Aflevering 4

De Raad van State heeft in de maanden mei en juni 2017 de volgende adviezen uitgebracht:

De volgende bekendmakingen zijn in mei en juni 2017 in de Staatscourant verschenen:

De Europese interne markt voor financiële diensten komt snel dichterbij. Belemmeringen voor consumenten en bedrijven moeten worden aangepakt via wetgeving. De Minister van Financiën stelt dat Nederland positief tegenover de actieplannen van de Europese Commissie staat vanwege de concrete voordelen voor consumenten en bedrijven.

Op 9 mei 2017 heeft Eumedion een aantal vragen en opmerkingen ingediend bij het Ministerie van Financiën over het conceptbesluit aanvullende maatregelen accountantsorganisaties wat betreft onder meer beloningsregels en intern toezicht.

De oorspronkelijke ingangsdatum van de Wwft is niet gehaald. Een exacte nieuwe ingangsdatum is echter nog niet bekend. De wet had op 26 juni 2017 van kracht moeten zijn volgens de vierde Anti-witwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2015/849), maar het ministerie van Financiën bevestigt dat de ingangsdatum is uitgesteld. De nieuwe Wwft regelt onder meer een aanscherping van het cliëntenonderzoek en vereist extra aandacht voor bijzondere transactiepatronen en risicovolle transacties.

Met ingang van 1 mei 2017 houdt de AFM toezicht op alle Nederlandse telecomaanbieders. Vanaf dat moment moeten alle Nederlandse telecomaanbieders zich aan de regels houden voor verantwoorde kredietverstrekking als zij een lening aanbieden bij de koop van een mobieltje op afbetaling.

De AFM start een themaonderzoek naar hoe ondernemingen zich voorbereiden op de overgang naar een aantal belangrijke nieuwe internationale verslaggevingstandaarden. Het betreft daarbij de standaarden voor financiële instrumenten (IFRS 9), omzet (IFRS 15) en leases (IFRS 16). Daarnaast roept EIOPA op bewijsmateriaal te leveren voor de behandeling van niet-beursgenoteerde aandelen en schulden zonder externe beoordeling.

De AFM en DNB zijn ontevreden over de ontwikkelingen bij het Nederlands Register Vastgoed Taxateurs (NRVT). Daarom hebben de toezichthouders een gezamenlijke brief gestuurd naar het bestuur en de Centrale Raad van het NRVT. De voorlopige conclusie van de AFM en DNB is dat zelfregulering van de beroepsgroep taxateurs niet leidt tot het gewenste resultaat.

In december 2016 heeft de AFM een curator benoemt bij Today’s Tomorrow om het dagelijks bestuur te versterken. Eind december 2016 heeft de AFM Today’s Tomorrow eveneens verplicht om de inschrijving, inkoop en terugbetaling van rechten van deelneming in het GFH Paraplufonds op te schorten.

De AFM mag voortaan de verkoop van beleggingsverzekeringen verbieden of daaraan beperkingen te stellen. De Eerste Kamer heeft 6 juni 2017 ingestemd met een wetsvoorstel waarin die nieuwe bevoegdheden geregeld worden.

Op 7 juni 2017 heeft de AFM een bestuurlijke boete van €2.400.000 opgelegd aan ICS. Aanleiding voor de boete is dat ICS van juni 2012 tot maart 2015 meer krediet heeft verstrekt dan de AFM verantwoord acht. Hierdoor hebben kaarthouders meer rente en kosten moeten betalen aan ICS en zijn ze mogelijk in financiële problemen geraakt.

Home Instead dient misleidende informatie te herstellen aan beleggers die geld hebben geïnvesteerd in hun obligatieleningen. Dit eist de AFM in een last onder dwangsom die in mei 2017 is opgelegd.

Eind mei 2017 heeft de AFM een last onder dwangsom opgelegd aan Tectona Forestry. De AFM legt deze last onder dwangsom op doordat Tectona Forestry nalaat essentiële informatie aan beleggers te verstrekken.

De AFM stelt dat het doorvoeren van veranderingen bij OOB-accountantsorganisaties om de kwaliteit van hun controles te verbeteren te langzaam gaat. Dit blijkt uit de op 27 juni 2017 gepubliceerde rapporten van de AFM.

De AFM heeft in haar wetgevingsbrief vorig jaar al het belang van een financieel overzicht voor de consument benadrukt. Stichting Financieel Paspoort biedt consumenten de mogelijkheid om met een digitale tool, een zogeheten financiële APK, overzicht te krijgen van een groot deel van hun financiële situatie. De AFM ondersteunt dit initiatief vanaf 1 juni actief.

Op 24 mei 2017 heeft de AFM inzicht gegeven in de voortgang van het activeren van klanten met een hypotheek- of pensioengebonden beleggingsverzekering door verzekeraars. De AFM geeft aan bezig te zijn met een uitgebreide eindcontrole en verwacht medio 2017 aan de verzekeraars te zullen rapporteren. De AFM geeft verder aan dat de controle van de resultaten voor de categorie overige beleggingsverzekeringen daarna zal volgen.

DNB start in mei 2017 met een inventarisatie naar de uitbestedingen en de beheersing van het uitbestedingsrisico door pensioenfondsen. Het onderzoek is onderverdeeld in een inventariserend onderzoek bij middelgrote en grote pensioenfondsen op basis van een vragenlijst en naar aanleiding hiervan worden aantal pensioenfondsen gevraag een nadere toelichting te geven.

Uit een onderzoek van DNB blijkt dat ongeveer een derde van de pensioenfondsen die hun risicoprofiel eenmalig mochten vergroten, dit hebben gedaan. DNB heeft bekeken of fondsen hierbij de belangen van de verschillende deelnemers goed afwegen.

DNB gaat aan de slag met de IMF-aanbevelingen voor het toezicht vanwege het IMF-rapport naar aanleiding van het Financial Sector Assessment Program (FSAP) voor landen met een systeemrelevant financieel stelsel.

In mei 2017 publiceert DNB in mei de concept-guidance met handvatten voor transactiemonitoring bij banken. Daarnaast publiceert DNB handvatten voor het vormgeven van een integrity risk appetite doordat financiële instellingen hiermee bezig zijn.

DNB heeft in februari 2017 de jaarlijkse beoordeling van de Nederlandse covered bondprogramma’s afgerond. DNB heeft deze beoordeling besproken met de DACB. Naar aanleiding van deze beoordeling hebben DNB en de Dutch Association of Covered Bond Issuers (DACB) hebben vervolg- en actiepunten geformuleerd voor de audits, de stresstesting en het continuïteitsplan. Het doel daarvan is een verdere harmonisatie en verbetering van de kwaliteit van het beheersingsproces voor deze programma’s.

DNB start met vier nieuwe onderzoeken binnen het thema systematische integriteitrisicoanalyse (SIRA). Vanuit verschillende invalshoeken kijkt DNB naar het gebruik en de werking van de SIRA. Een effectieve SIRA draagt bij aan het voorkomen van financieel-economische criminaliteit. Voor financiële instellingen vormt de SIRA de basis voor de integere bedrijfsvoering.

DNB heeft bij tien grote en middelgrote pensioenfondsen onderzoek gedaan naar de beheersing van valutarisico. Hieruit blijkt dat de beheersing van het risico van wisselend niveau is. Daarom publiceert DNB een guidancedocument.

Naar aanleiding van DNB-onderzoek wat betreft belastingplanning signaleert DNB de positieve ontwikkeling dat enkele trustkantoren het begrip agressieve belastingplanning nader hebben uitgewerkt en eveneens vertalen in beleid.

DNB heeft een kritisch advies uitgebracht over het voorgestelde permanente verbod op winstuitkering voor zorgverzekeraars. Naast DNB is eveneens de NZa om advies gevraagd op aandringen van de Eerste Kamer. DNB en de NZa waarschuwen voor hogere premies, juridische procedures en problemen met de handhaving.

In 2017 voert DNB bij middelgrote pensioenfondsen onderzoeken uit naar de visie en strategie en naar de houdbaarheid van het bedrijfsmodel. In navolging van het onderzoek dat in 2016 heeft plaatsgevonden onder grote pensioenfondsen, zal DNB in 2017 ook voor alle middelgrote fondsen onder de loep nemen wat betreft hun visie en strategie.

Uit DNB-onderzoek blijkt dat meerdere trustkantoren niet bekend zijn met de Nederlandse sanctielijst. Ten onrechte veronderstellen zij daardoor te voldoen aan de wet. Daarnaast constateert DNB dat trustkantoren ongebruikelijke transacties niet altijd meteen of soms helemaal niet melden aan de FIU-NL. Dit is in strijd met de wettelijke meldingsplicht.

Op 26 juni 2017 treedt de vernieuwde Wire Transfer Regulation (WTR2) in werking en verplicht betaaldienstverleners om specifieke informatie van de verzender én begunstigde(n) te registreren. Ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering moet de herkomst en bestemming van de gelden inzichtelijk worden gemaakt.

Op verzoek van de Tweede Kamer maken het CPB en DNB één keer per jaar een rapportage te maken over de internationale en nationale macro-economische ontwikkelingen in samenhang met ontwikkelingen in de financiële sector. De analyse beperkt zich tot een beschrijving van de belangrijkste risico’s voor de Nederlandse economie.

In mei en juni 2017 is in het Publicatieblad gepubliceerd:

Begin mei 2017 heeft de Europese Commissie gerichte hervormingen voorgesteld om het functioneren van de derivatenmarkt in de Europe Unie te verbeteren. Met de hervormingen beoogt de Commissie om te komen tot eenvoudigere en meer proportionele regels voor derivatentransacties die niet via de beurs verlopen om de kosten en de regelgevende lasten voor marktdeelnemers te verminderen zonder de financiële stabiliteit in gevaar te brengen.

Eumedion vindt dat de onderlinge afstemming van toezichtspraktijken in Europa verder is te bevorderen door verordeningen op te stellen in plaats van richtlijnen zonder lidstaatopties. Daarnaast pleit de koepel van institutionele beleggers voor meer pan-Europees toezicht en handhaving.

Bijna twee jaar na de lancering van het actieplan voor de Kapitaalmarktenunie (CMU) presenteert de Europese Commissie de tussentijdse evaluatie van dit actieplan en een reeks nieuwe initiatieven die ervoor moeten zorgen dat dit hervormingsprogramma op koers blijft. De tussentijdse evaluatie laat zien dat tot dusver vorderingen zijn geboekt bij de uitvoering van het actieplan van 2015. Ongeveer twee derde van de 33 maatregelen zijn uitgevoerd in twintig maanden.

Eind april 2017 heeft de Europese Commissie besloten Nederland formeel te verzoeken om kennisgeving van de volledige omzetting van de Richtlijn bankrekeningen. Hiervoor stuurt de Europese Commissie een met redenen omkleed advies met het verzoek de nationale wetgeving in overeenstemming met het Europese recht te brengen.

Halverwege heeft de Europese Commissie een rapport gepubliceerd waarin zij de recente ontwikkelingen beoordeelt in de financiële markt en de financiële sector en hun impact op de financiële stabiliteit en financiële integratie. Deze rapportage gaat allereerst specifiek in op het evalueren van bestaande en voorgestelde elementen van de Bankenunie en de voortgang ten aanzien van de doelstellingen van de Bankenunie.

Dankzij de plannen van de Europese Commissie om een nieuwe soort pensioenproducten te creëren, krijgen Europese consumenten meer keuze bij het inrichten van hun pensioen. Het voorstel van de Commissie biedt pensioenverleners de mogelijkheid om een eenvoudig en innovatief pan-Europees persoonlijk pensioenproduct (PEPP) aan te bieden.

Met het voorstel beoogt de Europese Commissie de financiële stabiliteit van de Europese Unie verder te verbeteren. Centrale tegenpartijen (CCP's) zijn binnen de Europese Unie al goed gereguleerd en uitgerust om met financiële moeilijkheden om te gaan, mede dankzij een reeks maatregelen die in de nasleep van de financiële crisis zijn aangenomen. De Commissie meent echter dat verdere hervormingen noodzakelijk zijn om een meer consistent en robuust toezicht op CCP's in de Europese Unie en derde landen te waarborgen vanwege nieuwe uitdagingen.

De Europese Commissie verwelkomt het akkoord om de Europese securitisatiemarkt te laten herleven. Hiermee zullen de beleggingsmogelijkheden voor beleggers uitbreiden en de kredietverlening aan de huishoudens en ondernemingen binnen Europa worden gestimuleerd.

In het kader van het Taskforce voor FinTech en Distributed Ledger Technologies (DLT) heeft het Europees Parlement de Europese Commissie gemachtigd een pilotproject te starten om technische expertise en regulerende capaciteit op te bouwen voor blockchaintechnologie. De Europese Commissie is van plan om een Europees blockchainwaarnemingscentrum op te zetten.

Halverwege mei 2017 heeft het Europees Parlement een resolutie ten aanzien van FinTech gepubliceerd. Hierin gaat het Europees Parlement vooral in op dataverzameling en data-analyse en de noodzaak voor end-to-end beveiliging over de hele keten van financiële diensten. Ook bespreekt zij potentiele blockchain toepassingen voor geld- en effectenverkeer.

Op 16 juni 2017 heeft de Raad zijn standpunt bepaald over een deel van een pakket voorstellen voor risicoverminderende maatregelen in de banksector. Het betreft een ontwerprichtlijn voor de rang van ongedekte schuldinstrumenten in insolventieprocedures (hiërarchie van bankcrediteuren) en een ontwerpverordening betreffende overgangsregelingen voor de geleidelijke invoering van de regelgevingsgevolgen inzake kapitaal van de internationale standaard voor jaarrekeningen van IFRS 9.

Op 28 juni 2017 heeft het Comité van permanente vertegenwoordigers van de Raad zijn standpunt bepaald over een ontwerpverordening ter verbetering van de controles op liquide middelen die de Unie binnenkomen of verlaten. De toekomstige verordening zal Verordening (EG) nr. 1889/2005 vervangen en zal een verbetering betekenen van het huidige systeem van controles op liquide middelen die de EU binnenkomen of verlaten.

Op 16 mei 2017 heeft de Raad nieuwe regels aan over prospectussen voor de uitgifte en aanbieding van effecten. De nieuwe regels moeten een van de belangrijkste drempels verlagen in de regelgeving voor ondernemingen die aandelen en obligaties uitgeven.

Op 16 mei 2017 heeft de Raad een verordening aangenomen om ervoor te zorgen dat de markt voor kortetermijnfinanciering vlot functioneert. De verordening volgt op initiatieven van de G20 en de Raad voor financiële stabiliteit. De verordening bevat regels en gemeenschappelijke normen om de stabiliteit van de structuur van geldmarktfondsen te waarborgen, te garanderen dat zij beleggen in behoorlijk gediversifieerde activa met een goede kredietkwaliteit en de liquiditeit van MMF's te verbeteren, zodat deze kunnen voldoen aan plotse terugbetalingsverzoeken.

Op 4 mei 2017 heeft EBA een gewijzigde versie van de technische uitvoeringsvoorschriften (ITS) ten aanzien van benchmarking van interne werkprocessen. Met de voorgestelde wijzigingen beoogt EBA de kwaliteit van ingeleverde data te verbeteren en uiteindelijk EBA en overige toezichthouders te ondersteunen bij de beoordeling van interne werkprocessen voor krediet- en marktrisico’s. EBA is van plan om jaarlijks deze technische richtlijnen bij te werken om de relevantie en het succes benchmarkingoefeningen te waarborgen.

Op 12 mei 2017 heeft EBA haar definitieve richtlijnen gepubliceerd wat betreft kredietrisicobeheersingsmethoden voor te verwachten kredietverliezen. Met deze richtlijnen beoogt EBA zich te verzekeren van gezonde kredietrisicobeheersingspraktijken die verband houden met de invoering en de voortdurende toepassing van het bijhouden van verwachte kredietverliezen.

Op 5 mei 2017 heeft EBA haar definitieve ontwerprichtlijnen gepubliceerd waarin zij de gestandaardiseerde terminologie voor betalingsdiensten gekoppeld aan een betaalrekening uiteenzet en de gestandaardiseerde formaten en het gemeenschappelijke symbool van het honorariuminformatiedocument (FID) en de vergoedingsverklaring (SoF) presenteert.

Op 11 mei 2017 heeft EBA haar definitieve richtlijnen gepubliceerd ten aanzien van de beoordeling van ICT-risico’s in het licht van SREP. Deze richtlijnen zijn opgesteld voor toezichthouders en dienen bij te dragen aan het bevorderen van gemeenschappelijke procedures en methodes voor het beoordelen van ICT-risico’s.

Op 23 mei 2017 heeft EBA de finale concept technische reguleringsnormen (RTS) over de waardering van activa en passiva bij afwikkeling gepubliceerd in het kader van de Richtlijn herstel en afwikkeling van kredietinstellingen en beleggingsondernemingen.

Op 15 juni 2017 heeft EBA haar jaarverslag 2016 gepubliceerd waarin EBA uitgebreid verslag doet van haar werkzaamheden in het afgelopen jaar. In 2016 zijn werkzaamheden aan het Single Rulebook dat van toepassing is op de Europese bankensector grotendeels afgerond. EBA blijft actief op Europees en internationaal niveau actief om de afronding van het Basel III-pakket en de uitvoering ervan binnen de Europese Unie te ondersteunen.

Op 20 maart 2017 heeft de ECB haar finale richtlijnen gepubliceerd wat betreft NPL’s. De richtlijnen zetten de maatregelen, procedures en best practices uiteen die banken zouden moeten aannemen bij het aanpakken van niet-presterende leningen. De ECB verwacht dat banken rekening houden met deze vastgestelde richtlijnen afhankelijk van de ernst en schaal van NPL’s in hun portfolio’s.

Op 23 maart 2017 heeft de ECB haar jaarverslag gepubliceerd waarin de ECB haar activiteiten in 2016 weergeeft. In het jaarverslag gaat de ECB in op de bijdrage van het toezicht aan de financiële stabiliteit, autorisaties, handhaving en sancties, het GTM als onderdeel van het Europese als mondiale toezicht, de organisatorische opzet van het Europese bankentoezicht, het budgetverbruik en tot slot de juridische instrumenten ten aanzien van het bankentoezicht.

Op 4 april 2017 heeft de ECB een toelichting gepubliceerd wat betreft een aantal vragen die zijn gerezen naar aanleiding van de consultatie ten aanzien van het naast elkaar bestaan van TIPS en andere betalingsdiensten. De vragen hebben betrekking op de interoperabiliteit van TIPS met andere betalingsdiensten, de afwikkeling van aanvullende systemen in TIPS en de toegankelijkheid van TIPS in Europa.

Op 16 mei 2017 heeft de ECB richtlijnen gepubliceerd wat betreft leveraged transacties. De richtlijnen geven inzicht wat onder leveraged transacties wordt verstaan, zodat hoger management van een bank in staat is een volledig beeld te krijgen van de uitstaande leveraged transacties. Daarnaast geeft de ECB haar verwachtingen weer wat betreft hun risicomanagement en rapportages.

Op 15 mei 2017 heeft de ECB haar finale gids gepubliceerd ten aanzien van de wijze waarop de ECB omgaat met geschiktheids- en betrouwbaarheidstoetsingen. Met de gids beoogt de ECB een eenvormige praktijk te creëren binnen de Europese Unie voor toetsingen van kandidaat bestuurders en commissarissen van banken bij de ECB.

Op 21 april 2017 heeft EIOPA enkele amendementen voorgesteld ten aanzien van de eerder aangenomen Solvency II Technical Standards on Reporting (Verordening (EU) 2016/1848) en Disclosure (Verordening (EU) 2015/2452). Indien de voorstellen worden aangenomen, wordt ook de Solvency II XBRL Taxonomy geraakt.

Op 26 april 2017 heeft EIOPA de resultaten gepubliceerd van een thema-onderzoek naar de werking van de unit-linked markt. In het onderzoek zijn de vragen meegenomen inzake waar risico’s zich verwezenlijken, wat de oorzaken van deze risico’s zijn en wat de mogelijk omvang daarvan is.

Op 23 mei 2017 heeft EIOPA haar eindrapport gepubliceerd ten aanzien van de methodologie voor de vaststelling van de Ultimate Forward Rate (UFR) en de uitvoering daarvan. De methodologie volgt de in Solvency II vastgestelde beginselen. Deze berekening dient voor het eerst te worden toegepast bij de berekening van de risicovrije rente van januari 2018.

Op 29 mei 2017 heeft EIOPA haar reactie gepubliceerd ten aanzien van de consultatie van de Europese Commissie wat betreft de werking van de ESA’s. EIOPA meent dat in de herziening aandacht dient te worden besteed aan een geïntegreerde en holistische benadering van prudentieel en gedragstoezicht waarbij het regelgevend kader op gelijke wijze wordt toegepast door de verschillende toezichthouders.

Op 19 juni 2017 heeft EIOPA een toezichthoudend verklaring afgegeven over de eerste ervaringen met het geïmplementeerde ORSA-proces bij Europese (her-)verzekeringsmaatschappijen. Deze verklaring is gebaseerd op de toezichtbeoordelingen van de ORSA in het kader van het Solvency II-kader dat door de nationale toezichthouders is uitgevoerd.

Op 29 juni 2017 heeft EIOPA aangegeven dat zij het voorstel van Europese Commissie tot implementatie van een Pan-Europees persoonlijk pensioenproduct (PEPP) verwelkomt. EIOPA meent dat de PEPP de flexibiliteit zal bieden om tegemoet te komen aan de Europese arbeidsmarkt die wordt gekenmerkt door steeds onconventionelere carrières en verhoogde mobiliteit van werknemers.

Op 7 april 2017 heeft ESMA haar definitieve rapport gepubliceerd met daarin de uitkomsten van haar studie naar de notificatieregimes en home-state verantwoordelijkheden op grond van de AIFMD en UCITS.

Op 25 april 2017 heeft ESMA een opinie gepubliceerd ten aanzien van geaccepteerde marktpraktijken wat betreft liquiditeitscontracten onder de Verordening Marktmisbruik. ESMA beoogt met haar opinie handvatten aan te reiken aan nationale toezichthouders bij het beoordelen van deze geaccepteerde marktpraktijken.

Op 22 mei 2017 heeft ESMA een opinie gepubliceerd wat betreft de implementatie van MiFID II en MiFIR. In deze opinie gaat ESMA nader in op de handel via een handelsplaats (TOTV), dat voor verschillende bepalingen onder MiFID II en MiFIR relevant is.

Op 30 mei 2017 heeft ESMA haar reactie op de consultatie ten aanzien van het functioneren van de ESA’s gepubliceerd. In deze reactie zijn aanbevelingen opgenomen waarvan ESMA verwacht dat het functioneren van ESMA zal verbeteren en beter in staat stelt haar doelstellingen ten opzichte van het beschermen van beleggers te bereiken als het bewerkstelligen van stabiele en ordelijke financiële markten in binnen de Europese Unie.

Op 31 mei 2017 heeft ESMA een opinie gepubliceerd waarin zij algemene principes uiteenzet die gericht zijn op het bevorderen van consistentie in de toelating, toezicht en handhaving in verband met de verhuizing van entiteiten, activiteiten en functies uit het Verenigd Koninkrijk. Met dit advies richt ESMA zich tot bevoegde toezichthouders in de 27 lidstaten die in de EU blijven.

Op 31 mei 2017 heeft ESMA twee opinies gepubliceerd waarin zij verduidelijkt onder welke omstandigheden de transacties onderworpen zullen zijn aan de MiFIR-regels inzake transparantie na de handel wanneer die worden uitgevoerd op handelsplaatsen buiten de Europese Unie. Daarnaast geeft ESMA aan of de posities in contracten onderworpen zijn aan de MiFID II-positielimietregeling wanneer die worden verhandeld in niet Europese locaties.

Uit een rapport van ESMA blijkt dat nationale toezichthouders aan de slag zijn gegaan met de geconstateerde tekortkomingen geïdentificeerd in het in 2014 verrichte onderzoek wat betreft eerlijke, duidelijke en niet misleidende informatie.

Op 1 juni 2017 heeft ESMA technische uitvoeringsvoorschriften (ITS) gepubliceerd waarin is verduidelijkt hoe toezichthouders met elkaar moeten samenwerken onder de Verordening Marktmisbruik (MAR). De ITS behelzen procedures en formulieren voor toezichthouders om informatie uit te wisselen en elkaar te assisteren indien nodig.

Op 1 juni 2017 heeft ESMA twee guidelines gepubliceerd met nadere interpretaties van de Verordening betreffende centrale effectenbewaarinstellingen. De eerste guideline gaat in op de vraag wanneer een bepaalde valuta relevant is. De andere guideline gaat over de vraag wanneer een CSD substantieel belangrijk is voor een host member state. ESMA heeft eveneens bijbehorende rekentools gepubliceerd.

Op 2 juni 2017 heeft ESMA haar eindverslag gepubliceerd ten aanzien van productgovernancerichtlijnen onder MiFID II wat betreft de marktonderzoek door fabrikanten en distributeurs van financiële producten. Dit eindverslag volgt op de consultatie van 5 oktober 2016. ESMA heeft de richtlijnen aangepast ten aanzien van portfoliodiversificatie en heeft verdere praktische voorbeelden toegevoegd om de toepassing van de richtlijnen te vergemakkelijken.

Op 2 juni 2017 heeft ESMA een methodologisch kader gepubliceerd om convergentie te bevorderen in verband met het toezicht op kritieke benchmarks. Het gepubliceerde kader is gericht aan nationale toezichthouders in jurisdicties waar invloedrijke benchmarks zijn gevestigd.

Op 7 juni 2017 heeft ESMA haar reactie verzonden en gepubliceerd inzake de consultatie van de Europese Commissie over FinTech. ESMA verwelkomt FinTech en stelt dat het bijdraagt aan een meer concurrerende en innoverende financiële sector. In haar reactie stipt ESMA een aantal aandachtspunten aan, waaronder RegTech, Crowdfunding, DLT-technologie, outsourcing en cloud computing.

Op 26 juni 2017 hebben de ESA’s de ontwerp technische reguleringsnormen (RTS) gepubliceerd om lidstaten te ondersteunen bij het bepalen van wanneer betalingsdienstaanbieders en elektronische geldverstrekkers een centraal contactpunt (CCP) moeten aanwijzen ter ondersteuning van de strijd tegen het witwassen van geld en terrorismefinanciering.

Deze uitspraak gaat over een beleggingsonderneming die al 27 of 28 jaar onder toezicht van DNB staat en ten behoeve van dat toezicht op grond van art. 3:72 lid 1 Wft verplicht was en is rapportages aan DNB toe te sturen. In de Regeling staten financiële ondernemingen Wft (Rsfo) is die verplichting uitgewerkt: over elk kwartaal moeten de rapportages worden verstrekt uiterlijk op de laatste werkdag van de maand volgend op de verslagperiode.

Sinds 1 november 2009 moeten betaaldienstverleners beschikken over een vergunning van DNB op grond van art. 2:3a Wft. Dit artikel vormt onderdeel van de implementatie van de Richtlijn Betaaldiensten (Richtlijn 2007/64/EG, PSD). X is zich daarvan bewust en vraagt als bestuurder van Y al op 11 september 2009 aan DNB of Y, gezien haar werkzaamheden, waaronder het aanbieden van iDEAL, over een vergunning zou moeten beschikken.

Het BFT geeft een aanwijzing aan een registeraccountant en legt de account een boete op vanwege overtreding van art. 16 lid 1 Wwft. De rechtbank stelt dat er geen aanleiding is te veronderstellen dat de transactie verband houdt met witwassen of financiering terrorisme. Een complexe zeggenschaps- en eigendomsstructuur is niet voldoende om van een ongebruikelijke transactie te spreken.

Deze zaak gaat over zogenoemde VPL-toezeggingen. De uitvoering van de VPL-regeling door een pensioenfonds leidt tot lastige vragen. Binnen een pensioenfonds dat verscheidene pensioenregelingen uitvoert vindt van rechtswege kruissubsidiëring plaats. Volgens art. 123 lid 1 Pw vormen die regelingen financieel een geheel. Dit staat bekend als het verbod op ringfencing.

X heeft een vergunning voor het verlenen van trustdiensten in de zin van art. 2 lid 1 Wtt. Eind 2014 kondigt DNB een toezichtbezoek aan en verzoekt X het procedurehandboek toe te zenden. X voldoet hieraan, maar meldt eveneens dat haar procedurehandboek nog ingrijpend zal wijzigen. Aansluitend hierop meldt X aan DNB dat zij conform de Rib 2014 haar procedurehandboek heeft aangepast. X moet alleen nog een auditor aanwijzen.

De uitspraak betreft een tussenuitspraak van het CBb. Het CBb oordeelt over een door de AFM aan een bv op grond van de Wft gegeven aanwijzing tot heenzending. Zowel de grondslag van de aanwijzing als het dictum van de uitspraak zijn volgens de annotator het bespreken waard.

Het verbod van marktmanipulatie kent een opsomming van diverse verboden handelingen. Onderdeel daarvan is het verbod “een transactie of handelsorder in financiële instrumenten te verrichten of te bewerkstelligen teneinde de koers van die financiële instrumenten op een kunstmatig niveau te houden” (art. 5:58 lid 1 sub b (oud) Wft).

In de annotatie bij de uitspraak van het CBb van 1 december 2016 («JOR» 2017/42) gaat de annotator in op de boete die DNB heeft opgelegd aan A en aan twee van haar feitelijk leidinggevenden. In die annotatie merkt de annotator op dat tegen drie van de vier opgelegde boetes beroep werd ingesteld. Uit de hierboven gepubliceerde uitspraak blijkt dat ook tegen de vierde boete beroep en hoger beroep werd ingesteld.

In deze zaak draait het om een dienstverlening die een vergoeding in rekening brengt aan zijn klanten voor adviesdiensten. Voor deze adviesdiensten wordt aan klanten een factuur toegezonden die niet was voorzien van een urenspecificatie. Op basis van vijf onderzochte klantdossiers komt de AFM tot de conclusie dat – gelet op de aard en reikwijdte van de dienstverlening – de vergoeding kennelijk onredelijk is als bedoeld in art. 149a Bgfo (thans art. 86c Bgfo).

Deze uitspraak past in een recente reeks uitspraken over de reikwijdte van de uitzondering op het bankverbod ten behoeve van concernfinancieringsmaatschappijen (art. 3:2 Wft). Uit deze fundamentele en voor de praktijk belangrijke uitspraak blijkt dat het CBb steeds vaker een kritische houding aanneemt ten opzichte van het op eigen wijze invullen door DNB van onduidelijke begrippen in de Wft.

De omstandigheid dat de moeder zich op enig moment op het standpunt stelt dat zij bij gebrek aan voldoende liquide middelen feitelijk niet kan voldoen aan haar uit de instandhoudingsovereenkomst voortvloeiende verplichting om de concernfinancieringsmaatschappij steeds van voldoende fondsen te voorzien, maakt niet dat die verplichting niet meer onvoorwaardelijk is. Het College verklaart het hoger beroep van DNB ongegrond.

Op 20 juli 2012 publiceerde Royal Imtech NV een persbericht over de grootste order die zij ooit had gekregen: de realisatie van Adventure World Warschau in Polen, het zogenoemde AWW-project. De grootste Imtech-order ooit bleek ook de ondergang van het concern in te luiden. Begin februari 2013 bracht Imtech een bericht naar buiten over mogelijke onregelmatigheden bij haar Poolse dochter en kondigde zij forse afwaarderingen aan op het AWW-project. Kort daarna ruimden de CFO en de CEO het veld. Uiteindelijk werd Imtech op 13 augustus 2015 failliet verklaard.

De vraag of Imtech op 20 juli 2012 beschikte over koersgevoelige informatie die zij ten onrechte niet openbaar heeft gemaakt, vergt een geobjectiveerde beoordeling van de situatie op die datum.

Op 2 september 2004 sluiten X en zijn echtgenote een kredietovereenkomst met Staalbankiers vanwege eens chuld van X aan zijn holding. Het geleende bedrag wendt X aan voor beleggingen. X is enig aandeelhouder van een besloten vennootschap en verpand de aandelen hierin aan Staalbankiers. Daarbij dient het landgoed van de vennootschap als zekerheidsstelling.

Deze uitspraak vormt een scherpe illustratie van de verstrekkende arbeidsrechtelijke gevolgen van de weigering van een integriteitsverklaring: wie niet over een dergelijke verklaring beschikt, kan in voorkomende gevallen niet in de financiële sector aan de slag.

Maastank houdt zich bezig met de opslag en doorvoer van eetbare oliën in bulkvorm. Haar enig aandeelhouder is FluDek. 55% van de aandelen in Fludek is in handen van Fluvia. X is financieel directeur van Fluvia.

X is een (financieel) dienstverleningskantoor op het gebied van accountancy, belastingen, pensioen, corporate finance en P&O. De panden van X zijn ondergebracht in Y. Ter herfinanciering van haar onroerend goed sluit Y een lening af bij de rechtsvoorganger van Deutsche Bank. De lening bestaat naast een rekening-courantfaciliteit uit een 20-jarige lening op roll-over basis van € 1.700.000 en een 10-jarige lening op roll-over basis van € 4.500.000.

Dit arrest heeft betrekking op een zestal door Rabobank ten behoeve van Kontinex afgesloten renteswaps en één meer exotisch rentederivaat.

Het hof concludeert dat er sprake is van een borgtocht ondanks dat in de geldleningsovereenkomst een bepaling met de titel ‘hoofdelijke aansprakelijkheid’ is opgenomen. Bij de vraag of sprake is van borgtocht komt het immers niet aan op de term die partijen zijn overeengekomen, maar op de vraag of iemand zich verbindt de schuld van een ander te voldoen en hij zich bij de schuldeiser aanbiedt als iemand wie deze schuld zelf niet aangaat.

SNS Bank en SNS Reaal hebben 403-verklaringen ingetrokken en willen ook de overblijvende aansprakelijkheid voor bestaande schulden beëindigen. Schuldeisers komen daar tegen in verzet. De Hoge Raad overweegt dat in de verzetprocedure niet over de toewijsbaarheid van de vordering van de schuldeiser wordt beslist. De rechter dient het verzet gegrond te verklaren, tenzij hij de vordering onmiskenbaar ongegrond acht. De Hoge Raad verwerpt het beroep en bevestigt daarmee de gegrondverklaring van het verzet.

BBV is een advocatenkantoor en tussen BBV en de bank bestaat een bancaire relatie. SEF benadert BBV met het verzoek incassowerkzaamheden te verrichten vanwege een vordering op Tres. Vervolgens deelt SEF aan BBV mee dat Tres een deelbetaling verricht via een bankierscheque. Nadat BBV de cheque ontvangt, stuurt zij een kopie hiervan door naar de bank met het verzoek het geldbedrag te storten op de derdengeldrekening van BBV.

De effectenleaseovereenkomsten die in 2001 zijn aangegaan bevatten een regeling voor het geval het komt tot een voortijdig einde van de overeenkomsten wegens wanbetaling van de lessee. In het geval sprake is van wanbetaling onder een effectenleaseovereenkomst kan de geldverstrekker zowel deze als andere effectenleaseovereenkomsten met dezelfde lessee eenzijdig beëindigen.

De voorzieningenrechter wijst de vorderingen tot het staken van de uitgifte van obligaties en het publiekelijk informeren daarvan af doordat de NMKB- groep terecht aanvoert dat MKB Fonds de mogelijkheid dat zij schade heeft geleden als gevolg van de onrechtmatige handelwijze van NMKB Participatiemaatschappij II, onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt.

In 1997 sluit X haar hypotheek over. Daarbij verkoopt ASR aan X een beleggingsverzekering, met als doel daarmee de hypotheekschuld te kunnen aflossen. Dit betreft een gemengde levensverzekeringverzekering om enerzijds het overlijdensrisico af te dekken en anderzijds een deel van de premie te beleggen in twee door X aangewezen beleggingsfondsen. Het lukt echter niet om de hypotheekschuld af te lossen doordat de beleggingen minder opleveren vanwege de ingehouden kosten door ASR.

Conservatrix oefent met vergunning en onder prudentieel toezicht van DNB een levensverzekeringsbedrijf uit. In april 2014 besluit DNB op grond van art. 1:76 lid 2 sub b en lid 3 Wft een curator te benoemen ten aanzien van de directie van Conservatrix. DNB bespeurt tekenen van een ontwikkeling die het eigen vermogen en de solvabiliteit in gevaar konden brengen waardoor onverwijld ingrijpen noodzakelijk acht. Kort daarop verlangt DNB een herstelplan van Conservatrix, maar DNB stemt echter niet in met het door Conservatrix ingediende herstelplan.

M sluit tussen 1998 en 2000 diverse effectenleaseovereenkomsten met de rechtsvoorgangers van Dexia. V, de echtgenote van M, heeft de overeenkomsten niet mede ondertekend. Nadat de effectenleaseovereenkomsten zijn geëindigd, blijkt dat de opbrengt van de verkoop van de aandelen ontoereikend is om de leningen af te lossen. Hierdoor ontstaat een restschuld. Dexia sluit in maart 2003 met M een zogenoemde Overeenkomst Dexia Aanbod. V ondertekent deze overeenkomst eveneens niet.

Op 8 december 2016 heeft de Monitoring Commissie Corporate Governance Code de herziene Corporate Governance Code gepubliceerd. Belangrijkste wijziging is het centraal stellen van lange termijn waarde creatie en de introductie van cultuur als onderdeel van een goede corporate governance. Voor deze lange termijn waarde creatie is met betrekking tot de rol van de aandeelhouder geduldig kapitaal een vereiste.

Uiterlijk 13 januari 2018 dient de Europese betaalrichtlijn (PSD II) door alle lidstaten geïmplementeerd te zijn. PSD II bevat een groot aantal wijzigingen ten opzichte van diens voorganger en is mede bedoeld om innovatie binnen de EU te stimuleren. PSD II zal dan ook grote gevolgen hebben voor de bedrijfsmodellen van verschillende betalingsdienstaanbieders.

Het Hof van Justitie van de EU en nationale rechterlijke instanties hebben de afgelopen jaren uitspraken gewezen waarin een internationale borgtochtovereenkomst centraal stond. Een aantal van deze uitspraken is door de auteur eerder besproken.

In dit artikel maakt de auteur enkele opmerkingen over online betalen. Daarbij behandelt de auteur de vragen of bij het doen van een online ‘betaling’ ten gunste van een webwinkel sprake is van betaling of inbetalinggeving en op welk moment de betaling plaatsvindt.

Op 14 juli 2016 is een nieuwe regeling inzake hypothecair consumentenkrediet toegevoegd aan Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Deze regeling is een gevolg van de implementatie van Richtlijn 2014/17/EU inzake hypothecair consumentenkrediet en is te vinden in afdeling 7.2B.3 BW.

De accountant opereert in een spanningsveld omdat de belangen van het maatschappelijk verkeer en die van de cliënt kunnen conflicteren. De laatste jaren kwamen diverse omkoopschandalen naar buiten en kregen accountants de volle laag van politiek, media en AFM.

Geconcentreerd aandelenbezit komt wereldwijd vaker voor dan verspreid aandelenbezit. Het aantal in het buitenland genoteerde vennootschappen dat de NV als rechtsvorm kiest, waarbij relatief vaak sprake is van geconcentreerd aandelenbezit, is de laatste jaren toegenomen. Deze trend heeft geleid tot een debat over corporate governance vraagstukken bij beurs-NV’s in den vreemde en in Nederland genoteerde beursvennootschappen met een geconcentreerd aandelenbezit.

In Nederland heeft gedragstoezichthouder AFM geen formele rol bij de afwikkeling van massaschade in de financiële sector. Zowel de AFM als het Ministerie van Financiën kijken vol bewondering naar de Britse toezichthouder FCA die al wel de nodige wettelijke bevoegdheden heeft bij de afwikkeling van massaschade, in het bijzonder het aanstellen van ‘skilled persons’ en het opleggen van ‘redress schemes’.

Follow-on schade procedures zijn een hot topic. Ook in de financiële sector lopen en dreigen procedures, bijvoorbeeld volgend op door mededingingsautoriteiten beboete manipulaties van de verschillende valutawisselkoersen en interbancaire rentes, zoals de Yen, de Zwitserse Franc, Libor en Euribor. In dit artikel staat de vraag centraal of de voorgenomen wijziging van art. 3:305a BW (het Wetsvoorstel collectieve schadevergoedingsactie), op grond waarvan het in de toekomst mogelijk zal zijn om schade collectief te verhalen, een zegen of vloek zal blijken voor schadeverhaal bij kartels in de financiële sector.

De financiële sector heeft de laatste jaren te maken gehad met een overvloed aan nieuwe wet- en regelgeving, zo ook op het terrein van beloningsbeleid. Het leerstuk van beloningsbeleid kent inmiddels wet- en regelgeving op zowel nationaal als Europees niveau. In de praktijk zijn er geregeld dilemma’s bij de toepassing daarvan, omdat deze wet- en regelgeving inhoudelijk soms tegenstrijdig is, of op basis van verschillende uitgangspunten is geschreven.

Sinds 2013 zijn een groot aantal financiële ondernemingen onderworpen aan (specifieke) regels op het gebied van productontwikkeling. Met ingang van 2018 zullen dergelijke regels ook gelden voor beleggingsondernemingen en andere financiële ondernemingen die werkzaam zijn op de effectenmarkten. Nadere wettelijke voorschriften waaraan de hiervoor bedoelde procedures en maatregelen moeten voldoen of aan welke exacte criteria financiële producten inhoudelijk getoetst moeten worden, ontbreken nagenoeg.

Hoe maken consumenten een keuze voor een financieel product en op welke manier kunnen consumenten optimaal worden beschermd? Het antwoord op deze vragen speelt een belangrijke rol bij de prioritering van toezichtactiviteiten en de keuze voor interventies. De huidige wet- en regelgeving stelt het klassieke mensbeeld centraal waarin wordt verondersteld dat consumenten een weloverwogen besluit nemen op het moment dat ze een financieel product of financiële dienst aanschaffen.

Het komt regelmatig terug in de media: Nederlandse uitreizigers (of jihadstrijders) die geplaatst worden op de nationale terrorismelijst. Ook al zijn zij niet (allemaal) veroordeeld, plaatsing op de lijst zorgt er voor dat sancties tegen hen worden genomen. De nationale terrorismelijst moet voorkomen dat terrorisme gefinancierd wordt met gebruikmaking van Nederlandse bankrekeningen.

De vraag rijst of met het huidige zorgplichtstelsel in de Wft adequate consumentenbescherming wordt bereikt. Het kabinet zelf twijfelt terwijl de AFM steeds minder ziet in het huidige zorgplichtstelsel. De AFM slaat een andere weg in en gaat toezicht uitoefenen op basis van gedragswetenschappelijke inzichten.

De ontwikkelingen op het gebied van FinTech nemen exponentieel toe, met name op het gebied van het betalingsdiensten. Nieuwe FinTech-bedrijven richten zich met name op activiteiten waarmee zij een concurrentievoordeel ten opzichte van banken hebben, omdat voor hen een volledige bankvergunning niet vereist is; zij kunnen volstaan met een ‘lichtere’ vergunning of een ontheffing.

FinTech levert een verschuiving op van offline naar online dienstverlening. Steeds vaker zal het voorkomen dat financiële producten – via een keten van verschillende partijen – toegankelijk zijn via een online of mobiele applicatie. Tussenliggende schakels in de keten die niet de aanbieder van financiële producten zijn, moeten beoordelen of zij bemiddelen ten aanzien van die financiële producten.

Circa 30% van de vermogende beleggers in de VS meent dat een robot het advies van een levende beleggingsadviseur kan evenaren. Een deel zou zelfs het pensioen aan een robo-adviser toevertrouwen. In dit artikel staan de auteurs stil bij enkele innovatieve dienstverleningsmodellen die IOSCO onderscheidt voor beleggingsdienstverlening in een recent verschenen rapport van haar hand.

Elektronisch geld is een volwaardig wettig betaalmiddel. De uitgifte van elektronisch geld is niet uitsluitend voorbehouden aan banken, maar kan ook geschieden door anderen die een vergunning hebben om elektronisch geld uit te geven of op basis van een daarvoor geldende Wft-uitzondering of –vrijstelling. In dit artikel bespreken de auteurs of elektronisch geld van toenemend belang is voor FinTech ondernemingen.

Met de implementatie van PSD2 worden de vereisten voor het authenticatieproces van betaalopdrachten aangescherpt. Daarnaast dienen betaaldienstverleners onder het PSD2 regime in bepaalde situaties sterke cliëntauthenticatie toe te passen. Sterke cliëntauthenticatie is een procedure waarbij de betaaldienstverlener gebruik maakt van twee of meer elementen die worden aangemerkt als: kennis, bezit en inherente eigenschap.

De AIFM Richtlijn introduceerde per 22 juli 2013 een vergunning voor beheerders van ‘alternatieve’ beleggingsinstellingen (abi’s). Abi’s zijn alle beleggingsinstellingen die niet kwalificeren als een icbe. Waar icbe’s (en hun beheerders) worden gereguleerd door de ICBE Richtlijn, zijn abi-beheerders dus gereguleerd door de AIFM Richtlijn. De AIFM Richtlijn bracht een aardverschuiving teweeg.

In de financiële praktijk wordt art. 123 lid 3 Pw door sommige partijen zo geïnterpreteerd dat deze bepaling zich zou verzetten tegen verhaal van vorderingen uit beleggingen en andere financiële transacties op een door een APF aangehouden afgescheiden vermogen. Deze interpretatie leidt er toe dat verschillende (met name buitenlandse) marktpartijen bang zijn om zaken te doen met APF’s. Dit maakt het voor APF’s lastig en duurder om in de markt bepaalde financiële transacties aan te gaan.

In reactie op de financiële crisis heeft de G20 in 2011 afspraak gemaakt om de otc-derivatenmarkt veiliger te maken, die in Europa voornamelijk hun beslag kregen in de Europese verordening genaamd EMIR. In dit artikel richten de auteurs zich uitsluitend op de gevolgen van de EMIR Margin RTS voor de alom gebruikte zekerheidsdocumentatie in de otc-derivatenmarkt en op de nieuwe zekerheidsdocumentatie die ontwikkeld is om naleving van de EMIR Margin RTS te faciliteren.

Per 1 april 2015 geldt in de bankensector een systeem van tuchtrecht. Reeds bij de invoering ervan rezen vragen over de opzet van het bankentuchtrecht. In december 2016 zijn de eerste einduitspraken verschenen van de Tuchtcommissie. Inmiddels zijn er door de Tuchtcommissie vijf eind- en twee tussenuitspraken gedaan.

Het komt steeds vaker voor dat toezichthouders in het bestuursrecht geconfronteerd worden met gevallen waarin al vanaf een vroeg stadium duidelijk is dat deze aanleiding zullen zijn voor sanctionerend optreden. Desondanks lijkt het in de toezichthoudende praktijk niet steeds vanzelf te spreken om vanaf een zeker moment bepaalde waarborgen in acht te nemen, terwijl die in een strafrechtelijke procedure per definitie gelden. Dit artikel beoogt het bewustzijn van de invloed die deze waarborgen behoren te hebben op het optreden van toezichthouders te vergroten.

De openbaarmaking van sanctiebesluiten is een onderwerp dat nog steeds volop in ontwikkeling is, zowel op wetgevingsgebied als in de rechtspraak. In deze bijdrage gaan de auteurs in op verschillende wettelijke publicatieregimes, waarbij zij in het bijzonder aandacht besteden aan de overeenkomsten en verschillen in de publicatieregimes op grond van de Instellingswet Autoriteit Consument & Markt, de Wft en de Gezondsheidswet en de daarover ontwikkelde rechtspraak.

Uit twee arresten van het Hof ’s-Hertogenbosch blijkt dat aan de executiekoper op een vastgoedveiling in de meeste gevallen niet de garantie kan worden gegeven dat hij eigenaar wordt door inschrijving van het proces-verbaal van toewijzing. Wanneer na de levering de vordering van de executant op de geëxecuteerde door de rechter wordt afgewezen, heeft dat volgens het hof tot gevolg dat de koper geen eigenaar is geworden. In dit artikel onderzoekt de auteur of de executiekoper hiertegen kan worden beschermd.

De wet van 5 oktober 2016 ter aanvulling van Boek 7 BW met de nieuwe afdelingen 7.2a.2 en 7.2b.1 en 2 en een nieuwe titel 7.2c is op 1 januari 2017 in werking getreden. De nieuwe wet heeft tot doel de overgebleven privaatrechtelijke materie van de Wck en de koop op afbetaling en huurkoop te regelen en zo de bestaande regels te verminderen, te versoepelen en beter op elkaar af te stemmen. Met titel 7.2b BW (Goederenkrediet) zijn de vormen koop op afbetaling en huurkoop samengebracht in de figuur van het goederenkrediet.

In mei en juni 2017 is het Ministerie van Financiën de volgende consultaties gestart:

In mei en juni 2017 is de AFM de volgende consultatie gestart:

In mei en juni 2017 is de Europese Commissie de volgende consultatie gestart:

In mei en juni 2017 is EBA de volgende consultaties gestart:

In mei en juni 2017 is ESMA de volgende consultaties gestart:

In april 2017 is EIOPA de volgende consultatie gestart:

In mei en juni 2017 zijn de ESA’s de volgende consultatie gestart:

Het woord ‘Blockchain’ wordt momenteel als buzz word veel gebezigd en diverse (online) gremia trachten begrijpelijk te maken wat deze technologie inhoudt, hoe zij werkt en welke mogelijkheden zij biedt. Als ondernemingen willen kunnen profiteren van de mogelijkheden die Blockchain-technologie ons biedt, dan zullen ook juristen bekend moeten raken met relevante termen zoals nodes, keys, public and private networks en smart contracts. In dit artikel trachten auteurs een inleiding tot de werking en voordelen van Blockchain-technologie te verschaffen. Tevens staan zij stil bij de verbintenisrechtelijke mogelijkheden en uitdagingen van contracteren via Blockchain en smart contracts.

De meeste over-the-counter (OTC) derivaten worden aangegaan onder een ISDA Master Agreement. Eén van de voornaamste doelen van de Master Agreement is de beheersing van het kredietrisico dat partijen over en weer op elkaar lopen. De bepalingen betreffende vervroegde beëindiging en afwikkeling van transacties behoren tot de kernbepalingen van de Master Agreement. Ondanks een rechtskeuze voor Engels recht of het recht van de Staat New York valt niet uit te sluiten dat de Nederlandse rechter Nederlands recht zal toepassen bij de beoordeling van de Master Agreement, met name in insolventiescenario's. In beginsel doet Nederlands recht geen afbreuk aan de werking van de bepalingen van de Master Agreement betreffende vervroegde beëindiging en afwikkeling van transacties. Er zijn wel enkele aandachtspunten die voor partijen van belang kunnen zijn.