Aflevering 1

Op 23 december 2011 heeft de toenmalige NMa AstraZeneca door middel van een rapport op de hoogte gesteld van het vermoeden dat zij in de periode 2002-2010 in Nederland misbruik zou hebben gemaakt van haar economische machtspositie met betrekking tot het medicijn Nexium. Bijna drie jaar later heeft ACM besloten dat niet vast is komen te staan dat AstraZeneca artikel 24 Mw of artikel 102 VWEU heeft overtreden.

Op 11 april 2014 ontving ACM een klacht over een aantal fabrikanten van onderbrekingsvrije stroomvoorzieningen (zogenoemde ‘UPS-systemen’). De klager, een onafhankelijke leverancier van onderhouds- en reparatiediensten voor UPS-systemen, stelt dat zij in toenemende mate op een weigerachtige houding van fabrikanten stuit om de benodigde onderdelen en/of software snel en op redelijke, objectieve, transparante en non-discriminatoire voorwaarden aan haar te leveren.

Het Bundeskartellamt, de Duitse mededingingsautoriteit, heeft geen bezwaar tegen de samenwerking tussen Telekom Deutschland GmbH en Telefónica 02 Germany GmbH & Co. OHG voor het leveren van snelle breedbanddiensten.

Na de goedkeuring van het voorstel voor de Richtlijn voor Schadevergoedingsacties wegens schending van mededingingsregels door het Europees Parlement in april van dit jaar, heeft nu ook de Raad van Ministers van de Europese Unie haar goedkeuring gegeven.

Op 17 november heeft Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Ploumen een kopie van het ‘Convenant ten aanzien van de verbeteringen in de steenkolenketen’ naar de Tweede Kamer gestuurd. In dit convenant hebben de energiebedrijven NUON, E.ON, GDF Suez, EPZ en Essent gezamenlijk afspraken vastgelegd over hoe zij verantwoord ondernemen in de hele steenkolenketen.

Spira, een onafhankelijke verdeler van ruwe diamant, heeft in 2003 bij de Europese Commissie een klacht ingediend tegen het distributiesysteem van diamantproducent De Beers. De Commissie heeft deze klacht afgewezen en hierop heeft Spira beroep aangetekend bij het Gerecht.

In Frankrijk voeren lokale autoriteiten het lokale transport vaak zelf uit via publieke en semipublieke transportbedrijven. Vervolgens zoeken die bedrijven advies, technische ondersteuning en algemene steun voor hun taken bij private partijen.

De Britse toezichthouder Ofcom is een onderzoek gestart naar de manier waarop de Premier League de (live) uitzendrechten voor Premier League voetbalwedstrijden verkoopt.

De Europese Commissie heeft op 20 november 2014 naar buiten gebracht dat een aantal fabrikanten van zware en middelzware vrachtwagens verdacht wordt van deelname aan een kartel.

Het Bundeskartellamt kijkt tevreden terug op het eerste jaar sinds de lancering van haar Markttransparantie Eenheid voor Brandstoffen. De Markttransparantie Eenheid voor Brandstoffen helpt automobilisten het goedkoopste tankstation te vinden.

Op 1 december 2014 is de samenwerkingsovereenkomst op het gebied van mededingingszaken tussen de Europese Commissie en Zwitserland van kracht geworden. Het is voor het eerst dat de Commissie een overeenkomst met een land buiten de EU aangaat, waarbij specifiek is afgesproken dat de Commissie en de nationale mededingingsautoriteit bewijsstukken, verkregen tijdens individuele onderzoeken, met elkaar zullen uitwisselen.

Chris Fonteijn, de bestuursvoorzitter van ACM, heeft op een bijeenkomst van de Vereniging voor Mededingingsrecht een toespraak gehouden over de mededingingsrechtelijke aspecten van verticale overeenkomsten. De andere spreker op deze bijeenkomst was de bestuursvoorzitter van het Bundeskartellamt, Andreas Mundt.

De Europese Commissie heeft Pometon S.p.A., wereldwijde producent en verkoper van staalgrit, meegedeeld dat zij haar verdenkt van samenspanning met concurrenten over de prijzen van staalgrit in de EER.

De Europese Commissie heeft een tweedefase-onderzoek gelast naar de voorgenomen acquisitie van Jazztell p.l.c door Orange S.A. De Commissie wil een diepgaand onderzoek verrichten naar de vraag of de voorgenomen concentratie de mededinging niet te veel zou kunnen beperken.

Op 10 december 2014 heeft directeur-generaal, Alexander Italianer, van het Directoraat-Generaal Mededinging van de Commissie een toespraak gehouden tijdens de ‘Charles River Associates’ (CRA) conferentie over de verschillen tussen mededingingsinbreuken naar strekking en mededingingsinbreuken naar gevolg. Allereerst heeft hij uiteengezet wat het verschil is tussen deze twee inbreuken en vervolgens heeft hij geschetst hoe de Europese rechter momenteel naar deze twee vormen van inbreuken kijkt aan de hand van twee vrij recente zaken, de Intel en Mastercard zaken.

De Britse mededingingsautoriteit, Competition and Markets Authority (CMA), heeft punten van bezwaar uitgebracht tegen een vereniging van makelaars, een aantal van haar leden en een lokale krant. Volgens de punten van bezwaar zouden de desbetreffende bedrijven het mededingingsrecht hebben geschonden door makelaars te verhinderen hun prijzen of kortingen in de lokale krant te publiceren.

De Europese Commissie heeft boetes uitgedeeld aan Bong (Zweden), GPV en Hamelin (Frankrijk), Mayer-Kluvert (Duitsland) en Tompla (Spanje) van in totaal € 19,5 miljoen voor het coördineren van prijzen en het verdelen van klanten van verschillende typen enveloppen.

Op 15 december 2014 heeft de Commissie aan de overname van de Franse cementgroep Lafarge door haar Zwitserse branchegenoot Holcim haar voorwaardelijke goedkeuring gegeven. Holcim en Lafarge zijn beide wereldwijd actieve producenten en leveranciers van cement en andere bouwmaterialen. De overname van Lafarge door Holcim zal resulteren in ’s werelds grootste cementproducent met activiteiten in 90 landen.

De Europese Commissie heeft aangekondigd dat de Franse, Zweedse en Italiaanse mededingingsautoriteiten onderzoek doen naar de markt voor online hotelboekingen.

De verandering van de wet- en regelgeving met betrekking tot een langdurige zorg leidt tot een geleidelijke afbouw van de intramurale capaciteit (deels door bezuinigingen, deels door de verschuiving van intramurale naar extramurale zorgverlening). ACM heeft in dit licht een leidraad uitgebracht die is bedoeld voor zorgkantoren, gemeenten en aanbieders van langdurige zorg of maatschappelijke ondersteuning.

De Britse mededingingsautoriteit Competition and Markets Authority (CMA) en de Franse mededingingsautoriteit, Autorité de la concurrence, hebben op 16 december 2014 een gezamenlijk rapport gepubliceerd over de economische effecten van open en gesloten ecosystemen in de mededinging.

Het Europese Parlement en de Raad hebben hun steun uitgesproken voor een voorstel van de Commissie voor het introduceren van maximum tarieven voor interbancaire kosten voor ‘card-based’ betalingen. Tevens worden er eisen gesteld ten aanzien van de transparantie van de kosten. Ook krijgen winkeliers de keuze om betaling met creditcard te weigeren.

De Europese Commissie heeft een publieke consultatieronde gelanceerd teneinde reacties van belanghebbenden te ontvangen ten aanzien van de wijzigingen die het gevolg zijn van de Richtlijn voor schadevorderingen wegens inbreuken op het mededingingsrecht (aangenomen door de Raad op 10 november 2014), en met name ten aanzien van die wijzigingen die betrekking hebben op toegang tot en het gebruik van informatie uit de Commissiedossiers.

De Autorité de la concurrence heeft producenten van persoonlijke verzorgingsproducten en huishoudelijke producten beboet voor onderling afgestemde feitelijke gedragingen die plaatsvonden op beide markten tussen 2003 en 2006. Het doel van de gedragingen was om de verkoopprijzen aan de distribiteurs te verhogen.

In de schadevergoedingsprocedure tegen British Airways die volgde op de Commissiebeschikking in het luchtvrachtkartel uit 2010, heeft de Engelse High Court of Justice het verzoek tot openbaarmaking van de vertrouwelijke versie van het besluit onder voorwaarden goedgekeurd.

In haar uitspraak van 30 oktober 2014 heeft de High Court of Justice (Queens Bench Division, Commercial Court) geoordeeld over de regels inzake verjaring in geval van een vordering tot vergoeding van de schade die voortvloeit uit een schending van het mededingingsrecht.

Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft het vonnis van de Rechtbank Gelderland bekrachtigd, waarin het Maas Profile GmbH is verboden om gedurende de looptijd van de vaststellingsovereenkomst direct of indirect producten van het merk BEMO Systems aan een andere partij dan VAB Handel te leveren, indien Maas Profile weet of behoort te weten dat die partij die producten in Nederland zal leveren.

In zijn arrest van 12 november 2014 inzake Guardian Industries en Guardian Europe tegen Europese Commissie, heeft het HvJ EU de door de Commissie aan Guardian Industries opgelegde boete verlaagd.

In het oorspronkelijke ACM besluit van 16 oktober 2007 inzake het manipuleren van vijf aanbestedingen in de groenvoorziening van de gemeente Maastricht, was aan D geen boete opgelegd. Tegen dit besluit was door derden beroep ingesteld met als resultaat dat op 6 mei 2009 (ECLI:NL:RBROT:2009:BK6796) door Rechtbank Rotterdam is geoordeeld dat D wel artikel 6 Mw had overtreden. Daarop heeft ACM op 30 november 2009 aan D een boete opgelegd. D is tegen dit besluit in beroep gegaan.

Oase is een dochtervennootschap van de Duitse vennootschap Oase Holding GmbH en drijft een groothandel die vijverpompen verkoopt en levert aan detailhandelaren. Voorne Koi drijft een detailhandel die vijverproducten verkoopt en levert aan eindgebruikers. In de distributieovereenkomst die partijen zijn aangegaan, werd Voorne Koi verboden om zelf of via derden producten van Oase via het internet te verkopen, zonder dat daarvoor schriftelijke toestemming aan Oase voor gevraagd was. Oase zou vervolgens uitdrukkelijk toestemming moeten geven.

Het HvJ EU heeft in deze zaak een prejudiciële vraag beantwoord betreffende de vraag of een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) die tevens namens zelfstandigen is uit onderhandeld, buiten het kartelverbod van artikel 101 lid 1 VWEU valt.

Bij wet van 3 april 2013 is de regelgeving ten aanzien de instelling van de Belgische Mededingingsautoriteit (BMa) en aanverwante wetgeving opgenomen in het Wetboek Economisch recht. Deze wetgeving regelt de bevoegdheden van de BMa om de mededingingsregels te handhaven.

Door het Landgericht Dortmund is een prejudiciële vraag gesteld met betrekking tot de rechterlijke bevoegdheid in mededingingsrechtzaken.

Op 12 december 2014 heeft het Gerecht van de Europese Unie, de EU rechter in eerste instantie, de boete die de Europese Commissie in 2008 had opgelegd aan de Italiaanse deelnemer aan het paraffinewaskartel, ENI S.p.A. (ENI), verlaagd van € 29,1 miljoen naar € 18,2 miljoen.

Op 17 december 2014 heeft het Gerecht geoordeeld dat de Commissie een klacht van Si. Mobil, een Sloveense aanbieder van mobiele telefonie, over het marktgedrag van Telekom Slovenije terecht heeft afgewezen. De Commissie wees de klacht in 2011 af omdat de Sloveense mededingingsautoriteit de zaak al in behandeling had genomen.

ACM heeft D op 13 december 2011 een boete opgelegd van € 255.475 wegens deelname aan een doorlopende inbreuk op artikel 6 Mw. Op 7 januari 2013 is deze boete, na beroep op de hardheidsclausule, naar beneden bijgesteld tot € 5.000. D is in beroep gegaan.

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft in hoger beroep geoordeeld dat de Rechtbank de door ACM aan Carint-Reggeland en Carinova opgelegde boetes wegens overtreding van artikel 6 Mw terecht heeft vernietigd. De overtreding zou volgens ACM voortvloeien uit de deelname van de zorgaanbieders aan het samenwerkingsverband Plectrum. Volgens ACM bevatte Plectrum een verboden non-concurrentiebeding.

Interview met Jaap de Wildt. Hij is dit jaar tien jaar rechter bij de sector bestuursrecht van de Rechtbank Rotterdam en vaak zijn de Rotterdamse uitspraken over besluiten van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) getekend door Mr. J.H. de Wildt als voorzitter. “Sommige mensen denken dat ik de voorzitter van de Mededingingskamer ben” zegt hij als wij hem vragen naar zijn functie. “Dat ben ik niet, er is geen mededingingskamer in Rotterdam, zoals de ondernemingskamer in het Hof Amsterdam, en ook geen vaste voorzitter voor mededingingszaken; wel ben ik coördinator van de mededingingszaken, of manager van de dossiers en ik ben bestuursrechter.” Alle beroepszaken tegen besluiten van de ACM die bij de Rechtbank Rotterdam aanhangig worden gemaakt, gaan over zijn bureau. Die worden door hem verdeeld onder de overige rechters in het bestuursrecht in de zogenoemde bijzondere competentiezaken. Reden voor de redactie om hem te bevragen naar zijn dagelijkse werkzaamheden als rechter in mededingingszaken en een kijk te krijgen in de gang van zaken achter de mededingingsrechtelijke uitspraken van de Rotterdamse rechters.

De nationale rechtspraak over toepassing van artikel 6 lid 1 Mw op gevallen van vooroverleg bij aanbestedingen is tot op heden schaars. Een aantal complexe vragen is nog niet beantwoord, zoals welke vormen van vooroverleg als doelbeperking kunnen kwalificeren en wanneer diverse vormen van vooroverleg nog een merkbare mededingingsbeperking opleveren.

ACM heeft de concentratie van KPN en Reggefiber in de vergunningsfase goedgekeurd. Daarbij heeft zij geen voorwaarden gesteld. Inhoudelijk heeft ACM haar beslissing vooral gebaseerd op de concept-marktanalysebesluiten.