Aflevering 2

G heeft ten laste van A derdenbeslag laten leggen onder ABN Amro Bank, in verband met onbetaald gebleven facturen voor werkzaamheden die G in onder-aanneming voor A heeft uitgevoerd. In eerste aanleg in conventie heeft G betaling van een bedrag van € 244.715 in hoofdsom aan openstaande facturen gevorderd, te vermeerderen met rente en kosten, waaronder beslagkosten. Voor het geval de rechtbank tot het oordeel zou komen dat A nog enig bedrag aan G schuldig is, heeft A in reconventie gevorderd dat G wordt veroordeeld tot betaling van € 21.750. Verder heeft A gevorderd dat het gelegde beslag van onwaarde wordt verklaard, althans dat G wordt veroordeeld tot opheffing daarvan op straffe van verbeurte van een dwangsom.

Verweerder heeft conservatoir beslag gelegd op de Porsche van zijn schuldenaar. De auto is daarbij tevens in gerechtelijke bewaring genomen. Tot aan de beslaglegging bevond de auto zich onder de vuistpandhouder. Deze vordert in dit geding onder meer de opheffing van het beslag op de auto, en de beëindiging van de bewaring. Met succes.

X heeft onder eisers beslag gelegd voor een vordering die begroot is op ruim twee miljoen euro. Eisers, waaronder Y, vorderen in kort geding opheffing van het beslag. Het beslag is gelegd in verband met een geschil tussen X en Y. Het geschil betrof feitelijk een dochteronderneming van hun joint-venture. Ter afwikkeling van hun geschil hebben X en Y (en hun investeringsmaatschappijen) een afwikkelingsovereenkomst gesloten. X heeft in het beslagrekest gesteld dat nakoming door Y van die overeenkomst in de loop van 2013 blijvend onmogelijk was geworden. In het rekest berekende X haar schade aldus: X had recht op levering van bepaalde aandelen met een waarde in november 2012 van € 1.980.000,-. Door toedoen van Y is die waarde thans nihil, zodat de schade genoemd bedrag is.

Een werkgeversvereniging uit de binnenvaartsector had overeenkomsten met Nationale Nederlanden gesloten in verband met de Wet loondoorbetalingsplicht bij ziekte. Die overeenkomsten bevatten een winst­recht, afhankelijk van het premievolume. In de loop van de tijd wijzigt de verhouding tussen betrokken brancheorganisaties, en er ontstaat een discussie wie recht heeft op deze winstrechten.

Klaagster verwijt de gerechtsdeurwaarder beslag te hebben gelegd op haar bankrekening. Klaagster heeft geen andere inkomsten dan haar studiefinanciering. Door het beslag werd haar volledige inkomen getroffen waardoor klaagster in een acute noodsituatie terecht kwam.

Deze zaak betreft een renvooiprocedure in het kader van een rangregeling met betrekking tot de executie-opbrengst van het casco van een binnenschip. In het principaal cassatieberoep gaat het om de uitleg van het begrip ‘beperkt gerechtigde wiens recht door de executie is vervallen’ in de zin van art. 480 lid 1 Rv. In het incidenteel cassatieberoep gaat het onder meer om de uitleg van het begrip ‘afgebouwd binnenschip’ als bedoeld in art. 8:784 lid 1 BW.

Bij beslag op uitkeringen of loon moet de beslagvrije ruimte per maand worden berekend. Daardoor valt al het inkomen boven de beslagvrije voet, waaronder het jaarlijks uitgekeerde vakantiegeld, hoe dan ook onder het beslag. Dit stelt A-G Hammerstein op 14 februari 2014 in een vordering aan de Hoge Raad tot cassatie in het belang der wet.

B dreef een winkel. De winkelinventaris was verpand aan de kredietverlenende bank. Toen B in 2006 aan de bank meedeelde dat hij zijn onderneming ging beëindigen, werd het krediet terstond opeisbaar. De bank mocht de kredietrelatie met onmiddellijke ingang opzeggen. Omdat B meteen in verzuim raakte, kon de bank haar pandrecht uitwinnen. In cassatie richt de curator van B een klacht tegen het oordeel van het hof dat de bank en B een van art. 3:250 BW afwijkende wijze van executoriale verkoop in de zin van art. 3:251 lid 2 BW zijn overeengekomen.

SNS Bank heeft een woning executoriaal geveild. In de aanloop naar die veiling is geprobeerd tot een onderhandse verkoop te komen. De taxerende makelaar heeft toen aangegeven dat verschillende verbouwingswerkzaamheden dusdanig onprofessioneel zijn gedaan, dat ze ongedaan moeten worden gemaakt. Dit taxatierapport is niet aan de veilingkoper bekend gemaakt. Voorts beschikte de notaris niet over de sleutels, zodat de koper de woning niet van binnen heeft kunnen bekijken. Tijdens de veiling heeft de notaris gezegd dat het om een “afbouwwoning” ging en dat het leek alsof de eigenaren “hamer en zaag hebben laten vallen en zijn vertrokken”.

Gedaagde huurde een pand van Ram. In de overeenkomst was een aanbiedingsregeling opgenomen: gedaagde krijgt als huurder een eerste recht van koop. Ram is in 2010 wegens het schenden van die aanbiedingsplicht veroordeeld om schadevergoeding te betalen, nader op te maken bij staat. Gedaagde heeft in 2013 vier panden van Ram in executoriaal beslag doen nemen.

Kort voor het faillissement van eiser heeft de bank het aan eiser verstrekte krediet opgeëist. Uit het verslag van de verificatievergadering blijkt dat de bank als schuldeiser is erkend. Het faillissement eindigt door het verbindend worden van de slotuitdelingslijst. De bank krijgt haar vordering gedeeltelijk betaald. Voor het onbetaald gebleven gedeelte richt de bank zich tot eiser. De bank heeft de grosse van het proces-verbaal van de verificatievergadering aan eiser betekend, met bevel tot betaling, en vervolgens heeft de bank uit hoofde van de grosse van het proces-verbaal executoriaal derdenbeslag gelegd onder Nationale-Nederlanden op de pensioenuitkering van eiser.

Gedaagden hebben een langlopend geschil over de wijze waarop eiseres haar toebehorende percelen gebruikt voor het exploiteren van een manege en een paardenhouderij. Ter beëindiging van hun geschil hebben partijen bij notariële akte een vaststellingsovereenkomst gesloten. Daarin is vastgelegd op welke wijze eiseres de percelen mag gebruiken. Op afwijkend gebruik is een boete gesteld. Gedaagden hebben vervolgens overtredingen vastgesteld. Bij exploot hebben zij een grosse van de notariële akte aan eiseres betekend. In het exploot is bevel gedaan om aan de inhoud van ‘de ten deze betekende titel ‘ te voldoen, en in totaal €150.000 aan boetes te betalen. Vervolgens hebben gedaagden executoriaal beslag laten leggen op de percelen van eiseres.

Bij vonnis van 20 januari 2014 heeft de kantonrechter te Maastricht BV X in kort geding veroordeeld om binnen één maand na betekening van het vonnis de van BV Y gehuurde bedrijfsruimtes in Maastricht te ontruimen. Dit vonnis is op 23 januari 2014 aan X betekend met de aanzegging binnen een maand te ontruimen. Bij bodemvonnis van 12 februari 2014 heeft de kantonrechter in Maastricht de huurovereenkomst tussen X en Y ontbonden. X is veroordeeld om binnen twee weken na betekening van dat vonnis de bedrijfsruimtes te ontruimen. Bij exploot van 21 februari 2014 heeft de deurwaarder op grond van het vonnis van 20 januari 2014 aangezegd dat de ontruiming plaats zal vinden op 27 februari 2014.

International Rice en Deutsche Bank hebben beslag gelegd op de helft van de aandelen in Silo BV, eigendom van Columbus. De overige aandelen Silo zijn in handen van SZ. Silo en SZ vorderen opheffing van de beslagen. Zij hebben aan hun vordering ten grondslag gelegd dat Columbus op grond van de aandeelhoudersovereenkomst gehouden is haar aandelen in Silo aan SZ over te dragen tegen betaling van de - conform de procedure van die aandeelhoudersovereenkomst - vastgestelde prijs. Volgens Silo en SZ frustreert Columbus deze verplichting tot levering.

Eiser heeft aan de gemeente Dordrecht ruim 2000 bezwaarschriften gestuurd. Hij is op vordering van de gemeente veroordeeld zich gedurende twee jaar niet vaker dan tien keer per maand met brieven, faxen en/of e-mails tot de Gemeente te richten, behalve voor zover deze betrekking hebben op reeds ingediende vergunningaanvragen, bezwaar- en beroepschriften, op straffe van een dwangsom van € 1.260,00 per overtreding, met een maximum van € 300.000,00 (zie ECLI:NL:GHDHA:2014:75). Eiser heeft niet betwist dat hij na deze veroordeling het verbod heeft overtreden. De gemeente heeft wegens verbeurde dwangsommen executoriaal beslag gelegd voor een bedrag van € 335.673,05 (inclusief rente) op meer dan dertig panden van eiser. De veiling van een deel van de panden is aangekondigd en eiser wil die executie voorkomen. Centraal in het kort geding staat de vraag of sprake is van misbruik van executiebevoegdheid aan de zijde van de gemeente indien executoriale verkoop van de panden niet tot voldoening van de vordering zal leiden. De voorzieningenrechter beantwoordt deze vraag ontkennend.

Een belastingadviseur heeft meegewerkt aan het wegmaken van voor verhaal vatbare vermogensbestanddelen. De Ontvanger bleef met een oninbare vordering zitten van ruim 17 miljoen euro. De Ontvanger heeft dit bedrag gevorderd van de belastingadviseur, op de grond dat hij onrechtmatig heeft gehandeld. Rechtbank en hof achtten die vordering toewijsbaar. De belastingadviseur gaat in cassatie. In cassatie klaagt de belastingadviseur dat het hof ten onrechte heeft geoordeeld dat de (enkele) omstandigheid dat het recht op dwanginvordering van de belastingschulden in de loop van het geding zou zijn verjaard, niet ertoe leidt dat het recht van de Ontvanger om zijn schade te verhalen alsnog is komen te vervallen.

Nadat de affectieve relatie tussen partijen is geëindigd hebben partijen een geschil over (onder meer) de betaling van de alimentatie. De vrouw heeft beslag doen leggen op het onder de notaris berustende, aan de man toekomende deel van de verkoopopbrengst van de gezamenlijke woning. Zij vordert uitbetaling van het haar toekomende bedrag uit het depot. Voorts vordert zij dat de man wordt veroordeeld om de beslagkosten te betalen.

Bekendmakingen aan burgers zonder bekende woon- of verblijfplaats verdwijnen uit de dagbladen en verschijnen voortaan in de digitale Staatscourant. Deze modernere manier van publiceren bespaart advertentiekosten en is beter toegankelijk. Er komt één loket, wat de duidelijkheid en de overzichtelijkheid voor de burger ten goede komt. Dit blijkt uit een wetsvoorstel van minister Opstelten dat voor advies naar de Raad van State wordt verzonden. De maatregel sluit aan bij de wens van het kabinet om juridische procedures te moderniseren en te digitaliseren.

Bedrijven zien als gevolg van de verhoging van de griffierechten vaker af van een rechtsgang. Dat geldt met name voor incassovorderingen. Voorzitter Frits Bakker van de Raad voor de rechtspraak waarschuwt voor negatieve economische gevolgen en pleit voor een verlaging van het tarief voor relatief lage incasso-vorderingen.

Tot 17 mei 2014 ligt ter consultatie een ambtelijk voorontwerp van een wetsvoorstel tot verbetering van de werking van Vormerkung bij beslag.

Staatssecretaris Teeven heeft Kamervragen beantwoord van Kamerlid De Wit (SP). De Wit vroeg of het klopt dat bij de vaststelling van het recht op gefinancierde rechtsbijstand het loonbeslag niet wordt afgetrokken van het actuele inkomen. De staatssecretaris geeft aan dat er is gekozen voor een systeem waarbij de draagkracht is gebaseerd op het fiscale jaarinkomen. Dat brengt met zich mee dat bij de bepaling van de draagkracht van een rechtzoekende geen rol speelt in hoeverre het fiscale jaarinkomen ook tot het werkelijk besteedbaar inkomen leidt. Daarnaast werd het voor de raad voor rechtsbijstand niet uitvoerbaar geacht om het fiscale jaarinkomen te verrekenen met netto (maandelijkse) uitgaven zoals die van een loonbeslag.

In zijn prejudiciële beslissing van 13 september 2013 bepaalde de Hoge Raad dat het algemene niet-IE bewijsbeslag mogelijk is. Inmiddels heeft de Voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam in twee beschikkingen aan deze beslissing uitvoering gegeven. Daarin is een heldere, praktische lijn uitgezet.

In dit artikel worden de vereisten van art. 843a Rv (exhibitieplicht) besproken en hoe de rechtspraak hiermee omgaat. Daarbij worden met name de eisen “rechtmatig belang” en “bepaalde bescheiden” besproken, nu deze in de praktijk voor de meeste problemen zorgen. Ook de voorwaarden voor het leggen van bewijsbeslag worden besproken, met name in het licht van de uitspraak van de Hoge Raad d.d. 13 september 2013 hierover.

Het derdenbeslagrecht geldt als notoir lastig onderdeel van ons beslag-en executierecht. Aan de hand van de in deze bijdrage te bespreken drie beginselen of fundamentele regels, zullen vrij veel problemen tot een oplossing kunnen worden gebracht. Zij vormen echter ook niet weer een panacee voor alle problemen die zich kunnen voordoen, waarbij met name te denken valt aan de vaak moeilijke bewijspositie van de derdebeslaglegger.