Hoge Raad, 17-11-2017, ECLI:NL:HR:2017:2902, 16/04109

MBS vordert in deze procedure – kort weergegeven en voor zover in cassatie van belang – schadevergoeding van [verweerder] c.s. Daaraan heeft MBS ten grondslag gelegd dat [verweerder] c.s. zich bij de verkoop van de aandelen Prowi Holding aan Olimar schuldig hebben gemaakt aan bedrog en andere onrechtmatige handelingen. Dit bedrog dan wel deze onrechtmatige handelingen bestond(en) volgens MBS eruit dat [verweerder] c.s. Olimar opzettelijk onjuiste informatie hebben gegeven, en belangrijke zaken over de onderneming hebben verzwegen, teneinde Olimar ertoe te bewegen de koopovereenkomst aan te gaan.

De rechtbank heeft de hiervoor in 3.2.1 vermelde vordering van MBS afgewezen.

Onderdeel 1A van het middel klaagt dat het hof ten onrechte heeft overwogen dat de verjaringstermijn van art. 7:23 lid 2 BW van toepassing is op een (onrechtmatige daads)vordering uit hoofde van bedrog. Onderdeel 1B voegt daaraan toe dat het hof blijk heeft gegeven van een onjuiste rechtsopvatting voor zover het heeft geoordeeld dat de verjaringstermijn van art. 7:23 lid 2 BW van toepassing is op elke vordering op grond van bedrog waarbij delen van de feitelijke grondslag ook hadden kunnen worden gebruikt voor een vordering op grond van non-conformiteit.

Volgens art. 7:23 lid 1 BW kan de koper geen beroep meer erop doen dat hetgeen is afgeleverd niet aan de overeenkomst beantwoordt, indien hij de verkoper daarvan niet binnen bekwame tijd nadat hij dit heeft ontdekt of redelijkerwijs had behoren te ontdekken, kennis heeft gegeven. Blijkt aan de zaak een eigenschap te ontbreken die deze volgens de verkoper bezat, of heeft de afwijking betrekking op feiten die hij kende of behoorde te kennen maar die hij niet heeft meegedeeld, dan moet de kennisgeving binnen bekwame tijd na de ontdekking geschieden. Art. 7:23 lid 2 BW bepaalt dat rechtsvorderingen en verweren, gegrond op feiten die de stelling zouden rechtvaardigen dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt, verjaren door verloop van twee jaren na de overeenkomstig het eerste lid gedane kennisgeving. Naar ook blijkt uit de geschiedenis van haar totstandkoming, geldt deze bepaling, mede ter bescherming van de belangen van de verkoper, voor iedere rechtsvordering van de koper die – en ieder verweer van de koper dat – feitelijk gegrond is op het niet beantwoorden van de afgeleverde zaak aan de overeenkomst, ook indien door de koper op deze grondslag (tevens) een rechtsvordering uit onrechtmatige daad wordt gebaseerd (zie HR 21 april 2006, ECLI:NL:HR:2006:AW2582, NJ 2006/272 ( Inno/Sluis ) en HR 23 november 2007, ECLI:NL:HR:2007:BB3733, NJ 2008, 552 ( Ploum/Smeets )). Met deze uitleg van art. 7:23 lid 2 BW strookt dat het onbenut laten verstrijken van de in art. 7:23 lid 1 BW bedoelde termijn ook in de weg staat aan een verweer of vordering op grond van dwaling, gebaseerd op feiten die eveneens de stelling zouden rechtvaardigen dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoord (zie HR 26 juni 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ7617, NJ 2008/606 ( Pouw/Visser )).

Art. 7:23 leden 1-3 BW houden voor het begin van de verjaringstermijn uitdrukkelijk rekening met het geval dat de verkoper opzettelijk een onjuiste indruk over de eigenschappen van de zaak heeft gewekt. Gelet hierop, en mede in het licht van de parlementaire geschiedenis van art. 7:23 BW, weergegeven in de conclusie van de Advocaat-Generaal onder 3.10-3.19, is de verjaringstermijn van art. 7:23 lid 2 BW ook van toepassing op een vordering gebaseerd op bedrog waaraan feiten ten grondslag liggen die de stelling zouden rechtvaardigen dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt. De verjaringstermijn van art. 7:23 lid 2 BW is slechts niet van toepassing op een vordering wegens bedrog voor zover deze is onderbouwd met feiten die zelfstandig, dat wil zeggen los van de feiten die de toewijzing van een non-conformiteitsvordering kunnen dragen, bedrog opleveren. De onderdelen, die uitgaan van een andere rechtsopvatting, falen daarom.