Aflevering 7

Onder de oude concentratieverordening (Vo. 4064/98/EEG) kon de Europese Commissie slechts ingrijpen bij fusies als zij een economische machtspositie creëerden of leidden tot collusie tussen ondernemingen. De Commissie en nationale mededingingsautoriteiten hadden echter naar wordt aangenomen niet de bevoegdheid om fusies aan te pakken die weliswaar niet leidden tot een machtspositie of gecoördineerde effecten, maar die door unilaterale effecten toch significante mededingingsbeperkende effecten konden hebben. Als gevolg daarvan bestond lange tijd het risico dat mogelijk nadelige fusies toch doorgang konden vinden als er geen dominantie of coördinatie kon worden vastgesteld. Deze lacune in de oude concentratieverordening werd doorgaans aangeduid als de ‘gap’.

De Autoriteit Consument en Markt (‘ACM’) heeft op 3 juni 2013 de klacht van Brink’s tegen Geldservice Nederland afgewezen. Het gezamenlijk tellen en sorteren van bankbiljetten en inkopen van geldtransport door banken in Nederland is toegestaan, omdat dit een kostenbesparing oplevert. Het besluit bevestigt dat inkoopcombinaties zelden een probleem vormen. Dat er voldoende (rest)concurrentie overblijft, is iets waarvoor een inkoopcombinatie volgens de ACM zelf verantwoordelijk is.

Deze kroniek betreft de uitspraken van het Hof en het Gerecht gewezen in de eerste helft van 2013. In deze periode zijn weer meer dan vijftig arresten op dit terrein gewezen zodat een selectie is toegepast. In deze periode heeft het Hof een relatief groot aantal uitspraken gedaan in hogere voorziening, terwijl het aantal uitspraken van het Gerecht in eerste instantie gering is. Verder is een stijging te zien in het aantal prejudiciële vragen van nationale rechters naar aanleiding van boetebesluiten van nationale mededingingsautoriteiten. Daarbij komt een variëteit van vragen aan de orde zoals de waarde van juridisch advies en van beschikkingen van nationale autoriteiten. Verder zijn er verschillende uitspraken over reglementen van beroepsordes.

De ACM geeft een nieuwe inkijk in haar beleid via het rapport ‘Beoordeling fusies en samenwerkingen thuiszorg’. Vooralsnog heeft de ACM de indruk gegeven een tegenstander te zijn van samenwerkingsverbanden, terwijl het fusies vaak wel goedkeurt.

Bij brief van 24 oktober 2007 heeft postbezorgingsbedrijf Sandd een klacht ingediend bij ACM (toen nog NMa) wegens inbreuken op artikel 6 en 24 Mw door PostNL (toen nog TNT Post). De klacht heeft betrekking op gedragingen op de markt voor het bezorgen van pakketten in het niet-tijdkritische segment van de postmarkt, meer specifiek op koppelverkoop en/of bundeling, roofprijzen, marktafscherming door exclusieve contracten, prijsdiscriminatie en kruissubsidiering.

De ACM, op 1 april 2013 ontstaan uit de fusie van de NMa, de OPTA en de Consumentenautoriteit, heeft haar strategie geformuleerd. De missie die daarin centraal staat is: “ACM bevordert kansen en keuzes voor bedrijven en consumenten”. ACM wil de positie van consumenten versterken zodat zij beter geïnformeerd zijn en in staat weloverwogen keuzes te maken.

Het vooronderzoek van de ACM naar een mogelijke kartelvorming door het bouwbedrijf Ballast Nedam, heeft geen bewijs opgeleverd.

Eurocommissaris Almunia sprak op 27 september jl. in de VS over hoe de EU, volgens de Commissie, aankijkt tegen misbruik van machtspositie door ondernemingen.

Eurocommissaris Almunia heeft tijdens de bijeenkomst van het Europees Parlement een speech gehouden over een eventuele schikking tussen de Commissie en Google.

In zijn speech van 25 september 2013 tijdens het zevende Annual Global Antitrust Enforcement Symposium (Georgetown University, USA), heeft eurocommissaris Almunia de goede samenwerking met de Amerikaanse mededingingsautoriteiten (Federal Trade Commission (FTC) en Department of Justice (DoJ)) belicht.

De Commissie heeft ter consultatie een concept voor wijzigingen van de Mededeling van de Commissie betreffende een vereenvoudigde procedure voor de behandeling van bepaalde concentraties krachtens Verordening (EG) nr. 139/2004 van de Raad voorgelegd.

De Commissie heeft de statistieken van het Europese karteltoezicht gepubliceerd.

Per 1 oktober is de Competition and Markets Authority (CMA) in de UK ‘juridisch’ van start gegaan (op grond van The Enterprise and Regulatory Reform Act).

Op 6 september jl. is de Belgische Mededingingsautoriteit opgericht. Dit volgt uit de publicatie van het Koninklijk Besluit van 30 augustus 2013 in het Belgisch Staatsblad.

Eisers, die oefenstudio’s verhuren aan muziekgroepen, vorderen een verklaring voor recht dat de gemeente onrechtmatig jegens hen heeft gehandeld door zich garant te stellen jegens FGH Bank voor een verstrekte lening aan een stichting die een concurrerende oefenstudio, genaamd MuzyQ, moest ontwikkelen voor de gemeente. Eisers vorderen daarnaast dat de afgegeven garanties nietig worden verklaard. Eisers hadden het muziekcentrum aanvankelijk ook willen realiseren, maar haakten wegens de onhaalbaarheid van de realisatie/ exploitatieplannen af.

Mastercard en Visa zijn ieder met de Franse mededingingsautoriteit overeengekomen de kosten voor creditcardtransactie-verwerkingen in Frankrijk bijna te halveren. De tariefsverlaging gaat in op 1 november 2013.

Op 16 september 2013 heeft het Gerecht uitspraak gedaan in de zaak betreffende het badkamer sanitair kartel.

Het Gerecht heeft op 6 september 2013 uitspraak gedaan in het beroep van Deutsche Bahn AG (DB) tegen drie inspectiebeschikkingen van de Commissie.

Alliance One International Inc. (‘Alliance One’, voorheen Dimon Inc. ‘Dimon’) komt op tegen de uitspraak van het Gerecht van 12 oktober 2011, zaak T-41/05, waarin het Gerecht de bezwaren van Dimon had verworpen.

In december 2007 heeft de Commissie in totaal € 2.478 miljoen aan boetes opgelegd aan de leden van het chloropreenrubber-kartel, waaronder Dupont Dow Elastomers (‘DDE’). Gedurende een deel van de overtreding was DDE een full-function joint-venture tussen Dow Chemicals en DuPoint. De Commissie stelde beide moedermaatschappijen medeaansprakelijk voor de overtreding begaan door de joint-venture.

In het hoger beroep inzake de follow-on procedure van Equilib tegen KLM e.a., heeft het Hof Amsterdam geoordeeld dat KLM e.a. moeten toelichten dat het beroep bij de Unierechter tegen de Commissiebeschikking redelijk is en weergeven wat de verweren zijn, opdat de nationale rechter kan beoordelen of en in hoeverre de beoordeling van die verweren afhangt van de geldigheid van het besluit van de Commissie.

In eerste aanleg had Rechtbank Arnhem ABB c.s. aansprakelijk gehouden voor de schade die TenneT TSO geleden had naar aanleiding van het Gas-Insaluted Switchgear kartel (GIS) waarvan de Europese Commissie in haar besluit had geoordeeld dat ABB c.s. erbij waren betrokken. De rechtbank had de procedure verwezen naar de schadestaatprocedure, een en ander uitvoerbaar bij voorraad. ABB c.s. hebben hoger beroep ingesteld tegen dit vonnis en bij incident schorsing van de uitvoerbaarheid gevorderd.

Producenten van white label inktcartridges voor printers – verenigd in de European Federation of Ink and Ink Cartridge Manufacturers (EFIM) – hadden geklaagd bij de Commissie over vermeend misbruik van machtspositie op de markt van inktcartridges door producenten van printers Hewlett-Packard, Lexmark, Canon en Epson. De inktcartridge markt is een afgeleide markt van de markt voor printers.

In zijn toespraak bij de 17e mededingingsrecht jaarconferentie van de International Bar Association (IBA) op 13 september 2013 in Florence, sprak Joaquín Almunia (Europees Commissaris voor Mededinging) over de vele manieren waarop het mededingingsbeleid de innovatie kan beschermen en bevorderen.

In zijn brief informeert de minister van Economische Zaken de voorzitter van de Eerste Kamer over de voortgang van de pilots ‘Gedragscode eerlijke handelspraktijken agrofoodsector’ en ‘Gedragscode eerlijke handelspraktijken voor de sector mode, textiel en schoeisel’.

In 2009 heeft de NMa een aantal voorwaarden gesteld aan de fusie tussen het Ziekenhuis Walcheren (Vlissingen) en de Oosterscheldeziekenhuizen (Goes en Zierikzee). Mede op advies van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), stelde de NMa de voorwaarde dat de intensive care zou worden uitgebreid naar het zogeheten level II niveau.

Het Koninkrijk der Nederlanden (Staat) heeft bij de Commissie toegang tot de vertrouwelijke versie van de beschikking in het bitumenkartel (COMP/38.456) verzocht. De Commissie heeft dit verzoek afgewezen. Wel is in augustus 2009 een uitgebreidere openbare versie gepubliceerd. De Staat is in beroep gegaan bij het Gerecht. Het Gerecht oordeelt over de verhouding tussen toegang tot stukken van het dossier van de Commissie op grond van Verordening 1049/2001 en Verordening 1/2003.

De Europese Commissie heeft de voorgenomen verwerving van vruchtensapbottelaar Pride Foods (handelend onder de naam Gerber Emig) uit het Verenigd Koninkrijk door haar Nederlandse concurrent Refresco onder voorwaarden goedgekeurd.

De Commissie heeft een procedure beschreven voor het afleggen van mondelinge verklaringen bij de Commissie, bijvoorbeeld in het kader van een clementieverzoek.

Bij brief van 1 oktober 2013 informeert de Minister van EZ de Tweede Kamer over de zienswijze van de ACM op de afspraak in het Energieakkoord voor Duurzame Groei over de sluiting van vijf oude kolencentrales. Concreet betreft de voorgenomen afspraak een gecoördineerde sluiting van de elektriciteitscentrales Amer 8, Borssele, Maasvlakte I, Maasvlakte II en Gelderland-13 (per 1 januari 2016 of 1 juli 2017).

Drachten Storage is franchisenemer van het opslagconcept City Box. City Box exploiteert een franchiseformule op het gebied van ‘self storage’. De franchiseovereenkomst van Drachten Storage omvatte onder meer een verbod om marketingcampagnes te voeren in het gebied van City Box Heerenveen, een andere franchisenemer. Ook mochten haar tarieven niet meer dan 15% afwijken van die van City Box Heerenveen. City Box Holding had deze overeenkomsten beëindigd omdat Drachten Storage niet aan de kwaliteits- en veiligheidseisen zou voldoen.

De ACM heeft op 26 september 2013 een notitie uitgebracht waarin een analyse is opgenomen van de vraag of de voorgenomen sluiting van vijf zgn. 80-er jaren kolencentrales verenigbaar is met art. 6 Mw. Deze sluiting is onderdeel van het SER energieakkoord voor duurzame groei.

Chris Fonteijn, bestuursvoorzitter van de ACM, heeft tijdens het 11e Jaarcongres Ontwikkelingen Mededinging 2013 een speech gehouden over onder andere de consument, publieke belangen en het belang van onafhankelijk toezicht.

De Office of Fair Trading (OFT), de Britse mededingingsautoriteit, heeft op 20 september 2013 haar punten van bezwaar gezonden aan een fabrikant en drie warenhuizen, inzake een vermoeden van verticale prijsbinding van sport-bh’s.

[A], een woon- en slaapartikelen winkel, is een voormalige dealer van de bedden en matrassen van Koninklijke Auping B.V. (‘Auping’). Auping heeft per 1 augustus 2011 een nieuwe distributiestrategie ingevoerd die voorziet in een grondige inkrimping van haar distributienet.

De fusie tussen het St. Franciscus Ziekenhuis in Roosendaal en het Lievensberg Ziekenhuis in Bergen op Zoom is door ACM goedgekeurd.