Aflevering 3

Financieel recht is recht voor gevorderden. Zij die de eerste schreden zetten op dit terrein moeten oppassen niet verstrikt te raken in dit omvangrijke, complexe, brede, onoverzichtelijke, gedetailleerde, niet altijd even intuïtieve en razendsnel veranderende rechtsgebied. Maar degenen die zich daardoor niet laten intimideren wacht een fascinerend vak, zo weten de lezers van dit blad.

De Raad van State heeft van 23 januari tot en met 26 februari 2020 de volgende adviezen uitgebracht:

De volgende bekendmakingen zijn van 23 januari tot en met 26 februari 2020 in de Staatscourant en het Staatsblad verschenen:

Op 27 januari 2020 heeft de Minister van Financiën het verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 21 en 22 januari 2020 in Brussel naar de Eerste en Tweede Kamer gestuurd. De minister heeft ook het Overzicht van lopende EU-wetgeving naar de Kamers gestuurd.

Op 28 januari 2020 heeft de Minister van Financiën de Zesde voortgangsrapportage rentederivaten naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 30 januari 2020 heeft de Minister van Financiën het eindrapport ‘Vertrouwen op controle’ van de Commissie toekomst accountancysector naar de Eerste en Tweede Kamer gestuurd. Het advies van de landsadvocaat is als bijlage meegestuurd.

Op 30 januari 2020 heeft de Minister van Financiën het Rapport evaluatie Accountantskamer naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 7 februari 2020 heeft de Minister van Financiën de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofinraad van 17 en 18 februari 2020 naar de Eerste en Tweede Kamer gestuurd.

Op 10 februari 2020 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief over de verschillende opties voor aanpassing van de prudentiële behandeling van staatsobligaties op bankbalansen naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 11 februari 2020 heeft de Minister van Financiën een Kamerbrief naar aanleiding van het Schriftelijk Overleg over de ‘Draft guidelines on loan origination and monitoring’ van de EBA naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 11 februari 2020 heeft de Minister van Financiën de antwoorden op Kamervragen over de aangekondigde evaluatie door de ECB van het monetair stelsel naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 12 februari 2020 is het Ministerie van Financiën een consultatie gestart naar de Implementatiewet kapitaalvereisten 2020. Het ontwerpwetsvoorstel bevat wijzigingen van de Wft ter implementatie van de Richtlijn (EU) nr. 2019/878 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2019 tot wijziging van Richtlijn 2013/36/EU met betrekking tot vrijgestelde entiteiten, financiële holdings, gemengde financiële holdings, beloning, toezichtsmaatregelen en -bevoegdheden en kapitaalconserveringsmaatregelen (Voor de EER relevante tekst), PbEU 2019, L150/253 (CRD-V) en de Verordening (EU) nr. 2019/876 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2019 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 575/2013 wat betreft de hefboomratio, de nettostabielefinancieringsratio, vereisten inzake eigen vermogen en in aanmerking komende passiva, tegenpartijkredietrisico, marktrisico, blootstellingen aan centrale tegenpartijen, blootstellingen aan instellingen voor collectieve belegging, grote blootstellingen, rapportage- en openbaarmakingsvereisten, en van Verordening (EU) nr. 648/2012 (Voor de EER relevante tekst), PbEU 2019, L150/1 (CRR-II) met betrekking tot kapitaalvereisten voor banken en beleggingsondernemingen. De consultatie loopt tot 11 maart 2020.

Op 13 februari 2020 heeft de Minister van Financiën de antwoorden op vragen over de Toezichthouderregeling van DNB in verband met de introductie van een minimumvloer voor risicogewichten van hypotheekleningen in Nederland naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 14 februari 2020 heeft de Minister van Financiën de memorie van antwoord bij de Implementatiewet wijziging vierde anti-witwasrichtlijn naar de Eerste Kamer gestuurd.

Op 17 februari 2020 heeft de Minister van Financiën, mede namens de Minister van Justitie en Veiligheid en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, de memorie van antwoord bij het wetsvoorstel UBO-register naar de Eerste Kamer gestuurd. Ook de Gegevensbeschermingseffectbeoordeling (GEB) is naar de Kamer gestuurd.

Op 20 februari 2020 heeft de Minister van Financiën antwoorden op vragen over EBA-stresstesten naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 20 februari 2020 heeft de Staatssecretaris van Financiën (Fiscaliteit en Belastingdienst) antwoorden op vragen van het Kamerlid Leijten over het bericht dat Nederland een belastingparadijs is voor organisaties die een algemeen nut dienen, omdat ze moeilijk te controleren zijn, naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 20 februari 2020 heeft de Staatssecretaris van Financiën (Fiscaliteit en Belastingdienst) antwoorden op vragen van het Kamerlid Lodders over het bericht dat ANBI’s belastingregels niet naleven naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 20 februari 2020 heeft de Staatssecretaris van Financiën (Fiscaliteit en Belastingdienst) de Tweede Kamer geïnformeerd over de pilot gegevensuitwisseling met ANBI’s. De Staatssecretaris heeft de Kamer daarnaast geïnformeerd over uitkomsten van de gesprekken met ANBI’s en crowdfundingplatforms.

Op 21 februari 2020 heeft de Staatssecretaris van Financiën (Fiscaliteit en Belastingdienst) antwoorden op nadere schriftelijke vragen inzake de regeling ten aanzien van ANBI’s en SBBI’s naar de Eerste Kamer gestuurd.

Op 21 februari 2020 heeft de Minister van Financiën het verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 17 en 18 februari 2020 naar de Eerste en Tweede Kamer gestuurd.

Op 21 februari 2020 heeft de Minister van Financiën, mede namens de Minister van Justitie en Veiligheid en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, een Kamerbrief over de behandeling van de wetsvoorstellen ter implementatie van de wijziging van de vierde anti-witwasrichtlijn naar de Eerste Kamer gestuurd.

Op 22 januari 2020 hebben de Minister van Justitie en Veiligheid, de Minister voor Rechtsbescherming en de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de antwoorden op vragen over de geannoteerde agenda van de JBZ-raad op 23 en 24 januari 2020 naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin onder meer aandacht voor de financiële aanpak van criminaliteit op Europees niveau.

Op 20 februari 2020 heeft de Minister van Justitie en Veiligheid gereageerd op berichtgeving over toenemende fraude bij banken door middel van phishing. De Minister wijst onder meer op het wetsvoorstel ter implementatie van de Richtlijn over bestrijding van fraude met en vervalsing van niet contante betaalmiddelen.

Op 20 januari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid antwoorden op vragen over de radio-uitzending van AvroTros Radar van 9 november 2019, over arbeidsongeschikten die mogelijk twee miljard euro aan pensioengeld laten liggen, naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 29 januari 2020 hebben de Minister en de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de concept jaarplanning van het Ministerie naar de Tweede Kamer gestuurd. In de concept jaarplanning staan brieven, wetsvoorstellen en andere stukken die het ministerie verwacht in 2020 naar de Tweede Kamer te sturen.

Op 31 januari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het rapport van het Centraal Planbureau ‘Pensioenberekeningen voor drie scenariosets’ naar de Tweede Kamer gestuurd. Het Centraal Planbureau heeft hierin de effecten van de overgang op nieuwe pensioenregels voor drie economische scenariosets berekend.

Op 31 januari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een brief over de kwaliteit van pensioenadministraties bij pensioenuitvoerders naar de Tweede Kamer gestuurd. De brief is opgesteld naar aanleiding van berichtgeving door Nieuwsuur. Het rapport ‘Het effect van het Pensioenakkoord op uitvoeringskosten’ is als bijlage meegestuurd.

Op 31 januari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de Tweede Kamer in een Kamerbrief geïnformeerd over de evaluatie van de Wet pensioencommunicatie.

Op 4 februari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de resultaten van de tussenrapportage van algemeen pensioenfondsen naar de Tweede Kamer gestuurd. In de Kamerbrief wordt gerapporteerd over de oprichting en inrichting van algemeen pensioenfondsen.

Op 11 februari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een Kamerbrief vragen beantwoord over het bericht ‘Rekenrentes in andere EU-landen dalen licht’.

Op 13 februari 2020 zijn de Ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Justitie en Veiligheid een consultatie gestart naar de Wet stroomlijning keten voor derdenbeslag. De consultatie loopt tot 25 maart 2020.

Op 13 februari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, mede namens de Minister voor Rechtsbescherming, de nota naar aanleiding van het verslag en een nota van wijziging inzake de Wet pensioenverdeling bij scheiding 2021 naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 21 februari 2020 heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid antwoorden op Kamervragen over het advies van de Commissie Parameters naar de Eerste Kamer gestuurd.

Op 20 januari 2020 meldt de AFM dat zij samen met DNB een concepthandhavingsbeleid ter consultatie aanbiedt. Hiermee wordt het vigerende handhavingsbeleid geactualiseerd. De consultatie loopt tot en met 2 maart 2020.

Op 21 januari 2020 meldt de AFM dat de Committee of European Audit Oversight Bodies (CEAOB) met infographics inzicht biedt in de meest voorkomende bevindingen die toezichthouders in Europa bij accountantsorganisaties hebben gedaan. De eerste infographics geven de bevindingen van de toezichthouders weer waar het gaat om de wettelijke accountantscontroles in de bankensector, de verzekeringssector, industriële producten en retail- en consumentenproducten.

Op 28 januari 2020 meldt de AFM dat alle mkb-klanten met een rentederivaat die voor compensatie in aanmerking komen voor 31 december 2019 een aanbodbrief met compensatievoorstel van hun bank hebben ontvangen. 18.907 ondernemers ontvangen samen circa 1,4 miljard euro aan compensatie, waarvan meer dan 90% al is uitgekeerd. Het percentage klanten dat het voorstel van hun bank heeft geaccepteerd bedraagt 89%.

Op 28 januari 2020 meldt de AFM dat het gebruik van supply chain finance-faciliteiten (SCF-faciliteiten) toeneemt. De AFM deed daarom onderzoek bij negen beursgenoteerde ondernemingen naar de wijze waarop zij, als afnemer, SCF-faciliteiten in hun jaarrekening verwerken. Daaruit blijkt dat deze ondernemingen supply chain finance zien als onderdeel van hun operationele activiteiten en niet als financieringsactiviteit. De wijze waarop deze ondernemingen dat verwerken in hun jaarrekeningen zorgt ervoor dat gebruikers weinig inzicht krijgen in de SCF-programma’s van de onderneming.

Op 30 januari 2020 meldt de AFM dat het eindrapport van de Commissie toekomst accountancysector ‘Vertrouwen op controle’ is verschenen. De CTA deelt in haar rapport 22 aanbevelingen met als doel de kwaliteit van accountantscontroles te verbeteren.

Op 30 januari 2020 meldt de AFM dat het International Forum of Independent Audit Regulators (IFIAR) constateert dat de Big-6 wereldwijd een belangrijke verbetering laten zien in de kwaliteit van accountantscontroles, maar dat het doel – 25% minder bevindingen – niet is gehaald. Bevindingen zijn materiële tekortkomingen waaruit blijkt dat de controleverklaring onvoldoende is onderbouwd.

Op 7 februari 2020 meldt de AFM dat zij een aanwijzing heeft gegeven om de handel in Esperite N.V. te onderbreken.

Op 14 februari 2020 meldt de AFM dat zij in 2020 zal deelnemen aan een door ESMA gecoördineerd onderzoek onder beleggingsondernemingen naar de geschiktheidstoets bij beleggingsadvies en vermogensbeheer.

Op 19 februari 2020 meldt de AFM dat de handel in Esperite N.V. zal worden hervat.

Op 24 februari 2020 meldt de AFM dat zij op 14 februari 2020 een bestuurlijke boete van € 312.500 heeft opgelegd aan het biotechbedrijf Esperite N.V., genoteerd aan Euronext Amsterdam. De boete is opgelegd omdat Esperite haar financiële verslaggeving over 2017 en 2018 niet tijdig algemeen verkrijgbaar heeft gesteld.

Op 22 januari 2020 meldt DNB dat de markt voor lenen, sparen en betalen verandert. De komst van nieuwe partijen en de intrede in het datatijdperk maken de markt uitdagender. Banken en andere partijen moeten in deze dynamische omgeving prioriteit geven aan zorgvuldige bescherming, governance, optimale benutting en de kwaliteit van data. DNB gaat financiële instellingen daar nadrukkelijker op aanspreken. In het rapport ‘Veranderen voor vertrouwen. Lenen, sparen en betalen in het datatijdperk’ schetst DNB hoe de markt voor deze belangrijke bancaire diensten ervoor staat en beschrijft trends en toekomstscenario’s.

Op 22 januari 2020 meldt DNB dat zij in haar toezicht meer data gedreven gaat werken met behulp van digitale technieken. DNB gaat in 2020 intensiever met de sector samenwerken om meer kennis op te bouwen over de impact en de kansen van technologische vernieuwingen. Dat gebeurt onder andere in het Innovatieforum (iForum), waarin banken, verzekeraars, pensioenfondsen en betaalinstellingen samenwerken. Het iForum is eind vorig jaar opgestart. Dit alles staat in de Toezicht Vooruitblik 2020.

Op 23 januari 2020 heeft DNB de Nieuwsbrief Pensioenen gepubliceerd. Daarin is onder meer vermeld dat DNB in haar nieuwsbrief van 28 februari 2019 heeft laten weten dat middelgrote en kleine (T2 en T1) pensioenfondsen tot 1 september 2020 de tijd krijgen om sleutelfunctiehouders bij DNB aan te melden. De aanmelding van de sleutelfunctiehouders kan pas als DNB een positief oordeel heeft gegeven over de opzet van de sleutelfuncties. Als uiterste datum om de laatste en tevens finale opzet van de sleutelfuncties bij DNB in te sturen geldt 1 mei 2020. Verder zijn de Q&A’s ‘Sleutelfuncties en adequate functiescheiding’ en ‘Uitbesteding houderschap sleutelfuncties’ gewijzigd. Ook meldt DNB dat voor de toetsing van de geschiktheid van sleutelfunctiehouders het belangrijk is dat het toetsingsdossier voldoende diepgaand, specifiek en expliciet is. Ten slotte is vermeld dat de Beleidsregel geschiktheid is gewijzigd naar aanleiding van wijzigingen in Europese en nationale wet- en regelgeving en de inwerkingtreding van Europese richtsnoeren. De Beleidsregel is per 15 januari 2020 in werking getreden.

Op 31 januari 2020 meldt DNB dat de TIBER documentatie is aangepast om in lijn te blijven met de snelle ontwikkelingen van de cyberdreigingen en de leerervaringen uit het TIBER-NL programma. Dit heeft geleid tot een nieuwe versie van het TIBER-NL framework. Het framework beschrijft hoe de belangrijkste Nederlandse financiële instellingen kunnen laten testen in hoeverre zij bestand zijn tegen actuele en zeer geavanceerde cyberaanvallen.

Op 31 januari 2020 heeft DNB de Nieuwsbrief Verzekeren gepubliceerd. Daarin wordt onder meer aandacht besteed aan de Toezicht Vooruitblik 2020 en de evaluatie van Solvency II. Verder kondigt DNB aan dat zij in 2020 onderzoek gaat doen naar de beheersing van risico’s door verzekeraars in het kader van Pilaar II (governance en risicomanagement). Ook meldt DNB dat per 1 januari 2020 de laatste wijzigingen voor LAC DT (Loss Absorbing Capacity of Deferred Taxes, verliescompensatievermogen uitgestelde belastingen) en bepaalde parameters voor het premie- en reserverisico als gevolg van de Solvency II 2018 SCR review van kracht zijn. Daarnaast zet DNB zich in om convergentie binnen Europa te bereiken op het gebied van het toezicht op interne modellen, operationele en cyberrisico’s, toezicht op grensoverschrijdende activiteiten en het gebruik van data en technologie door de nationale toezichthouders. Verder meldt DNB dat de Beleidsregel geschiktheid is gewijzigd naar aanleiding van wijzigingen in Europese en nationale wet- en regelgeving en de inwerkingtreding van Europese richtsnoeren. De Beleidsregel is per 15 januari 2020 in werking getreden. DNB heeft daarnaast de herziene Leidraad ‘Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en Sanctiewet (Sw)’ gepubliceerd. Ten slotte raadt DNB verzekeraars aan zich voor te bereiden op Brexit, omdat vanaf 2021 knelpunten kunnen ontstaan bij grensoverschrijdende dienstverlening tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.

Op 4 februari 2020 meldt DNB dat zij op 15 maart 2019 een aanwijzing heeft gegeven aan Corporate Trust Services B.V. (CTS). De aanwijzing is gegeven wegens diverse overtredingen van de Wtt 2018, de Btt 2018 en de Sanctiewet 1977.

Op 4 februari 2020 heeft DNB de Nieuwsbrief Banken gepubliceerd. Daarin is onder meer vermeld dat DNB in 2019 samen met verschillende Nederlandse banken heeft onderzocht welke lessen er te trekken zijn uit de witwasschandalen rond Danske Bank en de Russian Laundromat. Hiervoor is een datagedreven aanpak gehanteerd. Ook meldt DNB dat de EBA op 31 januari 2020 haar tweejaarlijkse stresstest heeft gelanceerd. Verder is per 15 januari 2020 de gewijzigde Beleidsregel geschiktheid in werking getreden. DNB heeft daarnaast de herziene Leidraad ‘Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en Sanctiewet (Sw)’ gepubliceerd. DNB zet in de nieuwsbrief uiteen wat de gewijzigde Faillissementswet en de inwerkingtreding van het Besluit voorwaarden finaliteit en derde landen betekenen voor banken. DNB raadt banken aan zich voor te bereiden op Brexit, omdat vanaf 2021 knelpunten kunnen ontstaan bij grensoverschrijdende dienstverlening tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. In het korte nieuws wordt ten slotte aandacht gevraagd voor de EBA Guidelines on major incident reporting, het DNB-rapport over toenemend belang van data, de relevante internationale publicaties en de Kalender uitvragen.

Op 6 februari 2020 heeft DNB de Nieuwsbrief Betalingsverkeer gepubliceerd. Daarin meldt DNB onder meer dat banken zich voorbereiden op de invoering per november 2021 van een nieuw systeem voor Europees betalingsverkeer. TARGET2 (voor settlement van hoogwaardig betalingsverkeer) en T2S (voor settlement van effecten) zullen dan worden samengevoegd op één platform. Verder heeft DNB op 3 februari 2020 de working paper ‘Consumer propensity to adopt PSD2 services: Trust for sale?’ gepubliceerd. Ten slotte meldt DNB dat vanaf 20 januari 2020 in Nederland een wettelijk sanctieregime geldt bij overtredingen van het verbod op IBAN-discriminatie. Van IBAN-discriminatie is sprake wanneer Europese betalingen geweigerd worden vanwege de herkomst van de bankrekening.

Op 11 februari 2020 heeft DNB de MVO-visie DNB 2020 gepubliceerd. Daarin wordt de visie van DNB over maatschappelijk verantwoord ondernemen uiteengezet.

Op 13 februari 2020 meldt DNB dat zij aan Coöperatieve Rabobank U.A. drie bestuurlijke boetes heeft opgelegd van in totaal € 2.000.000. Deze boetes zijn opgelegd, omdat Rabobank de Europese beloningsregels niet correct heeft toegepast.

Op 11 februari 2020 heeft DNB, in verband met de nadere toezichtsregelgeving voor cryptodiensten, voor het eerst de Nieuwsbrief Cryptodiensten gepubliceerd. De regelgeving volgt uit de Europese anti-witwasrichtlijn AMLD5 en de implementatie daarvan in Nederlandse wetgeving in de Wwft. Hoewel nog niet duidelijk is vanaf wanneer instellingen zich bij DNB moeten registreren, omdat de wetgeving nog niet in werking is, kan bijvoorbeeld wel al een concept registratieverzoek worden ingediend. Verder meldt DNB dat de kosten die worden gemaakt in het toezicht op grond van de Wet bekostiging financieel toezicht zullen worden doorberekend aan alle onder toezicht staande instellingen. Daarnaast zullen instellingen ongebruikelijke transacties moeten gaan melden bij de Financial Intelligence Unit – Nederland. Ten slotte meldt DNB dat (mede)beleidsbepalers van aanbieders van cryptodiensten op grond van de Implementatiewet wijziging vierde anti-witwasrichtlijn zullen worden getoetst op geschiktheid en betrouwbaarheid.

Op 27 januari 2020 meldt Eumedion dat zij het voorstel van het Ministerie van Financiën steunt om de AFM toezicht te laten uitoefenen op de informatie die is opgenomen in het beloningsverslag van de beursgenoteerde ondernemingen. Dit blijkt uit het commentaar van Eumedion op het voorontwerp van de Wijzigingswet financiële markten 2021. Als gevolg van de recente inwerkingtreding van de Implementatiewet herziene richtlijn aandeelhoudersrechten moet de gedetailleerde informatie over de beloningen van bestuurders en commissarissen van beursgenoteerde ondernemingen niet meer in de toelichting op de jaarrekening worden opgenomen, maar in een separaat opgesteld beloningsverslag. De AFM, die toezicht houdt op de jaarrekeningen van beursgenoteerde ondernemingen, zou dan geen toezicht meer gaan houden op de beloningsinformatie. Eumedion is met het Ministerie van mening dat dit onwenselijk is.

Op 29 januari 2020 meldt Eumedion dat zij de invoering van een aanvullende wettelijke bedenktijd als onnodig en disproportioneel beoordeelt. De Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen hebben al voldoende mogelijkheden om zichzelf effectief te beschermen tegen een vijandige overname en/of ongewenst aandeelhoudersactivisme. Dit schrijft Eumedion in haar commentaar op het Wetsvoorstel ter invoering van een bedenktijd van maximaal 250 dagen voor ondernemingen die te maken hebben met een vijandig overnamebod.

In haar nieuwsbrief van januari 2020 meldt Eumedion dat de accountancysector kampt met structurele problemen. De afgelopen jaren is de kwaliteit van de accountantscontroles onvoldoende verbeterd en een significant deel van die controles voldoet nog (steeds) niet aan de geldende standaarden. Er zijn daarom dringend verbetermaatregelen nodig om het vertrouwen van de maatschappij in de sector te verbeteren. Dit is de eensluidende conclusie van zowel de Commissie Toekomst Accountancysector als de Monitoring Commissie Accountancy in de in januari 2020 gepubliceerde rapporten over de ontwikkelingen in de accountancysector.

In haar nieuwsbrief van januari 2020 meldt Eumedion dat de Europese Commissie wil dat er Europese niet-financiële verslaggevingsstandaarden worden ontwikkeld. De European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) zal binnenkort worden gevraagd om zo snel mogelijk met het voorbereidende werk daarvoor te beginnen. Dat heeft EU-commissaris Valdis Dombrovskis op 28 januari 2020 in Brussel gezegd tijdens een conferentie over de Europese Green Deal.

In haar nieuwsbrief van januari 2020 meldt Eumedion dat het Europees Parlement nog eens de noodzaak heeft onderstreept van een snelle implementatie van het Europees Actieplan ‘Sustainable Finance’ om de Europese kapitaalmarkten te vergroenen. Dit staat in een op 15 januari 2020 door het Europees Parlement aangenomen resolutie. In de resolutie spreekt het Parlement ook haar steun uit voor de in december 2019 gepresenteerde ‘Green Deal’ van de Europese Commissie.

Op 21 januari 2020 meldt het Verbond van Verzekeraars dat verzekeraars voor hun witwasonderzoeken toegang willen krijgen tot externe persoonsregisters. Daar pleit het Verbond van Verzekeraars wederom voor in haar reactie op de consultatie van het Wetsvoorstel Plan van aanpak witwassen.

Op 24 januari 2020 meldt het Verbond van Verzekeraars dat zij een oproep doet aan EIOPA voor een evenwichtiger voorstel voor het aanpassen van het Europese toezichtskader Solvency II. Zo pleit het Verbond voor maatregelen die marktfluctuaties in de waarde van de langlopende verplichtingen beter dempen. Het Verbond ziet geen noodzaak om het Last Liquid Point (LLP) aan te passen.

Op 24 januari 2020 meldt het Verbond van Verzekeraars dat de Europese Commissie haar investeringsplan voor een duurzame Europese Unie heeft gepresenteerd. Dit plan gaat niet alleen over publieke investeringen, maar ook over nieuwe initiatieven om private investeringen van onder meer verzekeraars te verduurzamen.

Op 24 januari 2020 meldt het Verbond van Verzekeraars dat de herziening van het Europees systeem voor financieel toezicht (de ESAs Review) ook heeft geleid tot wijzigingen in de Solvency II Richtlijn die op 30 december 2019 in werking zijn getreden. Deze wijzigingen moeten in de nationale wetgeving van lidstaten worden verwerkt. Dit betekent dat lidstaten per 1 juli 2020 de maatregelen die zien op de nationale component van de Volatility Adjustment (art. 2 Richtlijn (EU) nr. 2019/2177 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2019 tot wijziging van Richtlijn 2009/138/EG betreffende de toegang tot en uitoefening van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf (Solvabiliteit II), Richtlijn 2014/65/EU betreffende markten voor financiële instrumenten, en van Richtlijn (EU) 2015/849 inzake de voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld of terrorismefinanciering (Voor de EER relevante tekst), PbEU 2019, L334/155) moeten toepassen. Voor de overige wijzigingen (informatie aan EIOPA over gebruik en wijziging van interne modellen en veranderingen daarin, en notificatie- en samenwerkingsplatforms van EIOPA) geldt 30 juni 2021 als uiterlijke implementatiedatum voor de wetgever.

Op 31 januari 2020 meldt het Verbond van Verzekeraars dat zij in haar consultatiereactie op de Wijzigingswet financiële markten 2021 heeft aangegeven dat zij positief staat tegenover het wettelijk borgen van het recht op premierestitutie. Als de verzekeraar zich beroept op het verval van de uitkering wegens schending van de mededelingsplicht en de verzekeringnemer te goeder trouw heeft gehandeld, is er geen premie verschuldigd. Mede dankzij het pleidooi van het Verbond van Verzekeraars is bepaald dat de verzekeraar recht heeft op een billijke vergoeding van gemaakte kosten.

Op 18 februari 2020 meldt het Verbond van Verzekeraars dat na evaluatie van het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie is gebleken dat het proces van automatische waardeoverdracht van kleine pensioenen (WOKP) nog onvoldoende ‘automatisch’ werkt.

Op 17 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat het kabinet het advies van de Commissie Parameters, dat op 11 juni 2019 is gepubliceerd, heeft overgenomen. Dat betekent dat met ingang van 1 januari 2020 de nieuwe parameters van kracht zijn. Het besluit met de toelichting is gepubliceerd in de Staatscourant (Stcrt. 2020, 1191).

Op 22 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vragen van Kamerlid Van der Linde over correcties op het arbeidsongeschiktheidspensioen heeft beantwoord. Terecht wijst de minister erop dat pensioenfondsen primair verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van de pensioenregeling en vanuit die verantwoordelijkheid pro-actief arbeidsongeschikten moet benaderen die recht hebben op een uitkering. De minister ziet dat pensioenfondsen dit doen en ziet geen reden tot verdere actie. De Pensioenfederatie merkt op dat veel pensioenfondsen een automatische koppeling met de gegevensbestanden van het UWV hebben gemaakt. Door een dergelijke koppeling ontvangen pensioenfondsen een signaal vanuit het UWV om een deelnemer te benaderen en hoeven zij hierbij niet te wachten op een signaal vanuit de deelnemer zelf. Dit vergt echter wel een correcte gegevensaanlevering vanuit het UWV.

Op 23 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat op 14 januari 2020 de Beleidsregel 2019 tot wijziging van de Beleidsregel Geschiktheid 2012 in de Staatscourant is gepubliceerd (Stcrt. 2020, 1725). Hoewel de AFM en DNB de beleidsregel op onderdelen hebben aangepast naar aanleiding van het commentaar dat de Pensioenfederatie tijdens de consultatiefase op de voorgenomen wijzigingen heeft ingebracht, is de Pensioenfederatie teleurgesteld dat niets is gedaan met een aantal andere belangrijke bezwaren. In een statement worden de belangrijkste bezwaren weergegeven.

Op 23 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat DNB op 17 januari 2020 twee gewijzigde Q&A’s op Open Boek Toezicht heeft gepubliceerd:

Op 24 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Commissie Regulering van Werk haar eindrapport heeft gepubliceerd. De Commissie constateert dat niet alle werkenden erin slagen om tijdens hun werkzame leven voldoende middelen opzij te zetten voor hun oude dag. De huidige regels laten teveel ruimte voor concurrentie op pensioen gerelateerde arbeidskosten en uitsluiting van pensioensparen in de tweede pijler betekent bovendien dat zelfstandigen op zichzelf aangewezen zijn. Het effect is dat een deel van de werkenden niet of minder spaart voor aanvullend pensioen. Een onwenselijke tendens, vindt ook de Pensioenfederatie.

Op 29 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Minister en de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een concept jaarplanning 2020 naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. De jaarplanning geeft een overzicht van brieven, wetsvoorstellen en andere stukken die het Ministerie verwacht om in 2020 naar de Tweede Kamer te verzenden. De jaarplanning heeft betrekking op meerdere pensioenonderwerpen.

Op 30 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Autoriteit Consument en Markt een verkennend onderzoek heeft gedaan naar mogelijke risico’s voor de concurrentie op de markt van het vermogensbeheer voor Nederlandse pensioenfondsen.

Op 31 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de evaluatie van de Wet pensioencommunicatie heeft aangeboden aan de Tweede Kamer. De conclusies die de minister trekt in de aanbiedingsbrief ter begeleiding van het evaluatierapport bevatten veel herkenbare elementen die aansluiten op de inbreng van de Pensioenfederatie en de leden. De Pensioenfederatie ondersteunt dan ook het voornemen van de minister om samen met de sector de door hem voorgestelde aanpassingen verder te onderzoeken en uit te werken.

Op 31 januari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat het CPB een eerste macro-verkenning heeft uitgebracht over de effecten van drie economische scenariosets op de overgang op nieuwe pensioenregels. De minister heeft de Tweede Kamer hierover per brief geïnformeerd. Deze verkenning is nuttig voor de verdere uitwerking van de twee contractvormen.

Op 3 februari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Tweede Kamer de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft gevraagd om een onderzoek uit te laten voeren naar de effecten van de hervorming van het pensioenstelsel op uitvoeringskosten en aanbevelingen voor lage kosten in het nieuwe pensioenstelsel. De minister heeft het betreffende rapport van PwC op 31 januari 2020 naar de Tweede Kamer gestuurd.

Op 4 februari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een tussenrapportage over de algemeen pensioenfondsen naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. In deze tussenrapportage wordt aandacht besteed aan de gekozen bestuursmodellen en het aantal collectiviteitskringen. Verder wordt een beeld geschetst van de omvang van algemeen pensioenfondsen ten opzichte van de gehele pensioensector en het aandeel van de algemeen pensioenfondsen in de consolidatie. Naast deze feitelijke informatie over algemeen pensioenfondsen wordt aangegeven dat in de komende evaluatie van de Wet Algemeen pensioenfonds de uitvoeringskosten uitgebreider aan de orde komen.

Op 11 februari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat DNB op 23 januari 2020 twee nieuwsberichten heeft geplaatst. In het eerste nieuwsbericht meldt DNB dat middelgrote en kleinere pensioenfondsen (T1- en T2-fondsen) voor 1 mei 2020 het definitieve voorstel voor de inrichting van de sleutelfuncties moeten aanleveren. Aanmelding van kandidaat-sleutelfunctiehouders is, zo schrijft DNB, alleen mogelijk nadat DNB een positief oordeel heeft gegeven over de inrichting van de sleutelfuncties. Het tweede nieuwsbericht gaat in op het ‘dossier’ van kandidaat-sleutelfunctiehouders. DNB geeft aan wat zij als een diepgaand, specifiek en expliciet dossier ziet en wat pensioenfondsen voor een efficiënt toetsingsproces bij aanmelding van een kandidaat sleutelfunctiehouder dienen aan te leveren.

Op 12 februari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Kamervragen heeft beantwoord over het bericht ‘Rekenrentes in andere EU-landen dalen licht’ dat gepubliceerd is in PensioenPro. Dit was naar aanleiding van de publicatie van de resultaten van de IORP stresstest op 11 december 2019.

Op 17 februari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de Tweede Kamer heeft geïnformeerd over de gestelde schriftelijke vragen over het wetsvoorstel Pensioenverdeling bij scheiding 2021 en een nota van wijziging voorstelt. De beantwoording van de vragen leidt voor pensioenfondsen nog niet tot de gehoopte vereenvoudiging van het wetsvoorstel. Het is met het oog op de gewenste complexiteitsreductie in het pensioenstelsel belangrijk dat pensioenverdelingen adequaat én geautomatiseerd kunnen worden uitgevoerd.

Op 18 februari 2020 meldt de Pensioenfederatie dat de Minister van Financiën antwoord heeft gegeven op vragen van de CDA-fractie in de Eerste Kamer over het UBO-register in relatie tot pensioenfondsen. Op de vraag of het gehele bestuur van een pensioenfonds als UBO dient te worden ingeschreven, antwoordt de Minister van Financiën: ‘Bij pensioenfondsen is het aannemelijk dat geen natuurlijke persoon op basis van eigendomsbelang, stemrechten of feitelijke zeggenschap kwalificeert als UBO. In dat geval moeten alle bestuurders van het statutair bestuur aangewezen worden als UBO. Het feit dat alle bestuurders aangewezen moeten worden, wordt ook nog verduidelijkt in het Uitvoeringsbesluit Wwft 2018.’

Op 5 februari 2020 meldt de KNB dat de Gecombineerde Commissie Vennootschapsrecht (GCV) het wetsvoorstel steunt dat de bescherming van Nederlandse beursvennootschappen wil versterken. De GCV herhaalt in haar advies aan de Tweede Kamer enkele aanbevelingen uit haar eerdere advies over het voorontwerp die niet zijn overgenomen.

Op 19 februari 2020 meldt de KNB dat de Minister van Financiën onderzoekt of Wwft-instellingen zoals notarissen ruimere toegang tot het UBO-register kunnen krijgen. Dat blijkt uit de antwoorden op vragen van de Eerste Kamercommissie voor Financiën over de wetsvoorstellen voor het UBO-register. De commissie besloot dat de wetsvoorstellen nog niet rijp zijn voor plenaire behandeling door de Eerste Kamer.

Op 22 januari 2020 meldt de NBA dat DNB in haar DNBulletin en in het rapport ‘Veranderen voor vertrouwen. Lenen, sparen en betalen in het datatijdperk’ stelt dat de komst van nieuwe partijen en de intrede in het datatijdperk de markt voor bancaire diensten uitdagender maakt. Banken en andere partijen moeten in deze dynamische omgeving prioriteit geven aan zorgvuldige bescherming, governance, optimale benutting en de kwaliteit van data. DNB zegt banken nadrukkelijker te gaan aanspreken op de omgang met data.

Op 28 januari 2020 meldt de NBA dat banken bijna klaar zijn met het regelen van vergoedingen in het slepende rentederivatendossier. Volgens de AFM bevindt het hele proces zich in de ‘slotfase’.

Op 30 januari 2020 meldt de NBA dat volgens de Commissie Toekomst Accountancysector de kwaliteit van wettelijke controles snel beter inzichtelijk moet worden gemaakt door de opzet van eenduidige Audit Quality Indicators. Het toezicht op controlerend accountants moet alleen bij de AFM komen te liggen. En binnen grote accountantsorganisaties moet de raad van commissarissen een zwaardere rol krijgen. Dat stelt de CTA in haar eindrapport ‘Vertrouwen op controle’, dat zij heeft aangeboden aan de Minister van Financiën. De 22 aanbevelingen die de Commissie doet zijn volgens haar ‘binnen de bestaande juridische grenzen en de eisen van proportionaliteit’ het maximaal haalbare.

Op 30 januari 2020 meldt de NBA dat de Commissie toekomst accountancysector (CTA) een kritisch rapport heeft uitgebracht, met daarin een scherpe analyse van de sector. Dat stelt de NBA in een eerste reactie op het eindrapport van de commissie. De NBA stelt dat onmiskenbaar het beeld naar voren komt dat, ondanks de grote inspanningen die sinds 2014 zijn gerealiseerd, de sector nog niet klaar is met het verbeteren van de kwaliteit van de wettelijke controle. De NBA noemt de aanbevelingen van de CTA daarvoor ‘waardevol’.

Op 5 februari 2020 meldt de NBA dat zij achter de Eumedion Green Paper ‘Towards a global standard setter for non-financial reporting’ staat, maar dat zij ook behoorlijk wat uitdagingen ziet. Dat blijkt uit de reactie van de NBA op de Green Paper.

Van 23 januari tot en met 26 februari 2020 is in het Publicatieblad gepubliceerd:

On 17 February 2020 the European Commission opened a consultation on possible reforms to MiFID and MiFIR, which set out rules covering European securities markets. The consultation runs until 20 April 2020.

On 20 February 2020 the European Commission launched a public consultation on the review of the Non-Financial Reporting Directive (NFRD). This Directive requires certain large companies to include a non-financial statement as part of their annual public reporting obligations. The consultation runs until 14 May 2020.

On 20 February 2020 the High Level Forum on the capital markets union published its interim report ‘A new vision for Europe’s capital markets’.

On 12 February 2020 the European Parliament announced MEPs asked the ECB to step up its green credentials and to address growing financial technology challenges. Also, more attention should be paid to crypto-assets to protect consumers.

On 22 January 2020 the EBA launched a public consultation on possible future changes to the European Union-wide stress test. This discussion paper aims to present the EBA’s vision of the future of the EU-wide stress test and to collect comments and feedback from the different users. The proposal envisages two components owned by supervisors and banks respectively: the supervisory leg and the bank leg. The consultation runs until 30 April 2020.

On 22 January 2020 the EBA published an amendment to its 2018 Guidelines on fraud reporting under the revised Payment Services Directive (PSD2). The changes reflect some consequential amendments to the reporting templates under the guidelines as a result of clarifications provided more recently by the European Commission on the application of strong customer authentication to certain type of transactions.

On 23 January 2020 the EBA acknowledged the European Union Commission’s decision to consider the supervisory and regulatory framework applicable to credit institutions in Serbia and South Korea as equivalent to that applied in the Union. The Commission’s decision follows the EBA’s assessment of non-EU countries’ equivalence with the EU prudential supervision and regulatory requirements. In its Opinion, in November 2018, the EBA concluded that the supervisory and regulatory framework applicable to credit institutions in Serbia and South Korea can be regarded as equivalent to that applied in the Union.

On 31 January 2020 EBA published two Reports on the consistency of risk weighted assets (RWAs) across all European Union institutions authorised to use internal approaches for the calculation of capital requirements. The reports cover credit risk for high and low default portfolios (LDPs and HDPs), as well as market risk. The results confirm that the majority of risk-weights (RWs) variability can be explained by fundamentals. These benchmarking exercises are a fundamental supervisory and convergence tool to address unwarranted inconsistencies and restoring trust in internal models.

On 4 February 2020 the EBA issued an updated list of validation rules and XBRL taxonomy related to its Implementing Technical Standards on supervisory reporting. This update aims to improve data quality issues for the reporting framework v 2.9.

On 5 February 2020 the EBA issued a public consultation on revised money laundering and terrorist financing (ML/TF) risk factors Guidelines as part of a broader communication on Anti Money Laundering and Counter Terrorism Financing issues. This update takes into account changes to the European Union Anti Money Laundering and Counter Terrorism Financing (AML/CFT) legal framework and new ML/TF risks, including those identified by the EBA’s implementation reviews. The consultation runs until 5 May 2020.

On 5 February 2020 the EBA published its first Report on competent authorities’ approaches to the anti-money laundering and countering the financing of terrorism (AML/CFT) supervision of banks. This publication is part of the EBA’s new role to lead, coordinate and monitor the fight against money laundering and terrorist financing (ML/TF) in all European Union Member States, which is further explained in the accompanying factsheet.

On 10 February 2020 the EBA published an Opinion following the notification by DNB of its intention to modify capital requirements in order to address an increase in macro prudential risk. Based on the evidence submitted by the DNB, the EBA does not object to the adoption of the proposed measure, which is based on Article 458(2) of the Capital Requirements Regulation. This new measure aims at enhancing the resilience of the Dutch banking sector to a potential severe downturn in the residential real estate market against the background of sustained price increases in real estate over the past few years.

On 11 February 2020 the EBA published its third and final Opinion addressed to the European Commission on the implementation of the Deposit Guarantee Schemes Directive (DGSD). The Opinion focuses on deposit guarantee schemes (DGS) funding and uses of DGS funds and proposes a number of changes to the European Union legal framework, aimed at strengthening depositor protection, enhancing financial stability and reinforcing financial resilience of DGSs.

On 12 February 2020 the EBA launched a consultation on draft Guidelines on the appropriate subsets of sectoral exposures to which competent or designated authorities may apply a systemic risk buffer (SyRB) in accordance with the Capital Requirements Directive. These Guidelines aim at setting a common framework to harmonise the design of the appropriate subsets of sectoral exposures to which a systemic risk buffer may be applied, thus facilitating a common approach throughout the European Union. The consultation runs until 12 May 2020.

On 14 February 2020 the EBA acknowledged the adoption by the European Commission of the Implementing Act amending Regulation (EU) No 680/2014 (Implementing Technical Standards on Supervisory Reporting) with regard to COREP and FINREP changes. The Implementing Act, which is based on the final draft Implementing Technical Standards (ITS) on supervisory reporting submitted by the EBA in July 2019, was adopted by the Commission on 14 February 2020 but its publication in the EU Official Journal is still pending. The amendments to the reporting framework will apply with different reference dates due to different application dates of the underlying regulatory requirements. The first reference date, concerning COREP changes, will be 31 March 2020 (reporting framework v 2.9).

On 17 February 2020 the EBA published its first quantitative Report on minimum requirements for own funds and eligible liabilities (MREL) under a new methodology. The report shows that authorities have made strong progress in agreeing resolution strategies and setting related MREL requirements, but it also notes that banks need to issue MREL eligible debt to close their shortfall.

On 21 January 2020 ESMA published the responses received to the Joint Consultation Paper concerning amendments to the PRIIPs KID.

On 30 January 2020 ESMA announced it is launching a Common Supervisory Action with national competent authorities on the supervision of UCITS’ managers liquidity risk management across the European Union. The CSA will be conducted during 2020.

On 31 January 2020 ESMA published a statement to clarify issues relating to its governance and the reporting obligations for United Kingdom entities from 1 February 2020, following the UK’s withdrawal from the European Union.

On 31 January 2020 ESMA launched a consultation on draft technical standards on the provision of investment services and activities in the European Union by third-country firms under MiFIR and MiFID II. The consultation runs until 31 March 2020.

On 31 January 2020 ESMA issued an opinion supporting a revised Accepted Market Practice on liquidity contracts notified by the Italian market regulator, the Commissione Nazionale per le Società e la Borsa (Consob).

On 3 February 2020 ESMA issued an opinion on two product intervention measures taken by the National Competent Authority of Norway:

On 3 February 2020 ESMA launched a consultation on the MiFIR pre-trade transparency regime for systematic internalisers active in non-equity instruments. The consultation runs until 18 March 2020.

On 4 February 2020 ESMA published its final Report on product intervention requirements under MiFIR. The main elements of the technical advice include:

On 4 February 2020 ESMA launched a Consultation Paper reviewing the MiFIR transparency regime for equity, ETFs and other related instruments. The paper contains proposals, based on in-depth data analysis of the effects of the current regime since January 2018, for possible amendments to the transparency regime. The consultation runs until 17 March 2020.

On 4 February 2020 ESMA published an amended version of its Guidelines on enforcement of financial information. The Guidelines apply to national competent authorities’ enforcement of financial information which issuers, listed on regulated markets, are required to publish under the Transparency Directive.

On 5 February 2020 ESMA published a Final Report on draft regulatory technical standards on postponing the date of entry into force of the Commission Delegated Regulation (EU) 2018/1229 (RTS on settlement discipline) to 1 February 2021.

On 5 February 2020 ESMA launched a common supervisory action with national competent authorities on the application of MiFID II suitability rules across the European Union. The CSA will be conducted during 2020.

On 6 February 2020 ESMA published its Strategy on Sustainable Finance. The strategy sets out how ESMA will place sustainability at the core of its activities by embedding Environmental, Social, and Governance factors in its work.

On 6 February 2020 ESMA published a statement to provide an update on the implementation of the supervisory briefing on pre-trade transparency in commodity derivatives.

On 7 February 2020 ESMA published a final report suggesting amendments to the trading obligation under MiFIR following the introduction of EMIR Refit.

On 7 February 2020 ESMA published seven opinions on position limits regarding commodity derivatives under MiFID II/MIFIR. ESMA’s opinions agree with the proposed position limits regarding:

On 14 February 2020 ESMA published its response to the European Commission’s Consultation on the review of the Benchmark Regulation. ESMA’s responses focus on the cessation of critical benchmarks, parity between European Union and third-country benchmarks and transparency.

On 17 February 2020 ESMA updated its Questions and Answers regarding the implementation of the Central Securities Depositories Regulation.

On 17 February 2020 ESMA updated its Questions and Answers on the Credit Rating Agencies Regulation.

On 18 February 2020 ESMA updated its Questions and Answers on the implementation of investor protection topics under MiFID II and MiFIR.

On 18 February 2020 ESMA updated its Questions and Answers on the Prospectus Regulation with two new Q&As.

On 19 February 2020 ESMA published the first Trends, Risks and Vulnerabilities (TRV) report of 2020. ESMA identifies continued high risks and a weaker economic outlook as markets remain highly sensitive to geopolitical events. The risk outlook is stable, however risks are high, particularly in the securities markets and for retail investors.

On 28 January 2020 EIOPA published its annual report on the use of exemptions and limitations from the regular supervisory reporting during 2018 and the first quarter of 2019 by national competent authorities under Solvency II.

On 29 January 2020 EIOPA published its updated Risk Dashboard based on the third quarter 2019 Solvency II data. The results show that the risk exposures of the European Union insurance sector remained overall stable compared to October. Macro and market risks continue at a high level. Despite the recent easing of monetary policy by major central banks, the macroeconomic environment remains subdued and the prolonged low interest rates challenge the insurance sector. Market risks, while remaining at a high level, show a decreasing trend due to lower implied bond market volatility since October.

On 5 February 2020 EIOPA launched a Consultation Paper on proposals for Solvency II 2020 Review (Review of technical implementation means for the package on Solvency 2 Supervisory Reporting and Public Disclosure). The consultation runs until 20 April 2020.

On 6 February 2020 EIOPA published a discussion paper on IBOR transitions. Following the Benchmark Regulation, this Discussion Paper addresses for the first time the subject of the ongoing changes to the new benchmark rates (or IBOR transitions). The focus of this paper is to address issues identified within the EIOPA Risk free rate environment. Feedback can be provided until 30 April 2020.

On 6 February 2020 EIOPA announced that the Guidelines on outsourcing to cloud service providers are available for national supervisory authorities to consult. The Guidelines shall provide guidance to market participants on how the outsourcing provisions set forth in Solvency II, in the Commission’s Delegated Regulation 2015/35 and in EIOPA’s Guidelines on System of Governance need to be applied in the case of outsourcing to cloud service providers.

On 11 February 2020 EIOPA published its strategies for cyber underwriting and supervisory technology, or SupTech. The objective of EIOPA’s Cyber underwriting strategy is to contribute to building a strong, reliable, cyber insurance market. The strategies reflect strategic priorities and respond to the evolving insurance landscape, in particular related to digital technology.

On 12 February 2020 EIOA published its Supervisory Convergence Plan for 2020. The Plan sets out priorities and activities for the coming year, building on previous years’ work while incorporating new priorities to reflect new trends and emerging risks. Activities fall under three building blocks of supervisory convergence:

On 20 February 2020 EIOPA published a Supervisory Statement on the impact of the ultra-low/negative interest rate environment. This environment is significantly impacting the insurance sector in the European Union, in terms of asset allocation, reinvestment risk, profitability and solvency. It constitutes one of the most important sources of systemic risk for insurers for the coming years.

On 20 February 2020 EIOPA launched a public consultation on implementing technical standards for supervisory reporting and cooperation as mandated by the Pan-European Personal Pension Product (PEPP) Regulation. The consultation runs until 20 May 2020.

On 23 January 2020 the ECB announced that the Governing Council of the ECB launched a review of its monetary policy strategy. The monetary policy strategy was adopted in 1998 and some of its elements were clarified in 2003.

On 10 February 2020 the ECB announced it is launching a public consultation on a draft Regulation amending the Regulation on monetary financial institution (MFI) balance sheet statistics. The Regulation has been reviewed with the aim of keeping the ECB’s statistics fit for purpose. The review also takes into account an assessment of the relative merits of new requirements against the potential costs to reporting agents. The consultation runs until 13 March 2020.

On 19 February 2020 the private sector working group on euro risk-free rates published a report on the transfer of liquidity from EONIA’s cash and derivatives products to the €STR. The report supplements a previous report from the working group on the impact of the transition from EONIA to the €STR on cash and derivatives products (published in August 2019) and provides clarifications around specific topics that have been discussed since then. The working group highlights that contracts referenced to EONIA with maturities beyond 3 January 2022 would entail significant risks. It therefore recommends that market participants should replace EONIA products with €STR products and reduce their EONIA-linked legacy exposures as soon as possible.

Centraal in deze zaak staat het afgewezen verzoek van een belanghebbende tot getuigenverhoor van onder meer drie controleambtenaren en het niet geven van de cautie door het Hof Arnhem-Leeuwarden.

Appellante heeft op 16 oktober 2013 bij de AFM een aanvraag als bedoeld in art. 2:67 Wft ingediend, voor het verkrijgen van een vergunning als beheerder van beleggingsinstellingen als bedoeld in art.

Op 12 februari 2016, 11 maart 2016 en 17 maart 2016 heeft de AFM (herhaalde) informatievorderingen gezonden aan appellante. Appellante heeft niet op deze informatievorderingen gereageerd.

In deze zaak is een zogenoemde participating cap aan de orde, afgesloten tussen Rabobank en een ondernemer als cliënt. Een participating cap is een zelfstandig rentederivaat, dat bestaat uit een combinatie van twee andere rentederivaten, in dit geval een renteswap en een rentecap.

In het vonnis van 4 september 2019 stelt de Rechtbank Amsterdam prejudiciële vragen over de overdraagbaarheid van een vorderingsrecht van een bank op haar cliënt aan een niet-bank (Promontoria), de mogelijke zorgplicht die op die niet-bank komt te rusten,

De eiser had een doorlopend krediet afgesloten en kwam na verloop van tijd zijn betalingsverplichtingen niet na. De kredietaanbieder registreerde daarop bepaalde informatie in het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI) dat wordt geregistreerd door Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR).

De focus van het arrest ligt op de Treuhandverträgen die gehanteerd worden in het kader van door de groep MPC Münchmeyer Capital AG Hamburg gestructureerde en gesloten vastgoedfondsen.

ABN Amro Bank NV en haar rechtsvoorgangster Fortis Bank (Nederland) NV hebben in de periode 2005-2009 hypothecair krediet aan consumenten verstrekt met een variabele rente, waarbij de rente bestond uit het 1-maands-Euribortarief, te vermeerderen met een opslag.

Het betreft een arrest in twee gevoegde zaken. Zaak 1 tussen Noordhagen B.V. (hierna: ‘Chesprop’; appellante in het principale hoger beroep, verweerster in het incidentele hoger beroep, verzoekster in het incident) en Deutsche Hypothekenbank A.

X en Y wonen samen. De woning is eigendom van Y. De hypotheeklening voor de woning is in juli 2010 overgesloten voor een bedrag van € 170.322. X is hoofdelijk medeschuldenaar van de hypotheeklening.

Het in 2008 opgerichte GSFS biedt een aanvullende pensioenvoorziening voor werknemers van GSFS Asset Management. DNB verricht onderzoek naar de activiteiten van GSFS naar aanleiding van de jaarrekening uit 2010 en concludeert dat GSFS en GSFS Asset Management activiteiten verrichten die in strijd zijn met art.

X, dan wel de aan haar gelieerde Y, gaat in 2003 op advies van de Rabobank een dollarswap aan vanwege de verkoop van een schip in de Verenigde Staten. Op deze transactie lijdt X, in combinatie met haar beleggingsportefeuille, een verlies van € 4 miljoen.

F&F sluit in 2008 rentederivaten met ABN Amro, die zij in december 2012 onderbrengt bij Rabobank. Het tarief van deze rentederivaten wijzigt met 0,2%. Volgens het Uniform Herstelkader is het uitgangspunt dat Rabobank per rentederivaat beoordeelt of de klant bij het afsluiten als professioneel of deskundig kan worden aangemerkt.

Tussen Van Lanschot en X en Y bestaat een beleggingsadviesrelatie. In eerdere arresten overweegt het hof dat Van Lanschot op zichzelf niet in strijd met de norm van een redelijk handelend en redelijk bekwaam beleggingsadviseur heeft gehandeld door X en Y te adviseren bedrijfsobligaties op te nemen in hun portefeuille.

X heeft tot 2000 samen met Y een groothandel in plaatmaterialen gehad. Na verkoop daarvan beleggen zij de opbrengst, aanvankelijk bij Z, later bij Deutsche op basis van een vermogensbeheerrelatie.

X is van juni 2008 tot januari 2011 directeur van A. Y laat haar vermogen na aan A. Vanaf 2009 is X vertrouwenspersoon van Y voor wat betreft haar financiële aangelegenheden. C en D zijn gemachtigd tot een bankrekening van Y bij ABN Amro.

X biedt als bestuurder van een Amerikaanse coöperatie in Nederland rechten van deelneming aan in Amerikaanse beleggingsinstellingen. De coöperatie en de beleggingsinstellingen waarin deelnemingsrechten worden aangeboden, hebben geen vergunning van de

Banken en andere financiële instellingen moeten in toenemende mate rekening houden met het ambtshalve oordeel van de civiele rechter dat clausules in financiële contracten met consumenten onredelijk bezwarend en daardoor vernietigbaar zijn.

Net zoals de voorgaande jaren zal ook 2020 een dynamisch jaar worden voor eenieder die zich bezighoudt met financieel toezicht. 2019 was weliswaar geen rustig jaar, maar het ontbrak aan echt omvangrijke wetgevingsprojecten.

De bijzondere zorgplicht is in de Nederlandse financiële sector allesbehalve een rustig bezit. Er is in de civiele rechtspraak een duidelijke trend waarneembaar waarin banken en andere financiële instellingen vaker en op grotere schaal met succes aansprakelijk worden gesteld wegens een schending van de bijzondere zorgplicht.

De oude regelgeving van IAS 17 onderscheidde operationele en financiële leases. De leaseovereenkomst die vrijwel alle risico’s en voordelen uit hoofde van de eigendom van het onderliggende actief aan de lessee overdroeg, classificeerde als een financiële lease.

Wie een overeenkomst wil ontbinden of schade wil vorderen omdat zijn wederpartij de overeenkomst niet nakomt, krijgt te maken met het leerstuk van verzuim. Tenzij nakoming onmogelijk is, kan een schuldeiser pas met succes schadevergoeding vorderen of de overeenkomst ontbinden wegens tekortkoming, als de schuldenaar in verzuim verkeert.

Het veelbelovende plan tot herziening van het Wft-huis met al zijn (lagere) verdiepingen is blijven steken in de ‘plan-fase’. De oorzaak, te weinig menskracht (geld) of gebrek aan enthousiasme dan wel beide, is de auteur niet bekend.

In de samenleving wordt in een aantal sectoren gebruik gemaakt van of geëxperimenteerd met toepassingen van kunstmatige intelligentie (oftewel artificiële intelligentie, afgekort: AI).

De Single Resolution Board (hierna: SRB) te Brussel heeft sinds 1 januari 2016 the lead bij het ordentelijk afwikkelen van significante Eurozone-banken in de financiële problemen. Bij niet-significante banken trekken de nationale resolutieautoriteiten (hierna: NRAs) in beginsel aan de touwtjes.

Kredietinstellingen en beleggingsondernemingen zijn in steeds grotere mate geïnteresseerd in het uitbesteden van bedrijfsactiviteiten om zo kosten te reduceren en efficiëntie te realiseren – aldus de European Banking Authority (EBA).

De auteur reageert in dit artikel op het artikel van Chris van Toor zoals recent in het Tijdschrift voor Financieel Recht is gepubliceerd (FR 2019, nr. 9, p. 468 e.v). Van Toor onderzoekt in zijn artikel de effectiviteit van de toetsingen van leden van het zogenoemde tweede echelon.

De richtlijn tot wijziging van de vierde anti-witwasrichtlijn (hierna: Richtlijn) introduceert onder meer regulering voor aanbieders die zich bezighouden met diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta alsmede voor aanbieders van een bewaarportemonnee.

In het jaar 2015 werd het woord ‘facilitator’ opgenomen in de 15e editie van de Dikke Van Dale: ‘Persoon, groep of stelling die een proces faciliteert’. Al voor die tijd werd de term ‘facilitator’ gebezigd in relatie tot de aanpak van personen die een faciliterende rol spelen bij mogelijke fraude.

Sinds de introductie van de norm van ‘maatschappelijke betamelijkheid’ in de wet- en regelgeving betreffende trustkantoren, speelt de vraag wat de invulling van deze norm betekent voor (de beoordeling van) de betrokkenheid van trustkantoren, indien zij diensten verlenen waarbij sprake is van agressieve belastingplanning.

Van ondernemingen die de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) moeten naleven (Wwft-plichtigen) wordt in toenemende mate verwacht dat zij zich verdiepen in de vraag of hun cliënten fiscale wet- en regelgeving naleven.

Sinds 25 juli 2018 zijn enkele belangrijke nieuwe verplichtingen geïntroduceerd in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (‘Wwft’), onder andere het (aangescherpte) Wwft risicobeleid, Wwft risicomanagement en de (onder omstandigheden) verplichte compliance en audit functie.

In het ‘Plan van aanpak witwassen’ dat afgelopen zomer naar de Tweede Kamer is gestuurd, formuleert de regering wat zij komende tijd wil doen om witwassen beter te bestrijden. De regering benadrukt onder meer dat de controle door dienstverleners binnen het financiële stelsel en het toezicht daarop een belangrijke pijler in de bestrijding van witwassen is.

Op 29 november 2019 opende het Financieele Dagblad met: ‘Staat en banken jagen samen op adviseurs van de onderwereld’ en belichtte daarmee de oprichting van de Serious Crime Task Force (SCTF), een publiek-privaat samenwerkingsverband (PPS) tussen de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU NL), het Openbaar Ministerie (OM), verschillende opsporingsdiensten en de vier grootste Nederlandse banken.

Het voorkomen van witwassen en terrorismefinanciering is belangrijk voor een goed functionerend financieel stelsel. De Wwft beoogt met een breed toepassingsbereik dit doel te bereiken.

Hoofddoel van het invoeren van een UBO-register in o.a. Nederland is het zoveel mogelijk tegengaan van het witwassen van geld en het zoveel mogelijk beperken van ‘belastingoptimalisatie’ in offshore locaties, beter bekend als ‘belastingparadijzen’.

AVG en de Wwft met de daarbij behorende ‘ken uw cliënt’-regels, zijn toonbeelden van de immer toenemende regeldruk waar ondernemingen gehoor aan moeten geven, op straffe van hoge boetes.

Corruptie heeft een sterk ondermijnend effect; het ondermijnt eerlijke concurrentieverhoudingen, het vertrouwen in de overheid én wereldwijd het welzijn van mens en milieu. Dat zijn grote uitspraken die helaas met genoeg voorbeelden te onderbouwen zijn.

Gedragseconomen gaan er, in tegenstelling tot klassieke economen, van uit dat het menselijk besluitvormingsproces maar in beperkte mate rationeel is. Volgens gedragseconomen wordt het rationele besluitvormingsproces in het menselijk brein door beperkte cognitieve vaardigheden om met information overload om te gaan begrensd. De hoofdvraag in dit artikel is in hoeverre de zorgplicht die op banken rust bij de verkoop van rentederivaten rekening houdt met dit inzicht.

De afwikkeling van collectieve acties bij massaschade in Nederland neemt de afgelopen jaren gestaag toe. Het meest recente voorbeeld hiervan betreft de Fortis schikking, waarbij de bank een regeling trof voor diens gedupeerden ter hoogte van 1,2 miljard euro. Met de inwerkingtreding van de WAMCA blijkt Nederland in toenemende mate het forumland om eenvoudiger massaschade collectief af te wikkelen. Maar wat nu als er geen of slechts gelimiteerde financiële middelen voor de gelaedeerden zijn om te procederen? Hoe zit het in dit verband met de mogelijkheden van procesfinanciering door een derde en is dit mogelijk de geheime route voor toegang tot het recht bij een gebrek aan eigen middelen? Voor deze problematiek zou Third Party Funding (hierna: ‘TPF’) mogelijk een oplossing kunnen zijn. Dit artikel richt zich op de risico’s die verband houden met Third Party Funding en op welke wijze deze mogelijk kunnen worden ondervangen in Nederland.

Peer-to-peer lending (P2PL) aan consumenten levert de nodige reguleringsvraagstukken op, onder andere aangaande de rol die deze platformen daadwerkelijk vervullen bij de totstandkoming van consumentenkredietovereenkomsten. Dit vraagstuk blijft in de Nederlandse juridische discours echter onderbelicht. Op basis van een empirische analyse van de bedrijfsmodellen van bestaande consumenten-P2PL-platformen beargumenteert de auteur waarom de kwalificatie van ‘kredietaanbieder’ niet past bij consumenten-P2PL-platformen. In het kort dient de Autoriteit Financiële Markten meer aandacht te besteden aan de bedrijfsmodellen van deze platformen, evenals de maatschappelijke rol die deze platformen vervullen.