Aflevering 4

Mag Nederland erop vertrouwen dat lidstaten zoals Polen, Kroatië en Bulgarije, die pushbacks begaan jegens asielzoekers, het recht op asiel van Dublinclaimanten wel respecteren? En wie draagt de bewijslast in Dublinprocedures over het interstatelijk vertrouwensbeginsel? Deze vragen stelde zittingsplaats Den Bosch aan het HvJ EU. De A-G heeft inmiddels zijn conclusie uitgebracht. Hij acht het beginsel deelbaar, maar benadrukt de vergewis- en samenwerkingsplicht die op autoriteiten van lidstaten rust. Kan de lijn van de Afdeling standhouden als het HvJ EU de conclusie van de A-G overneemt?

‘Als we iedere keer dat er een jurist is die zegt dat iets niet kan … Tien juristen, elf meningen. Dan kunnen we denk ik heel erg weinig.’ Regelmatig worden beleidsvoorstellen gedaan die in strijd zijn met (internationale) asielrechtelijke verplichtingen. Juridische kritiek wordt hierbij opzijgeschoven. Drie juridisch adviseurs van VluchtelingenWerk Nederland leggen twee recent aangenomen moties die dit probleem illustreren langs de juridische meetlat. Deze zien op een strengere toepassing van het voordeel van de twijfel, de bewijslast, het individualiseringsvereiste, en op de versobering van de opvang voor kansarme asielaanvragen. Ook wordt besproken wat de negatieve effecten van evident juridisch onhoudbaar beleid kunnen zijn.

Bij de aanvraag voor een verblijfsvergunning na huiselijk geweld wordt nu een politieaangifte vereist, terwijl er discrepantie is in de definiëring van huiselijk geweld in Nederlandse wetgeving. In dit artikel wordt betoogd dat deze discrepantie de rechtspositie van slachtoffers van huiselijk geweld verzwakt, op een manier die strijdig is met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en met het internationale – en Europese – recht. Dit terwijl slachtoffers van huiselijk geweld juist ondersteuning en duidelijkheid nodig hebben en zeker geen onzekerheid over hun verblijfsrecht in Nederland kunnen gebruiken.

Mascha Furth laat zien hoe begrijpelijke taal de acceptatie van bijvoorbeeld beslissingen kan bevorderen. Teksten hoeven niet sterk versimpeld te worden – met een paar ingrepen ontstaan al snel veel begrijpelijker formuleringen. Begrijpelijkheid hangt ook af van een juiste selectie van de inhoud en een logische opbouw van de tekst. Daar worden in dit artikel voorbeelden van gegeven. Het vreemdelingenrecht is op de goede weg. Zo krijgen rechtsbijstandverleners veel complimenten over hun uitstekende dienstverlening, waar heldere taal deel van uitmaakt. Ook bij instanties als de IND en DT&V worden veel trainingen georganiseerd om begrijpelijker te communiceren. En de rechtspraak is de afgelopen jaren fors verbeterd door steeds meer uitspraken te gaan schrijven in ‘klare taal’. Dat laatste is vooral ook zichtbaar in de uitspraken van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Wie de laatste drie jaar deze rubriek heeft gelezen zal ook artikelen zijn tegengekomen waarin juist de (migratie)achtergrond van de schrijver een rol speelde bij het bespreken van een boek. Misschien zou één en ander niet direct op de goedkeuring van Kundera hebben kunnen rekenen. Het is echter ontegenzeggelijk zo dat Kundera’s leven en oeuvre getekend zijn door migratie. Migratie is overduidelijk een bouwsteen van zijn.

Een historische analyse van de trans-Atlantische slavernij en de racistische doorwerking ervan in het huidige Nederland; het gaat over het racisme tegen zwarte mensen van Afrikaanse afkomst en de anti-racismestrijd in Nederland.