Aflevering 7

In de rechtspraak worden grote en kleine zaken berecht, die vaak nauw verbonden zijn met de plaats van handeling. In de rubriek ‘De Vindplaats’ keren leden van onze redactie of gastschrijvers terug naar de plaats van handeling in een soms meer, soms minder geruchtmakende zaak. Foto’s tonen de vindplaats en een toelichting memoreert de uitspraak.

Op 1 juli van dit jaar zijn twee wetten in werking getreden die beogen de Hoge Raad nog beter in staat te stellen zijn taken te vervullen. In deze bijdrage wordt kort belicht hoe deze wetten de rol van de Hoge Raad kunnen veranderen. Hoe zij ertoe kunnen bijdragen dat de Hoge Raad nog meer een partner zal zijn voor de feitenrechter in een rechtsorde waarin de rechtspraak kritisch wordt gevolgd en waarin sprake is van voortgaande Europeanisering/internationalisering, regulering, specialisering en een toenemende behoefte aan snelle en betaalbare rechtspraak.

Binnenkort treden twee nieuwe wetten, die nauw met elkaar samenhangen, in werking: de Wet versterking positie rechter-commissaris en de Wet herziening regels betreffende de processtukken in strafzaken.2 Beide wetten dragen bij aan een sterkere rechtspositie van de verdachte in het vooronderzoek en aan een evenwichtige invulling van de rol van de R-C met het oog op een eigentijds stelsel van checks and balances in het strafrechtelijk vooronderzoek. Maar de wetten lijken in sommige opzichten ook hun doel voorbij te schieten, zoals in dit artikel wordt besproken.

De rechtspraak (met een kleine letter) moet transparant(er) worden. dat horen we van verschillende kanten; en dat wordt, blijkens opinieonderzoek, ook binnen de rechterlijke organisatie door velen zo gevoeld.

In de derde evaluatie van de algemene wet bestuursrecht was de kritiek op het optreden van de bestuursrechter niet mals. Dat is voor de sector bestuursrecht van de rechtbank almelo reden geweest om de eigen werkwijze eens kritisch te bekijken. een verandering bleek nodig. Hoe zet je die in? Hoe bereik je overeenstemming tussen professionals? en hoe weet je dat de verandering de juiste was? een beschrijving van een cultuuromslag.

In de rubriek ‘Personalia’ worden de Koninklijke Besluiten van de benoemingen en ontslagen van de leden van de zittende en staande magistratuur gepubliceerd. De redactie heeft ervoor gekozen de KB’s van de plaatsvervangers en gerechtsauditeurs niet in deze rubriek op te nemen.

Onlangs sprak de Hoge Raad zich uit over de vraag of ad informandum gevoegde feiten kunnen meetellen bij de strafoplegging wanneer verdachte geen Salduz-bijstand heeft genoten. Het antwoord op die vraag is voor de praktijk van groot belang. De motivering van het arrest is echter zo beknopt dat de overbelaste1 feitenrechter het hoe en waarom mogelijk niet meteen duidelijk is bij lezing van het arrest. Dat is spijtig: de rechter werkt onder een grote druk en heeft ook om deze reden belang bij een heldere, inzichtelijke onderbouwing van de oordelen van het hoogste rechts college.

Marigo Teeuwen: Amsterdam: SWP 2012, ISBN 978 90 8850 325 2

Sinds 2007 trad Reinier van Zutphen (1960) prominent naar voren als voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak (NVvR). Hij reorganiseerde het bureau, zocht de publiciteit, ageerde tegen politieke voornemens en onderhandelde over arbeidsvoorwaarden voor rechters en officieren van justitie. Het enthousiasme waarmee Van Zutphen aantrad is onverminderd, zegt hij zelf. “Tot op de laatste dag heb ik mij met energie en enthousiasme hard gemaakt voor de dingen waarvoor de vereniging staat. Iets verstandiger inmiddels.”