, doet de rechter dat ook en is dat dan ook zichtbaar?

In dit stuk bespreek ik de preadviezen van de Nederlandse Juristenvereniging over 'klare taal’. De boodschap die overkoepelend uit alle bijdragen klinkt is: er is nog veel werk aan de winkel. Met alleen woordgebruik en zinsbouw aanpassen aan een gemiddelde lezer, zijn we er nog niet. De juristen – bij de overheid en de rechtspraak – zijn nu aan zet om de complexe juridische inhoud begrijpelijk en aanvaardbaar op de lezer over te brengen.

Mardjan Seighali, voorzitter van het Humanistisch Verbond, bracht recent samen met Job Hulsman een boek uit, getiteld ‘Tot op de dag’. Daarin vertelt ze het verhaal van haar vlucht naar Nederland, haar asielprocedure en op welke manier zij en haar gezin voet aan de grond probeerden te krijgen in Nederland, met alle ups en downs van dien.