Aflevering 7

In een brief van 22 juli 2014 aan de Tweede Kamer bericht minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over haar analyse van de gesprekken die zij in het voorjaar van 2014 met zorgverleners, verzekeraars, alsmede de toezichthouders ACM en NZa heeft gehouden. Deze gesprekken gingen met name over thema’s rondom samenwerking en mededinging in de zorg.

De Wettbewerbskommission (WEKO), de Zwitserse mededingingsautoriteit, heeft in een minnelijke schikking bepaald dat de overeenkomst die Jura Elektroapparate AG (Jura) met haar distribiteurs had, inhoudende een verbod om koffiezetapparaten online te verkopen, niet in stand kan blijven.

Op 14 juli 2014 heeft de Wettbewerbskommission (WEKO), de Zwitserse mededingingsautoriteit, het onderzoek dat zij deed naar eenzijdige prijsverhogingen en veranderingen in leveringsvoorwaarden van ETA SA Manufacture Horlogere Suisse (ETA) stopgezet. ETA is onderdeel van de Swatch-groep en levert mechanische uurwerken aan andere horlogeproducenten. ETA had haar prijzen verhoogd en leveringsvoorwaarden veranderd.

ACM heeft op 25 maart 2009 een vergunning verleend aan Stichting Ziekenhuis Walcheren en Stichting Oosterscheldeziekenhuizen (tegenwoordig Stichting Admiraal De Ruyter Ziekenhuis) voor een fusie tussen deze stichtingen. Aan deze vergunning zijn enkele voorschriften verbonden, waaronder de verplichting om faciliteiten ter beschikking te stellen aan iedere partij die medische specialistische zorg wil aanbieden.

Op 29 februari 2012 ontving de Nederlandse Mededingingsautoriteit (thans: de Autoriteit Consument en Markt) een verzoek van een muziekauteur om handhavend op te treden wegens mogelijke overtreding van het kartelverbod en/of het misbruiken van een economische machtspositie door Buma/Stemra.

ACM heeft op 28 juli 2014 een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie, met daarin het voornemen van Poiesz Supermarkten B.V. en Poiesz Vastgoed (Poiesz) om uitsluitende zeggenschap te verwerven over diverse activa toebehorend aan Jumbo Groep Holding B.V. (Jumbo Activa).

De ACM heeft op 8 december 2011 enkele wasserijen, handelend onder de naam Rentex Nederland, beboet voor het maken van een mededingingsbeperkende gebiedsverdelingsafspraak (‘rayonneringsafspraak’) op de markt voor wasserijdiensten voor de gezondheidszorg.

Het Mededingingscollege van de Belgische Mededingingsautoriteit (BMa) heeft vastgesteld dat Electrabel in de jaren 2007 tot en met 2010 inbreuk heeft gepleegd op het verbod van misbruik van machtspositie ex artikelen 3 Wet tot bescherming van de economische mededinging (WBEM) en 102 VWEU, op de markt voor productie en (groot)handel in elektriciteit (de Belpex DAM beurs).

Het Bundeskartellamt heeft aan matrassenfabrikant Recticel Schlafkomfort GmbH (Recticel) een boete van € 8,2 miljoen opgelegd wegens verticale prijsbinding.

De klacht wegens misbruik machtspositie door Google, ingediend door de collectieve beheerorganisatie VG Media is door het Bundeskartellamt afgewezen. De klacht gaf onvoldoende aanleiding tot het starten van een procedure wegens marktmisbruik.

Naar aanleiding van het feit dat op 1 juli jl. de gedragsregels voor overheden, zoals opgenomen in artikel 25g tot en met 25m Mw, onverkort zijn gaan gelden voor economische activiteiten ontplooid door overheidsorganisaties, heeft ACM een boekje met praktijkvoorbeelden gepubliceerd.

Het Bundeskartellamt heeft boetes opgelegd van in totaal € 17.4 miljoen aan vijf gespecialiseerde mijnbouwdienstenverleners wegens prijsafspraken en bid-rigging. Het onderzoek kwam op gang na een clementieverzoek van Operta GmbH die overeenkomstig de clementieregeling van het Bundeskartellamt geen boete heeft gekregen.

Op 26 augustus jl. heeft de Belgische Mededingingsautoriteit (BMa) nieuwe boeterichtsnoeren aangenomen. Uitgangspunt van de BMa is dat zij zich in vervolg meer zal laten leiden door de berekeningswijze die is opgenomen in de boeterichtsnoeren van de Europese Commissie.

De Europese Commissie heeft besloten dat Infineon, Philips, Samsung en Renesas hun commercieel gedrag hebben afgestemd op de markt van smartcard chips. Voor deze schending van het kartelverbod heeft de Commissie boetes opgelegd van in totaal € 138 miljoen.

Liberty Global, eigenaar van UPC, heeft op 14 maart 2014 een concentratiemelding gedaan bij de Commissie van de overname van de resterende aandelen van Ziggo. UPC en Ziggo zijn beide eigenaar van een kabelnetwerk voor het verspreiden van televisieprogramma’s in Nederland. Daarnaast exploiteren beide ondernemingen betaalzenders in Nederland.

Sinds de liberalisering van de Franse gasmarkt in 2007 bestaat het aanbod op de Franse gasmarkt uit enerzijds gas tegen gereguleerde tarieven, uitsluitend aangeboden door de voormalige monopolist Gaz de France (GDF) en anderzijds, gas tegen ‘markt’ tarieven, aangeboden door alle gasleveranciers (inclusief GDF). Direct Energie – een van de gasleveranciers op de concurrerende markt – klaagt over de concurrentiebeperkende strategie van GDF, waarbij GDF de klantendatabase van de gereguleerde tarieven gebruikt om haar producten op de niet-gereguleerde, concurrerende markt aan te prijzen. Deze naw-gegevens van de klanten op de gereguleerde markt, waar uitsluitend GDF toegang toe heeft, is essentieel voor nieuwe markttoetreders om op gelijke voet te kunnen concurreren.

In het Verenigd Koninkrijk biedt de onderneming Epyx een service, maintenance and repair (SMR-) platform aan. Via een dergelijk platform kunnen ondernemingen die een (groot) wagenpark hebben (zoals autolease en -verhuurbedrijven) onderhouds- en reparatiediensten inkopen van garagehouders; met andere woorden: het brengt inkopers en aanbieders samen. Gebruikers van het Epyx-platform waren verplicht zich te onthouden van het ontwikkelen, marketen of gebruiken van alternatieve SMR-platforms.

Stichting Albert Schweitzer Ziekenhuis en Stichting Rivas Zorggroep hebben ex artikel 42 van de Mededingingswet bij de ACM een vergunning aangevraagd voor een fusie die zij willen aangaan. ACM heeft op 18 maart 2014 besloten dat de fusie mogelijk een nadelig effect heeft op de concurrentie, omdat ACM zorgen heeft over een mogelijke economische machtspositie op het gebied van ziekenhuiszorg.

De Europese Commissie heeft de overname van Sky Deutschland en Sky Italia door Sky Broadcasting Group plc (BSkyB) uit het Verenigd Koninkrijk goedgekeurd. De drie ondernemingen zijn mediabedrijven die voornamelijk actief zijn op de markt van betaal televisie. Sky Deutschland en Sky Italia zijn beide momenteel in handen van het Amerikaanse 21st Century Fox.

De Europese Commissie heeft onder de EU-concentratieverordening de voorgestelde fusie van Hapag Lloyd, een Duitse scheepvaartmaatschappij met wereldwijde activiteiten, en concurrent Compañía Sud Americana de Vapores S.A. (‘CSAV’) uit Chili onder voorwaarden goedgekeurd.

De Europese Commissie heeft de voorgenomen overname van Oltan door Ferrero goedgekeurd.

De Europese Commissie heeft vier concentratiezaken die normaal onder haar jurisdictie zouden vallen terugverwezen naar de Autorité de la concurrence. In overeenstemming met de betrokken ondernemingen heeft de Commissie besloten dat de Franse mededingingsautoriteit het meest geschikt is om deze overnames te onderzoeken.

De Persgroep Publishing N.V., die het AD en de Volkskrant uitgeven, wenst uitsluitende zeggenschap te verkrijgen over Mecom Group Plc. die eigenaar is van de Nederlandse krantenconcerns Wegener en Mediagroep Limburg, die beide regionale dagbladen uitbrengen.

Op 18 augustus is de voorgenomen verwerving van de gezamenlijke zeggenschap over de Vlaamse televisiemaatschappij De Vijver Media door Liberty Global (de eigenaar van het Nederlandse UPC), Corelio en Waterman & Waterman gemeld.

Op 23 september heeft Joaquin Almunia het jaarlijkse verslag over het mededingingsbeleid gepresenteerd. Tijdens de speech benadrukt Almunia de belangrijke rol die het mededingingsbeleid kan spelen in het bewerkstelligen van economische groei, de creatie van meer banen en het bevorderen van innovatie. Verder is het mededingingsrecht noodzakelijk om de Europese interne markt op een goede manier te laten functioneren.

De Duitse mededingingsautoriteit, het Bundeskartellamt, heeft een onderzoeksrapport over inkoopmacht in de Duitse levensmiddelensector gepubliceerd. Het onderzoek heeft zich gericht op de mededingingsvoorwaarden tussen de supermarkten aan de ene kant en hun leveranciers aan de andere kant.

ACM heeft in 2012 aan KPN een boete opgelegd wegens het overtreden van artikel 7.2 lid 1 van de Telecommunicatiewet (Tw). ACM heeft deze boete opgelegd nadat concurrenten van KPN bij ACM hadden geklaagd over de wijze waarop KPN met klanten omging die als gevolg van een abonnementswijziging van KPN naar concurrenten waren overgestapt. In een aantal gevallen had KPN beëindigingskosten in rekening gebracht, hetgeen volgens de Tw bij een tussentijdse opzegging als gevolg van een tariefswijziging niet is toegestaan.

Eiseres, een groothandel in horeca-artikelen en -benodigdheden, vordert gedaagde te gebieden toe te zien op nakoming door haar franchisenemers van hun verplichting tot afname bij eiseres op grond van een afnameverplichting opgenomen in de overeenkomst tussen eiseres en gedaagde.

De Rechtbank Midden-Nederland heeft in kort geding geoordeeld dat AFAS Software B.V. (AFAS) de klanten van ING Bank N.V. (ING) niet mag bewegen tot het invoeren van gebruikersnaam en wachtwoord op haar website c.q. een andere website dan die van ING zelf.

Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft arrest gewezen in het hoger beroep dat was aangespannen door ABB B.V. en ABB Ltd. (gezamenlijk ABB c.s.) die in eerste instantie door de rechtbank aansprakelijk werden gehouden voor de door TenneT geleden kartelschade in verband met de levering van een GGS-installatie.

Italiaanse regelgeving met betrekking tot verkeersveiligheid legde een beperking op aan de contractsvrijheid met betrekking tot de vergoeding die een opdrachtgever verschuldigd is voor wegvervoer. De prijs mocht niet lager liggen dan de minimumbedrijfskosten, die werden vastgesteld door een orgaan (een ‘Osservatorio’) bestaande uit vertegenwoordigers van verenigingen van vervoerders en de overheid.

Het Hof van Justitie van de Europese Unie (Hof) heeft op 11 september jl. uitspraak gedaan in de hogere voorzieningszaak die Groupement des cartes bancaires (CB) had ingesteld tegen een arrest van het Gerecht waarin het een besluit van de Commissie in stand had gelaten (T-491/07).

Het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) heeft op 11 september jl. uitspraak gedaan in de zaak MasterCard e.a./Europese Commissie.

De Rechtbank Rotterdam heeft op 24 september jl. uitspraak gedaan in de zaak die containeroverslagbedrijf Europe Container Terminals B.V. (ECT) c.s. had aangespannen tegen Havenbedrijf Rotterdam.

Per 1 augustus 2014 gelden er nieuwe ACM-beleidsregels voor boetes en clementieverzoeken.

Per 1 augustus 2014 is artikel 12g van de Instellingswet ACM in werking getreden. Dit artikel bevat het afgeleid verschoningsrecht en vervangt artikel 51 Mw (oud). Artikel 12g Instellingswet ACM bevat een aantal verruimingen ten opzichte van artikel 51 Mw, zo is het niet meer beperkt tot de Mw. Het artikel brengt echter ook een aantal onduidelijkheden met zich mee. Onder meer met betrekking tot de toepassing van het afgeleid verschoningsrecht bij informatieverzoeken op grond van artikel 5:16 Awb. Dit artikel gaat in op de gevolgen van de inwerkingtreding van artikel 12g Instellingswet ACM voor de reikwijdte van het afgeleid verschoningsrecht. Tevens wordt in het artikel ingegaan op de procedure voor toetsing van het afgeleid verschoningsrecht en de doorwerking van het afgeleid verschoningsrecht in de interne en externe informatie-uitwisseling door de ACM.

Distributie via internet neemt een grote vlucht. Leveranciers en producenten van merkproducten zijn hier niet altijd even gelukkig mee en zoeken daarom naar manieren om de online distributie te beperken. De stilte van de Nederlandse rechters en de ACM staat in schril contrast met de Duitse rechtspraak en de handhavingspraktijk van de Duitse mededingingsautoriteit, het Bundeskartellamt. Zij tonen zich zeer kritisch over de mededingingsrechtelijke toelaatbaarheid van het direct of indirect beperken van online distributie. Omdat de ACM toegenomen activiteit op het gebied onlineverkoop heeft aangekondigd, loont een blik over de grens.

De identiteit van de kandidaat-koper speelt een steeds belangrijkere rol in de beoordeling van remedies in concentratiezaken. De recente verbodsbesluiten van de ACM in Bolletje en de Commissie in UPS/TNT schijnen een licht op de criteria die de mededingingsautoriteiten daarbij hanteren. Uit deze zaken volgt dat wanneer partijen geen bestaand, zelfstandig functionerend bedrijfsonderdeel aanbieden, de identiteit van de koper doorslaggevend zal zijn voor de levensvatbaarheid, en dus acceptatie, van de remedie. Waar partijen geen going concern aan kunnen of willen bieden, is het dus van belang om al in een vroeg stadium een geschikte koper te vinden, bij voorkeur een bestaande concurrent die al actief is in de relevante markt.