Aflevering 4

Buitengerechtelijke kosten is op zich een onderwerp dat niet tot het domein van het beslag- en executierecht gerekend kan worden. Omdat het voor de incassopraktijk echter van groot belang is, staat BER stil bij de aanstaande veranderingen in de wetgeving.

Het nationale Nederlandse recht geeft schuldeisers die (conservatoir) derdenbeslag willen leggen nauwelijks bruikbare aanknopingspunten om rekeninginformatie bij banken of overheidsorganisaties bij wie deze rekeninginformatie aanwezig is, op te vragen. Het voorstel van de Commissie voor de Bankbeslagverordening daarentegen, geeft schuldeisers in grensoverschrijdende geschillen in art. 17 (de transparantiebepaling) uitdrukkelijk de mogelijkheid om rekeninginformatie op te vragen bij banken en/of de eerder genoemde overheidsorganisaties. Dit artikel onderzoekt in hoeverre de transparantiebepaling daadwerkelijk vernieuwend is en gaat in op een aantal specifieke aspecten van deze transparantiebepaling zoals de vraag wie rekeninginformatie moet gaan verstrekken, de kosten van informatieverstrekking en de bescherming van persoonsgegevens van de schuldenaar.

Vreemdelingenbeslag, het beslag op goederen die zich in Nederland bevinden en dat gelegd wordt ten laste van de schuldenaar zonder bekende woonplaats in Nederland, kan onder omstandigheden de basis vormen voor de rechtsmacht van de Nederlandse rechter, als het forum arresti. In deze bijdrage wordt aandacht besteed aan vreemdelingenbeslag op een vordering van de schuldenaar. Een dergelijk beslag is, net als voor elk ander beslagobject geldt, als hoofdregel slechts mogelijk wanneer deze vordering zich in Nederland bevindt. In de internationale verhoudingen die bij een vreemdelingenbeslag vrijwel steeds zullen bestaan, is dit niet vanzelfsprekend het geval. Het komt dus aan op het ‘lokaliseren’ van een vordering, om zo haar vatbaarheid voor (vreemdelingen)beslag te bepalen. In deze bijdrage wordt eerst aandacht besteed aan de werking van het vreemdelingenbeslag en het forum arresti. Vervolgens wordt geïllustreerd dat de verschillende in de literatuur ontwikkelde visies over de locatie van een vordering zich ook verschillend verhouden tot de rechtsmachtaspecten van het vreemdelingenbeslag, en wordt vanuit dat perspectief de wenselijkheid van die visies besproken. Tot slot wordt de praktische betekenis van de locatievraag bezien.

Eiseres (SOZ) heeft in 2010 beslag laten leggen onder derde. Een andere schuldeiser van de beslagschuldenaar had echter kort daarvoor ook derdenbeslag laten leggen. De deurwaarder die in opdracht van deze schuldeiser handelde, heeft het gehele, van de derde ontvangen geldbedrag uitgekeerd aan zijn opdrachtgever. Daar door resteert er te weinig om SOZ geheel te voldoen uit het door haar gelegde beslag. SOZ spreekt daarvoor de deurwaarder, het deurwaarderskantoor, de Staat en de andere schuldeiser aan. De rechtbank heeft in 2010 de vordering van SOZ jegens de Staat en de deurwaarders afgewezen, op (onder meer) de grond dat de deurwaarder niet wist en redelijkerwijs ook niet kon weten van het beslag van SOZ, zodat op grond daarvan niet kan worden gezegd dat hij zijn verplichtingen niet heeft nageleefd. SOZ had nog gesteld dat niet van belang is of de deurwaarder op de hoogte is van het latere beslag. Naar het oordeel van de rechtbank brengt een redelijke uitleg van art. 480 lid 2 Rv mee dat geen sprake kan zijn van een dergelijke (risico-)aansprakelijkheid voor gerechtsdeurwaarders die de praktijk voor deurwaarders praktisch onwerkbaar zou maken. De deurwaarder zou dan immers steeds wanneer hij de netto-executieopbrengst uitkeert aan de hem bekende beslaglegger(s) het risico lopen aansprakelijk te worden gehouden door hem (buiten zijn schuld) onbekende mede-beslagleggers. Een dergelijke uitleg van art. 480 lid 2 Rv kan niet worden aanvaard. SOZ gaat in hoger beroep, en voert aan dat het de taak is van de deurwaarder er op attent te zijn dat inlichtingen omtrent verdere beslagen worden gevraagd. Het hof is van oordeel dat de wijze waarop een executerende deurwaarder inlichtingen vraagt, afgestemd dient te worden op de persoon van de geadresseerde en op het inzicht dat bij deze mag worden aangenomen. Het valt SOZ toe te geven dat zeker omstandigheden denkbaar zijn waaronder een executerende deurwaarder meer zal moeten doen om zich ervan te verzekeren dat cumulerende beslagen hem niet kunnen ontgaan. In dit geval echter ging het om een grote en gekwalificeerde organisatie waarvan mocht worden aangenomen dat zij de aan de afhandeling van derdenbeslagen verbonden werkzaamheden aan professionele medewerkers toevertrouwde. Dan acht het hof het redelijk dat de deurwaarder er, gelet op de tekst van het verzonden formulier en van de brief van 1 augustus 2008, op vertrouwde dat de derde van eventuele cumulerende beslagen melding zou maken en dat hij uit het uitblijven van die melding mocht afleiden dat die er niet waren. Het hem in dit opzicht door SOZ gemaakte verwijt acht het hof onjuist. Met betrekking tot art. 480 Rv merkt het hof op dat dit wel voorschriften geeft over de afhandeling van cumulerende beslagen, maar voor de niet-naleving van die voorschriften geen aansprakelijkheid van de deurwaarder vestigt. Wel wordt in art. 480 lid 3 Rv een aansprakelijkheid gevestigd van de Staat (zij het uitsluitend hoofdelijk met de deurwaarder), maar de aansprakelijkheid van de deurwaarder wordt voorondersteld en moet dus op iets anders dan deze artikelen berusten. Art. 19 Gerechtsdeurwaarderswet vestigt wel een aansprakelijkheid van de deurwaarder, namelijk voor het geval gelden die aan een rechthebbende toekomen, op de in die bepaling geregelde bijzondere rekening ontbreken. Een risicoaansprakelijkheid is dat echter niet want de deurwaarder is niet aansprakelijk als hij aannemelijk kan maken dat hem ter zake van het ontstaan van het tekort geen verwijt treft. Dan blijft als grondslag voor aansprakelijkheid slechts art. 6:162 BW, maar in dit geval ziet het hof hiervoor geen aanleiding, omdat in casu van schuld niet gesproken kan worden en wet noch verkeersopvattingen met zich brengen dat nalatigheid van een derde-beslagene de van hem verlangde inlichtingen te verschaffen en/of nalatigheid van een opvolgend beslagleggend deurwaarder om de vorige beslagleggend deurwaarder op de hoogte te brengen (zoals art. 478 Rv verlangt) voor rekening van de daardoor van de cumulatie van beslagen onkundig gebleven deurwaarder komt. Een rechtsgrond voor de door SOZ bepleite risicoaansprakelijkheid ziet het hof niet. Het hof bekrachtigt het vonnis van Rechtbank Zwolle-Lelystad, 1 september 2010 (LJN BO1250).

JDS Vastgoed BV heeft beslag laten leggen op onder meer onroerende zaken van het Eurocommerce-concern. JDS stelt meer dan 33 miljoen euro tegoed te hebben doordat zij heeft geparticipeerd in vastgoedprojecten van Eurocommerce. Eurocommerce heeft daarna JDS in een kort geding gedagvaard om opheffing van deze beslagen te verkrijgen. De voorzieningenrechter heeft de verschillende vorderingen van JDS achtereenvolgens besproken en is op alle punten van oordeel dat Eurocommerce onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de vorderingen van JDS niet deugen. JDS heeft juist belang bij handhaving van de beslagen omdat Eurocommerce in zwaar weer verkeert. De vordering tot opheffing van de beslagen wordt dan ook afgewezen. Ook de meer subsidiaire vordering van Eurocommerce tot verlaging van de begroting van de vordering van JDS wordt niet toegewezen. De begroting van een vordering heeft slechts tot doel aan te geven voor welk bedrag de beslagene zekerheid dient te stellen, wil het beslag opgeheven kunnen worden. Eurocommerce heeft niet aangeboden zekerheid te stellen voor de vordering van JDS, zodat zij geen belang heeft bij verlaging van de begroting van de vordering.

In het kader van een echtscheiding is de man veroordeeld om aan de vrouw een bedrag van € 814.111 te betalen. Er zijn op verzoek van de vrouw verschillende executoriale (derden)beslagen gelegd ten laste van de man, onder meer onder de vennootschap Italdeli, waarvoor de man werkzaamheden verricht. De vrouw heeft de afdracht gevorderd van de vergoeding die Italdeli aan de man verschuldigd is Volgens de vrouw gaat het daarbij om € 15.000 per maand. Italdeli heeft zich in deze procedure steeds op het standpunt gesteld dat de man door anderen (te weten de nieuwe aandeelhouders van de vennootschap) dan wel een ander (te weten de vennootschap Combofol AG) voor zijn werkzaamheden werd betaald, zodat Italdeli geen vergoeding aan de man verschuldigd was. Het hof achtte dit standpunt niet overtuigend onderbouwd, en kwam (evenals de rechtbank) tot het oordeel dat Italdeli een redelijke vergoeding ex art. 479a Rv dient te betalen. De rechtbank had de hoogte van dit bedrag vastgesteld op € 15.000, het hof zag aanleiding om dit bedrag te verlagen tot € 9.000. In cassatie klaagt Italdeli dat het arrest niet naar behoren is gemotiveerd, omdat zonder toelichting, die ontbreekt, niet kan worden begrepen waarom de man, gelet op de arbeidsovereenkomst, naast zijn werk voor Combofol bij Italdeli werkzaamheden zou kunnen verrichten waarvoor hij van Italdeli een vergoeding zou moeten en mogen ontvangen. Deze klacht faalt. Het hof heeft feitelijk en in zoverre in cassatie onbestreden geoordeeld dat nergens uit blijkt dat Combofol de man werkzaamheden voor Italdeli laat verrichten noch dat daarvoor daadwerkelijk enige vergoeding aan de man is betaald. Italdeli heeft ook overigens geen toereikende onderbouwing gegeven van haar stelling dat de vergoeding voor de werkzaamheden van de man voor Italdeli door anderen wordt betaald. Ook de klachten van Italdeli ten aanzien van de hoogte van de vergoeding falen. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep (art. 81 RO).

Huurders van een complex van in totaal 64 woningen hadden hun woning gehuurd van vastgoedeigenaren. Deze eigenaren kwamen in financiële problemen en de hypotheekbank dreigde het huurbeding in te roepen. De huurders kunnen opgelucht ademhalen, nu de voorzieningenrechter het beroep van de Deutsche Pfandbriefbank op het huurbeding op 21 maart 2012 heeft afgewezen. De zaak kwam onlangs in de publiciteit, onder meer door het artikel in het Parool: Tientallen huurders met uitzetting bedreigd. De rechtbank stelde vast dat in de hypotheekakte een huurbeding is opgenomen. Het ging om de financiering van een bestaande vastgoedportefeuille. Een groot aantal van de objecten uit die portefeuille betreft woonpanden gelegen in de gemeente Amsterdam waarop de Huisvestingswet en de Huisvestingsverordening van toepassing zijn. Ze zijn bestemd voor sociale verhuur. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de bank redelijkerwijs had kunnen weten of vermoeden dat niet voor alle panden gold dat deze, gedurende de looptijd van de financiering, ‘tijdelijk’ niet zouden worden bewoond in verband met een verbouwing. De bank had derhalve kunnen weten of vermoeden dat de panden in tenminste een groot aantal gevallen gedurende de looptijd van de hypotheekovereenkomst werden verhuurd. Op grond hiervan is de voorzieningenrechter van oordeel dat op de bank een onderzoeksplicht rustte en zij er niet zonder meer van kon uitgaan dat, zolang aan haar geen huurovereenkomst ten aanzien van een bepaald pand werd voorgelegd, dat pand ‘in verbouwing’ was. Verzoekster is die onderzoeksplicht onvoldoende nagekomen. Daar komt bij het belang van de huurder (verweerster) om de woning te kunnen blijven huren en het feit dat ook ten aanzien van een opvolgend eigenaar zal gelden dat de woning voor sociale verhuur – met bijbehorende maximale huurprijs – is bestemd. Alle omstandigheden in aanmerking genomen wordt geoordeeld dat verzoekster naar redelijkheid niet tot de uitoefening van het recht om het huurbeding in te roepen kan komen.

De curator in het faillissement van een aantal vennootschappen heeft met verlof beslag gelegd op het woonhuis van A, de voormalig bestuurder van die vennootschappen. Het beslag dient tot zekerheid van verhaal van een vordering van € 1.000.000 op A uit hoofde van bestuursaansprakelijkheid. De hypotheekbank wil overgaan tot executie van A’s woning. A vordert opheffing van het beslag, omdat dit aan (onderhandse) verkoop in de weg staat. Bovendien heeft de curator, gezien de relatief geringe waarde van de woning, geen belang bij het beslag. De voorzieningenrechter overweegt dat handhaving van een conservatoir beslag misbruik van bevoegdheid kan opleveren, indien bij voorbaat vaststaat dat de verkoopopbrengst niet toereikend zal zijn om de beslaglegger te kunnen voldoen. Het beslag dient immers tot verhaal op het beslagen vermogen en niet - bijzondere omstandigheden daargelaten - om de beslagene op oneigenlijke wijze in een dwangpositie te brengen. Deze bijzondere omstandigheden kunnen onder meer inhouden dat sprake is van een situatie dat de debiteur over voldoende middelen beschikt om de vordering waarvoor beslag is gelegd te voldoen. De voorzieningenrechter stelt vast dat de onderhandse verkoop van de woning in dit geval geen opbrengst zal opleveren voor de curator. Het beslag van de curator is daarmee tot een pressiemiddel verworden. Of de curator het beslag als pressiemiddel mag gebruiken, hangt af van de vraag of de curator aannemelijk weet te maken of de bestuurder overigens over voldoende middelen beschikt om de vordering waarvoor beslag is gelegd te voldoen. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter heeft de curator zijn standpunt dat A over een 'geheim potje' met geld beschikt - gelet op de gemotiveerde betwisting door A - niet voldoende aannemelijk gemaakt. Het is naar het oordeel van de voorzieningenrechter niet aannemelijk dat eventuele inkomsten van A als docent toereikend zijn om de vordering waarvoor de curator beslag heeft gelegd ( € 1.000.000) te kunnen voldoen. Nu niet aannemelijk is geworden dat pressie als gevolg van het beslag enig financieel resultaat voor de beslaglegger oplevert, is de voorzieningenrechter van oordeel dat de curator door handhaving van het beslag misbruik van bevoegdheid maakt.

Eiseres stelt als 30%-aandeelhouder in haar belangen te worden geschaad door haar mede-aandeelhouders (gedaagden). Eiseres wil daarom door hen worden uitgekocht. De rechtbank wijst de vordering tot uitkoop toe. De rechtbank wijst de reconventionele vordering van de Vennootschap tot opheffing van het door eiser gelegde beslag toe, omdat dit beslag is gelegd tot zekerheid van de financiering van de uitkoop, en derhalve slechts een mogelijke toekomstige vordering betreft. Uitkoop aandeelhouder De rechtbank stelt allereerst vast dat eiseres inderdaad in haar belangen van aandeelhouder schade ondervindt, gelet op het jarenlang uitblijven van dividend. Deze schade is ook het gevolg van gedragingen van de andere aandeelhouders, nu zij steeds hebben besloten tot reservering van de winst. Anders dan de gedaagden stellen behoeft het, volgens de tekst van art. 2:343 BW en volgens vaste rechtspraak, bij ‘gedragingen’ niet te gaan om misdragingen. De rechtbank acht daarom de vordering van eiseres om gedaagden te veroordelen op de voet van art. 2:343 BW de aandelen van eiseres in de Vennootschap over te nemen, toewijsbaar. Opheffen beslag Slechts indien sprake is van bijzondere omstandigheden kan beslag uit hoofde van een toekomstige of nog niet opeisbare vordering rechtmatig zijn. Daarbij speelt een rol hoe zeker of onzeker de toekomstige vordering is en hoe aannemelijk is dat de eventuele schuldenaar niet aan zijn toekomstige verbintenis zal voldoen. De rechtbank acht de aanwezigheid van een mogelijke toekomstige vordering van eiseres op de Vennootschap te onzeker om een beslag ten laste van de Vennootschap op die grond te rechtvaardigen. De andere gronden waarop eiseres het beslag baseert, komen neer op een door haar gewenste zekerheid – namelijk de mogelijkheid tot financiering van de uitkoop, kennelijk door de Vennootschap, ten behoeve van aandeelhouders aan wie aandelen worden overgedragen. Nu niet is gesteld of gebleken op grond waarvan de Vennootschap tot deze financiering verplicht is, vormt deze wens van eiseres tot zekerheid geen goede grond voor het beslag. Het belang van eiseres om liquiditeitspositie van de Vennootschap in stand te houden met het oog op de waarde van haar aandelen vormt geen grond voor het beslag. Eiseres heeft ter zake geen vordering op de Vennootschap noch betreft het beslag een blokkering van een tot een gemeenschap behorend goed. De kosten van de deskundigen zullen door de Vennootschap moeten worden voorgeschoten, zodat daarvoor geen zekerheid behoeft te worden gesteld. De enkele mogelijke vordering van proceskosten rechtvaardigen het beslag niet. De conclusie is dat het beslag onrechtmatig is en zal worden opgeheven.

X Shipyards BV heeft in opdracht van Capri Yachting Ltd een motorjacht gebouwd. Na de levering is een aantal gebreken aan het jacht geconstateerd. Capri heeft met verlof conservatoir derdenbeslag doen leggen onder ING Bank. De voorzieningenrechter had bij het verlenen van dit verlof laten meewegen ‘dat de aard van de gestelde gebreken die […] zijn opgetreden niet zodanig is dat aannemelijk is dat het schip volledig onbruikbaar is geweest.’ Capri heeft andermaal, nu voor € 1.663.165 conservatoir derdenbeslag doen leggen onder ING, onder meer in verband met de waardevermindering van het jacht die is opgetreden gedurende de periode dat Capri het jacht niet conform de bestemming heeft kunnen gebruiken. X heeft opheffing van de beslagen gevorderd. De voorzieningenrechter heeft die vordering toegewezen. Capri gaat in hoger beroep. Het hof komt tot de conclusie komt dat de vordering van X tot opheffing van de beslagen niet toewijsbaar is voor zover het gaat om de vordering met betrekking tot de (relatief geringe) reparatiekosten van € 57.207. Capri voerde aan dat hij als gevolg van de diverse tekortkomingen aan het schip gedurende meer dan twee jaar geen normaal gebruik van het schip heeft kunnen maken. Als gevolg daarvan hebben de uitgaven die hij heeft gedaan ter verkrijging van het met behulp van het motorschip te behalen onstoffelijk voordeel hun doel in rechtens relevante mate gemist volgens Capri (die zich hierbij beroept op de arresten van de Hoge Raad van 28 januari 2005, NJ 2008/55 en 5 december 2008, NJ 2010/579). Vermogensschade Het hof is van oordeel dat niet kan worden gezegd dat op grond van de door Capri gestelde problemen en ongemakken sprake is van een zodanig gemis aan genot dat aanspraak bestaat op vergoeding van vermogensschade. Het hof neemt hierbij in aanmerking dat de periode gedurende welke Capri het schip volgens zijn stellingen niet conform de bestemming heeft kunnen gebruiken, en het gestelde functieverlies betrekkelijk gering zijn geweest. In zoverre moet worden geoordeeld dat summierlijk van de ondeugdelijkheid van de schadevordering van Capri is gebleken. Aannemelijk is dat de vordering wegens juridische kosten en opslag voor rente en kosten slechts voor een deel ziet op de reparatiekosten en voor het grootste deel betrekking heeft op de schadevordering wegens ‘running costs’ en waardevermindering. Tegen deze achtergrond zal het hof de vordering ter zake van reparatiekosten en de daarop betrekking hebbende juridische kosten en opslag aan rente en kosten in totaal begroten op een bedrag van € 75.000. Voor dat bedrag had het onder ING gelegde derdenbeslag niet mogen worden opgeheven. In zoverre vernietigt het hof het bestreden vonnis.

X was bestuurder van BV A. Hij is per 14 september 2011 uitgeschreven uit het Handelsregister als bestuurder. Er is geen nieuwe bestuurder ingeschreven en BV A is op 11 oktober 2011 gefailleerd. De rechter-commissaris heeft een voordracht ingediend tot in verzekerde bewaringstelling van X, nu deze de afwikkeling van het faillissement zou frustreren. De rechtbank zag zich gesteld voor de vraag of X bestuurder is van A BV in de zin van art. 106 Fw. De wetgever heeft in art. 106 Fw het oog gehad op personen die ten tijde van de faillietverklaring bestuurder waren. Daarmee moet naar het oordeel van de rechtbank gelijk gesteld worden de statutair bestuurder die (op de vooravond van het faillissement) ontslag neemt als bestuurder van de vennootschap zonder dat een nieuwe bestuurder is benoemd. Doel en strekking van art. 106 Fw is te bewerkstelligen dat de curator van een failliete vennootschap een aanspreekpunt heeft. Dit moet niet worden gefrustreerd door een eenzijdige handeling van de laatst bekende bestuurder. Nu X als bestuurder in de zin van art. 106 Fw moet worden aangemerkt, rust op hem de verplichting alle inlichtingen het faillissement betreffende aan de curator te verstrekken. Door dit na te laten, werkt X niet (voldoende) mee aan de afwikkeling van het faillissement. Om nakoming van deze verplichting af te dwingen, acht de rechtbank het middel van in verzekerde bewaringstelling passend en geboden.

Alcredis Finance had leningen verstrekt aan vennootschappen van auto-importeur Hessing. Tot zekerheid daarvan kreeg Alcredis een bezitloos pandrecht op de bedrijfs- en handelsvoorraad van deze vennootschappen. Op 10 februari 2012 heeft de voorzieningenrechter te Utrecht aan Alcredis op grond van art. 496 Rv verlof verleend om de aan haar verpande zaken onder zich te doen nemen, dan wel daarop executoriaal beslag tot verkrijging van afgifte te leggen. De deurwaarder heeft beslag gelegd op verschillende motorvoertuigen onder de eisers in deze zaken. Op deze wijze zijn de voertuigen in de macht van Alcredis gebracht (in vuistpand genomen), zodat zij haar recht van parate executie (art. 3:248 BW) op grond van het aan Alcredis verleende pandrecht kan uitoefenen. De voorzieningenrechter beoordeelt ambtshalve of de beslagen op de juiste wijze zijn gelegd. De pandhouder die een zaak op grond van art. 496 Rv tot afgifte wil beslaan, kan geconfronteerd worden met de omstandigheid dat de zaak in de feitelijke macht van een derde is. In dat geval staan er twee wegen open. Ten eerste krachtens art. 499 Rv de weg van ‘direct beslag’ onder de derde. Ten tweede krachtens art. 500 Rv de weg van het derdenbeslag, dat vervolgens op de wijze van art. 475 Rv e.v. dient te worden gelegd. Alcredis heeft de weg van art. 499 Rv gevolgd. Deze weg staat open indien de derde geen bezwaar tegen de afgifte heeft. Daarvan kan blijken doordat de beslaglegger over schriftelijke toestemming beschikt of in het proces-verbaal van executie tot afgifte een verklaring van die strekking is opgenomen. In casu is ten aanzien van geen van de eisers een dergelijk geschrift of proces-verbaal overgelegd, noch is op andere wijze gebleken dat de afgifte buiten hun bezwaar plaatsvond. Op grond van het voorgaande is de voorzieningenrechter voorshands van oordeel dat het beslag op onrechtmatige wijze is gelegd, zodat het dient te worden opgeheven.

C&S had aan de Rabobank haar inventaris, voorraden en vorderingen op derden verpand in het kader van een kredietovereenkomst. Er is een vuistpandrecht overeengekomen en een huurovereenkomst met betrekking tot het pand waarin de in vuistpand genomen roerende zaken zich bevonden. De vordering van C&S op de bank uit hoofde van de huurovereenkomst is ook verpand aan de bank. De bank heeft slechts twee maanden huur betaald. De curator vordert betaling van de huur. Tussen partijen is niet in geschil dat de Rabobank op grond van art. 3:327 lid 3 BW bevoegd was om de aan haar stil verpande roerende zaken in haar macht te brengen teneinde een vuistpand te realiseren. De Rabobank heeft in het onderhavige geval gekozen voor een bodemverhuurconstructie waarbij de Rabobank door onderhuur de feitelijke beschikking heeft gekregen over het bedrijfspand en de zich daarin bevindende verpande roerende zaken. Het toepassen van een bodemverhuurconstructie is onder de voorliggende omstandigheden te beschouwen als een gerechtvaardigde keuze teneinde de kosten (voor het wegvoeren en elders opslaan van de verpande zaken) te beperken en een optimale verkoopopbrengst te realiseren. Van een rechtens niet aanvaardbare benadeling van de schuldeisers is dan ook geen sprake. Het hof oordeelt dat de bank geen beroep toekomt op verrekening, opschorting of beweerdelijke vergoeding van door de bank geleden schade en wijst de vordering van de curator toe. Ten aanzien van verrekening is het hof van oordeel dat het beroep door de curator op art. 54 Fw slaagt. De Rabobank was niet bevoegd tot verrekening. Dat de huurvordering aan de Rabobank was verpand doet hieraan niet af. Het beroep van de bank op het opschortingsrecht wordt verworpen omdat niet is gebleken dat de bank geen huurgenot meer heeft gehad. De curator heeft weliswaar de sloten vervangen, maar hij heeft in een brief over de bodemverhuurconstructie en het door de belastingdienst gelegde bodembeslag, bevestigd dat Rabobank c.s. ‘zich nog immer de toegang kunnen verschaffen tot het betreffende bedrijfspand. Daartoe kunnen zij eenvoudigweg een kopie van de sleutels van de toegangsdeur bij mij ophalen’. De bank heeft niet toegelicht waarom zij, ondanks dat zij zich op het standpunt stelt dat de curator tekort is geschoten in de nakoming van de huurovereenkomst, geen gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheden die art. 37 lid 1 Fw voor een dergelijke situatie biedt. Tenslotte oordeelde het hof dat niet is vast komen te staan dat het niet verschaffen van de exclusieve toegang tot het pand als onrechtmatig handelen is aan te merken, zodat de verminderde opbrengst niet als schade kan worden beschouwd die aan de curator kan worden toegerekend.

Eiser heeft zowel zakelijk als particulier een bankrelatie met de Rabobank. De bank beschikt over persoonlijke zekerheden in de vorm van een borgstelling door eiser en een borgstelling door de Staat der Nederlanden in het kader van de Borgstellingsregeling MKB-kredieten. Eiser verzet zich tegen de executie van het hypotheekrecht door de bank. Hij voert (onder meer) aan dat de Rabobank eerst de Staat als borg dient aan te spreken. Hij betoogt dat hij met het betalen van de provisie voor de staatsgarantie dacht een soort verzekering te hebben afgesloten. Dat zou ook bij het aangaan van de kredietovereenkomst tegen hem zijn gezegd door de bank. Dat is echter door de bank betwist. Uitgangspunt is dan dat het de bank vrij staat te kiezen of zij één of beiden van deze borgen zij aanspreekt, en zo ja, welke. Er is immers psrake van een hoofdelijkheid tussen de schuldenaren en de borgen. De voorzieningenrechter ziet niet waarom het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn dat de bank ervoor kiest eerst eiser aan te spreken. Hij heeft zich immers als (indirect) bestuurder van zijn gefailleerde vennootschappen jegens de bank borg gesteld, zodat het op zich voor de hand ligt dat de bank hem aanspreekt. Gelet op de Nota van Toelichting bij het Besluit Borgstelling MKB-kredieten 1997 ligt het voor de hand dat de Rabobank eerst bij eiser aanklopt alvorens zij de Staat aanspreekt. In de Nota van Toelichting staat namelijk: ‘Er kan (…) pas een beroep op de borgstellingsovereenkomst ( voorzieningenrechter: tussen de kredietinstelling en de Staat ) worden gedaan indien vaststaat dat de ondernemer in het midden- en kleinbedrijf de uit hoofde van de kredietovereenkomst aan de kredietinstelling verschuldigde bedragen niet of niet geheel zal kunnen voldoen. De in het algemeen deel van deze toelichting omschreven doelstelling van dit besluit, alsmede het vereiste van een efficiënte besteding van overheidsgelden brengen met zich mee dat de borgstellingen slechts kunnen worden ingeroepen indien de overige mogelijkheden van de kredietinstelling tot het innen van haar vordering zijn uitgeput. De kredietinstelling mag derhalve een aanvraag om betaling in principe eerst indienen nadat de uitwinning voltooid is of nadat aannemelijk is geworden dat geen opbrengsten meer zijn te verwachten. Overigens zal de kredietinstelling ook na een beroep op de borgstellingsovereenkomst nog verplicht blijven om zich in te spannen om de vordering, die na betaling door de staat door subrogatie is overgegaan op de staat, te innen. (…)’. Dat betekent dat het de bank vrij staat om eiser uit hoofde van de borgtochtovereenkomsten aan te spreken.

B heeft van Jeph Vastgoed Ontwikkeling BV een appartementsrecht gekocht. A BV heeft conservatoir derdenbeslag gelegd onder B ten laste van Jeph. B heeft vervolgens de koopovereenkomst met Jeph ontbonden. Hij heeft hetzelfde appartement gekocht van de oorspronkelijke eigenaar, C. A meent dat C namens Jeph heeft geleverd. B heeft daarmee paulianeus jegens A gehandeld, nu A is benadeeld in haar verhaalsmogelijkheden. B stelt dat A niet ontvankelijk dient te worden verklaard in haar vordering. De rechtbank passeert dit verweer. Ontvankelijkheid De rechtbank overweegt dat uit art. 723 Rv volgt dat de in art. 477a Rv bedoelde bevoegdheid van de executant (in dit geval de bevoegdheid van A om de door B afgelegde derdenverklaring te betwisten) niet ingaat voordat vier weken zijn verstreken sinds de betekening van het vonnis in de hoofdzaak aan de derde-beslagene. Het vonnis in de hoofdzaak tussen A en Jeph is op 24 november 2010 aan B betekend, hetgeen in beginsel met zich brengt dat de termijn om te dagvaarden pas op 22 december 2010 is ingegaan. Hoewel A B reeds op 15 december 2010 heeft gedagvaard, betekent dit naar het oordeel van de rechtbank niet dat A reeds daarom niet-ontvankelijk in haar vordering zou zijn. Aan het niet voldoen aan de termijn van art. 723 Rv is immers in de wet geen sanctie verbonden. Dat deze sanctie in dit geval niet-ontvankelijkheid zou moeten zijn is naar het oordeel van de rechtbank buitensporig, mede gelet op het feit dat als gevolg van de premature actie door A geen belangen van B zijn geschaad, althans daarvan is de rechtbank niet gebleken. Paulianeus handelen. Is B schuldenaar? Vervolgens is de vraag of B paulianeus heeft gehandeld, zoals A stelt. Met andere woorden: kan B worden aangemerkt als schuldenaar in de zin van art. 3:45 BW. Volgens dit artikel kan de actio pauliana door de schuldeiser immers slechts worden ingeroepen jegens haar schuldenaar. Uit art. 3:48 BW volgt dat als schuldenaar in de zin van art. 3:45 BW is begrepen hij op wiens goed voor de schuld van een ander verhaal kan worden genomen. Uit de formulering van dit artikel volgt naar het oordeel van de rechtbank dat ook de derde-beslagene (B) als schuldenaar van A kan worden aangemerkt, immers A heeft door het leggen van beslag op ‘alle gelden, geldwaarden en/of zaken die B onder zich heeft en/of mocht krijgen ten behoeve van Jeph’ verhaal kunnen (althans willen) nemen voor de schuld van Jeph aan A. B is dus als schuldenaar in de zin van art. 3:45 BW aan te merken. Nu vastgesteld is dat een derde-beslagene paulianeus kan handelen, dient de vraag te worden beantwoord of B dat ook heeft gedaan. Daarvoor is onder meer vereist dat A door het handelen van B werd benadeeld. Volgens de rechtbank was de koopovereenkomst tussen Jeph en B rechtsgeldig ontbonden. B was daarmee niets aan Jeph verschuldigd, en het executoriale derdenbeslag heeft dus geen doel getroffen. Er is dan ook geen sprake van benadeling van A door B. Dat betekent dat B niet paulianeus heeft gehandeld.

Enige tijd na de echtscheiding in 2003 is de man veroordeeld om alimentatie te betalen aan de vrouw (eiseres). De man voldoet niet aan deze verplichting. Begin juni 2009 heeft eiseres deurwaarder X verzocht om ten laste van de man voor een bedrag van € 12.973,98 executoriaal derdenbeslag te leggen onder ING, de werkgever van de toenmalige echtgenote van de man, mevrouw B. Dit beslag is op 4 juni 2009 gelegd. ING heeft deurwaarder X een derdenverklaring gezonden waaruit bleek dat het salaris van B onder het beslag viel. Voorts vermeldt deze verklaring: ‘Betrokkene gaat per 1-8-2009 met ontslag’. De bank liet ook weten dat het huwelijk tussen mevrouw B en de man rond die tijd door echtscheiding zou worden ontbonden. X en ING corresponderen tussen juni en eind september over de vraag of ook de ontslagvergoeding van B onder het beslag valt. De deurwaarder dringt op 9 november 2009 nog eens aan op betaling. Op 3 november 2009 heeft het hof de alimentatie die de man aan eiseres dient te betalen alsnog op nihil gesteld. Op 23 november 2009 heeft ING een bedrag van € 11.822,62 betaald aan X. In verband met de nihilstelling van de alimentatie betaalt X het bedrag terug aan de man c.q. mevrouw B. Eiseres stelt in deze procedure dat ING de ontslagvergoeding tijdig overgemaakt zou hebben als X zich als goed opdrachtnemer had gedragen. X is volgens eiseres niet adequaat en grondig te werk gegaan bij het incasseren van de ontslagvergoeding, en zij vordert alsnog uitbetaling van dit bedrag door X. De rechtbank wijst de vordering van eiseres af. De rechtbank stelt vast dat X pas na 5 weken heeft gereageerd op een brief van ING. De rechtbank oordeelt dat dit weliswaar niet voortvarend is, maar ook niet onacceptabel. Verder heeft X in de tussenliggende periode meermaals telefonisch contact met ING gehad, waarbij ING steeds heeft toegezegd te zullen betalen. Ook is niet vast komen te staan dat X, zoals eiseres stelt, op de hoogte was van de (naderende) beschikking van het gerechtshof of het mogelijke belang van die beschikking voor het gelegde beslag. Daarmee is evenmin vast komen te staan dat X vanwege die beschikking wist dat een spoedige betaling door ING van de gelden noodzakelijk was. De rechtbank is overigens, anders dan X, van oordeel dat de executie van de rechterlijke uitspraak, waarbij de man veroordeeld is tot het betalen van alimentatie aan eiseres, niet ophoudt bij het verzoek van X aan ING tot afgifte van de gelden conform de derdenverklaring. X is voorts verplicht om de gelden van ING in ontvangst te nemen en deze, aldus art. 477 lid 5 Rv, te executeren volgens de ‘normale regels’. Die verplichting gaat echter niet zo ver dat de verantwoordelijkheid voor de afgifte van de gelden bij X ligt. Het is op grond van art. 477a lid 4 Rv de taak van eiseres om de afgifte van de gelden van ING te vorderen indien ING die niet vrijwillig heeft afgedragen. Het moet dan echter wel vaststaan dat ING niet vrijwillig is nagekomen. Om vast te stellen of ING niet vrijwillig is nagekomen is, nu de wet geen termijn voor de afdracht geeft, van belang of X aan ING een termijn voor de afdracht heeft gegeven. Dit was hier niet het geval. De rechtbank komt tot de slotsom dat eiseres X terecht verwijt dat er te lang is gewacht met het sturen van een sommatie aan ING. Dit leidt dat evenwel niet tot toewijzing van de vordering, omdat niet is komen vast te staan dat ING anders wél tijdig zou hebben betaald. Kortom, dat de schade is ontstaan als het gevolg van het handelen c.q. nalaten van X is niet vast komen te staan.

Eiseres heeft de ontbinding van de huurovereenkomst gevorderd met veroordeling van gedaagde het gehuurde binnen 14 dagen na betekening van dit vonnis te ontruimen. Daarnaast vordert eiseres veroordeling van gedaagde tot betaling van achterstallige huur. De goederen die gedaagde toebehoren of zullen toebehoren zijn onder bewind gesteld. De bewindvoerder is niet verschenen. Tegen gedaagde wordt verstek verleend. Gedaagde heeft de huurachterstand erkend. Tijdens komt naar voren dat alle goederen die gedaagde toebehoren of zullen toebehoren, onder bewind zijn gesteld. De onderhavige vordering heeft betrekking op zaken die behartigd moeten worden door de bewindvoerder. Op grond van art. 1:441 BW vertegenwoordigt de bewindvoerder bij de vervulling van zijn taak de rechthebbende in en buiten rechte en treedt deze op eigen naam en voor rekening van gedaagde op als formele procespartij. Hoewel behoorlijk opgeroepen bij exploot, is de bewindvoerder niet verschenen in deze procedure. Daarom wordt tegen gedaagde verstek verleend. De vordering van eiseres komt de kantonrechter niet onrechtmatig of ongegrond voor behoudens het navolgende. Eiseres heeft de door gedaagde gedane deelbetalingen op de voet van art. 6:44 lid 1 BW eerst in mindering laten strekken op de gemaakte buitengerechtelijke kosten. Deze kosten zijn evenwel geen kosten van betaling maar redelijke kosten ter verkrijging van voldoening buiten rechte. Zij vallen daarom niet onder het bereik van de imputatieregeling van art. 6:44 lid 1 BW. Na aftrek van de deelbetalingen resteert een bedrag van € 588,78 aan achterstallige huur. De huurachterstand bedraagt daarmee geen volle drie maanden. De kantonrechter is daarom van oordeel dat de huurachterstand op dit moment niet is aan te merken als een zo ernstig tekort schieten dat dit de mede gevorderde ontbinding van de huurovereenkomst en ontruiming van het gehuurde rechtvaardigt. Deze onderdelen worden dan ook afgewezen.

Sportcity heeft in 2008 een vordering ingesteld tegen X, die destijds in Amsterdam, maar thans in Antwerpen woont. Deze vordering is bij verstek toegewezen. Sportcity heeft vervolgens de kantonrechter schriftelijk verzocht het verstekvonnis te waarmerken als Europese Executoriale Titel (EET), in verband met de verhuizing van X naar België. Dit verzoek is afgewezen. Volgens de kantonrechter kan een tegen een consument gegeven beslissing alleen met een EET worden gewaarmerkt indien de consument op het moment van waarmerking woonplaats heeft in Nederland. Het hof vernietigt deze beslissing en wijst het verzoek van Sportcity alsnog toe. Het hof overweegt dat voorwaarde voor waarmerking als EET is dat de beslissing inzake de niet-betwiste schuldvordering is gegeven in de lidstaat van de woonplaats van de schuldenaar (art. 6 lid 1, aanhef en onder d, van de EET-Verordening). Doorslaggevend is daarbij of de schuldenaar op het moment waarop deze is opgeroepen voor het gerecht dat de beslissing heeft gegeven, woonplaats had in de lidstaat waar het gerecht is gevestigd. Het gaat er immers om dat de schuldenaar zich tegen de schuldvordering heeft kunnen verweren in de lidstaat waar hij op het moment van het instellen van de schuldvordering woonplaats had. De consumentenbescherming waarop de kantonrechter in de afwijzende beschikking het oog heeft gehad, dient in dat geding te worden verwezenlijkt. Dat geldt temeer nu de schuldenaar ingevolge art. 2 lid 1 van de Uitvoeringswet verordening Europese executoriale titel naar aanleiding van een verzoek tot waarmerking als EET niet behoeft te worden opgeroepen, wat wordt gerechtvaardigd door de omstandigheid dat de waarmerking als EET slechts de mogelijkheid van tenuitvoerlegging in het buitenland betreft van de reeds gegeven beslissing. Uit de stukken blijkt dat X op het moment waarop zij is opgeroepen voor de kantonrechter die het verstekvonnis heeft gewezen, woonplaats had in Nederland. Het verstekvonnis is ook daar aan haar in persoon betekend. De latere verhuizing van X naar het buitenland staat niet in de weg aan de waarmerking van dat vonnis als EET. Ook voor het overige zijn geen omstandigheden gebleken die grond opleveren voor afwijzing van het verzoek tot waarmerking als EET. Het verzoek wordt daarom alsnog toegewezen.

De kern van dit geschil is of vorderingen van registeraccountant A op zijn ‘eigen’ vennootschappen uit hoofde van een arbeidsvergoeding door derdenbeslagen zijn getroffen. De vennootschappen hadden jegens de beslaglegger ontkend dat A nog iets van hen te vorderen had. A is enig aandeelhouder en bestuurder van BV X en ENACC. Ook is hij enig bestuurder van ENAD. De aandelen daarvan zijn in handen van zijn echtgenote en zoon. In 2002 heeft A zijn werkzaamheden via BV X in een maatschap (eiseres) ingebracht. Nadat de band met deze maatschap in 2005 is verbroken, zijn A en ENACC veroordeeld tot betaling van ruim € 300.000 aan eiseres. Eiseres heeft vervolgens ten laste van A executoriaal derdenbeslag gelegd onder BV X, ENACC en ENAD. Op het daartoe bestemde formulier hebben BV X, ENACC en ENAD op grond van art. 476a Rv verklaring gedaan van de vorderingen en zaken die door het beslag zijn getroffen. Alle drie de vennootschappen hebben verklaard dat er tussen hen en A geen enkele rechtsverhouding bestaat of heeft bestaan, uit hoofde waarvan A op het tijdstip van het beslag nog iets van hen had te vorderen, nu te vorderen heeft of nog te vorderen kan krijgen. Eiseres betwist de juistheid van deze verklaring. Eiseres is meent dat de vennootschappen aan A fictieve redelijke vergoedingen ter hoogte van € 120.000 per jaar verschuldigd zijn welke ook onder het beslag vallen. De rechtbank komt tot de slotsom dat de aard van de door A voor ENAD verrichte werkzaamheden (accountancywerkzaamheden) en de omvang daarvan (fulltime) zodanig zijn dat zij gewoonlijk tegen betaling worden verricht. De (wel) vermelde beloning in natura is voor die werkzaamheden onevenredig laag. Op grond van art. 479a lid 1 Rv moet ten behoeve van eiseres dan ook worden aangenomen dat ENAD voor die werkzaamheden een redelijke vergoeding aan A verschuldigd is. Die redelijke vergoeding valt onder het beslag, ook voor zover de werkzaamheden zijn verricht vóór het leggen daarvan (Hoge Raad 27 juni 1997, NJ 1997/650).Bij de beoordeling van de vraag welke vergoeding redelijk is moeten alle omstandigheden van het geval in aanmerking worden genomen, in het bijzonder de aard van de verrichte werkzaamheden, de betrekkingen van verwantschap of van andere aard tussen A en ENAD en de financiële draagkracht van ENAD (art. 479a lid 2 Rv). De rechtbank geeft partijen gelegenheid zich hierover nader uit te laten en houdt de feitelijke beslissing aan.

Verzoekers hebben zich tot de rechtbank gewend met het verzoek om te bepalen dat de executie van in beslag genomen aandelen in drie vennootschappen mag worden voortgezet (art. 474g Rv). Verweerders hebben aangevoerd dat deze aandelen worden beheerd door partij E. De rechtbank overweegt dat het feit dat de aandelen worden geadministreerd door E niet afdoet aan de eigendom van verweerder sub 1. Voor het geval hij wil aanvoeren dat E de eigenaar is van de aandelen, merkt de rechtbank op dat die stelling niet strookt met de gegevens van het handelsregister en de jaarstukken. Verdere gegevens zijn door de vennootschappen aan de deurwaarder en de rechtbank onthouden (zoals het aandeelhoudersregister). Het verweer faalt zodat de executie moet worden doorgezet. Nu de medeaandeelhouder in de vennootschappen niet ter zitting is verschenen en ook niet op andere wijze enig teken van interesse aan de rechtbank heeft doen toekomen, neemt de rechtbank aan dat hij in een aanbieding van de in beslag genomen aandelen conform van art. 14 van de statuten van de vennootschappen geen belangstelling heeft. De rechtbank neemt onder de omstandigheden aan dat openbare verkoop de meest voor de hand liggende manier van executie is. Bijzondere belangen van derden bij de vennootschappen zijn niet aangegeven. De rechtbank ziet geen reden om voor de openbare verkoop een minimumprijs te bepalen waar beneden niet mag worden gegund. De rechtbank gelast de voortzetting van de executie door middel van een openbare veiling en bepaalt dat de statutaire aanbiedingsverplichting niet in acht behoeft te worden genomen.

Casus 1: Omdat X niet meer in staat was om zijn verplichtingen jegens de bank uit hoofde van de hypothecaire geldlening volledig te voldoen, is zijn verhypothekeerde woning verkocht. De verkoop heeft echter onvoldoende opgebracht om de geldlening te voldoen. Op grond van de verstrekte nationale hypotheekgarantie heeft de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (SWEW) de restschuld aan de bank voldaan. De SWEW is niet bereid om haar regresvordering op X kwijt te schelden omdat hij niet heeft voldaan aan de voorwaarde voor kwijtschelding dat de geldnemer zijn volledige medewerking heeft verleend om tot een zo goed mogelijke terugbetaling van de lening te geraken. SWEW stelt daartoe onder meer dat door achterstallig onderhoud de waarde van de woning is gedaald en dat X een hennepkwekerij heeft gehouden waardoor onder meer beslag is gelegd op de woning. De Rechtbank heeft het bezwaar tegen de beslissing van SWEW ongegrond verklaard. De Raad van State heeft de uitspraak van de Rechtbank bekrachtigd. Uit een door SWEW overgelegd taxatierapport blijkt dat de woning een onderhandse verkoopwaarde had van € 147.000 en dat vergelijkbare huizen een verkoopwaarde van € 170.000 hadden. Het verschil in waarde wordt veroorzaakt door waterschade aan vloeren, plafonds en wanden. Doordat de waarde van de woning door handelen of nalatigheid van X is afgenomen, heeft zij bij verkoop niet voldoende opgebracht om de lening zoveel als mogelijk terug te betalen. Gelet daarop heeft de Rechtbank terecht overwogen dat SWEW zich op het standpunt kon stellen dat X niet zijn volledige medewerking heeft verleend om tot een zo goed mogelijke terugbetaling van de lening te geraken. Casus 2: De woning van M en V is executoriaal verkocht. Omdat de opbrengst onvoldoende was om de volledige hypotheekschuld af te lossen, heeft SWEW de restantschuld jegens de bank voldaan. Vervolgens is V door SWEW aangesproken voor de regresvordering van ruim € 28.000. SWEW stelt dat niet is voldaan aan de criteria voor kwijtschelding van de schuld omdat V onvoldoende inspanningen heeft verricht om een executoriale verkoop te voorkomen. Hierdoor heeft V niet voldaan aan de verplichting volledige medewerking te verlenen om tot een zo goed mogelijke terugbetaling van de lening te geraken. De Rechtbank volgt het standpunt van SWEW. Niet aannemelijk is geworden dat er een makelaar was ingeschakeld die aantoonbare inspanningen heeft verricht om tot verkoop van het huis te komen. Hierdoor heeft V niet voldaan aan haar plicht tot volledige medewerking. V heeft nog gesteld dat M medeverantwoordelijk is voor de ontstane situatie en dat het niet redelijk is het gehele bedrag op haar te verhalen. De Rechtbank verwerpt dit betoog, nu aan de medeverantwoordelijkheid van M niet afdoet dat V naast M hoofdelijk aansprakelijk is.

Eiseres was veroordeeld om aan A BV € 28.175,90 te betalen, vermeerderd met de contractueel overeengekomen rente van 10% (hoofdsom A). Eiseres is tevens veroordeeld om € 4.468,20 te betalen ( hoofdsom B) wegens proceskosten. De vof B heeft ten laste van A BV conservatoir derdenbeslag gelegd onder eiseres. Vervolgens is A BV gefailleerd, zodat het derdenbeslag op grond van art. 33 Fw is komen te vervallen. Eiseres heeft € 40.443,29 aan de curator betaald. Dit bedrag omvat onder meer de hoofdsommen A en B, alsmede de daarover verschuldigde rente (contractuele rente van 10% over hoofdsom A en wettelijke rente over hoofdsom B) over de periode tot de datum beslaglegging. De curator vorderde betaling door eiseres van de contractuele rente van 10% per jaar over hoofdsom A en van de wettelijke rente over hoofdsom B, in beide gevallen over de periode vanaf datum beslaglegging tot aan de datum waarop de hoofdsommen zijn betaald, en vermeerderd met de wettelijke rente hierover. De kern van dit geschil is de vraag of gedurende de periode van het derdenbeslag de rente over de vorderingen doorliep. Eiseres in cassatie stelt dat dit niet zo is, en beroept zich daarbij op het arrest van de Hoge Raad van 31 mei 1991. Hierin is geoordeeld dat de debiteur na beslaglegging door de derde niet meer bevrijdend kan betalen, dat deze omstandigheid voor rekening van de crediteur komt, dat de debiteur derhalve niet in verzuim is geraakt en dat daarom de wettelijke rente niet is gaan lopen. Onder verwijzing naar deze uitspraak stelt eiseres dat A door het beslag in crediteursverzuim is geraakt en dat daardoor ingevolge art. 6:61 BW haar eigen verzuim is geëindigd. In het arrest uit 1991 verkeerde de debiteur echter op de datum van de beslaglegging niet in verzuim. In de onderhavige zaak is dat wel het geval. De vraag is nu of ook een derdenbeslag onder de debiteur die reeds in verzuim is met de betaling van de door hem verschuldigde geldsom en die op die grond reeds contractuele en wettelijke rente verbeurt, bewerkstelligt dat deze rente niet doorloopt gedurende de beslaglegging. Het gaat daarmee om de vraag of het derdenbeslag ook in dat geval crediteursverzuim oplevert, zodat op grond van art. 6:61 BW een einde komt aan het verzuim van de debiteur. Bewijs dat beslag betaling heeft belet Volgens de Hoge Raad heeft het hof terecht geoordeeld dat eiseres - die met betrekking tot de betaling van hoofdsom A al meer dan vier jaar in verzuim was toen onder haar het derdenbeslag ten laste van A werd gelegd - diende aan te tonen dat door het beslag schuldeisersverzuim aan de zijde van A is ontstaan. Zoals het hof overwoog, diende eiseres daartoe te stellen ‘dat zij gedurende de periode van het beslag wel degelijk bereid was te betalen en dat slechts het beslag aan de betaling in de weg heeft gestaan’, hetgeen zij bij betwisting had moeten bewijzen. Pas indien dit een en ander was komen vast te staan, had aangenomen kunnen worden dat A door het ten laste van haar gelegde derdenbeslag in schuldeisersverzuim verkeerde en dat aan het verzuim van eiseres, mede gelet op art. 6:61 lid 1, een einde was gekomen. De motiveringsklacht miskent dat het aan eiseres was om te stellen en zo nodig te bewijzen dat zij gedurende de periode dat het derdenbeslag gehandhaafd werd, in staat en bereid was te betalen. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep (art. 81 RO).

NCI verhuurde een unit in een bedrijfsverzamelgebouw aan de vennootschap Optic. De unit wordt al vanaf het begin gebruikt door lunchroom Le Papillon, eenmanszaak van X, op basis van een mondelinge onderhuurov ereenkomst tussen Optic en X. Optic heeft NCI verzocht om X in de plaatst te stellen in de huurovereenkomst, omdat de bedoeling is dat Optic geliquideerd wordt. Optic is vervolgens ontbonden nog voordat deze indeplaatsstelling rond was. NCI heeft zich jegens X op het standpunt gesteld dat zij zonder recht of titel in het gehuurde verblijft, zodat zij dit dient te verlaten. De voorzieningenrechter heeft de vordering van NCI afgewezen. De voorzieningenrechter overwoog daarbij dat onvoldoende aannemelijk is dat de huurovereenkomst tussen NCI en Optic rechtsgeldig is beëindigd en dat de omstandigheid dat Optic als rechtspersoon is ontbonden niet zonder meer meebrengt dat daardoor de huurovereenkomst is ontbonden of dat Optic van haar verplichtingen daaruit is ontslagen. Van ontbinding met wederzijds goedvinden is naar het oordeel van de voorzieningenrechter evenmin sprake. NCI gaat in hoger beroep. Het hof komt echter ook tot het oordeel dat van een opzegging van de huurovereenkomst of een vordering tot ontbinding ervan niets is gebleken. NCI voert nog aan dat in het handelsregister is geregistreerd dat Optic is opgehouden te bestaan. Het hof acht het op juist dat dit is geregistreerd, maar dat wil nog niet zeggen dat deze registratie juist is. X heeft er terecht op gewezen dat in dit geval sprake is van een bate, namelijk de huurovereenkomst. Daardoor kan in ieder geval op dit moment niet staande worden gehouden dat heropening van de vereffening op de voet van art. 2:23c BW uitgesloten is. Dit betekent dat niet als vaststaand kan worden aangenomen dat Optic in de onderhavige aangelegenheid volledig uit beeld is geraakt en met haar de huurovereenkomst met NCI. Uitgaande van de (voorshands door het hof verworpen) beëindiging van de huurovereenkomst tussen NCI en Optic heeft NCI gesteld dat daardoor ook de onderhuurovereenkomst tussen Optic en X is geëindigd. Naar het voorlopig oordeel van het hof is ook dat standpunt niet houdbaar. Art. 7:306 lid 1 BW bepaalt dat een onderhuurovereenkomst van een bedrijfsruimte eindigt als de hoofdhuur eindigt door toewijzing van een beëindigingvordering door de verhuurder. Die situatie doet zich hier evenwel niet voor, terwijl deze bepaling niet van toepassing is wanneer de hoofdhuur op andere wijze eindigt.

De Gemeente had aan eiser een last onder dwangsom opgelegd, in verband met rolluiken die zonder vergunning waren geplaatst. Op 2 december 2010 heeft de Gemeente feitelijk bestuursdwang toegepast en de rolluiken verwijderd. Op 3 augustus 2011 heeft de Gemeente een aan eiser gericht dwangbevel uitgevaardigd, waarbij hem wordt bevolen de kosten te betalen voor het toepassen van bestuursdwang. Eiser heeft verzet aangetekend tegen dit dwangbevel. De vraag is of er sprake is van een executiegeschil of een verzetprocedure. Door de Gemeente is aangevoerd dat met de inwerkingtreding van de Wet vierde tranche van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) per 1 juli 2009 de verzetprocedure tegen het dwangbevel niet langer bestaat en dat het verzet opgaat in een executiegeschil ex art. 438 Rw, zodat de kantonrechter niet bevoegd is van de vordering kennis te nemen, althans eiser niet ontvankelijk zou moeten verklaren. Eiser heeft betoogd dat de verzetprocedure, zoals die tot 1 juli 2009 in de Awb was geregeld, hier nog van toepassing is, omdat de bestuurlijke sanctie is opgelegd wegens een overtreding die plaatsvond vóór genoemde datum. De kantonrechter is van oordeel dat hij bevoegd is van de vordering kennis te nemen. Daartoe is het volgende redengevend. Onder de werking van art. 5:26 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), zoals dit luidde tot 1 juli 2009, kon het bestuursorgaan dat bestuursdwang had toegepast, bij dwangbevel de verschuldigde kosten van de overtreder invorderen. Het dwangbevel leverde een executoriale titel op in de zin van Boek 2 Rv. Gedurende zes weken na de dag van betekening stond verzet tegen het dwangbevel open bij de gewone rechter. Het verzet schorste de tenuitvoerlegging van het dwangbevel. Art. IV, lid 1, van de Wet vierde tranche Awb bepaalt: ‘Indien een bestuurlijke sanctie wordt opgelegd wegens een overtreding die plaatsvond voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet, blijft het recht zoals dat gold voor dat tijdstip van toepassing.’ Bepalend is daarmee de datum waarop de overtreding is begaan die de aanleiding geeft tot last onder bestuursdwang. De last onder aanzegging van bestuursorgaan is opgelegd ter zake van de met de wet strijdige situatie, zoals die bestond op 5 november 2010. Van die situatie kan niet worden gezegd dat die plaatsvond vóór 1 juli 2009, ook niet indien zij zou zijn aangevangen voor laatstgenoemde datum. Dat betekent dat de Awb, zoals deze luidt sinds 1 juli 2009, van toepassing is op het besluit inzake de toepassing van bestuurdwang en het besluit inzake het verhaal van kosten alsmede op de daartegen openstaande rechtsmiddelen. Sedert de inwerkingtreding van de vierde tranche van de Awb kan niet meer, op grond van het daarbij vervallen art. 5:26, door middel van verzet bij de burgerlijke rechter worden opgekomen tegen een dwangbevel waarbij het bestuursorgaan de kosten van uitgeoefende bestuursdwang invordert. De bedoeling van de wetgever is geweest om alle geschillen, verband houdend met het gerechtvaardigd zijn van de bestuursdwangtoepassing én van het kostenverhaal, door de bestuursrechter te laten beslechten. Als eenmaal langs die weg rechtens is vastgesteld dat het bestuursorgaan aanspraak heeft op betaling van de gevorderde geldsom, kunnen geschillen over de daadwerkelijke effectuering van die aanspraken door het bestuursorgaan, als executiegeschil aan de rechter worden voorgelegd op de wijze als geregeld in art. 438 Rv. Sedert de inwerkingtreding van de vierde tranche van de Awb kan niet meer, op grond van het daarbij vervallen art. 5:26, door middel van verzet bij de burgerlijke rechter worden opgekomen tegen een dwangbevel waarbij het bestuursorgaan de kosten van uitgeoefende bestuursdwang invordert. De bedoeling van de wetgever is geweest om alle geschillen, verband houdend met het gerechtvaardigd zijn van de bestuursdwangtoepassing én van het kostenverhaal, door de bestuursrechter te laten beslechten. Als eenmaal langs die weg rechtens is vastgesteld dat het bestuursorgaan aanspraak heeft op betaling van de gevorderde geldsom, kunnen geschillen over de daadwerkelijke effectuering van die aanspraken door het bestuursorgaan, als executiegeschil aan de rechter worden voorgelegd op de wijze als geregeld in art. 438 Rv. Door het afgegeven van een dwangbevel verschaft de gemeente zichzelf een executoriale titel en zij geeft daarmee aan tot executie te willen overgaan. Met betrekking tot de mogelijkheid in rechte op te komen tegen het dwangbevel heeft de wetgever het volgende voor ogen gestaan: ‘Thans wordt voorgesteld de bepalingen in de bijzondere wetten met betrekking tot het verzet te schrappen en aldus het verzet te vervangen door, of liever: te laten opgaan in, het executiegeschil van art. 438 Rv. Deze verandering lijkt groter dan zij is. Het verzet wijkt thans reeds zowel procedureel als inhoudelijk niet wezenlijk af van het executiegeschil in de zin van art. 438 Rv.’ Hoewel het uitvaardigen van het dwangbevel nog niet het ten uitvoer leggen ervan inhoudt, moet in het systeem van rechtsbescherming, zoals dat de wetgever voor ogen heeft gestaan, het dwangbevel wel worden aangemerkt als een eerste stap in de executiefase. Derhalve moet het oordeel luiden dat ingevolge art. 438 Rv de rechtbank bevoegd is kennis te nemen van een executiegeschil inzake een dwangbevel. De zaak is aangebracht bij dagvaarding en voldoet daarmee aan de voorwaarde om een executiegeschil aanhangig te maken. Dat daarbij tevens is aangezegd dat eiser in verzet komt, maakt dat niet anders.

Llanos Oil Ltd heeft ten laste van Ecopetrol SA beslag gelegd onder ABN AMRO (thans RBS). De bank heeft verklaard dat er tussen de Bank en Ecopetrol SA geen rechtsverhouding bestaat of heeft bestaan, uit hoofde waarvan Ecopetrol op het tijdstip van beslag iets van de Bank had te vorderen, te vorderen heeft of nog kan krijgen. ‘Ter vermijding van misverstanden hieromtrent voegt de Bank aan het vorenstaande toe dat, gezien de territoriale werking van het onderstaande beslag, deze verklaring betrekking heeft op de rechtsverhouding tussen de Bank en Ecopetrol SA in Nederland en derhalve niet op mogelijk in het buitenland bij de Bank geadministreerde tegoeden van Ecopetrol SA.’ De bank beschouwt het beslag als opgeheven. Volgens Llanos Oil was er echter bij het branchekantoor van ABN AMRO in New York op twee bankrekeningen van Ecopetrol een positief saldo aanwezig. Llanos Oil stelde dat RBS in gebreke blijft te voldoen aan haar wettelijke plicht om aan de beslaglegger te verklaren welke goederen door het conservatoire beslag zijn getroffen. De voorzieningenrechter heeft geconcludeerd dat RBS in kort geding niet veroordeeld kon worden om een aanvullende dan wel aangepaste verklaring af te leggen. Llanos Oil is in beroep gegaan. Het hof acht bepalend of de rechtsverhouding tussen Ecopetrol en RBS meebrengt dat Ecopetrol tegenover RBS ook in Nederland aanspraak heeft op betaling van de in New York geadministreerde tegoeden. Als dat zo is, valt niet in te zien waarom die tegoeden niet zouden zijn getroffen door het onderhavige beslag. Llanos Oil heeft volgens het hof terecht gewezen op het arrest van de Hoge Raad van 20 mei 1932 NJ 1932/p. 1448 e.v. Anders dan de voorzieningenrechter, is het hof van oordeel dat de opstelling van RBS op dit punt – de betaalbaarheid in Nederland van de vordering van Ecopetrol op RBS – moet worden aangemerkt als het in gebreke blijven verklaring te doen als bedoeld in art. 477a lid 1 Rv. Hier doet zich dus niet het in art. 477a lid 2 Rv. voorziene geval voor dat de derde-beslagene wel een verklaring heeft afgelegd maar de executant deze geheel of gedeeltelijk betwist dan wel aanvulling daarvan eist, voor welk geval de executant is aangewezen op de verklaringsprocedure. Ter wille van de doelmatigheid stelt het hof RBS in de gelegenheid alsnog verklaring te doen hieromtrent. Indien zij meent dat haar rechtsverhouding met Ecopetrol meebrengt dat Ecopetrol tegenover RBS in Nederland geen aanspraak heeft op betaling van de in New York geadministreerde tegoeden zal RBS met zodanig betoog kunnen volstaan. RBS heeft uitdrukkelijk gewezen op de enorme praktische implicaties indien een bank bij een onder haar gelegd derdenbeslag zou moeten onderzoeken of sprake is van tegoeden die worden geadministreerd bij haar in het buitenland gevestigde kantoren. Het hof volgt RBS in zoverre dat een bank in de regel niet tot zodanig onderzoek is gehouden. Deze regel kan echter uitzondering lijden, bijvoorbeeld indien de stellingen van de beslaglegger in het verzoekschrift tot het leggen van beslag een voldoende concrete aanwijzing bevatten dat in een specifiek land bij een zo specifiek mogelijk aan te duiden kantoor tegoeden aanwezig zijn.

Partijen zijn gewezen echtelieden. Zij zijn verwikkeld in een procedure over de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap. De vrouw heeft conservatoir derdenbeslag doen leggen op een (spaar)bankrekening. De man verzoekt het beslag op te heffen. Ingevolge art. 705 lid 2 Rv. dient het beslag opgeheven te worden indien summierlijk van de ondeugdelijkheid van het door de beslaglegger ingeroepen recht of van het onnodige van het beslag blijkt. De voorzieningenrechter neemt in dit geval aan dat de man, zoals hij stelt, door het beslag gehinderd wordt. Dat de man op onevenredig zware wijze door het beslag wordt getroffen blijkt echter niet. Anderzijds heeft de vrouw belang bij het gelegde beslag: zij wil haar verhaalsmogelijkheden voor een eventuele vordering op de man veiligstellen. De man heeft aangevoerd dat hij in staat is een bankgarantie te verkrijgen voor het bedrag waarvoor beslag is gelegd. De wet (art. 705 lid 2 Rv) bepaalt dat - als beslag is gelegd voor een geldvordering – de opheffing van het beslag wordt uitgesproken als voor deze vordering voldoende zekerheid wordt gesteld. De vrouw heeft verklaard het beslag op te heffen indien en zodra een bankgarantie wordt gesteld. Aldus kan de man bewerkstelligen dat het beslag wordt opgeheven, doch dan zal hij de bedoelde bankgarantie wel moeten stellen. Gesteld noch gebleken is dat hij dat heeft gedaan. Om die reden wordt zijn verzoek tot opheffing van het beslag afgewezen.

In een hypotheekakte uit 2001 is een woonplaatskeuze opgenomen: ‘Voor de tenuitvoerlegging van deze akte verklaarden comparanten woonplaats te kiezen ten kantore van de bewaarder van deze akte.’ In 2011 heeft een (kandidaat)gerechtsdeurwaarder zich bij het kantoor van notaris E gemeld om bij exploot een proces-verbaal van beslag op de in de akte vermelde registergoederen te betekenen. Door een kandidaat-notaris van het kantoor van E is tegen deze deurwaarder gezegd dat er kosten in rekening zullen worden gebracht voor het doorzenden van het exploot. Slechts als de kandidaat-deurwaarder een opdrachtformulier zou ondertekenen, kon het exploot in ontvangst worden genomen. Het opdrachtformulier diende als bevestiging dat het te factureren bedrag zal worden voldaan door de deurwaarder . De kandidaat- Gerechtsdeurwaarder heeft de ondertekening van het formulier geweigerd, en hij heeft het exploot in een gesloten envelop in de brievenbus van het notariskantoor achtergelaten. Notaris E heeft de envelop vervolgens ongeopend retour gezonden naar de gerechtsdeurwaarder. Het deurwaarderskantoor heeft toen een klacht tegen E ingediend. De Kamer van Toezicht is van oordeel dat E geen druk op de deurwaarder heeft uitgeoefend door bij het aannemen van het exploot de voorwaarde te stellen dat de gerechtsdeurwaarder met E een overeenkomst van opdracht sluit. De gerechtsdeurwaarder heeft immers de mogelijkheid om, indien degene voor wie het exploot is bestemd weigert het afschrift in ontvangst te nemen, een afschrift van het exploot in een gesloten envelop aan de woonplaats te laten dan wel per gewone post te verzenden onder vermelding van die weigering op het exploot. Degene voor wie het exploot is bestemd, wordt dan geacht het afschrift in persoon te hebben ontvangen. De deurwaarders klaagden voorts dat E het exploot retour heeft gezonden. De Kamer overweegt dat E aan de deurwaarder kenbaar heeft gemaakt dat hij het exploot zou terugsturen als de deurwaarder het exploot in een gesloten envelop in de brievenbus van E zou achterlaten. De deurwaarder had er op dat moment voor kunnen kiezen om het exploot te betekenen aan het adres van de in het exploot genoemde geadresseerden om er zeker van te zijn dat het exploot hen zou bereiken. De gerechtsdeurwaarder heeft hiervoor echter niet gekozen. De opmerking van de deurwaarder dat E de gevolgen van een woonplaatskeuze dient te dragen, kan de Kamer niet in behandeling nemen, nu E geen gelegenheid had om hierop te reageren.

De ouders van eiser en zijn broer X zijn vermoord. Eiser en X hebben de woning waar deze moord is gepleegd geërfd . De nalatenschap is nog niet verdeeld. X had een schuld aan de Rabobank. De bank heeft conservatoir beslag doen leggen op het aandeel van X in de woning. Het beslag treft daarmee ook eiser, terwijl hij geen schuldenaar is van de bank. Eiser vordert opheffing van het beslag. Eiser heeft aangevoerd dat het beslag zeer bezwarend is, terwijl er voor Rabobank andere mogelijkheden tot zekerheidstelling zijn. De woning staat al enige tijd te koop omdat zij er zelf niet willen wonen. De verkoop wordt bovendien bemoeilijkt door de moord. Het beslag blokkeert de verkoop en leidt tot een opbrengst die onder de vraagprijs zal liggen. Het is dan maar de vraag of X nog recht heeft op een bedrag uit de nalatenschap. Eiser wil bovendien meewerken aan een oplossing waarbij de rechten van de bank veilig gesteld kunnen worden, bijvoorbeeld door het leggen van beslag onder hem (art. 711 jo. 474 bb Rv), zoals ook andere schuldeisers van X hebben gedaan. De voorzieningenrechter is van oordeel dat een afweging van alle omstandigheden van het geval meebrengt dat de vordering tot opheffing van het beslag moet worden toegewezen. Eiser heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat de woning met het beslag mede gelet op de bijzondere omstandigheden van deze zaak moeilijk verkoopbaar is en als gevolg daarvan een lagere verkoopprijs zal genereren. Hiertegenover heeft Rabobank slechts gesteld dat zij een vordering heeft op X. De hoogte van die vordering is niet onderbouwd. Daar komt bij dat ook Rabobank er belang bij heeft dat een zo hoog mogelijke verkoopopbrengst wordt gerealiseerd, zo zij nog enige vordering op X mocht blijken te hebben. Slechts dan zal er (na aftrek van kosten) mogelijk nog enig bedrag uit de nalatenschap aan X toekomen. Ook is niet uitgesloten dat de rechten van de bank op een minder bezwaarlijke wijze kunnen worden gewaarborgd, bijvoorbeeld door het sluiten van een overeenkomst met eiser, waartoe deze zich ook bereid heeft verklaard.

Drie werknemers van een onderneming in verpakkingstechniek zijn een concurrerend bedrijf gestart. Na hun vertrek kreeg de onderneming (eiseres) het vermoeden dat zij voorafgaand aan hun vertrek bedrijfsgevoelige informatie hebben gekopieerd. Na een onderzoek heeft eiseres conservatoir bewijsbeslag doen leggen vanwege deze inbreuk op haar auteursrecht. Thans verzoekt eiseres inzage in de door haar in beslag genomen gegevens. De wederpartij (de drie ex-werknemers en hun bedrijf B) vordert in reconventie de opheffing van het beslag. Zij hebben daaraan ten grondslag gelegd dat, voor zover het bewijsbeslag niet zijn grondslag vindt in de gestelde inbreuk op de auteursrechten, maar het een algemeen bewijsbeslag betreft, dit beslag niet had mogen worden toegestaan omdat de wet geen algemene regeling voor bewijsbeslag kent. Verder stellen zij dat eiseres geen rechtmatig belang heeft bij het gelegde beslag waarbij harddisks zijn gekopieerd waarop privé en bedrijfsgegevens staan waarvan eiseres in ieder geval geen inzage toekomt. Het beslag is gebaseerd op vermoedens waardoor het een ‘fishing expedition’ is geworden. Ook had eiseres met een minder zwaar middel dan het bewijsbeslag kunnen volstaan om de gemaakte verwijten te onderzoeken. De voorzieningenrechter stelt voorop dat het antwoord op de vraag in hoeverre eiseres een rechtmatig belang heeft bij de door haar gewenste inzage samenhangt met de vraag in hoeverre haar stelling aannemelijk is dat sprake is van het zonder toestemming (digitaal) kopiëren van gegevens. De resultaten die uit het onderzoeksrapport geven in ieder geval aanleiding tot twijfel omtrent het gebruik van de betreffende gegevens van eiseres door haar wederpartij. Het vermoeden van eiseres dat haar digitale bedrijfsgegevens zonder haar toestemming zijn verveelvoudigd lijkt gerechtvaardigd. In hoeverre deze vermoedens terecht zijn moet nog blijken aan de hand van (door eiseres) uit te voeren nader onderzoek, maar eiseres wordt geacht voldoende belang te hebben bij inzage in de in beslag genomen en gekopieerde gegevens. De vordering van eiseres wordt daarom toegewezen. De in reconventie gevraagde opheffing van het bewijsbeslag wordt afgewezen. Overwogen is dat eiseres een rechtmatig belang heeft bij het gelegde beslag. Anderzijds is niet gebleken dat de wederpartij er hinder van ondervindt. De zaken die de deurwaarder in beslag heeft genomen zijn gekopieerd en terug zijn gegeven aan bedrijf B, zodat zij geacht wordt onvoldoende belang te hebben bij opheffing van het beslag. De ex-werknemers hadden nog aangevoerd dat de wijze waarop de beslaglegging heeft plaatsgevonden zeer ingrijpend en voor hun kinderen traumatisch was. De voorzieningenrechter overweegt dat de beslaglegging wellicht op een meer zorgvuldige wijze had kunnen worden uitgevoerd, waarbij meer rekening werd gehouden met de kinderen. Vooralsnog wordt echter niet geoordeeld dat de beslaglegging onrechtmatig was. Daarnaast rust op eiseres een risicoaansprakelijkheid voor de gevolgen van een ten onrechte gelegd beslag.

Verzoeker vraagt verlof om in beslag genomen aandelen te mogen verkopen. De rechtbank stelt allereerst vast dat het door verzoekster gelegde conservatoire beslag is overgegaan in een executoriaal beslag, en dat correcte betekening van de executoriale titel heeft plaatsgevonden. Ook stelt de rechtbank vast dat uit het exploot en de daarbij gevoegde advertentie blijkt dat de grosse van het vonnis van de rechtbank op een juiste wijze is betekend aan de Onbekende aandeelhouders. De rechtbank stelt voorts vast dat het verzoek tijdig is ingediend in de zin van art. 474g lid 1 Rv. Daarvoor is van belang wanneer de in kracht van gewijsde gegane executoriale titel aan de vennootschap is betekend. Die betekening heeft weliswaar plaatsgevonden nadat het onderhavige verzoek is ingediend, maar dat doet volgens de rechtbank aan de rechtsgeldigheid daarvan niet af. In de wet is geen termijn bepaald waarbinnen de betekening van een executoriale titel moet plaatsvinden, en evenmin een termijn waarbinnen de executoriale titel aan de vennootschap moet worden betekend. Ten aanzien van de wijze waarop de verkoop dient te geschieden, overweegt de rechtbank dat voorop staat dat de hoogste opbrengst dient te worden gerealiseerd. De rechtbank acht het waarschijnlijk dat in dit geval de statutaire goedkeuringsregeling zal worden gebruikt om verkoop van de aandelen te verhinderen, en daarmee onmogelijk te maken. De rechtbank bepaalt daarom dat statutaire bepalingen bij de verkoop niet in acht genomen hoeven te worden. Ook de gegevens die voor het opstellen van het (eventuele) prospectus nodig zijn, bevinden zich in het domein van de vennootschap. Gelet op de weigerachtige houding van betrokkenen moet ook hier gevreesd worden dat ook geen medewerking zal worden verleend aan het verstrekken van de gegevens aan verzoekster, voor het opstellen van het prospectus. In het licht hiervan moet ook de prospectusplicht worden beschouwd als een plicht die de facto de verkoop onmogelijk zou maken. De rechtbank staat dan ook toe om de bepalingen van de Wet op het financieel toezicht die strekken tot deze prospectusplicht niet in acht te nemen. Onder de huidige economische omstandigheden acht de rechtbank de door verzoekster gevraagde termijn van twee jaar redelijk.

Door een onherroepelijk geworden tussen partijen gewezen arrest van het gerechtshof te Leeuwarden staat tussen partijen vast dat X onrechtmatig heeft gehandeld ten opzichte van eiser door conservatoir beslag te laten leggen gericht op verhaal van door de rechtbank Leeuwarden afgewezen vorderingen. Nu dit is vastgesteld ligt de vordering van eiser tot schadevergoeding als gevolg van dit onrechtmatig handelen, op grond van hetgeen de rechtbank in het tussenvonnis van 25 augustus 2010 al heeft overwogen en beslist, in beginsel klaar voor toewijzing. Door het arrest van de Hoge Raad van 8 juli 2011 (LJN: BQ1823) heeft de rechtbank zich echter de vraag gesteld of dit aanleiding gaf om terug te komen op de in het tussenvonnis van 25 augustus 2010 gegeven, en in beginsel bindende, eindbeslissingen. Dat is de reden geweest dat de rechtbank partijen de gelegenheid heeft gegeven zich uit te laten over de vordering in het licht van dit arrest. Eiser stelt zich op het standpunt dat het arrest van de Hoge Raad niet van toepassing is op de onderhavige casus, omdat de feiten in die zaak heel anders zijn. Het kenmerkende verschil is volgens eiser dat er daar geen betalingsverplichting bestond aan de kant van de beslagleggende partij, terwijl dat bij X wel het geval was. Daarom is er volgens eiser in de onderhavige casus wel sprake van vertraging in de voldoening van een geldsom en is wettelijke rente over de periode van vertraging toewijsbaar. X daarentegen stelt dat het arrest van de Hoge Raad ertoe moet leiden dat de vordering van eiser afgewezen wordt, omdat er geen sprake is van vertraging in de voldoening van een geldsom. Volgens X heeft de Hoge Raad geoordeeld dat art. 6:119 BW alleen in dat geval toegepast mag worden en niet als het gaat om schade als gevolg van onrechtmatige beslaglegging. Zoals de rechtbank het arrest leest, heeft de Hoge Raad geoordeeld dat er geen aanleiding bestond art. 6:119 BW rechtstreeks dan wel analoog toe te passen op de vordering die in het geding was, omdat deze niet gebaseerd was op vertraging in de voldoening van een geldsom maar op onrechtmatige beslaglegging. De betreffende overwegingen lijken als algemene regel geformuleerd en in die zin kan de rechtbank het standpunt van X begrijpen. Eiser heeft naar het oordeel van de rechtbank echter terecht gewezen op het feit dat in de onderhavige casus een betalingsverplichting rustte op de beslagleggende partij. Dat is bij conservatoire beslaglegging niet de meest voorkomende variant. In het onderhavige geval heeft X beslag laten leggen onder de notaris op een deel van de koopsom die X aan eiser verschuldigd was. Hierdoor heeft de notaris dat deel van de koopsom gedurende het beslag niet aan eiser uitgekeerd. Daarmee is er vertraging ontstaan in de voldoening van de koopsom. Dat X de koopsom wel geheel aan de notaris heeft betaald maakt dit niet anders nu het beslag door X is gelegd en de hierdoor veroorzaakte vertraging in de uitbetaling door de notaris aan eiser dan ook aan haar toe te rekenen is. Hoewel de grondslag van de vordering onrechtmatige daad is en bij de begroting van de schade als gevolg daarvan art. 6:119 BW niet van toepassing is, acht de rechtbank het onder deze omstandigheden wel op zijn plaats de schade in redelijkheid te begroten op een bedrag gelijk aan de wettelijke rente. Niet goed valt in te zien waarom vertraging in de voldoening van een geldsom die is veroorzaakt door een onrechtmatige beslaglegging niet tot de verschuldigdheid van een bedrag aan wettelijke rente over de periode van vertraging zou kunnen leiden, terwijl dit bij een andere oorzaak van de vertraging die aan de schuldenaar is toe te rekenen wel het geval is.

ABN AMRO had een krediet van 6 miljoen euro verstrekt aan Selexyz. Selexyz had in dat kader de aandelen in haar dochtervennootschappen aan de bank verpand. Selexyz is gefailleerd. De bank heeft de voorzieningenrechter verzocht te bepalen dat de aandelen onderhands kunnen worden verkocht aan ProCures Investments BV voor een bedrag van € 3.500.000. Het bod van ProCures is gebaseerd op (onder meer) het uitgangspunt dat er een toekomst is voor de beoogde combinatie van de winkels van beide partijen. Door integratie van de winkels zullen de huurlasten afnemen. De herstructurering (waarvan de koop van de aandelen in de dochtervennootschappen onderdeel uitmaakt) legt een basis voor continuïteit. De bank geeft aan deze herstructurering te ondersteunen, en voert voorts aan dat door de transactie de schuld van Selexyz aan de bank wordt verminderd met het bedrag van de koopprijs. Bovendien staat inmiddels wel voldoende vast dat niet op een andere wijze tot herstructurering of herfinanciering kon worden gekomen. De curator heeft gesteld dat als de transactie niet doorgaat, ook de dochtervennootschappen van Selexyz per 1 april 2012 faillissement zullen moeten aanvragen. Voorts heeft de rechter-commissaris reeds toestemming verleend voor de transactie. Selexyz is, zo staat vast, in verzuim is met haar betalingsverplichting jegens de bank, zodat deze de mogelijkheid heeft tot uitwinning van haar pandrecht over te gaan. In beginsel geldt bij de executie van een pandrecht dat wordt overgegaan tot openbare verkoop. Op verzoek van de pandhouder of de pandgever kan de voorzieningenrechter ingevolge art. 3:251 lid 1 BW bepalen dat het goed op een andere wijze dan bedoeld in art. 3:250 lid 1 BW – door onderhandse verkoop – te gelde wordt gemaakt. Daarbij komt het aan op de vraag of bij de voorgenomen verkoop een redelijke prijs zal worden betaald, en met name of te verwachten valt dat bij een openbare verkoop een hogere opbrengst zou worden verkregen. Verder is een dergelijke afwijkende wijze van verkoop alleen mogelijk voor zover de in art. 3:251 lid 1 BW bedoelde mogelijkheid niet contractueel is uitgesloten door pandgever en pandhouder. Uit de overgelegde kredietovereenkomst blijkt niet dat ABN AMRO en Selexyz die mogelijkheid hebben uitgesloten. De voorzieningenrechter komt tot het oordeel dat niet aannemelijk is dat bij een openbare verkoop van de aandelen een hoger bod zal worden gegenereerd, zodat het bod van ProCures het meest optimale bod is. De voorzieningenrechter neemt in aanmerking de bij verzoekschrift gestelde economische waarde van de aandelen, en de omstandigheid dat overige geïnteresseerden gesteld hebben minimaal vier weken nodig te hebben om een financiering rond te krijgen. Hiervoor is, nog afgezien van de vraag of dat zal leiden tot een hoger bod, gelet op de spoedeisendheid van de zaak geen plaats. Het verzoek wordt toegewezen.

Eiser was in 2005 veroordeeld tot ontruiming van zijn woning en de betaling van een flinke huurachterstand aan verhuurder Oudehuys. In 2006 is eiser andermaal veroordeeld tot betaling van een huurachterstand, ditmaal aan de Gemeente. De deurwaarder heeft namens Oudehuys en de Gemeente (gedaagden) executoriaal derdenbeslag gelegd onder het UWV op de Wajong-uitkering van eiser. Het geschil draait om vraag of gedaagden onrechtmatig handelen door het beslag op het inkomen van eiser te handhaven waarbij de beslagvrije voet is vastgesteld naar de norm voor een ´gezamenlijke huishouding´ als bedoeld in art. 3 lid 3 WWB. Eiser beroept zich echter primair op de nietigheid van het gelegde derdenbeslag, omdat het niet voldoet aan de voorwaarden zoals gesteld in art. 475 Rv en primair gevorderd dat het gelegde beslag derhalve nietig dient te worden verklaard, althans (met terugwerkende kracht) opgeheven dient te worden. Gelet op het bepaalde in art. 475 lid 1 Rv wordt, op straffe van nietigheid, executoriaal derdenbeslag gelegd door middel van een exploot dat behalve de gewone formaliteiten nog een aantal in dat artikel genoemde specifieke formaliteiten inhoudt. Niet-naleving van vormvoorschriften leidt niet tot nietigheid van rechtswege. Ingevolge art. 65 Rv kan een exploot nietig worden verklaard, indien dit exploot lijdt aan een gebrek dat uitdrukkelijk met nietigheid is bedreigd of indien de nietigheid voortvloeit uit de aard van het gebrek. De voorzieningenrechter stelt voorop dat nietigheid ingevolge art. 66 Rv alleen dient te worden aangenomen indien aannemelijk is dat degene voor wie het exploot is bestemd door het gebrek onredelijk is benadeeld. Nu niet is gebleken noch aannemelijk is gemaakt dat het UWV – als degene voor wie het exploot bestemd was – onredelijk is benadeeld door het niet in het exploot vermelden van de rechterlijke instantie die het vonnis in het geschil tussen eiser en Oudehuys heeft gewezen, is er geen sprake van nietigheid van het exploot. Daarnaast is in het exploot vermeld dat gelijktijdig met betekening hiervan een afschrift van de executoriale titels uit hoofde waarvan het beslag wordt gelegd, aan het UWV is verstrekt. De voorzieningenrechter is van oordeel dat voorshands mag worden uitgegaan van de juistheid van deze vermelding. Het beroep van eiser op de nietigheid van het beslagexploot faalt derhalve. De voorzieningenrechter is overigens voorshands van oordeel dat eiser voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat er geen sprake is van het voeren van een gezamenlijke huishouding als bedoeld in art. 3 lid 3 van de WWB. Met name is niet gebleken dat aan het criterium van wederzijdse verzorging is voldaan, ook al hebben zij in beide door eiser gehuurde woningen samengewoond. De voorzieningenrechter is dan ook van oordeel dat bij de bepaling van de beslagvrije voet van eiser uitgegaan had moeten worden van de bijstandsnorm voor een alleenstaande.

De rechtbank had appellanten failliet verklaard, op verzoek van hun bank en de Ontvanger van de Belastingdienst. In hoger beroep verzoeken zij de vernietiging van de uitgesproken faillissementen. Zii voeren daartoe onder meer aan dat de Ontvanger niet bevoegd was de faillissementen aan te vragen wegens het ontbreken van de vereiste schriftelijke toestemming van het Ministerie van Financiën. Ook voeren zij aan dat zij uitstel van betaling hebben aangevraagd. Het hof komt echter tot het oordeel dat er goede gronden zijn voor de faillietverklaring en dat de fiscus belang heeft bij de aanvraag. Het hof bekrachtigt de vonnissen waarvan beroep. Het hof stelt voorop dat het toestemmingsvereiste van art. 73.4.6 van de Leidraad Invordering 2008 niet moet worden beschouwd als een constitutieve voorwaarde. Dit vereiste is daarom niet in de Invorderingswet zelf opgenomen. Het toestemmingsvereiste is bedoeld als een interne maatregel die een uniforme toepassing van de faillissementsaanvraag als invorderingsinstrument moet waarborgen (zie HR 27 juni 1997, LJN ZC2408). Dit neemt niet weg dat kan worden getoetst of de Ontvanger misbruik van bevoegdheid maakt. Uit de gedingstukken blijkt dat het Ministerie van Financiën wel degelijk toestemming heeft verleend om over te gaan tot het aanvragen van het faillissement van appellanten. Het standpunt van appellanten dat de Ontvanger in strijd met zijn beleid heeft gehandeld door zonder de vereiste toestemming de faillissementen aan te vragen, kan daarom niet worden gevolgd. Dat de Ontvanger de toestemmingsaanvragen niet heeft overgelegd, maakt het voorgaande niet anders. Appellanten hebben uitstel van betaling hebben verzocht nádat de Ontvanger het verzoek tot faillietverklaring had ingediend. De Ontvanger heeft het verzoek afgewezen, omdat niet de zekerheid werd verstrekt waarom bij herhaling was gevraagd en bovendien geen gegevens waren verstrekt waaruit blijkt op welke wijze de belastingschulden uiteindelijk zullen worden betaald. Het hof is van oordeel dat de Ontvanger een beoordelingsmarge heeft - en derhalve binnen die marge bevoegd is - om het faillissement van appellanten aan te vragen en door te zetten. Appellanten hebben ten slotte aangevoerd dat de Ontvanger geen redelijk belang heeft bij de aanvragen, omdat er voor de fiscus, ondanks zijn preferente positie, geen verhaal zal zijn vanwege de ruime hypotheekrechten van de banken. Het is het hof niet gebleken dat de Ontvanger lichtvaardig is omgesprongen met zijn bevoegdheid om de faillissementen aan te vragen. De Ontvanger heeft een redelijk belang bij de faillissementsaanvragen, alleen al omdat in een faillissement de curator een onderzoek kan doen naar het vermogen van de schuldenaar of naar de verwachting dat binnen afzienbare tijd zulk vermogen aanwezig zal zijn, welk onderzoek dan grondiger kan geschieden dan bij de summiere behandeling van de aanvraag. Dat geen enkel positief gevolg is te verwachten van een faillissement, kan op basis van de huidige gegevens niet op voorhand worden aangenomen.

Het verzoekschrift strekt tot het afgeven van verlof voor het leggen van conservatoir derdenbeslag ten laste van verweerster onder de in het verzoekschrift genoemde bank. Op maandag 6 februari 2012 zijn de advocaat van verzoeker en verweerster verschenen. Verweerster werkt in loondienst bij de bank waaronder volgens het verzoek beslag zou worden gelegd. Zij heeft erkend dat zij geld van verzoeker heeft geleend, maar heeft zich erop beroepen dat verzoeker haar die schulden heeft kwijtgescholden nadat zij een gedeelte daarvan had terugbetaald. Partijen hadden een affectieve relatie met elkaar, maar die relatie is enkele maanden geleden ten einde gekomen. Verweerster stelt dat verzoeker haar stalkt, en begrijpt dat hij haar door de voorgenomen beslaglegging wil dwingen om in te stemmen met een hervatting van de relatie. Na weerspreking van deze stellingen door de advocaat van verzoeker heeft verzoekster op het schermpje van haar telefoon aan de rechter laten zien dat verzoeker gedurende de afgelopen week bovenmatig vaak heeft geprobeerd om haar op te bellen, mogelijk zelfs meer dan 100 keer, laatstelijk op 4 februari 2012 om 01.00 uur ‘s nachts. Uit het vorenstaande blijkt dat verweerster door de voorgenomen beslaglegging financieel klem zou worden gezet, mede doordat het beslag zou worden gelegd onder de bank en tevens werkgeefster van verweerster. Gelet op de last die verweerster kennelijk reeds van verzoeker heeft ondervonden van diens bovenmatige belangstelling zal een beslaglegging zoals voorgenomen, met zijn gevolgen, verweerster zozeer treffen, dat dit reeds op voorhand als misbruik van bevoegdheid moet worden aangemerkt. Het gerecht weigert daarom de afgifte van het verzochte verlof.