Aflevering 8

De Europese Commissie gaat de overname van BASE Company NV door Liberty Global, hoofdaandeelhouder van Telenet, nader onderzoeken om te beoordelen of de daadwerkelijke mededinging zal worden geschaad op de Belgische telecommarkt.

Op 1 oktober 2015 vond een bijeenkomst van de Duitse Werkgroep Mededingingsrecht (Arbeitkreises Kartellrecht) plaats op initiatief van het Bundeskartellamt. Tijdens deze bijeenkomst hebben meer dan honderd mededingingsexperts met elkaar gesproken over ‘internetplatforms in de digitale economie: mededingingsrecht, privacy en consumentenbescherming’. De werkgroep bestaat onder andere uit leden van nationale en Europese mededingingsautoriteiten en ministeries, rechters en professoren van universiteiten.

Het Bundeskartellamt, de Duitse mededingingsautoriteit, heeft de overname van Nokia’s HERE mapping service door het consortium van Duitse autofabrikanten BWM, Daimler en Audi in de eerste fase goedgekeurd.

ACM heeft aangekondigd een onderzoek te starten naar de markt van pakketdiensten en pakketvervoerders. Aanleiding hiervoor is de sterke groei van deze markt. ACM tracht met dit onderzoek antwoorden te krijgen op onder meer de volgende vragen:

Tijdens het jaarcongres Ontwikkelingen Mededingingsrecht 2015 blikt de bestuursvoorzitter van de ACM, Chris Fonteijn, terug op 2014-2015 en richt tevens zijn vizier op de toekomst. Waar is hij trots op? Wat kan beter? Wat staat de komende tijd te wachten en verdient de aandacht?

Op 7 november 2013 heeft ACM dertien ondernemingen die leesmappen verspreiden beboet omdat ze kartelafspraken hadden gemaakt. Deze ondernemingen hadden marktverdelingsafspraken gemaakt. Zij spraken af om elkaars klanten niet te werven en maakten afspraken over elkaars werkgebied. Daarover wisselden de verschillende ondernemingen regelmatig informatie uit.

In december 2011 en januari 2013 legde ACM boetes op aan in totaal 79 huizenhandelaren inzake het executieveiling kartel. Hiertegen stelden de meeste huizenhandelaren bezwaar en beroep in.

Op 15 oktober 2015 hebben de Europese Commissie en het Chinese ministerie van Handel (Mofcom) afgesproken om nauwer samen te werken bij onderzoeken naar grote fusies en overnames. Het Mofcom is verantwoordelijk voor de goedkeuring van overnames en fusies in China.

Door een verandering van omstandigheden, heeft de Competition and Markets Authority (CMA), de Britse Mededingingsautoriteit, besloten de Credit Cards (Merchant Acquisition) Order 1990, het Creditcardbesluit, in te trekken.

Stadtwerke Leipzig GmbH (SW Leipzig) is met het Bundeskartellamt, de Duitse mededingingsautoriteit, overeengekomen dat zij haar prijzen voor stadsverwarming met € 40.8 miljoen zal verlagen over een periode van vijf jaar. De te hoge prijzen waren volgens de Duitse mededingingsautoriteit niet te rechtvaardigen, aangezien vergelijkbare aanbieders van stadsverwarming beduidend lagere prijzen berekenden.

Op 15 oktober 2015 heeft ACM een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 Mw. Relevant Holdings is voornemens de uitsluitende zeggenschap te verkrijgen over de deels gefailleerde B.A.S. Groep bestaande uit een aantal besloten vennootschappen die 69 winkels van de ketens van iCentre, Dixons en MyCom exploiteerden. De winkels beschikken over een officiële status als wederverkoper van Apple producten.

Het Bundeskartellamt heeft een schikking getroffen met WSW Energie und Wasser AG, een gemeentelijk waterbedrijf. WSW zal € 15 miljoen terug gaan betalen aan haar klanten. Van 2009 tot eind april 2013 heeft WSW waterprijzen gevraagd die ver boven de prijs in vergelijkbare gebieden als Bochum, Bonn en Duisburg lagen.

Op 17 september 2015 heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM), in samenwerking met de Britse Competition and Markets Authority (CMA) en de Europese Commissie, een congres georganiseerd over de indirecte effecten van mededingingstoezicht.

De Britse mededingingsautoriteit (CMA) heeft op 19 oktober 2015 in de zuivelsector, Müller UK toestemming verleend een groot gedeelte van de activiteiten van zuivelproducent Dairy Crest over te nemen. De overname betreft de activiteiten die te maken hebben met de handel, productie en afzet van room, blokboter, drinkyoghurt en melk voor directe consumptie.

Bij besluit van 30 december 2014 heeft ACM aan Bencis Capital Partners B.V. e.a. (Bencis) een boete opgelegd voor een inbreuk op artikel 6 Mw door haar (klein)dochteronderneming Meneba (Meel) B.V. (Meneba) in het meelkartel. Bencis heeft bezwaar aangetekend tegen dit besluit.

De Europese Commissie heeft naar aanleiding van een onderzoek besloten dat Luxemburg en Nederland in strijd hebben gehandeld met de Europese staatssteunregels door selectieve belastingvoordelen te geven aan Fiat Finance and Trade (Fiat) respectievelijk Starbucks. In beide gevallen werd de belasting die de bedrijven betaalden kunstmatig verlaagd door nationale belastingregelgeving.

De Europese Commissie heeft acht aanbieders van optical disc drives (ODD’s) beboet wegens de coördinatie van hun marktgedrag inzake aanbestedingen voor laptops en desktops, georganiseerd door twee computer producenten: Dell en HP.

Van augustus 2005 tot juli 2011 hebben vertegenwoordigers van Tempur Deutschland GmbH, een matrassenfabrikant, met retailers afgesproken dat verschillende matrassen, zowel online als in de winkel, alleen voor de verkoopprijs die aanbevolen werd door Tempur zouden worden verkocht. Het is fabrikanten echter verboden om vaste wederverkoopprijzen aan hun retailers op te leggen. Fabrikanten mogen prijsaanbevelingen doen, maar deze mogen niet bindend zijn. De retailer dient zelf zijn verkoopprijs te kunnen bepalen.

De Deense postdienst Post Danmark had een wettelijk monopolie op de bezorging van brieven met een maximaal gewicht van 50 gram. Dit monopolie gold ook voor massamailings, met name postreclame. In 2003 heeft Post Danmark een kortingsstelsel voor postreclame ingevoerd, toen er nog geen mededinging bestond op de markt voor de distributie van massamailings.

Corporación Empresarial de Materiales de Construcción (CEMC) is door de Europese Commissie beboet voor deelname van haar dochtermaatschappij Aragonesas aan een kartel in de natriumchloraatindustrie (COMP/38.695 – Natriumchloraat) Na beroep van Aragonesas is de inbreukperiode aangepast en zijn de boetes verlaagd (Aragonesas Industrias y Energía/Commissie, T-348/08). Zo werd ook de boete voor CEMC verlaagd, waarna zij het Gerecht om vernietiging van dit besluit heeft gevraagd. CMEC stelt dat de Commissie niet meer bevoegd was een boete op te leggen, aangezien de vordering inmiddels was verjaard.

Op 10 juli 2008 hadden KPN BV en Reggeborgh Glasvezel Investeringen BV (Reggeborgh) hun voorgenomen gemeenschappelijke onderneming Reggefiber Group BV gemeld bij de – toen nog – NMa. Reggefiber zou een glasvezelnetwerk gaan aanleggen en exploiteren voor het aanbieden van ontbundelde toegang. De NMa heeft op 19 december 2008 besloten dat Reggefiber tot stand mocht worden gebracht. Aan dit besluit waren diverse remedies verbonden, zoals een toegangsverplichting, een non-discriminatieverplichting en Reggefiber zou operationeel en functioneel gescheiden blijven van KPN.

ACM heeft een verzoek tot handhaving van het verbod op misbruik van machtspositie gekregen voor gedragingen van N.V. Luchthaven Schiphol (Schiphol). Chipshol Holding B.V. (Chisphol) heeft een groot aantal percelen in het gebied rondom de luchthaven in de ‘Schiphol-Zone’ in haar bezit. Zij verzocht ACM op te treden tegen gedragingen van Schiphol die, naar mening van Chipshol de mededinging op de markt voor onroerend goed in de Schiphol-zone verhinderen of verstoren om zo concurrenten te benadelen. Schiphol zou door middel van beïnvloeding van de overheid en door hinderlijke procesvoering Chipshol benadelen.

Een Engelse rechter heeft in hoger beroep de reikwijdte van civiele schadevergoedingsacties naar aanleiding van mededingingsrechtelijke inbreuken als gevolg van een boetebesluit van de Europese Commissie, naar Engels recht beperkt.

In de hiervoor genoemde uitspraak oordeelt het HvJ EU dat een consultancy onderneming aansprakelijk is ex artikel 101 VWEU wegens het faciliteren van de aan het kartel deelnemende producenten. De consultancy onderneming nam actief deel aan de kartelbijeenkomsten en verspreidde gevoelige handelsinformatie onder de producenten (kartelleden).

De Tweede Kamerleden Ziengs en Verhoeven hebben een initiatiefnota ingediend teneinde de werking van de Wet Markt en Overheid (Wet M&O) te verbeteren. Volgens hen is de Wet M&O er niet in geslaagd te voorkomen dat overheden oneerlijk concurreren met ondernemers.

Op 6 oktober jl. deed het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) uitspraak in het hoger beroep van kabelexploitant Ziggo tegen het besluit van ACM (toen nog NMa) uit 2008 dat voor het tot stand brengen de joint venture Reggefiber (waarvan KPN een van de moeders was) geen vergunning was vereist. Hoewel het beroep wordt verworpen kan het CBb wel een aantal losse eindjes van Nederlands concentratietoezicht afhechten en daarmee ook de convergentie met het Europees recht versterken.

Soms krijgt de ACM kennis en bewijs van een mededingingszaak via telefoontaps. Dat was het geval in de kartelzaken rondom de Limburgse wegenbouw en het Zeescheepsafval. De boetebesluiten waren gebaseerd op de informatie verkregen uit de tapgesprekken. In beroep oordeelde de rechtbank Rotterdam dat er sprake was van een onrechtmatige verstrekking van die gegevens en moest het bewijs worden uitgesloten. In hoger beroep oordeelde het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) dat er geen sprake van een inbreuk op het privéleven. In deze bijdrage staat de vraag centraal of er een (on)gerechtvaardigde inbreuk is gemaakt op artikel 8 EVRM.