Aflevering 9

Najaarsvergadering Nederlandse Vereniging voor Procesrecht

A.D. Marchena-Slot Diss. Rotterdam en Willemstad, Nijmegen: Wolf Legal Publishers 2012, ISBN 978 90 5850 828 7

De veranderende samenleving stelt nieuwe eisen aan rechtspraak. Om daar goed bij aan te sluiten, worden de werving, selectie en opleiding van rechters aangepast. De plannen daarvoor zijn nog in ontwikkeling; eind dit jaar zullen ze gereed zijn en medio 2013 zullen de plannen in praktijk gebracht zijn. In dit artikel worden vooruitlopend daarop de aanleiding en richting van de vernieuwing geschetst.

Begin september jl. vonden de Tweede Kamerverkiezingen plaats. De Commissie Rechtsstatelijkheid in Partijprogramma’s onderzocht in hoeverre de verkiezingsprogramma’s van de verschillende politieke partijen zich verhouden tot de rechtsstatelijkheid. Maar hoe zinvol is zo’n onderzoek en valt er überhaupt op objectieve wijze iets betekenisvols te zeggen over het rechtsstatelijk gehalte van verkiezingsprogramma’s?

Met de televisieserie ‘De rechtbank’ – inmiddels voor de tweede maal uitgezonden – moest het vertrouwen in de rechtspraak worden opgekrikt. Op korte termijn lijkt effect te worden behaald, maar is dat ook zo op de lange termijn, en is de serie voor herhaling vatbaar? De Raad voor de rechtspraak liet het onderzoeken.

In de rechtspraak worden grote en kleine zaken berecht, die vaak nauw verbonden zijn met de plaats van handeling. In de rubriek ‘De Vindplaats’ keren leden van onze redactie of gastschrijvers terug naar de plaats van handeling in een soms meer, soms minder geruchtmakende zaak. Foto’s tonen de vindplaats en een toelichting memoreert de uitspraak.

In de rechtspraak worden grote en kleine zaken berecht, die vaak nauw verbonden zijn met de plaats van handeling. In de rubriek ‘De Vindplaats’ keren leden van onze redactie of gastschrijvers terug naar de plaats van handeling in een soms meer, soms minder geruchtmakende zaak. Foto’s tonen de vindplaats en een toelichting memoreert de uitspraak.

In de rubriek ‘Personalia’ worden de Koninklijke Besluiten van de benoemingen en ontslagen van de leden van de zittende en staande magistratuur gepubliceerd. De redactie heeft ervoor gekozen de KB’s van de plaatsvervangers en gerechtsauditeurs niet in deze rubriek op te nemen.

De wetgeving inzake internationale kinderontvoerings- en kinderbeschermingszaken is de afgelopen periode op een aantal punten gewijzigd. Onderstaand artikel geeft een overzicht van deze wijzigingen en bespreekt de huidige rechtspraktijk van internationale kinderontvoeringszaken.

In de rubriek ‘Rechtspositie in rechte’ worden geselecteerde rechterlijke uitspraken gepubliceerd, waarin rechtspositionele vraagstukken inzake de diverse categorieën rechterlijke ambtenaren en gerechtsambtenaren aan bod komen.: Beoordeling van een rio en beëindiging van de opleiding zonder verlenging.

nederland neemt volgens de internationale concurrentie-index van het World economic Forum een toppositie in op de ranglijst van meest concurrerende economieën ter wereld (vijfde plaats van de 144). daar draagt het goed functioneren van de nederlandse rechtspraak in belangrijke mate toe bij. indicatoren daarvoor zijn onafhankelijkheid (derde plaats), doelmatigheid van geschiloplossing (achtste plaats) en het opkomen tegen overheidsregulering (derde plaats). de visitatiecommissies (waarin ook externen zitten) hebben de laatste keer een overwegend positieve indruk gekregen van de gerechten. de publieke opinie blijkt lang niet zo negatief als in sommige persuitingen wordt verondersteld, zo wordt geconcludeerd in een artikel in dit nummer van Trema over de effecten van de televisieserie over de Utrechtse rechtbank. Uit onderzoek van het sociaal en Cultureel Planbureau (sCP) blijkt dat een kleine 70 procent van de nederlanders ‘voldoende vertrouwen’ heeft in de rechtspraak. dat is meer dan in alle andere overheidsinstanties en de politiek. We staan open voor inzichten vanuit de wetenschap, zoals onder meer blijkt uit het aanbod van ssr, rechtstreeks en ook uit de boekbespreking in dit nummer en de proefschriftrubriek. daarnaast worden er succesvol nieuwe initiatieven ontplooid, zoals onder meer blijkt uit een daarop gerichte Trema Special van november 2010 en het artikel over de praktijk van de liaisonrechter internationale kinderbescherming in dit nummer.