Aflevering 2

Zowel vanuit wetenschappelijk, politiek als praktisch perspectief heb ik moeite met een openbaar UBO-register. Met de openbare versie van dit register worden privégegevens van een geregistreerde UBO publiek toegankelijk gemaakt: naam, geboortemaand en -jaar, nationaliteit, woonstaat en aard en omvang van economisch belang. De toets of de inbreuk die deze openbaarheid maakt op het privacygrondrecht geoorloofd is, vind ik nauwelijks terug in de processtukken van de EU en evenmin in Nederlandse ministeriële en parlementaire processtukken. Bovendien is hetgeen ik wel kan vinden meer een statement dat de inbreuk geoorloofd is dan een opbouwende onderbouwing. Een dragende onderbouwing en motivering voor nut en noodzaak van deze openbaarheid lijkt dus nog te ontbreken.

Deel 1: recht, economie en hypotheekrenteaftrek

Sinds 1 januari 2017 kent Nederland een ‘permanente’ verhoogde schenkbelastingvrijstelling van € 100.000,= (hierna: verhoogde vrijstelling). Aan de vrijstelling zijn de voorwaarden verbonden als bedoeld in art. 33a Successiewet 1956 (hierna: SW) (kort gezegd: het moet een schenking zijn die de ‘eigen woning’ in de zin van de Wet IB 2001 betreft), alsmede die van art. 5 Uitvoeringsregeling schenk- en erfbelasting (hierna: Uitv.reg. S&E). Van de voorwaarden uit art. 5 Uitv.reg. S&E behandel ik in dit artikel één onderdeel, te weten art. 5 lid 1 aanhef en sub a S&E, waarin staat dat de vrijstelling slechts wordt verleend voor zover de schenking onvoorwaardelijk wordt gedaan.

Met de invoering van art. 2.14a Wet inkomstenbelasting 2001 (verder: Wet IB 2001) is een regeling geschapen om zogenoemde doelvermogens een fiscaal wettelijk kader te geven. Dergelijke doelvermogens – met als voorbeelden: de Trust, de Anstallt of de Stichting Particulier Fonds – worden fiscaal vanaf dat moment een ‘afgezonderd particulier vermogen’ (APV) genoemd. De APV-regeling is met name gericht op de inkomstenbelasting en op de schenk- en erfbelasting.