Aflevering 4

De Raad van State heeft van 21 maart tot 18 april 2019 de volgende adviezen uitgebracht:

De volgende bekendmakingen zijn tussen 21 maart en 18 april 2019 in de Staatscourant en het Staatsblad verschenen:

Op 18 maart 2019 is het wetsvoorstel Minimumkapitaalregel voor banken en verzekeraars in consultatie gegaan. Vanaf 1 januari 2020 wordt de wet ingevoerd. Op dit moment is het fiscaal gunstiger om met leningen (vreemd vermogen) ondernemingsactiviteiten te financieren in plaats van met het eigen vermogen van een bedrijf. Het kabinet is van mening dat dit negatieve gevolgen heeft voor de ‘schokbestendigheid’ van de economie. Het kabinet wil daarom het eigen vermogen en het vreemd vermogen fiscaal gelijkmatiger behandelen. Hiervoor wordt een minimumkapitaalregel ingevoerd voor banken en verzekeraars. Deze minimumkapitaalregel beperkt de fiscale renteaftrek wanneer er te veel vreemd vermogen is. De consultatie liep tot 15 april 2019.

Op 18 maart 2019 heeft de Minister van Financiën Kamervragen beantwoord over de één miljoen euro boete voor Rabobank vanwege gebrekkig witwastoezicht.

Op 19 maart 2019 heeft de Minister van Financiën de Nota naar aanleiding van het verslag over het wetsvoorstel BSN-gebruik naar de Tweede Kamer gestuurd. Het betreft een wijziging in de Wft in verband met het nader regelen van het gebruik van het burgerservicenummer bij uitvoering van het depositogarantiestelsel.

Op 19 maart 2019 heeft de Minister van Financiën in een Kamerbrief de Eerste en Tweede Kamer geïnformeerd over het feit dat er een akkoord is bereikt in de onderhandelingen over een herzien prudentieel kader voor beleggingsondernemingen. Het akkoord bestaat uit de nieuwe verordening prudentiële vereisten voor beleggingsondernemingen (Investment Firm Regulation) en de Richtlijn prudentieel toezicht op beleggingsondernemingen (Investment Firm Directive).

Op 21 maart 2019 heeft de Minister van Financiën, mede namens de Minister van Justitie en Veiligheid, het verslag van de plenaire vergadering van de Financial Action Task Force (FATF), die op 20 en 21 februari 2019 plaatsvond, aan de Tweede Kamer gestuurd.

Op 21 maart 2019 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief aan de Tweede Kamer gestuurd waarin hij per onderwerp uiteenzet hoe de aanbevelingen van de commissie De Wit zijn opgevolgd.

Op 21 maart 2019 heeft de Minister van Financiën Kamervragen beantwoord over fraude met bankrekeningnummers.

Op 26 maart 2019 heeft de Minister van Financiën, mede namens de Minister van Justitie en Veiligheid, in een Kamerbrief gereageerd op een aantal recente casussen gerelateerd aan corruptie en witwassen (de zaak Odebrecht, Troika Laundromat en het boek Moneyland). Ook wordt besproken hoe de ministeries corruptie en witwassen trachten tegen te gaan.

Op 27 maart 2019 heeft de Minister van Financiën, mede namens de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Kamervragen beantwoord over het discrimineren door banken van klanten met een spaarhypotheek.

Op 28 maart 2019 heeft de Minister van Financiën in een Kamerbrief geantwoord op vragen vanuit de Tweede Kamer naar aanleiding van het wob-verzoek over de witwaspraktijken bij ING. Ook heeft de minister in een andere Kamerbrief vragen beantwoord over ING als huisbankier van de Staat.

Op 28 maart 2019 heeft de Minister van Financiën in een Kamerbrief de Tweede Kamer geïnformeerd over de aanbestedingsprocedures voor het betalingsverkeer van het Rijk. De brief is geschreven naar aanleiding van een debat over het faciliteren van witwassen door Nederlandse banken.

Op 1 april 2019 heeft de Minister van Financiën in een Kamerbrief gereageerd op Kamervragen over berichten dat een Russische bank miljarden witwaste, ook via Nederlandse banken.

Op 2 april 2019 heeft het Ministerie van Financiën een Kamerbrief gestuurd aan de Eerste Kamer over nader schriftelijk overleg over het verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 3 en 4 december 2018. Hierin worden onder meer de gemeenschappelijke afwikkelingsraad (SRB) en het gemeenschappelijk afwikkelingsfonds (SRF) alsook het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) besproken.

Op 4 april 2019 heeft het Ministerie van Financiën bekend gemaakt dat het UBO-register (Ultimate Beneficial Owner, uiteindelijk belanghebbende) vanaf januari 2020 in Nederland in werking treedt. De vierde anti-witwasrichtlijn (Richtlijn 2015/849) van de Europese Unie verplicht lidstaten een register bij te houden waarin de natuurlijke personen zijn opgenomen die de uiteindelijk belanghebbenden zijn in een onderneming of rechtspersoon. Een deel van deze persoonsgegevens, zoals de naam en het economisch belang van de UBO, wordt via het register openbaar. Het wetsvoorstel om het UBO-register te implementeren is op 4 april 2019, na advies van de Raad van State, ingediend bij de Tweede Kamer, evenals de Memorie van Toelichting. De minister heeft daarnaast het Nader Rapport aan de Koning aangeboden. Ook is de uitvoeringstoets die de Belastingdienst heeft uitgevoerd gepubliceerd.

Op 4 april 2019 heeft de Minister van Financiën, mede namens de Staatssecretaris van Financiën, op verzoek van de Eerste Kamer een geactualiseerd overzicht gegeven van de aan de Eerste Kamer gedane toezeggingen waarvan de termijn op 1 januari 2019 is verstreken.

Op 4 april 2019 heeft de Minister van Financiën in een Kamerbrief vragen beantwoord over de Agenda financiële sector.

Op 8 april 2019 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief aan de Tweede Kamer gestuurd met daarin antwoorden op Kamervragen over misbruik van crowdfundkanalen. Daaruit volgt onder meer dat crowdfunding onder bepaalde omstandigheden onderworpen is aan toezicht van de AFM.

Op 9 april 2019 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief aan de Tweede Kamer gestuurd over het belang van innovatie in de financiële sector.

Op 9 april 2019 heeft de Minister van Financiën de Tweede Kamer een Kamerbrief gestuurd waarin hij de uitgangspunten voor de groene obligatie aankondigt.

Op 9 april 2019 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief aan de Tweede Kamer gestuurd met daarin antwoorden over spaarhypotheken in combinatie met een overlijdensrisicoverzekering, en het blijven zitten met restschulden na overlijden van een van de partners.

Op 10 april 2019 heeft de Minister van Financiën de wetgevingsbrieven van DNB en AFM naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin rapporteren zij over door hen geconstateerde knelpunten in wet- en regelgeving op het terrein van de financiële markten. De minister heeft tevens zijn reactie op de geformuleerde knelpunten gegeven.

Op 10 april 2019 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief aan de Tweede Kamer gestuurd over aanpassingen in de regelgeving voor de kapitaalvereisten voor verzekeraars en herverzekeraars in verband met Solvency II.

Op 15 april 2019 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief aan de Eerste Kamer gestuurd met daarin antwoorden op Kamervragen over de evaluatie van de Implementatiewet vierde anti-witwasrichtlijn, het cliëntenonderzoek en de verwerking van persoonsgegevens ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme.

Op 19 maart 2019 heeft de Eerste Kamer het Wetsvoorstel Afwikkeling van massaschade in een collectieve actie aangenomen. Volgens het wetsvoorstel krijgt de rechter de mogelijkheid om in massaschadezaken eenvoudiger een collectieve schadevergoeding toe te wijzen. In 2005 werd de Wet collectieve afwikkeling massaschade (WCAM) van kracht. Op grond van die wet kan een schikking alleen algemeen verbindend worden verklaard wanneer beide partijen daarmee instemmen. Onder de nieuwe wet vervalt die eis.

Op 27 maart 2019 is de Nota van Wijziging betreffende het wetsvoorstel langetermijnbetrokkenheid van aandeelhouders gepubliceerd. Het wetsvoorstel beoogt aanpassing van enkele artikelen in Boek 2 van het BW, de Wft en de Wet giraal effectenverkeer.

Op 2 april 2019 heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel aandeelhoudersbetrokkenheid. Alleen de PVV en Forum voor Democratie stemden tegen. De betrokkenheid van aandeelhouders bij de corporate governance van beursvennootschappen wordt hiermee verder vergroot. Daarnaast moet de transparantie tussen vennootschappen en beleggers worden bevorderd. Met het voorstel wordt de Herziene richtlijn aandeelhouders omgezet in Nederlandse wetgeving. De richtlijn bevat een regeling voor de identificatie van aandeelhouders en transparantieverplichtingen voor institutionele beleggers, vermogensbeheerders en volmachtadviseurs. Ook verplicht de richtlijn vennootschappen bepaalde transacties met verbonden partijen openbaar te maken en goed te laten keuren en geeft de richtlijn aandeelhouders meer invloed op de beloning van bestuurders en commissarissen. De richtlijn wordt geïmplementeerd in het BW, de Wft en de Wet giraal effectenverkeer (Wge). Wanneer de implementatiewet in werking treedt, is nog niet bekend. Eerder reageerde de Minister van Rechtsbescherming in een kamerbrief op amendementen bij het wetsvoorstel.

Op 9 april 2019 heeft de Minister van Rechtsbescherming in een kamerbrief geantwoord op Kamervragen over het bericht dat de topman van ING mogelijk alsnog wordt vervolgd door het OM.

Op 8 april 2019 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een kamerbrief aan de Tweede Kamer gestuurd met daarin antwoorden op kamervragen over de brief ‘vernieuwing pensioenstelsel’.

Op 27 maart 2019 is op SCOnline vermeld dat het initiatiefwetsvoorstel van bijna de hele oppositie om de excessieve bankbeloningen aan banden te leggen niet op steun kan rekenen van de coalitie en de SGP. De gehele oppositie, met uitzondering van SGP en Forum voor Democratie, wil dat de Wft op twee punten wordt aangepast. Ten eerste wil ze een aanscherping van de definitie ‘vaste beloning’ voor medewerkers in de financiële sector. Ten tweede wil de oppositie vastleggen dat de Minister van Financiën voortaan van tevoren moet instemmen met de beloningsverhoging van bestuurders van systeemrelevante banken. De coalitiepartijen hebben tijdens het debat uitgesproken dat zij de voorkeur geven aan de reeds aangekondigde plannen van de minister. Daarin worden bestuurders en medewerkers verplicht om ten minste vijf jaar hun aandelen te behouden. Ook moet er volgens de plannen in het beloningsbeleid meer verantwoording worden afgelegd en moet het beloningsplafond voor personeel dat niet aan een cao is gebonden worden aangescherpt.

Op 28 maart 2019 is op SCOnline een bericht verschenen naar aanleiding van het debat over belastingontduiking. Volgens SP, PvdA, Partij voor de Dieren en GroenLinks doet de regering niet genoeg om belastingontduiking aan te pakken. De Staatssecretaris van Financiën erkent dat er, zeker in internationaal verband, meer gedaan kan worden, maar wijst er ook op dat er al veel wordt gedaan. Bovendien verwacht de staatssecretaris binnenkort het wetsvoorstel voor het register van de uiteindelijke belanghebbenden (UBO) in te dienen bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel vloeit voort uit de implementatie van de Europese vierde anti-witwasrichtlijn.

Op 22 maart 2019 is op SCOnline een bericht verschenen over een rapport van het Centraal Planbureau (CPB). Daarin staat dat Europese banken relatief veel leningen van hun eigen overheid aanhouden. Dat maakt ze gevoelig voor problemen van die overheid. Het CPB vindt dat er daarom strengere regels nodig zijn om die verwevenheid te verminderen. Vooral Italiaanse, Spaanse en Franse banken hebben veel staatsleningen op de balans staan. Volgens het CPB is deze verwevenheid een risico voor de financiële stabiliteit binnen de Europese Unie, omdat publieke begrotingsproblemen direct kunnen overslaan naar de bankensector. Het CPB pleit voor strengere regels voor het aanhouden van schulden van de overheid door banken. De verwevenheid en de daarbij behorende risico’s van de Nederlandse overheid met het bankenstelsel valt volgens het CPB mee.

Op 26 maart 2019 heeft AFM meegedeeld dat EIOPA praktijkvoorbeelden heeft gepubliceerd voor de informatieverstrekking aan pensioendeelnemers. Het betreft onder meer informatieverstrekking over behaalde beleggingsresultaten, rondom het proces van pensionering en tijdens de uitkeringsfase. De voorbeelden zijn voor nationale toezichthouders en pensioenuitvoerders die pensioeninformatie moeten versturen aan deelnemers. De praktijkvoorbeelden volgen de informatievereisten van IORP II en gelden voor toekomstige deelnemers, deelnemers vlak voor pensionering en pensioengerechtigden.

Op 3 april 2019 heeft de AFM bekendgemaakt dat de AFM en de Franse toezichthouder AMF Europese voorstellen om beleggers in groene obligaties meer transparantie te bieden ondersteunen. Beleggers worden zo in staat gesteld betere beleggingsbeslissingen te nemen en de ontwikkeling van de markt voor groene obligaties in de Europese Unie wordt gestimuleerd.

Op 5 april 2019 heeft de AFM bekendgemaakt dat zij op 28 maart 2019 een bestuurlijke boete van € 2.000.000 heeft opgelegd aan SBM Offshore N.V. De boete is opgelegd, omdat SBM Offshore tussen maart 2012 en november 2014 vier maal heeft nagelaten om voorwetenschap (voorheen aangeduid als koersgevoelige informatie) tijdig openbaar te maken.

Op 11 april 2019 heeft de AFM bericht dat de keuzevrijheid bij pensioenen niet vanzelf goed gaat. Deelnemers maken niet altijd juiste keuzes en variabele pensioenproducten brengen nieuwe risico’s met zich mee. Niet alle pensioenuitvoerders van premieregelingen gaan hier goed mee om. Dit blijkt uit onderzoek van de AFM naar de invulling van de Wet verbeterde premieregeling (Wvp), die een variabele pensioenuitkering mogelijk maakt. Het aantal pensioendeelnemers dat hier gebruik van maakt is momenteel klein, maar groeit snel.

Op 11 april 2019 heeft de AFM haar jaarverslag gepubliceerd. Daarin staat onder meer dat Brexit in 2018 een flinke stempel drukte op de financiële markten en het toezicht door AFM. Consumenten merkten vooral de inspanningen van de toezichthouder tegen onverantwoorde kredietverlening. Ook zet de AFM uiteen hoe haar toezicht op consumptief krediet vruchten afwerpt.

Op 11 maart 2019 heeft DNB de nieuwsbrief Vermogensbeheerders gepubliceerd. Daarin wordt onder meer aandacht gevraagd voor het correct indienen van rapportages in het Digitaal Loket Rapportages (DLR) en de veel gemaakte fouten in dit proces. Ook wordt aangekondigd dat DNB in 2019 extra aandacht zal besteden aan klimaatrisico’s en de impact daarvan op de (financiële) risico’s van vermogensbeheerder. Daarnaast heeft DNB de Internal Capital Adequacy Assessment Process (ICAAP)-documenten van de handelaren voor eigen rekening geëvalueerd. Tevens heeft zij de risico’s bij handelsplatformen onderzocht. In vervolgonderzoek kijkt DNB naar de rol van handelsplatformen in de Nederlandse financiële sector. Verder aandacht voor de meldings- en informatieplicht van accountants.

Op 20 maart 2019 heeft DNB bekendgemaakt dat zij haar maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid publiceert en de Principles for Responsible Investment (PRI) ondertekent. Met de ondertekening van de PRI committeert DNB zich als eerste centrale bank aan de integratie van zes environmental, social en governance (ESG) principes in haar beleggingsbeleid. De ondertekening is onderdeel van de nieuwe visie van DNB op maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Op 20 maart 2019 heeft DNB de Nieuwsbrief Betalingsverkeer gepubliceerd. Daarin is onder meer vermeld dat DNB een publiekscampagne is gestart om meer bekendheid te geven aan de mogelijkheid om derde partijen (met een vergunning) toegang te geven tot de bankrekening. Benadrukt wordt dat de rekeninghouder zelf bepaalt of wel of geen toestemming wordt gegeven. Verder is vermeld dat in februari 2019 diverse Nederlandse banken zijn gestart met instant payments: het direct verwerken van mobiele en internetbetalingen. Ook worden vragen over Brexit beantwoord.

Op 26 maart 2019 heeft DNB de Nieuwsbrief Banken gepubliceerd. Hierin is onder meer vermeld dat DNB een informatiebeveiligingsmonitor heeft opgesteld. Ook heeft DNB een brochure over haar toezicht op kleine en middelgrote banken gepubliceerd om transparantie over het door haar uitgeoefende toezicht te bevorderen. Tevens wordt aandacht besteed aan het Wijzigingsbesluit financiële markten 2019 dat op 25 februari 2019 ter consultatie is aangeboden. In het concept Wijzigingsbesluit wordt voorgesteld om de objectieve indicator derde-hoogrisicolanden te verwijderen uit het Uitvoeringsbesluit Wwft. Financiële instellingen blijven echter, ook na die eventuele verwijdering, verplicht melding aan de Financial Intelligence Unit (FIU) te doen van transacties uit derde hoog-risicolanden die mogelijk verband houden met witwassen of financiering van terrorisme. DNB kondigt verder aan dat banken per 30 juni 2019 gebruik moeten maken van een vernieuwd formulier in DLR voor hun kwartaalrapportage renterisico aan DNB. In het korte nieuws wordt verwezen naar de themapagina over Brexit, de Uitvragenkalender en relevante internationale publicaties.

Op 26 maart 2019 heeft DNB de nieuwsbrief Verzekeren gepubliceerd. Hierin is onder meer vermeld dat DNB in 2019 een vervolgonderzoek doet om tot een toezichtaanpak te komen die aansluit bij de mogelijkheden en risico’s van insurtech. Daarnaast doet DNB sectorbreed onderzoek naar niet-financiële risico’s die belangrijk zijn voor een beheerste en integere bedrijfsvoering. Daarvoor wordt een uitvraag gedaan bij verzekeraars. In het korte nieuws is onder meer aandacht voor de Brexit en de Uitvragenkalender.

Op 29 maart 2019 heeft DNB de Nieuwsbrief Pensioenen gepubliceerd. Daarin is onder meer vermeld dat vanaf april 2019 de dienst ‘organisatiegegevens’ in het Digitaal Loket Toezicht ook beschikbaar is voor ondernemings- en bedrijfstakpensioenfondsen. Via dit onderdeel krijgen instellingen inzicht in de gegevens die DNB over hun organisatie heeft vastgelegd. In het korte nieuws wordt verwezen naar de themapagina over Brexit.

Op 22 maart 2019 heeft de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) meegedeeld dat het Bureau Financieel Toezicht (BFT) en het Bureau Toezicht Wwft (BTWwft) bij wijze van uitzondering een coulant handhavingsbeleid zullen hanteren ten aanzien van de objectieve landenindicator. De coulance geldt tot de wijziging van het Uitvoeringsbesluit Wwft 2018 is gerealiseerd. Volgens de toezichthouders betekent dit dat instellingen ten aanzien van mogelijke overtredingen van de objectieve landenindicator niet zullen worden gesanctioneerd. Indien de transacties van of ten behoeve van een (rechts)persoon die gevestigd of woonachtig is in een derde-hoogrisicoland tevens kwalificeren als ongebruikelijk op basis van de subjectieve indicator, geldt het coulant handhavingsbeleid echter niet, aldus de toezichthouders.

Op 5 april 2019 heeft de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie gemeld dat de autoriteit Persoonsgegevens op belangrijke punten nog niet overtuigd is van de noodzaak van het instellen van een centraal aandeelhoudersregister (CAHR). Dit schrijft de autoriteit in een advies aan de Tweede Kamer. De autoriteit onderkent het belang om financieel-economische criminaliteit aan te pakken. Het instellen van een CAHR betekent echter ook een inbreuk op de privacy van natuurlijke personen die aandeelhouder zijn. Uit dat oogpunt moet het wetsvoorstel volgens de AP daarom goed zijn overwogen en goed worden onderbouwd. De KNB plaatst vraagtekens bij het advies, want de effectiviteit en doelmatigheid van het CAHR is door de initiatiefnemers juist uitvoerig uiteengezet. Bovendien is het CAHR een besloten register dat slechts voor bepaalde partijen toegankelijk is. Ook het deels openbare UBO-register is door de autoriteit bekeken. Zij geeft aan dat dit wetsvoorstel geen aanleiding geeft tot het maken van opmerkingen.

Op 19 maart 2019 heeft Eumedion op haar website vermeld dat de rapporten van Credit Rating Agencies (‘CRA’s’) als S&P, Moody’s en Fitch vaak onvoldoende weergeven of en zo ja, hoe ESG-factoren van invloed zijn geweest op de opinie van de CRA. In haar commentaar op een ESMA-consultatiedocument over dit onderwerp stelt Eumedion dat ESMA terecht voorstellen doet om hier verandering in te brengen.

Op 20 maart 2019 heeft Eumedion op haar website gemeld dat zij het voorstel van de Europese Commissie om de door de Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD) opgestelde verslaggevingstandaarden inzake klimaatrisico’s te verankeren in de niet-bindende EU-verslaggevingsrichtsnoeren niet voldoende effectief acht. Eumedion is er voorstander van dat deze standaarden worden verankerd in de Europese Jaarrekeningrichtlijn. Dit schrijft Eumedion in haar reactie op een onlangs door de Europese Commissie gepubliceerd consultatiedocument over dit onderwerp.

Op 21 maart 2019 heeft Eumedion gemeld dat zij de voorstellen van de Europese Commissie om tot een meer gestandaardiseerde presentatie te komen van de remuneratierapporten van de Europese beursgenoteerde ondernemingen waardeert. De conceptrichtsnoeren die hiervoor zijn opgesteld dragen volgens Eumedion bij aan een betere vergelijkbaarheid van de beloningen van de bestuurders van de Europese beursgenoteerde ondernemingen en tot een beter inzicht in de beloningspraktijken. Zij dragen aldus eveneens bij aan een beter geïnformeerd stemgedrag door aandeelhouders. Dat schrijft Eumedion in haar commentaar op de Europese conceptrichtsnoeren. De in 2017 herziene Richtlijn aandeelhoudersrechten heeft de Europese Commissie het mandaat gegeven om dergelijke richtsnoeren op te stellen.

In de nieuwsbrief van Eumedion van maart 2019 is vermeld dat alle grote Europese institutionele beleggers (meer dan 500 werknemers) in de toekomst moeten beschikken over due diligenceprocedures die ervoor zorgen dat zij zicht hebben op de belangrijkste nadelige effecten van de beleggingsbeslissingen op diverse duurzaamheidsfactoren (milieu- en sociale zaken, mensenrechten en anticorruptiezaken). De Europese koepels van toezichthouders moeten standaarden opstellen voor de inhoud en methodologie van en verslaggeving over deze due diligence-procedures. Dit staat in de Europese Verordening over de integratie van en transparantie over duurzaamheidsfactoren en -risico’s in de beleggingsstrategie van institutionele beleggers waarover een onderhandelingsdelegatie van de Europese Raad, het Europees Parlement en de Europese Commissie op 7 maart 2019 overeenstemming heeft bereikt.

Op 2 april 2019 heeft Eumedion gemeld dat zij het besluit van de Tweede Kamer om de grip van de AVA op het beloningsbeleid van beursgenoteerde ondernemingen te versterken verwelkomt. De Tweede Kamer stemde onder meer in met het VVD/GroenLinks-voorstel om het AVA-stemvereiste voor het vaststellen van een gewijzigd beloningsbeleid voor het bestuur van beursgenoteerde ondernemingen te verhogen naar minimaal 75%, tenzij in de statuten een lagere meerderheid is voorgeschreven. De Tweede Kamer heeft daarnaast ingestemd met een VVD/D66-amendement om ook kleine en middelgrote beursondernemingen te verplichten het remuneratierapport jaarlijks ter adviserende stemming aan de AVA voor te leggen. Het kabinet had deze groep ondernemingen juist vrijgesteld van die verplichting. Tot slot heeft de Tweede Kamer ingestemd met het GroenLinks-voorstel om het beloningsbeleid meer 'stakeholder georiënteerd’ te maken.

Op 15 maart 2019 heeft het Verbond van Verzekeraars op haar website vermeld dat Insurance Europe (IE) vreest dat het voorstel van de Europese Commissie voor een e-privacy verordening de mogelijkheden beperkt voor verzekeraars om te concurreren met innovatieve verzekeringsproducten. De reikwijdte van het voorstel is onduidelijk en zorgt voor rechtsonzekerheid, zo valt te lezen in een position paper van IE over het EC-voostel. Het Verbond van Verzekeraars deelt de zorgen van de Europese brancheorganisatie voor verzekeraars.

Op 22 maart 2019 heeft het Verbond van Verzekeraars gemeld dat de Eerste Kamer op 19 maart 2019 heeft ingestemd met het wetsvoorstel afwikkeling massaschade. Het Verbond heeft actief input geleverd tijdens het gehele wetgevingstraject. Vooral om de finaliteit van een schikking/rechterlijke uitspraak te waarborgen en daarmee te voorkomen dat over elkaar buitelende claimvehikels in één zaak meerdere collectieve procedures kunnen starten.

Op 25 maart 2019 heeft het Verbond van Verzekeraars bekend gemaakt dat zij pleit voor een normeringstelsel om langlopende letselschadezaken sneller te kunnen afhandelen. Het Verbond reageert hiermee op de klachten over langlopende letselschadezaken die het televisieprogramma Radar heeft verzameld. Gepleit wordt voor een normeringstelsel voor alle betrokkenen (verzekeraars en belangenbehartigers) met afspraken over vaste schadevergoedingen en rekenmodellen.

Op 9 april 2019 heeft het Verbond van Verzekeraars een reactie gegeven op het definitieve UBO- wetsvoorstel, dat op 4 april 2019 is gepubliceerd. In het wetsvoorstel wordt een beperkte set gegevens over UBO’s openbaar voor verzekeraars. De overige gegevens zijn alleen in te zien door officiële instanties. Zo kunnen verzekeraars in het wetvoorstel wel informatie opvragen over het geboortejaar en de geboortemaand, maar niet over de geboortedag en het adres. In Duitsland en België mogen verzekeraars wel de geboortedag inzien. Inzage in de geboortedag zou volgens het Verbond veel zoekwerk schelen. Zij vindt het wetsvoorstel een gemiste kans.

Op 10 april 2019 heeft het Verbond van Verzekeraars gemeld dat de Stichting van de Arbeid, het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie in een brief aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid twee voorstellen hebben gedaan met betrekking tot de Wet waardeoverdracht klein pensioen, die op 1 januari 2019 in werking is getreden. In de praktijk is gebleken dat zich twee grote knelpunten voordoen waardoor de bedoelingen van deze wet niet volledig kunnen worden geëffectueerd. Het eerste punt betreft de beperkte reikwijdte van de automatische waardeoverdracht, waardoor bijvoorbeeld kleine pensioenen die zijn ontstaan na een collectieve beëindiging van een uitvoeringsovereenkomst niet kunnen worden samengevoegd. Het tweede punt betreft het ontbreken van een afkoopmogelijkheid voor kleine netto-pensioenen, terwijl deze ook niet voor automatische waardeoverdracht in aanmerking komen. In de brief aan de minister doen de drie organisaties voorstellen om deze twee knelpunten weg te nemen.

Op 10 april 2019 hebben het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie de concepten voor de UPO-modellen 2020 en de bijbehorende handleiding gepubliceerd. De belangrijkste wijziging in de modellen voor het UPO 2020 is het opnemen van het bereikbaar pensioen in drie scenario’s, berekend met de Uniforme Rekenmethodiek (URM). Dit vloeit voort uit de implementatie van de IORP II-Richtlijn. De besturen van de Pensioenfederatie en het Verbond van Verzekeraars hebben de concepten voor het UPO 2020 geaccordeerd. De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de modellen nog niet officieel vastgesteld.

Op 10 april 2019 heeft het Verbond van Verzekeraars een position paper over de toekomst van de Wet verbeterde premieregeling (Wvp) gepubliceerd. De wet wordt binnenkort geëvalueerd. Het Verbond stelt in het rapport dat verzekeraars de informatieverstrekking rondom het variabel pensioen verder willen uniformeren om ervoor te zorgen dat flexibele pensioenen eenvoudiger toegankelijk en beter vergelijkbaar worden voor grotere groepen deelnemers.

Op 22 maart 2019 heeft de Pensioenfederatie gemeld dat GroenLinks en 50Plus hun initiatiefwetten om pensioenverlagingen op korte termijn te voorkomen hebben samengevoegd. De initiatiefnemers hebben uitgebreid gereageerd op het advies van de Raad van State en de toelichting op het oorspronkelijke wetsvoorstel Smeulders aangepast.

Op 22 maart 2019 heeft de Pensioenfederatie gereageerd op het voorlopig akkoord dat het Europees Parlement en de Raad hebben bereikt rondom de herziening van het Europees toezicht. Dit toezicht wordt gevormd door EBA, ESMA en EIOPA. EBA zal aanvullende bevoegdheden krijgen met het oog op de effectieve bestrijding van witwaspraktijken en de financiering van terrorisme. Binnen de governance structuur zullen de nationale autoriteiten (AFM en DNB) een centrale rol blijven spelen bij besluitvorming. Ook zal de huidige financieringsstructuur, waarbij middelen deels afkomstig zijn uit het EU-budget en deels van de nationale autoriteiten, worden gehandhaafd. Daarmee is directe financiering vanuit de financiële sector van de baan.

Op 25 maart 2019 heeft de Pensioenfederatie meegedeeld dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de Tweede Kamer heeft geïnformeerd over de uitvoering van de motie Omtzigt inzake de wens tot juridische afdwingbaarheid van het Uniform Pensioen Overzicht (UPO). De minister heeft aangegeven dat uitvoering van de motie nader onderzoek vergt. In het onderzoek zullen bevindingen van de Ombudsman Pensioenen en de evaluatie van de Wet Pensioencommunicatie worden betrokken. De minister informeert de Kamer zodra het onderzoek is afgerond.

Op 2 april 2019 heeft de Pensioenfederatie meegedeeld dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid mede namens de staatssecretaris de Eerste Kamer een geactualiseerd halfjaarlijks overzicht heeft gestuurd van openstaande en deels voldane toezeggingen. De toezeggingen hebben onder meer betrekking op verkenning eenmalig onbeperkt shoprecht en het informeren over de uitkomsten van het overleg met pensioenfondsen en toezichthouders over de in de evaluatie van de Wet Aanpassing Financieel Toetsingskader gesignaleerde knelpunten.

Op 3 april 2019 heeft de Pensioenfederatie meegedeeld dat in een besluit van 22 maart 2019 (Stcrt. 2019, 17208) buiten twijfel wordt gesteld dat pensioenfondsen onder bijzonder overheidstoezicht staan. Dit is belangrijk in het kader van het voldoen aan de zogenoemde ATP-voorwaarden die volgen uit de Europese jurisprudentie en die aanleiding zijn voor een btw-vrijstelling voor pensioenfondsen. In het besluit worden ook de andere voorwaarden van het Europese Hof van Justitie benoemd. De Pensioenfederatie pleit ervoor om btw-lasten te beperken, zodat de uitvoeringskosten afnemen en pensioengeld beter kan renderen voor de deelnemers en gepensioneerden.

Op 4 april 2019 heeft de Pensioenfederatie gemeld dat het Europees Parlement op die datum met een ruime meerderheid voor het PEPP-voorstel heeft gestemd. Na formele bekrachtiging door de Raad is de PEPP-regelgeving daarmee een feit. De lidstaten mogen zelf bepalen of hun IORPs al dan geen PEPP mogen aanbieden. In Nederland is het pensioenfondsen niet toegestaan om een derde pijlerproduct aan te bieden.

Op 8 april 2019 heeft de Pensioenfederatie gemeld dat de Minister van Financiën de vragen van de Tweede Kamer inzake zijn agenda financiële sector heeft beantwoord. De meerderheid van de vragen betreft banken en de verzekeraars. De vragen over de pensioensector hebben betrekking op de Spitsbergenambitie die alleen door enkele banken en verzekeraars is ondertekend en het Platform Carbon Accounting Financials (PCAF). Onder PCAF werken Nederlandse financiële instellingen samen aan open-source-methodologieën om de CO2-voetafdruk van hun investeringen en leningen te meten. Enkele pensioeninstellingen zijn bij PCAF betrokken. De Spitsbergenambitie is eveneens een initiatief op het vlak van de CO2-voetafdruk.

Op 9 april 2019 heeft de Pensioenfederatie gemeld dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op 8 april 2019 antwoord heeft gegeven op de kamervragen van Martin van Rooijen over de brief van de minister over vernieuwing van het pensioenstelsel.

Op 11 april 2019 heeft de Pensioenfederatie gemeld dat AFM een wetgevingsbrief aan de Minister van Financiën heeft gestuurd. In deze brief informeert AFM de minister over een aantal ontwikkelingen die, volgens AFM, op korte termijn aanpassingen van wet- en regelgeving behoeven. De AFM vindt het onder meer gepast de zogenoemde PARP-eisen (Product Approval and Review Proces) ook van toepassing te laten zijn op door pensioenfondsen aangeboden premieovereenkomsten. Volgens de Pensioenfederatie ligt het echter voor de hand om de uitkomsten van de evaluatie van de Wet Verbeterde Premieregeling af te wachten.

Op 10 april 2019 heeft NBA op haar website vermeld dat KPMG in het onderzoek ‘Operational excellence in insurance’ concludeert dat verzekeraars wereldwijd worstelen met het verbeteren van hun efficiency. De bedrijven ontberen in het algemeen een strategische visie waardoor de noodzakelijke digitale transformatie niet tot stand komt. Een meerderheid van de verzekeraars blijft volgens KPMG achter in hun ambitie om de efficiency van de bedrijfsvoering te verbeteren. Het onderzoek is uitgevoerd onder zestig verzekeringsmaatschappijen die actief zijn met levensverzekeringen, schadeverzekeringen, gemengde verzekeringen en herverzekeringen.

Op 10 april 2019 heeft NBA op haar website vermeld dat volgens IMF het wereldwijde financiële stelsel kampt met diverse kwetsbaarheden, waardoor zich op den duur weer een zware economische neergang zou kunnen voordoen. In een nieuw rapport over de financiële stabiliteit in de wereld roept het IMF beleidsmakers op hier wat aan te doen. Zo kan het helpen om banken en andere financiële partijen te verplichten hogere buffers aan te houden. Verder kan worden gedacht aan regels die uiterst risicovolle leningen aan banden leggen en het inzetten van flexibele wisselkoersen om schokken op te vangen. Met de juiste combinatie van maatregelen zou het volgens het IMF mogelijk moeten zijn om tegelijkertijd de kwetsbaarheden aan te pakken en de economische groei op peil te houden.

Tussen 21 maart en 18 april 2019 is in het Publicatieblad gepubliceerd:

On 21 March 2019 the European Commission announced that it welcomes the political agreement reached by the European Parliament and Member States on the core elements of the reform of the European supervision in the areas of EU financial markets including when it comes to anti-money laundering (also view the announcement by the Council of the EU). According to the Commission this is an important step to achieve the Capital Markets Union’s objective to ensure stronger, safer and more integrated financial markets to the benefit of European consumers, investors and businesses.

On 25 March 2019 the European Commission announced that, to reflect the decision of the European Council on 22 March 2019 to extend the period under Article 50 (3) TEU , the Commission will ensure that the equivalence decisions adopted on 19 December 2018 in relation to UK CCPs and CSDs reflect this extension.

On 29 March 2019 the delegated act Commission Delegated Regulation (EU) …/... amending Delegated Regulation (EU) 2015/2205, Delegated Regulation (EU) 2016/592 and Delegated Regulation (EU) 2016/1178 supplementing Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council as regards the date at which the clearing obligation takes effect for certain types of contracts was adopted by the European Commission. It is based on Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council of 4 July 2012 on OTC derivatives, central counterparties and trade repositories.

On 29 March 2019 the delegated act Commission Delegated Regulation (EU) …/... amending Delegated Regulation (EU) 2016/2251 supplementing Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council as regards the date until which counterparties may continue to apply their risk-management procedures for certain OTC derivative contracts not cleared by a CCP was adopted by the European Commission. It is based on Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council of 4 July 2012 on OTC derivatives, central counterparties and trade repositories.

On 1 April 2019 the European Commission published a factsheet on the European System of Financial Supervision (ESFS).

On 2 April 2019 the European Commission and the ESAs launched the European Forum for Innovation Facilitators (EFIF), with the objective to improve cooperation and coordination in support of the application of new technological developments in the EU financial sector. The establishment of EFIF follows up on the 2019 ESA’s joint report on regulatory sandboxes and innovation hubs and it is in line with the Commission’s FinTech Action Plan’s objectives to support the competitiveness of the European financial sector and contribute to make Europe a hub for future innovation in FinTech. The ESAs and National Competent Authorities will be the members of the EFIF.

On 4 April 2019 the European Commission published a factsheet on the Pan-European Personal Pension Product. On the same date the Commission’s proposal on PEPP was adopted by the European Parliament.

On 9 April 2019 the European Commission opened an evaluation on the Distance Marketing of Financial Services Directive (DMD, 2002/65/EC). The evaluation ran until 2 July 2019.

On 10 April 2019 the European Commission announced that on that date the new EU framework for the screening of foreign direct investments has officially entered into force. The new framework is based on a proposal tabled by the European Commission in September 2017 and will be instrumental in safeguarding Europe’s security and public order in relation to foreign direct investments into the Union.

On 26 March 2019 the European Parliament adopted a detailed roadmap towards fairer and more effective taxation, and tackling financial crimes. The recommendations were prepared by Parliament’s Special Committee on Financial Crimes, Tax Evasion and Tax Avoidance (TAX3). The EP recommends that the European Commission starts working on a proposal for a European financial police force and an EU financial intelligence unit. The Parliament also finds that an EU anti-money laundering watchdog should be set up.

On 4 April 2019 the European Parliament decided not to object to the Commission Delegated Regulation (EU) …/... amending Delegated Regulation (EU) 2016/2251 supplementing Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council as regards the date until which counterparties may continue to apply their risk-management procedures for certain OTC derivative contracts not cleared by a CCP.

On 4 April 2019 the European Parliament decided not to object to the Commission Delegated Regulation (EU) …/... amending Delegated Regulation (EU) 2015/2205, Delegated Regulation (EU) 2016/592 and Delegated Regulation (EU) 2016/1178 supplementing Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council as regards the date at which the clearing obligation takes effect for certain types of contracts.

On 20 March 2019 EU ambassadors confirmed an agreement reached between the Romanian presidency and the European Parliament on 6 March 2019, aimed at providing cheaper and easier access to public markets for SMEs. The initiative concerns specifically access to ‘SME growth markets’, a recently introduced category of trading venue dedicated to small issuers.

On 21 March 2019 the Council of the EU announced that the EU will soon have in place an improved supervisory framework for European financial institutions, including strengthened supervisory powers for EBA in the area of anti money laundering and terrorist financing. The Romanian Presidency of the Council and the European Parliament reached a provisional agreement on a set of proposals to review the functioning of the current European system of financial supervision (ESFS). The deal will need to be confirmed by EU ambassadors.

On 27 March 2019 the Council of the European Union announced that the EU wants to eliminate unjustified barriers to EU companies’ freedom of establishment in the single market. Member states’ ambassadors sitting in the Council’s Permanent Representatives’ committee endorsed a deal reached with the European Parliament on 13 March 2019 on a draft directive that facilitates EU companies’ cross-border conversions, mergers and divisions.

On 27 March 2019 the Council of the EU announced that the EU is encouraging the development of secondary markets for non-performing loans (NPLs), which would allow banks to manage or sell bad loans more easily. EU Ambassadors approved the Council’s position on a proposed directive which harmonises rules for how non-credit institutions can buy credit agreements from banks. The aim of the new rules is to reduce existing banks’ stocks of NPLs and prevent their accumulation in the future.

On 29 March 2019 the Council of the European Union decided not to object to the Commission Delegated Regulation (EU) …/... amending Delegated Regulation (EU) 2015/2205, Delegated Regulation (EU) 2016/592 and Delegated Regulation (EU) 2016/1178 supplementing Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council as regards the date at which the clearing obligation takes effect for certain types of contracts.

On 29 March 2019 the Council of the European Union decided not to object to the Commission Delegated Regulation (EU) …/... amending Delegated Regulation (EU) 2016/2251 supplementing Regulation (EU) No 648/2012 of the European Parliament and of the Council as regards the date until which counterparties may continue to apply their risk-management procedures for certain OTC derivative contracts not cleared by a CCP.

On 9 April 2019 the Council of the EU adopted a new framework for dealing with banks’ bad loans. The new rules set capital requirements applying to banks with non-performing loans (NPLs) on their balance sheets. The aim of the reform is to ensure that banks set aside sufficient own resources when new loans become non-performing and to create appropriate incentives to avoid the accumulation of NPLs.

On 9 April 2019 the Council of the EU announced that the EU is stepping up the fight against fraud involving non-cash means of payment (credit cards, online shopping, etc.) by upgrading and modernising the existing rules. The Council formally adopted the directive on combating fraud and counterfeiting of non-cash means of payment. Member states have two years to implement the new rules.

On 9 April 2019 the Joint Committee of the ESAs published its 2018 Annual Report providing a detailed account of all the joint work achieved in the past year.

On 10 April 2019 the ESAs published two pieces of Joint Advice in response to requests made by the European Commission in its March 2018 FinTech Action Plan: (1) Joint Advice on the need for legislative improvements relating to Information and Communication Technology (ICT) risk management requirements in the European Union (EU) financial sector and (2) Joint Advice on the costs and benefits of a coherent cyber resilience testing framework for significant market participants and infrastructures within the EU financial sector.

On 20 March 2019 EBA published an updated methodological guide on how to compile risk indicators and detailed risk analysis tools. This guidance, which describes how risk indicators are computed in EBA publications, allows competent authorities and users of EBA data to interpret key bank figures in a consistent fashion when conducting their risk assessments.

On 20 March 2019 EBA published two reports that measure the impact of implementing the final Basel III reforms and monitor the current implementation of liquidity measures in the EU. The EBA Basel III capital monitoring report includes a preliminary assessment of the impact of the Basel reform package on EU banks, assuming its full implementation. The report on liquidity measures monitors and evaluates the liquidity coverage requirements currently in place in the EU.

On 20 March 2019 the EBA Board of Supervisors agreed a template for the memorandum of understanding (MoU) outlining provisions of supervisory cooperation and information exchange between the EU supervisory authorities and the UK Prudential Regulatory Authority (PRA) and the Financial Conduct Authority (FCA). The template will serve as the basis for bilateral MoUs that are being negotiated and signed by the relevant EU competent authorities and the UK authorities. The MoUs will only take effect in the event of a no-deal Brexit.

On 1 April 2019 EBA published clarifications to the second set of issues raised and discussed by participants of its Working Group on APIs under PSD2. The issues relate to API performance and support, the provision of a list of Third Party Providers (TPPs) that are interested in testing, the testing by TPPs that are not authorised, and the timelines applicable across the EEA if Account Servicing Payment Service Providers (ASPSPs) want to be exempted from the fall-back mechanism.

On 2 April 2019 EBA announced that the EU’s banking, insurance, pensions and securities sectors continue to face a range of risks in the EU Financial System. The 2019 Spring ESAs’ report highlights the following risks as potential sources of instability: uncertainties around the terms of the UK’s withdrawal from the European Union and further reprising of risk premia and asset price volatility, which could be aggravated in conjunction with a less favourable macro-economic environment and the materialisation of a no-deal Brexit scenario.

On 3 April 2019 EBA announced that it brought together, on its website, links to national competent authorities’ websites where users will be able to access information on sanctions and administrative measures competent authorities have imposed for breaches of applicable anti-money laundering and counter-terrorist financing (AML/CFT) obligations.

On 8 April 2019 EBA published its final draft Regulatory Technical Standards (RTS) setting out conditions to allow institutions to calculate capital requirements of the securitised exposures (KIRB) in accordance with the purchased receivables approach laid down in the amended Capital Requirements Regulation (CRR). The RTS are part of 28 mandates assigned to the EBA within its important role in the implementation of the new securitisation framework.

On 11 April 2019 EBA updated the list of diversified indices, which was originally published in December 2013. The list is part of the implementing technical standards (ITS) drafted to calculate the capital requirements for position risk in equities according to the standardised rules. The list was updated according to the procedure and methodology laid down in the ITS and submitted to the European Commission for endorsement.

On 19 March 2019 ESMA published a statement on the impact on the MiFIR trading obligation for shares (TO) of the United Kingdom leaving the European Union on 29 March 2019 without a withdrawal agreement (no-deal Brexit), and without an equivalence decision for the UK by the European Commission.

On 20 March 2019 ESMA published seven opinions on position limits regarding commodity derivatives under the Markets in Financial Instruments Directive and Regulation (MiFID II/MiFIR).

On 21 March 2019 ESMA has published taxonomy files to facilitate implementation of the requirements set out by the draft RTS on ESEF.

On 26 March 2019 ESMA announced that it welcomes the European Commission’s proposal to update the non-binding Guidelines on non-financial reporting with the introduction of a specific supplement addressing climate-related disclosures.

On 27 March 2019 ESMA announced that it has agreed to renew the restrictions on the marketing, distribution or sale of contracts for differences (CFDs) to retail clients, in effect since 1 August, from 1 May 2019 for a further three-month period.

On 27 March 2019 ESMA published its Annual Report on the enforcement and regulatory activities of accounting enforcers within the European Union. In 2018 ESMA’s efforts to deepen convergence in the enforcement of financial information particularly focused on the harmonisation of the application and enforcement of new IFRS standards IFRS 15 (Revenue from Contracts with Customers) and IFRS 9 (Financial Instruments), as announced in the 2017 ESMA common enforcement priorities. During 2018 European enforcers expanded for the first time their supervisory activities to non-financial information on environmental, social and governance (ESG) matters, published by issuers in accordance with new requirements which came into force at European level.

On 27 March 2019 ESMA published a new document containing nine Q&As relating to the Prospectus Regulation (Regulation (EU) 2017/1129).

On 27 March 2019 ESMA updated its Questions and Answers (Q&As) on MiFID II and MiFIR commodity derivatives topics. These Q&As provide clarification on issues related to the MiFID II/MiFIR regime for commodity derivatives, including on position limits, position reporting and ancillary activity.

On 27 March 2019 ESMA announced that on 22 March 2019 it adopted a Decision under Article 40 of Regulation (EU) No 600/2014 (MIFIR) to renew the prohibition on the marketing, distribution or sale of binary options to retail clients. The Decision renews ESMA Decision (EU) 2018/795 on the same terms as the previous renewal decision, ESMA Decision (EU) 2018/2064. In accordance with Article 40(5) of Regulation (EU) No 600/2014, this Notice provides details of the Decision and the time from which the renewed measure will take effect. The full text of the Decision is published in the Official Journal of the European Union.

On 27 March 2019 ESMA announced that it has written to the European Commission regarding its contribution to a range of MiFID II/MiFIR Review reports, setting out ESMA’s proposed timetable for their delivery. The letter provides details on the timing of the reports, required under MiFID II, that ESMA has proposed to the EC. The proposed timetable considers the uncertainties introduced by Brexit and aims to ensure that enough experience is gathered on the application of MiFID II/MiFIR before beginning the review of the functioning of the various MiFID II provisions.

On 28 March 2019 ESMA announced that it fined three CRAs belonging to the Fitch Group a total of € 5.132.500. The fines relate to a series of infringements where the CRAs negligently failed to comply with requirements of the Credit Rating Agencies Regulation (CRAR) related to conflicts of interest that entered into force on 20 June 2013. ESMA has also issued supervisory measures against the three CRAs, in the form of public notices.

On 28 March 2019 ESMA added new Questions and Answers and updates on the implementation of investor protection topics under MiFID II/MiFIR.

On 28 March 2019 ESMA announced that it published a statement updating on its preparations for a no-deal Brexit scenario in view of recent developments on timing.

On 28 March 2019 ESMA published a statement on the Implementation of the new EMIR Refit regime for the clearing obligation for financial and non-financial counterparties.

On 28 March 2019 ESMA opened a public consultation regarding draft supervisory technical standards (RTS) under the European Long-Term Investment Fund (ELTIF) Regulation. The consultation ran until 29 June 2019.

On 29 March 2019 ESMA published its final guidelines on how national competent authorities (NCAs) should review risk factors, as required by the new Prospectus Regulation (PR).

On 29 March 2019 ESMA published its technical advice on the minimum information content of documents describing a takeover, merger or division. Under the Prospectus Regulation (PR), issuers may offer/admit securities in connection with takeovers, mergers or divisions without publishing a prospectus, provided that a document is made available to investors describing the transaction and its impact on the issuer.

On 29 March 2019 ESMA updated its Questions and Answers regarding the application of the UCITS Directive.

On 29 March 2019 ESMA updated its Questions and Answers on the application of the AIFMD Directive.

On 29 March 2019 ESMA announced that it updated its Questions & Answers document regarding the implementation of the MAR-Regulation.

On 2 April 2019 ESMA announced that it updated its Questions and Answers regarding market structures and transparency issues under MiFID II and MiFIR.

On 2 April 2019 ESMA announced it issued four positive opinions on product intervention measures taken by the National Competent Authorities (NCAs) of the Netherlands, Poland and the United Kingdom. ESMA’s opinion finds that the proposed measures are justified and proportionate and that it is necessary for NCAs to take product intervention measures that are at least as stringent as ESMA’s measures.

On 4 April 2019 ESMA issued its first annual report on sanctions imposed by national competent authorities (NCAs) under the UCITS Directive. Under the UCITS Directive, NCAs can impose sanctions for the infringements of its provisions, such as on management companies, depositary as well as information provided to investors. The report provides an aggregated overview of the penalties and measures issued under the UCITS Directive for 2016/2017, based on data submitted to ESMA by NCAs.

On 4 April 2019 ESMA published an updated version of its supervisory briefing on MiFID II appropriateness requirements. This supervisory briefing is an updated version of ESMA’s 2012 supervisory briefing on the same topic and takes into account the new version of ESMA’s guidelines on suitability published on 28 May 2018 with respect to aspects also relevant to the appropriateness rules.

On 5 April 2019 ESMA announced that it has adopted new recognition decisions for the three central counterparties (CCPs) and the Central Securities Depository (CSD) established in the United Kingdom to reflect the extension to the Article 50 TEU period to 12 April 2019.

On 8 April 2019 ESMA published the responses received to its Consultation on draft guidelines on liquidity stress test for investment funds.

On 9 April 2019 ESMA announced that it updated its Questions and Answers on data reporting under MiFIR.

On 12 April 2019 ESMA announced that it wants to inform stakeholders that, following the European Council’s decision on 11 April extending Article 50(3), its published measures and actions, including public statements, issued on the basis of a possible no-deal Brexit scenario on 29 March 2019, subsequently updated to read 12 April 2019, should now be read as referring to the new potential no-deal Brexit date of 31 October 2019, unless the European Council decides otherwise.

On 25 March 2019 EIOPA published answers to (EU) No 2015-2450 templates for the submission of information to the supervisory authorities.

On 26 March 2019 EIOPA published a second ‘Report on Other Information to be provided to Prospective and Current Members: Guidance and Principles based on Current Practices’, such in the context of the implementation of the IORP II Directive. This report complements EIOPA’s first report ‘Implementation of IORP II: Report on the Pension Benefit Statement: guidance and principles based on current practices’, published on 13 November 2018. It analyses national practices existing prior to the implementation of the IORP II Directive on the activities and supervision of institutions for occupational retirement provision (IORPs). It addresses in particular documents for obligatory disclosure to prospective members and members in the pre-retirement and pay-out phase.

On 27 March 2019 EIOPA published its Report: ‘Best Practises on Licencing Requirements, Peer-to-Peer Insurance and the Principle of Proportionality in an InsurTech Context’. As part of the European Commission’s Fintech Action Plan, with this Report EIOPA presents a mapping of current authorising and licensing approaches to financial innovation, including an assessment of how the principle of proportionality is applied in practice. The Report also includes an analysis of the approach to InsurTech start-ups operating as peer-to-peer (P2P) insurers.

On 27 March 2019 EIOPA published its Report: ‘Outsourcing to the Cloud: EIOPA’s Contribution to the European Commission Fintech Action Plan’. The European Commission’s FinTech Action Plan requested that the ESAs explore the need for guidelines on outsourcing to cloud service providers by the end of the first quarter of 2019. In the European financial regulatory landscape, the purchase of cloud computing services falls within the broader scope of outsourcing. For the (re)insurance sector, the current Solvency II regulatory framework includes measures on outsourcing to ensure it does not impact the financial stability and policyholder protection objectives of the framework. EIOPA’s guidelines on System of Governance provide some further principle based guidance.

On 29 March 2019 EIOPA published its Discussion Paper on ‘Systemic Risk and Macroprudential Policy in Insurance’. This Discussion Paper builds on the series of previously published three papers that laid down its policy stance, namely on ‘Systemic risk and macroprudential policy in insurance’, ‘Solvency II tools with macroprudential impact’, and ‘Other potential macroprudential tools and measures to enhance the current framework’. All Papers aim at contributing to the debate on systemic risk and macro-prudential policy in insurance ensuring the reflection of the specific nature of the insurance business. The Discussion Paper is open for comments until 30 April 2019.

On 2 April 2019 EIOPA launched its biennial stress test of the European occupational pension sector. This exercise is expected to allow important and relevant insights into the resilience and potential vulnerabilities of the European occupational pension sector. For the first time, a European stress test includes an assessment of Environmental, Social and Governance (ESG) exposures. The core assessment refers to the direct impact of a stressed market scenario on the sustainability and funding of Defined Benefit (DB) pension funds and on the projected future retirement income of members of Defined Contribution (DC) pension funds.

On 2 April 2019 EIOPA started a consultation linked to corrections and amendments of the implementing technical standards (ITS) on reporting and disclosure. The draft amendments address the Commission Delegated Regulation (EU) …/… (C(2019) 1900), amending Delegated Regulation (EU) 2015/35 and the Commission Delegated Regulation 2018/1221 of 1 June 2018 amending Delegated Regulation (EU) 2015/35 as regards the calculation of regulatory capital requirements for securitisations as well as simple, transparent and standardised securitisations held by insurance and reinsurance undertakings. The consultation ran until 14 May 2019.

On 4 April 2019 EIOPA announced that the ESAs published additional Q&As on the Key Information Document (KID) requirements for Packaged Retail and Insurance-based Investment Products (PRIIPs) laid down in the European Commission’s Delegated Regulation (EU) 2017/653.

On 9 April 2019 EIOPA published Answers to (EU) 2015-35 supplementing Directive 2009-138.

On 9 April 2019 EIOPA published answers to (EU) No 2015-2013 standard deviations in relation to health risk equalisation systems.

On 9 April 2019 EIOPA published answers to (EU) No 2015-2450 templates for the submission of information to the supervisory authorities.

On 11 April 2019 EIOPA issued a Supervisory Statement on the application of the proportionality principle in the supervision of the Solvency Capital Requirement (SCR) calculated in accordance with the standard formula.

On 12 April 2019 EIOPA published Decisions to revise the following three Pension Registers:

On 15 April 2019 EIOPA published the findings of its peer review examining how national competent authorities (NCAs) ensure that institutions for occupational retirement provision (IORPs) comply with the Prudent Person Rule. The review considered the basis for the interpretation of the Prudent Person Rule, legal and regulatory frameworks, information gathered for assessment, assessment methods and supervisory actions taken. The review found a risk-based approach or a risk-based approach complemented with quantitative limits is more effective than a compliance-based approach. The review was conducted among 27 NCAs from 24 European Economic Area countries. It resulted in 27 recommended actions for 19 NCAs in 16 countries.

On 20 March 2019 the ECB announced that its Governing Council has withdrawn its recommendation to amend Article 22 of the Protocol on the Statute of the European System of Central Banks (ESCB) and of the ECB regarding the extension of its legal competence over clearing and payment systems to central counterparties (CCPs). The draft amendment to the text of Article 22 that resulted from the discussions between the European Parliament, the Council and the Commission does not meet the objectives that informed the ECB’s proposal, in the Governing Council’s unanimous view. The ECB does not expect the withdrawal of its recommendation to prevent the adoption of the amended European Market Infrastructure Regulation (EMIR).

On 22 March 2019 the ECB announced that it has decided that the loan-level data reporting requirements of the Eurosystem collateral framework will converge towards the disclosure requirements and registration process for securitisation repositories specified in the Securitisation Regulation. The ECB has taken this decision with a view to promoting efficiency and standardisation in the securitisation market. The disclosure requirements of the Securitisation Regulation will be reflected in the eligibility requirements for the acceptance of Asset-Backed Securities (ABSs) as collateral in the Eurosystem’s liquidity-providing operations. In addition, the ECB will phase out its designation process for loan-level data repositories and will rely instead on the registration of securitisation repositories by ESMA under the Securitisation Regulation.

Deze zaak gaat ten eerste over het op grond van art. 22 van Richtlijn 2014/36/EU (CRD IV) uitgeoefende toezicht op gekwalificeerde deelnemingen in banken. Ten tweede gaat deze zaak over de verdeling van bevoegdheden tussen de nationale prudentiële toezichthouders en de ECB in het kader van het op grond van Verordening (EU) nr. 1024/2013 (SSM-Verordening) in de Eurozone door de ECB uitgeoefende toezicht op significante banken in het kader van het Single Supervisory Mechanism.

In mei 2014 werd in een door de Banco de Portugal (Portugese centrale bank) uitgevoerde audit bij de groep Espírito Santo International SA geconcludeerd dat laatstgenoemde zich in een moeilijke financiële situatie bevond, die negatieve gevolgen zou kunnen hebben op de solvabiliteit van BES waarvan zij de meerderheidsaandeelhouder was.

ACM heeft bij besluit van 9 juni 2016 (sanctiebesluit) voor drie overtredingen van de Wet handhaving consumentenbescherming (Whc) bestuurlijke boetes aan de onderneming opgelegd van in totaal € 500.

Eiser is werkzaam geweest voor Beleggingsonderneming 1, een beleggingsonderneming die heeft beschikt over een vergunning van de AFM als bedoeld in art. 2:96 lid 1 Wft. Deze vergunning zag op het ontvangen en doorgeven van orders met betrekking tot financiële instrumenten en individueel vermogensbeheer en zag tevens op beleggingsadvies.

In december 2018 legt de AFM een boete op aan X wegens het feitelijk leiding geven aan een overtreding van art. 4:11 lid 1 Wft. Tegen dit boete- en publicatiebesluit maakt X bezwaar. X vraagt de AFM daarnaast om een vertaling in de Duitse taal van het aan hem gerichte boete- en publicatiebesluit.

Het CBb bevestigt de vernietiging van een last onder dwangsom die door de AFM werd opgelegd aan een Britse (flits)kredietaanbieder. Het kredietaanbod is niet vergunningplichtig op grond van art. 2:60 lid 1 Wft omdat het kwalificeert als ‘dienst van de informatiemaatschappij’ in de zin van art. 3:15d lid 3 BW.

X is actief als beleggingsonderneming. In april 2017 legt de AFM aan X een boete op van € 50.000 voor het niet (onverwijld) melden van een redelijk vermoeden van het gebruik van voorwetenschap door haar cliënt Y (art. 5:62 lid 1 Wft).

X beheert beleggingsinstellingen en beschikt vanaf december 2010 over een vergunning op grond van art. 2:65 Wft. Y is dagelijks beleidsbepaler van X. Z is een in Luxemburg gevestigde beheerder van beleggingsinstellingen. De aandeelhouders van Z houden aandelen in verschillende ondernemingen.

In deze zaak gaat het om online spaarrekeningen die door ING-DiBa Direktbank Austria (‘ING-DiBa’) worden aangeboden. Overmakingen naar en van deze spaarrekeningen moeten steeds worden uitgevoerd via op naam van de betreffende klanten geopende tussenrekeningen.

Korsit is een webwinkel en verkoopt digitale kaarten van onder andere Spotify en Netflix aan consumenten. De consument die een kaart bij Korsit koopt, krijgt digitaal een activatiecode toegestuurd die direct via de betreffende website of app kan worden verzilverd. Als betaaldienstverlener faciliteert Mollie voor webwinkels de ontvangst van betalingen van klanten via verschillende betaalmethoden, zoals bijvoorbeeld iDEAL, creditcard en Sofort Banking (hierna: Sofort).

Deze uitspraak van het Europese Hof heeft betrekking op het beroepsgeheim van nationale financiële toezichthouders ten aanzien van informatie waarover zij beschikken uit hoofde van hun toezichthoudende taak. Het beroepsgeheim van financiële toezichthouders komt erop neer dat het de toezichthouder en zijn functionarissen is verboden om de hun ter beschikking komende vertrouwelijke gegevens te gebruiken of daaraan bekendheid te geven, anders dan voor de uitvoering van hun wettelijke taak.

Kredietnemer (Schneider Groep) heeft eigener beweging uitdrukkelijk om het gebruik van rentederivaten verzocht en daarvoor ook een ter zake deskundige partij ingeschakeld. Door middel van een zogenoemde termsheet is bij verschillende banken een voorstel aangevraagd voor de financiering van de bouw van een nieuw bedrijfspand.

Het echtpaar A en B sluit drie beleggingsverzekeringen af bij Aegon in de periode tussen juli 1988 en mei 1998. Twee verzekeringen zijn gekoppeld aan een hypotheek. De andere verzekering strekt ten behoeve van een aanvullend pensioen. B is ook tot 1996 in dienst bij Aegon.

In augustus 2016 sluit A een doorlopend krediet af bij een bank met een kredietlimiet van € 18.700. Partijen komen overeen dat A over het uitstaande saldo een variabele kredietvergoeding betaalt welke op het moment van aangaan van de overeenkomst 7% per jaar bedraagt en dat A tenminste elke maand € 187 dient terug te betalen.

In oktober 2011 gaan A en B een kredietovereenkomst aan waarbij IDM hen een doorlopend krediet van € 23.050 verstrekt. A en B komen echter hun betalingsverplichtingen niet na en het krediet wordt opgeëist. Halverwege juli 2015 sluiten IDM en Hoist een overeenkomst van cessie waarbij IDM de vordering op A en B op basis van de kredietovereenkomst aan Hoist overdraagt.

X benadert Y voor financieel advies, omdat X op een veilige manier wenst te beleggen. X beëindigt tussentijds zijn levensverzekering, waarna Y hem adviseert € 50.500 in te leggen in een fondsgebonden koopsompolisverzekering van Quantum.

X en haar echtgenoot Y sluiten twee hypothecaire geldleningsovereenkomsten met (de rechtsvoorganger van) de Volksbank en financieren hiermee de aankoop van vijf panden. Hieronder valt tevens de aankoop van de gezinswoning van X en Y. De Volksbank beëindigt vervolgens de geldleningsovereenkomsten.

B, C, D en E (B c.s.) zijn natuurlijke personen met een of meer bankrekeningen bij Rabobank. Tussen september 2017 en november 2017 storten B c.s. grote hoeveelheden euromunten van 10, 20 en 50 cent. In november 2017 vraagt Rabobank B c.s. om nadere toelichting op de stortingen.

HBU (een rechtsvoorganger van Deutsche Bank) verstrekt krediet aan 49 participanten, waaronder X, om te participeren in beleggingsfonds NovaCap Floralis Termijnfonds 2004. Het fonds staat onder toezicht van de AFM en belegt in vorderingen die ontstaan uit termijntransacties in bollen van nieuwe tulpenrassen.

In maart 2000 sluit X twee effectenleaseovereenkomsten met een looptijd van tien jaar. Op grond van deze overeenkomsten diende X voor ieder contract de eerste 36 maanden elke maand € 228,38 aan rente te betalen en de daaropvolgende maanden 12,4% per jaar over het aankoopbedrag met eventueel een korting.

Het gaat hier om een doorlopend consumptief krediet, afgesloten in 2002. Daarop hoeft tijdens de looptijd niet te worden afgelost (een zogenoemd rentekrediet) of er wordt maandelijks een bepaald bedrag (bijv. een percentage van de uitstaande kredietsom) in rekening gebracht dat zowel uit rente als uit aflossing bestaat.

Het gaat hier om een doorlopend consumptief krediet, afgesloten in 1993. Op dit krediet hoeft tijdens de looptijd niet te worden afgelost (een zogenoemd rentekrediet) of er wordt maandelijks een bepaald bedrag (bijv. een percentage van de uitstaande kredietsom) in rekening gebracht dat zowel uit rente als uit aflossing bestaat.

Het ging in deze zaak om een lening van € 135.000 die in april 2011 door ING Bank werd verstrekt aan Belanghebbende en zijn partner. Deze lening had een bijzonder doel: zij diende ter financiering van de aankoop van aandelen in een bedrijf waarvan Belanghebbende werknemer was.

Ook al is de kwaliteitsrekening een veel voorkomende constructie, dan nog kan men zich afvragen hoe bruikbaar dit instrument nu eigenlijk is.

De mogelijkheid om cassatie in te stellen tegen een beschikking van het hof is in 1984 uit de Wna verdwenen (bij wet van 12 september 1984, Stb. 1984, 421).

Aandelenoverdrachten waarbij sprake is van een symbolische koopprijs blijven de gemoederen bezig houden. In JBN 2018/18 beschreef de auteur een uitspraak van de Kamer voor het Notariaat Arnhem-Leeuwarden van 29 november 2017.

Brexit houdt de gemoederen nogal bezig en dat is nog voorzichtig uitgedrukt. Het VK en de EU hebben onderhandeld onder welke voorwaarden deze zogeheten Brexit gaat plaatsvinden en het einde lijkt in zicht, maar echte duidelijkheid is er nog steeds niet.

Op 10 januari 2020 dient de Implementatiewet registratie uiteindelijk belanghebbenden van vennootschappen en andere juridische ondernemingen (het Wetsvoorstel) in werking te treden.

Veel EU-landen kennen een wettelijke regeling op grond waarvan er beperkingen worden gesteld aan de aansprakelijkheid van nationale financiële toezichthouders.

In dit artikel volgt een beschrijving van de civielrechtelijke regeling van de betalingstransactie zoals die sinds de inwerkingtreding van de Implementatiewet PSD2 luidt.

In deze kroniek ligt de nadruk op een bespreking van de Europese ontwikkelingen in het financieel recht. Daarbij is de blik niet alleen gericht op het verleden, maar zeker ook op de onzekere toekomst die Europa tegemoet gaat.

Deze bijdrage poogt achtergrond en duiding te geven bij de recente ontwikkelingen rondom Brexit, identificeert de belangrijkste knelpunten en bespreekt de resterende mogelijke uitkomsten: welke routes uit de loopgraven liggen nog open?

Bankentoezichthouders krijgen aardig wat verzoeken om informatie en documenten over banken en bankentoezicht. Maar het beroepsgeheim van bankentoezichthouders verhindert deze openbaarheid van bestuur.

Van een bankmedewerker wordt verwacht dat hij de bankierseed aflegt en zich houdt aan de gedragsregels verbonden aan de eed.

Op grond van art. 3:95 Wet op het financieel toezicht (Wft) dient eenieder die een gekwalificeerde deelneming gaat verwerven in een financiële onderneming of boven een bepaalde grens gaat vergroten, te beschikken over een verklaring van geen bezwaar (vvgb).

Dit artikel gaat in op de vermogensrechtelijke aspecten van vermogensscheiding waar in een bewaarketen een of meer landsgrenzen worden gekruist, terwijl ook enige aandacht zal worden besteed aan het toezicht daarop.

Ruim een eeuw geleden verscheen van de hand van de Duitse auteur Georg Friedrich Knapp (1842-1926) de studie Staatliche Theorie des Geldes.

Al sinds de opkomst van virtuele valuta in de eerste helft van dit decennium klinkt, onder meer vanuit diverse nationale overheden en toezichthouders, de roep om (specifieke) regulering – in meer of mindere mate – van cryptomarkten.

Het is in beginsel verboden om zonder vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) beleggingsdiensten te verlenen of beleggingsactiviteiten te verrichten in Nederland.

Op 1 januari 2011 is het Europees Systeem van Financieel Toezicht van start gegaan. De drie Level 3 Lamfalussy comités (CESR, CEBS en CEIOPS) die begin jaren 2000 waren ingesteld, zijn daarbij omgevormd naar de drie autoriteiten EBA, ESMA en EIOPA (ESA’s).

Woensdag 10 april 2019 vond een buitengewone vergadering van de Europese Raad plaats, die geheel in het teken stond van de uittreding van het Verenigd Koninkrijk (VK) uit de Europese Unie (EU).

Beleggers in Nederlandse beursvennootschappen proberen steeds vaker schade te verhalen die zij hebben geleden als gevolg van (beweerdelijk) misleidende berichtgeving.

In deze kroniek besteden de auteurs aandacht aan algemene procesrechtelijke ontwikkelingen die voor de (juridische) beroepsbeoefenaars in de financiële toezichtspraktijk van belang zijn

In 2002 was de samenvatting van de bijdrage van Vino Timmerman, onder de titel die wij hierboven hebben gekopieerd: ‘In de Europese richtlijnen inzake het effectenrecht worden de taken tussen de lidstaten steeds vaker verdeeld aan de hand van het criterium van het recht van de plaats van de statutaire zetel van de betrokken vennootschap.

Deze actualiteit geeft een overzicht van recente ontwikkelingen in de wetgeving ten aanzien van de financiële markten. Op het niveau van de Wet op het financieel toezicht (Wft) is per 1 januari 2019 een aantal wetswijzigingen doorgevoerd.

Met het arrest van de Hoge Raad van 30 maart 2018 is een einde gekomen aan een jarenlange procedure tussen een groep gedupeerde beleggers en TMF Management (‘TMF’), een trustvennootschap naar het recht van de Britse Maagdeneilanden.

Financiële instellingen hebben een poortwachtersfunctie. Zij zijn in de positie om geldstromen die verbonden zijn aan criminaliteit, waaronder corruptie, te detecteren en te stoppen.

Op 23 oktober 2018 hebben het Europees Parlement en de Raad een richtlijn aangenomen die ziet op de strafrechtelijke bestrijding van het witwassen van geld (de Richtlijn).

Uit het feitenrelaas dat onderdeel uitmaakt van de transactie-overeenkomst tussen het OM en de ING, blijkt dat niet alle potentiële overtredingen van de Wwft en signalen van witwassen tot op de bodem zijn uitgezocht.

De Vierde Europese anti-witwasrichtlijn (AMLD4) en de Vijfde Europese anti-witwasrichtlijn (AMLD5), samen ook als AMLD aangeduid, hebben gezorgd voor verbreding van het begrip ‘uiteindelijk belanghebbende’ (UBO) in de Nederlandse antiwitwaswet, de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).

Op 28 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (‘AVG’), ook wel bekend onder de Engelse benaming General Data Protection Regulation (‘GDPR’) van kracht geworden. Sinds die dag geldt er binnen de Europese Unie (‘EU’) één privacywetgeving. In deze bijdrage zal eerst een kort resumé worden gegeven van de belangrijkste verschillen tussen de AVG en de tot 25 mei 2018 bestaande wetgeving die van belang zijn voor een financiële instelling. Vervolgens zal worden stilgestaan bij de implementatie van de AVG: wat zijn de belangrijkste wijzigingen in de AVG en waar zaten de knelpunten bij de implementatie? Ten slotte zal de Brexit en de gevolgen daarvan voor de verwerking van persoonsgegevens binnen de EU worden besproken.

Handelsinformatiebureaus verzamelen gegevens en berekenen daarmee voor hun opdrachtgevers credit scores. Voor zover scores betrekking hebben op natuurlijke personen, moeten de gerelateerde verwerkingen voldoen aan de eisen van de AVG. De vereiste grondslag en doelbinding zijn daarbij een knelpunt. Die noodzaken tot zware waarborgen ter bescherming van de betrokkene, als tegenwicht voor de potentiële impact van credit scoring en de bijbehorende verwerking van gevoelige gegevens. Die waarborgen spelen door in de vereiste transparantie, ook wat betreft de onderliggende logica van de score. Of een credit score nu wel of niet kwalificeert als een geautomatiseerd individueel besluit, de daarvoor in de AVG vormgegeven waarborgen zouden bij credit scoring op hun plaats zijn. Er is een uitgelezen kans om deze vereisten voor de praktijk nader uit te werken in de nieuwe gedragscode voor handelsinformatiebureaus, die thans bij de AP voorligt.

Dit artikel gaat in op het gebruik van de handhavingsbevoegdheden die de Europese privacytoezichthouders hebben gekregen op grond van de AVG en tevens over hoe deze bevoegdheden in het eerste jaar sinds de inwerkingtreding zijn gebruikt. Daartoe wordt eerst stilgestaan bij de gewijzigde handhavingsbevoegdheden onder de AVG en het gewijzigde boetebeleid van de AP in Nederland. Vervolgens wordt een overzicht gegeven van gevallen waarin de AP en de privacytoezichthouders in een aantal grote Europese landen hebben gehandhaafd. Er wordt ook kort stil gestaan bij de handhaving voor financiële ondernemingen in Nederland. Tot slot bespreekt dit artikel de gebieden die in de toekomst bijzonder de aandacht van de AP zullen krijgen. Voor dit laatste punt kijken we ook naar een aantal andere Europese privacytoezichthouders; welke gebieden staan bij hen op de agenda?