Aflevering 2

De Raad van State heeft in de maanden januari en februari 2018 de volgende adviezen uitgebracht:

De volgende bekendmakingen zijn in januari en februari 2018 in de Staatscourant en het Staatsblad verschenen.

De AFM mag voortaan informatie doorgeven aan de ACM, de Nederlandse Zorgautoriteit, de Belastingdienst als de FIOD en de Kansspelautoriteit.

Op 26 januari 2018 heeft het Ministerie van Financiën het Wetsvoorstel bekostiging financieel toezicht ingediend bij de Tweede Kamer.

Het provisieverbod heeft een einde gemaakt aan situaties waarbij financieel adviseurs hun klant richting een product of aanbieder sturen waar ze zelf de hoogste provisie kregen.

De Minister van Financiën beoogt binnen een paar weken duidelijk te maken of een verbod op het speculeren rond bitcoins wenselijk en mogelijk is.

Op 6 februari 2018 heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel dat ervoor moet zorgen dat het toezicht op financiële markten transparanter wordt.

Nederlandse flitshandelaren mogen hun personeel hoge bonussen blijven betalen.

De kosten voor toezicht hebben geen invloed op de toetreding en groei van nieuwe partijen in de financiële sector.

Uit de voortgangsrapportage van de AFM blijkt dat de uitvoering van het herstelkader rentederivaten opnieuw vertraging oploopt.

Op 3 januari 2018 moeten marktpartijen en toezichthouders voldoen aan de verplichtingen van MiFID II en MiFIR.

In 2017 heeft de AFM kwalitatief onderzoek gedaan naar de naleving van de wettelijke eisen omtrent de integere bedrijfsvoering, governance en vermogensscheiding onder beheerders van alternatieve beleggingsinstellingen die in 2014 van rechtswege onder de AIFM-richtlijn zijn komen te vallen.

Op 14 december 2017 heeft de AFM een bestuurlijke boete van €50.000 opgelegd aan X vanwege het meerdere keren nalaten onverwijld melding te doen van een wijziging in zijn stemrechten in een aan Euronext Amsterdam genoteerd fonds, waardoor X een drempelwaarde passeerde.

De AFM start in 2018 nieuwe initiatieven op het gebied van data-analyse om hiermee beleggers te beschermen tegen malafide praktijken en marktmisbruik.

Eind juli 2017 heeft de AFM Finles verplicht om de inschrijving, inkoop of terugbetaling van rechten van deelneming in drie van haar fondsen op te schorten.

In de zomer van 2017 heeft de AFM de aanpassing van de Nadere regeling gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (Nrgfo) geconsulteerd.

De AFM gaat in hoger beroep om meer duiding te krijgen over de interpretatie van de zorgplicht.

De AFM wil dat hypotheekverstrekkers geen reclame maken voor de snelheid waarmee een hypotheek kan worden afgesloten.

Eind januari 2018 heeft de AFM een last onder dwangsom opgelegd aan Capital Force doordat Capital Force niet voldeed aan informatieverzoeken van de AFM.

Op 10 november 2017 maakte de ministerraad bekend dat zij heeft ingestemd met het wetsvoorstel Wet toezicht trustkantoren 2018 (Wtt 2018).

Naar aanleiding van het DNB-onderzoek Stresstest Schade concludeert DNB dat de Nederlandse schadeverzekeraars zich relatief goed staande weten te houden tijdens natuurrampscenario’s.

In 2017 heeft DNB onderzoek verricht naar technologische innovatie in de verzekeringssector.

Als uitkomst van het onderzoek naar uitbesteding heeft DNB good practices opgesteld hoe instellingen de interne controle op uitbesteding goed regelen.

DNB heeft een verkennend onderzoek gedaan naar het gebruik en de werking van de SIRA in geval van ingrijpende organisatorische veranderingen.

DNB heeft gekeken bij pensioenfondsen naar hun strategie en verandervermogen.

In 2017 heeft DNB een self-assessment uitgevoerd onder alle pensioenfondsen ten aanzien van de EMIR.

Eind 2017 zijn DNB en ECB een onderzoek gestart naar de kredietverlening aan de scheepvaart door Nederlandse banken.

DNB start een themaproject naar de beheersing van de risico’s van betrokkenheid bij terrorismefinanciering.

De Regeling beheerst beloningsbeleid (Rbb) 2017 is op 8 december 2017 in werking getreden.

Een aantal trustkantoren vertaalt de SIRA niet of niet goed door naar individuele cliëntendossiers.

In 2017 heeft DNB onderzoek verricht naar agressieve belastingplanning en klantanonimiteit bij elf trustkantoren.

In januari en februari 2018 is in het Publicatieblad gepubliceerd

Toeslagen op het gebruik van bankpassen en creditcards in winkels en online zijn met ingang van 13 januari 2018 in de Europese Unie verboden.

Vanwege het sterke potentieel voor financiële markten dient Europa blockchain-technologie te omarmen om concurrerend te blijven.

Op 20 november 2017 heeft de aangestelde deskundigengroep voor de bedrijfsobligaties een rapport gepubliceerd

Eind november 2017 heeft de Europese Commissie een rapport gepubliceerd in het kader van de herziening van bepaalde artikelen van de BRRD-richtlijn

Op 23 november 2017 heeft de Europese Commissie een rapport gepubliceerd ten aanzien van toepassing van de SEPA Migratie-verordening.

Op 20 december 2018 heeft de Europese Commissie voorstellen goedgekeurd om het prudentiële kader voor kleinere beleggingsondernemingen te verlichten. De voorstellen raken de CRR-verordening, de CRD-richtlijn, MiFID II en de MiFIR.

Op 20 december 2018 heeft de Europese Commissie een voorstel gedaan om de inwerkingtreding van de IDD-richtlijn uit te stellen tot 1 oktober 2018.

De vierde antiwitwasrichtlijn dient te worden aangescherpt om meer zicht te krijgen op virtuele valuta.

Eind november 2017 heeft het Europees Parlement ingestemd met het wijzigen van de BRRD in het kader van de rangorde van niet-gedekte schuldinstrumenten.

Het Europees Parlement is akkoord gegaan met het besluit waarin het Parlement FinTech omarmt en een aantal aanbevelingen doet.

In november 2017 heeft de Raad van Ministers haar definitieve compromisteksten wat het wijzigen van de BRRD 2-richtlijn en CRR-verordening gepubliceerd.

In november 2017 heeft de Raad van Ministers de compromisteksten gepubliceerd ten aanzien van de voorgestelde wijziging van de EMIR-verordening.

Halverwege november 2017 heeft de Raad van Ministers de SFTR-verordening en de wijzigingsverordening voor de CRR-verordening wat betreft kapitaalvereisten voor securitisatieposities aangenomen.

Op 12 december 2017 heeft EBA haar definitieve richtlijnen gepubliceerd wat betreft beveiligingsmaatregelen voor operationele en beveiligingsrisico's van betalingsdiensten in het kader van PSD2.

Op 13 december 2017 heeft EBA haar definitieve richtlijnen (RTS en ITS) gepubliceerd wat betreft het elektronische centrale register van EBA in het kader van PSD2.

Halverwege december 2017 heeft EBA een discussiepaper gepubliceerd ten aanzien van de herziening van het regelgevend kader voor marktrisico’s en kredietrisico’s voor tegenpartijen (FRTB en SA-CCR).

Op 19 december 2017 heeft EBA een opinie gepubliceerd gericht op de bevoegde toezichthouders wat betreft de transitie naar PSD2.

Op 19 december 2017 heeft EBA een rapport gepubliceerd wat betreft de toepassing van vereenvoudigde verplichtingen en vrijstellingen bij herstel- en afwikkelingsplanning en daarnaast haar definitieve ontwerprichtlijnen (RTS) waarin EBA de toelatingscriteria specificeert voor het bepalen of vereenvoudigde verplichtingen van toepassing bij het opstellen van dergelijke plannen.

Op 20 december 2017 heeft EBA haar definitieve richtlijnen uitgebracht ten aanzien van het gebruik van cloudserviceproviders door financiële instellingen.

Eind december 2017 heeft EBA haar advies gepubliceerd aan de Europese Commissie gepubliceerd over de wenselijkheid van het blijven toepassen van de 180 dagen vrijstelling voor achterstallige materiële blootstellingen.

Op 12 januari 2018 heeft EBA haar definitieve richtlijnen gepubliceerd ten aanzien van rapportagevereisten wat betreft overgangsregelingen voor IFRS 9 of analoge verwachte kredietverliezen (ECL's).

Op 17 januari 2018 heeft EBA een rapport gepubliceerd ten aanzien van de implementatie van haar richtlijnen voor methoden voor het berekenen van de bijdragen aan de depositogarantiestelsels (DGS’s).

Halverwege november 2017 heeft de ECB een rapport gepubliceerd waarin zij haar verwachtingen ten aanzien van het ECB-toezicht nader uiteenzet met betrekking tot de Brexit-gerelateerde verhuizingsplannen.

Begin december heeft de ECB aangegeven twee grote projecten te hebben goedgekeurd ten aanzien van betalingen van grote bedragen en onderpandbeheer, evenals de ontwikkeling van een beheersysteem voor onderpand binnen het Eurosysteem.

De Nederlandse pensioensector is in vergelijking met andere landen in Europa kwetsbaar voor schokken op de financiële markten.

Eind november 2017 heeft EIOPA een opinie gepubliceerd ten aanzien van de dynamische volatiliteitsaanpassing.

Halverwege december 2017 heeft EIOPA een opinie gepubliceerd ten aanzien van de zorgen die bij EIOPA bestaan met betrekking tot de provisies die verzekeraars laten ontstaan bij het kiezen van bepaalde fondsstructuren.

Op 21 december 2017 heeft EIOPA een opinie gepubliceerd waarin zij ingaat op de gevolgen van Brexit en geeft daarbij mogelijke oplossingen aan.

Halverwege november 2017 is ESMA ingegaan op de ontwikkelingen ten aanzien van ICO’s en doet daarbij twee mededelingen over de risico’s van ICO’s voor beleggers en ten aanzien van de regels die van toepassing zijn op ondernemingen die bij ICO’s betrokken zijn.

Op 13 november 2017 heeft ESMA haar eindrapport gepubliceerd ten aanzien van de MMFR-verordening.

Op 17 november 2017 heeft ESMA haar definitieve rapport gepubliceerd waarin zij een update geeft van richtlijnen onder de CRA 3-verordening.

Op 15 december 2017 heeft ESMA aangekondigd dat het op de markt brengen, verspreiding en verkoop aan retailbeleggers van bepaalde CFD’s en rollling spot forex mogelijk aan banden wordt gelegd en dat het op de markt brengen, verspreiding en verkoop van binaire opties waarschijnlijk wordt verboden in Europa.

Op 6 februari 2018 heeft ESMA haar definitieve richtlijnen (ITS) gepubliceerd ten aanzien van samenwerking tussen toezichthouders bij de naleving van de Marktmisbruikverordening (MAR).

Op 7 februari 2018 heeft ESMA haar definitieve richtlijnen gepubliceerd ten aanzien van het managen van belangenconflicten voor centrale tegenpartijen (CCP’s).

Eind november 2017 hebben de ESA’s een herziening aangekondigd ten aanzien van de variatiemarge voor fysiek afgewikkelde valutatermijncontracten (FX forwards).

Op 19 december 2017 hebben de ESA’s hun gezamenlijke ontwerprichtlijnen (RTS) gepubliceerd ten aanzien van de wijziging van het kader van de Europese marktinfrastructuurverordening (EMIR) met betrekking tot fysiek afgewikkelde valutatermijncontracten (FX).

Op 23 januari 2018 hebben de ESA’s een opinie gepubliceerd ten aanzien van het gebruik van innovatieve oplossingen door kredietinstellingen en financiële instellingen bij het naleven van hun verplichtingen op het gebied van klantenonderzoek.

Op 12 februari 2018 hebben de ESA’s consumenten gewaarschuwd over de risico's van het kopen van virtuele valuta.

Vanaf juni 2008 beschikt EY over een vergunning voor het verrichten van wettelijke controles in de zin van art. 5 lid 1 Wta.

De besloten vennootschap A treedt als beheerder op voor zes maatschappen. Elke maatschap bestaat uit A, de besloten vennootschap B en enkele tientallen natuurlijke personen.

In november 2013 voert DNB een onderzoek uit bij de besloten vennootschap X.

A is een trustkantoor en beschikt over een vergunning op grond van art. 2 lid 1 Wtt. Vanaf maart 2013 verleent A diensten aan B.

X houdt middellijk een belang groter dan 10% in het geplaatst kapitaal van GFH. In juni 2015 wijst de AFM een aanvraag van GFH tot het verlenen van een vergunning op grond van art. 2:65 Wft af.

Stichting Beheer SNS Reaal (hierna: Beheer) hield een aantal aandelen in SNS Reaal. Reaal hield alle aandelen in SNS Bank NV.

M en zijn echtgenote V zijn bestuurders van twee besloten vennootschappen. In mei 2007 sluiten deze vennootschappen een kredietovereenkomst met Friesland Bank

X is werkzaam in de tankvaart. Aanvankelijk via een eenmanszaak die in 2009 is ingebracht in de besloten vennootschap Chamisa-D Tankvaart.

In 2007 sluit Two Towers een eerste lening af bij Friesland Bank van € 12.425.000 met een variabele rente en debiteurenopslag van 0,8%.

Edrie exploiteert een recreatiestrand in Noord-Brabant. Vanaf de jaren ’90 verstrekt ABN Amro kredieten aan Edrie.

X exploiteert een onderneming die zich bezighoudt met het produceren (minen) van cryptovaluta. Y is een datacentrum waarbij de systemen van haarzelf en van klanten worden beheerd.

Bouw State II en III zijn vastgoedbeleggingsfondsen. Ter behoeve van de financiering van de beleggingsactiviteiten geven zij obligaties uit.

In de periode van februari 2005 tot medio 2009 verstrekt ABN Amro aan verschillende particuliere klanten Euribor-hypotheken.

X is een dochtervennootschap van KBL. Beide maken onderdeel uit van de KBC Groep.

Eind augustus 2007 besluit DNB om DSB Bank onder verhoogd toezicht te plaatsen vanwege zorgen over de financiële resultaten en de solvabiliteitsontwikkeling bij DSB Bank.

Claim Participants BV treedt op namens zeven lastgevers; MKB-ers die een renteswapovereenkomst met ABN AMRO hebben gesloten.

Beide herzieningsuitspraken zijn gewezen door de voorzitter van de Tuchtcommissie Banken op grond van art. 2.2.7 van het Tuchtreglement Bancaire Sector.

Twee consumenten hebben een hypotheek met een rentevaste periode afgesloten in respectievelijk 1998 en in 2006. Zij willen het rentecontract tussentijds openbreken en willen tussentijds wijzigen per augustus 2016 respectievelijk oktober 2016.

Vanwege een aankomende verhuizing sluit X via een verzekeringsadviseur een gewijzigde opstal- en inboedelverzekering af.

In 2002 sluit X als consument een doorlopend krediet van € 45.000 af bij Bankselect. Begin 2008 neemt Interbank de kredietovereenkomst over. In de periode 2008-2016 verhoogt en verlaagt Interbank het rentetarief diverse malen.

Bij beleids- of beoordelingsvrijheid van het bestuursorgaan is doorgaans de geconditioneerde respons dat de bestuursrechter marginaal toetst.

In september 2017 is de rechtbank Oost-Brabant over de uitleg van art. 36 van de Algemene Bankvoorwaarden 2009 (ABV 2009) ingegaan.

Ieder nieuw jaar begint met de inwerkingtreding van nieuwe of aangepaste regels.

Jarenlang was het instellen van een bodemverhuurconstructie een belangrijk middel dat door financiers werd toegepast om hun eigen rechten veilig te stellen.

De rechtspraak worstelt met de toetsing van kredietopzeggingen door banken.

Op 13 januari 2018 moet de herziene richtlijn betaaldiensten (PSD II) zijn omgezet in Nederlandse wet- en regelgeving

Het consultatiedocument ten aanzien van de herziening van de Wft besteedt kort aandacht aan de verhouding tussen de Wft en het civiele recht.

Deel 5 van de Wft kon ten tijde van de invoering van de Wft in 2007 reeds worden beschouwd als een rommelkamer.

In Nederland wordt sinds jaar en dag het uitgangspunt gehuldigd dat de civielrechtelijke aansprakelijkheid van de overheid niet wezenlijk anders wordt beoordeeld dan die van private partijen.

De Europese toezichthouders EBA, EIOPA en ESMA (samen de ESA’s) zijn opgericht per 1 januari 2011.

Schaduwbankieren was jarenlang vrijwel synoniem met securitisatie, maar dat is al lang niet meer het geval. Na het ontstaan van de kredietcrisis is een sterke verschuiving waar te nemen richting open-einde beleggingsfondsen.

In dit artikel geeft de auteur een korte beschrijving van de twee grondvormen van securitisatie als één van de door de FSB onderkende verschijningsvormen van schaduwbankieren.

In dit artikel staat de vraag centraal waarom repo’s en effectenleningen als schaduwbankieren worden gezien en welke regulering daarop van toepassing is en gaat worden.

De Europese Commissie wil met haar actieplan ten aanzien van de opbouw van een kapitaalmarktunie Europese ondernemingen meer financieringsmogelijkheden bieden.

De Nederlandse pensioensector ondergaat een transitie.

In dit artikel analyseert de auteur de verwevenheid van pensioenrecht met privaatrecht aan de hand van recente rechtspraak en ontwikkelingen in het pensioenrecht.

In dit artikel staan de gevolgen van Richtlijn 2014/17/EU betreffende hypothecair krediet voor consumenten op de Nederlandse praktijk centraal. De bescherming van consumenten in de financiële markt was al redelijk strikt en hypotheekregelgeving is verder aangescherpt na de kredietcrisis. Niettemin heeft de Richtlijn op een aantal punten tot wijzigingen van bestaande regelgeving geleid. In dit artikel bespreken de auteurs het wettelijk kader voor hypothecair consumentenkrediet en de belangrijkste implicaties van de Richtlijn. Ook gaan zij in op twee thema’s die voor beroering zorgen in de bancaire praktijk ten aanzien van consumentenhypotheken: allereerst oversluitboetes dan wel boetes voor vervroegd aflossen en daarnaast aflossingsvrije hypotheken.

Hypotheekrechten zijn een belangrijke vorm van zekerheid voor kredietverschaffers.

In dit artikel gaat de auteur in op de vraag wat de gevolgen zijn van de vernietiging van een rechterlijke uitspraak voor de overdracht van een registergoed,

In december 2017 en januari 2018 is het Ministerie van Financiën de volgende consultatie gestart:

In februari 2018 is de AFM de volgende consultatie gestart:

In november en december 2017 en januari 2018 is de Europese Commissie de volgende consultaties gestart:

In december 2017 en januari en februari 2018 is EBA de volgende consultaties gestart:

In februari 2018 is EIOPA de volgende consultatie gestart:

In november 2017 en januari en februari 2018 is ESMA de volgende consultaties gestart:

Dit artikel beschrijft, kort gezegd, de markt van cryptovaluta zoals Bitcoin en Ethereum en haar spelers, bezien vanuit het toezichtrecht. Eerst wordt stilgestaan bij de techniek en markt achter cryptovaluta, blockchain, smart contracts en ICO’s. Vervolgens zullen marktparticipanten aan bod komen, zoals crypto-exchanges en cryptobeurzen. De diensten en activiteiten van deze participanten zullen worden belicht aan de hand van het huidige Nederlandse toezichtrecht. Tot slot zal er ook een zijstap worden gemaakt naar het regelgevende kader in de Verenigde Staten en wordt kort stilgestaan bij de wens van autoriteiten om de cryptomarkt mondiaal te reguleren.

Op 19 januari 2018 vond bij De Nederlandsche Bank het door het IvO Center for Financial Law en Governance georganiseerde symposium ‘Cryptogeld’ plaats. Sprekers vanuit de financiële sector, het toezicht en de wetenschap lieten hun licht schijnen op de kansen, risico’s en onduidelijkheden rondom cryptogeld. De vraag die daarbij centraal stond was: is crypto het geld van morgen?