Aflevering 7

ACM heeft bij besluit op 3 juni 2015 vastgesteld dat NS in de aanloop naar de aanbestedingsprocedure voor het openbaar vervoer (trein en bus) in de provincie Limburg voor de periode 2016–2031, de Spoorwet had overtreden door geen redelijk aanbod te doen voor diensten op stations aan (haar concurrent) Veolia. NS deed het aanbod te laat, onvolledig, vrijblijvend of geheel niet.

Op 17 juni 2016 heeft Anita Vegter, bestuurslid Autoriteit Consument & Markt (ACM), een toespraak gehouden op de conferentie ‘Bouwstenen voor een duurzaam reguleringskader voor de energiesector’. In deze toespraak geeft Vegter aan hoe ACM de kansen en keuzes voor bedrijven en consumenten in de energiemarkt zal bevorderen. In het kader hiervan heeft ACM tevens een kort filmpje gemaakt.

Uit onderzoek van het Konkurrence- og Forbrugerstyrelsen, de Deense mededingings- en consumentenautoriteit, naar de drie grootste hotel vergelijkingswebsites (booking.com, hotels.com en hrs.com) is gebleken dat de wijzigingen in de laagsteprijsgarantie tussen de vergelijkingswebsites en de hotels van ongeveer een jaar geleden effect lijkt te hebben gehad.

In april 2015 had de Commissie een mededeling van punten van bezwaar aan Google kenbaar gemaakt. Google heeft daar in augustus 2015 op gereageerd. Na verder onderzoek heeft de Commissie op 14 juli 2016 een aanvullende mededeling van bezwaar bekend gemaakt.

De Belgische Mededingingsautoriteit (BMA) heeft een verzoek tot voorlopige voorzieningen van de voetbalclub Royal White Star Bruxelles uit Molenbeek afgewezen. Het verzoek strekte tot toelating van de club tot de Belgische divisie 1A, de hoogste voetbalklasse in België, wegens een schending van artikel 101 en 102 VWEU, en de Belgische equivalenten daarvan, met name door het gebrek aan transparantie bij de beslissing van de voetbalbond om geen licentie voor betaald voetbal te verlenen en wegens het ontbreken van een rechtvaardiging voor de uitsluiting van Royal White Star Buxelles.

Speelgoedfabrikant LEGO heeft zijn systeem van kortingverrekening aangepast zodat deze niet discrimineert tussen online retailers en offline retailers (die alleen verkopen vanuit fysieke winkels). LEGO zal andere criteria introduceren voor kortingen voor online verkopen.

ACM heeft in een gewijzigd besluit boetes herzien die opgelegd waren aan deelnemers aan het paprikakartel (zowel coöperaties als telers). Deze wijziging is ingegeven door een uitspraak van de Rechtbank Rotterdam die de ACM opdroeg de boetes opnieuw te bepalen.

De Commissie heeft onder voorwaarden de voorgenomen overname van Meda B.V. (Zweden) door Mylan N.V. (Nederland) goedgekeurd. Beide bedrijven opereren in de farmaceutische sector. De overnamebeslissing was afhankelijk van de verkoop van een aantal van Mylan of Meda’s activiteiten in o.a. Oostenrijk, België, Estland, Frankrijk, Luxemburg, Ierland, Italië, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.

De Commissie heeft besloten om door de International Swaps and Derivatives Association Inc. (ISDA) en de informatieservice provider Markit aangeboden toezeggingen die zien op de toegang tot de markt voor Credit Default Swaps (CDS) bindend te verklaren.

Anheuser-Busch InBev (ABInBev) heeft met het Amerikaanse Department of Justice (DoJ) afspraken gemaakt om de geplande overname van het wereldwijd opererende SABMiller door te kunnen laten gaan.

De Franse mededingingsautoriteit heeft producenten en distributeurs van petroleumkachels een kartelboete opgelegd van in totaal € 9 miljoen. De boete is opgelegd wegens mededingingsbeperkende afspraken op de twee belangrijkste importeurs van petroleumkachels, PVG France met een marktaandeel van 79% in 2007-2008 en Ligne Plus met een marktaandeel van 20% in 2007-2008, en distributeur Leroy Martin.

Trod Limited en GB eye Limited verkopen gelicenseerde sport- en entertainment merchandise artikelen via de marktplaats van Amazon. Trod en GB eye waren overeengekomen niet elkaars prijzen voor posters en frames te onderbieden. De software, die partijen zelf hadden ontwikkeld, was speciaal geconfigureerd om de prijzen voor de producten telkens aan elkaar aan te laten passen en zodoende het kartel te implementeren.

De Federal Trade Commission (FTC) heeft de door Ahold en Delhaize in het kader van de voorgenomen concentratie tussen deze partijen voorgestelde remedies goedgekeurd.

Het hoger beroep dat was ingesteld door FIPO, een organisatie die de belangen behartigt van onafhankelijke medische professionals, is afgewezen.

Filmlicenties voor betaaltelevisie bevatten vaak een geoblocking clausule op grond waarvan de film niet getoond kan worden aan consumenten die zich buiten het gebied bevinden waarvoor een licentie is verleend. In 2015 heeft de Commissie aan zes filmstudios (Paramount, Disney, NBCUniversal, Sony, Twentieth Century Fox and Warner Bros) en aan Sky UK mededeling van punten van bezwaar toegezonden. Het onderzoek naar Paramount Pictures is nu beëindigd doordat de Commissie een toezegging van Paramount heeft aanvaard.

De Europese Commissie verplicht E.ON niet langer om de toegang tot de Duitse gassector te bevorderen door het beperken van zijn lange-termijn bookingen op het gasnetwerk. De Duitse gasmarkt is namelijk sneller dan verwacht opengesteld voor concurrenten.

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) start een onderzoek naar de nieuwe contracten tussen Fox en zijn distributeurs voor de distributie van de uitzendrechten van de Nederlandse Eredivisie.

Het Bundeskartellamt, de Duitse mededingingsautoriteit, heeft een boete van in totaal € 3,1 miljoen opgelegd aan Studio Berlin Adlershof, Studio Berlin Broadcast GmbH en Bavaria Studios & Production Services GmbH voor het uitwisselen van informatie. Het Bundeskartellambt is het onderzoek naar de kartelafspraken gestart naar aanleiding van het clementieverzoek van MMC Studios Köln GmbH, die eveneens heeft deelgenomen aan het kartel.

Als voorwaarde voor de overname van de Zweedse geneesmiddelen fabrikant Meda eist de Federal Trade Commission (FTC), de Amerikaanse mededingingsautoriteit, dat Mylan Inc. de rechten op twee generieke medicijnen afstoot, (i) één tegen spier-spasmen en stijfheid, (ii) de andere tegen epilepsie. Zonder deze remedie zou de overname twee van de drie ondernemingen combineren die momenteel het medicijn voor epilepsie aanbieden, waardoor de consument hogere prijzen zal gaan betalen.

Teva Pharmaceutical Industries Ltd. (Teva) heeft ingestemd met de verkoop van de rechten en activa gerelateerd aan 79 farmaceutische producten om tegemoet te komen aan de mededingingsbezwaren van de Federal Trade Commission (FTC), één van de twee Amerikaanse mededingingsautoriteiten, die het gevolg zijn van de voorgenomen overname van Allergan plc’s. De remedie betekent dat Teva de geneesmiddelen portfolio van elf bedrijven moet afstoten.

De rechtbank van Stockholm heeft drie zorgverleners beboet, omdat zij hebben samengespannen in een aanbestedingsprocedure van Provinciale Staten van Stockholm. Zij hebben een boete gekregen van 28,5 miljoen Zweedse kronen, ongeveer € 3 miljoen.

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft besloten de wholesale diensten voor zakelijke eindgebruikers, die over het kopernetwerk van KPN gaan, te blijven reguleren.

De Europese Commissie heeft de joint venture tussen Vodafone en Liberty Global goedgekeurd op voorwaarde dat Vodafone zijn Nederlandse afdeling voor vaste lijnen voor consumenten verkoopt.

De Finse producent van hijskranen Konecranes is voornemens het onderdeel van de Amerikaanse machinebouwer Terex over te nemen dat bedrijfs- en havenkranen produceert. De Europese Commissie heeft deze overname goedgekeurd onder de voorwaarde dat Konecranes de dochteronderneming Stahl, die takeltoestellen, kraanonderdelen en reserveonderdelen levert, afstoot.

De Europese Commissie heeft aangekondigd de voorgenomen concentratie tussen Dow en Dupont diepgaand te onderzoeken. De twee wereldwijd opererende concerns zijn onder andere actief in de markt voor gewasbescherming, de zaadveredelingsmarkt en in diverse petrochemische markten, zoals voor verpakkingen. De voorgenomen fusie zou ‘s werelds grootste geïntegreerde gewasbescherming- en zadenveredelingsbedrijf creëren in verschillende markten die wereldwijd al geconcentreerd zijn.

Het Bundeswettbewerbsbehörde (BWB), de Oostenrijkse mededingingsautoriteit, heeft een boete ter hoogte van ruim € 10 miljoen opgelegd aan supermarktketen SPAR wegens het sluiten van verticale prijsafspraken in 2012 en 2013.

De Competitions and Markets Authority (CMA), de Britse mededingingsautoriteit, heeft op 12 augustus een besluit genomen over de kartelafspraken van Trod Ltd en GB eye Ltd. Beide partijen zijn online verkopers van sport en entertainment merchandise, waaronder posters en frames.

Op verzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) een informele zienswijze gegeven betreffende een declaratievoorwaarde voor paramedische zorg, zoals fysiotherapie en logopedie. De NZa twijfelde namelijk of een bepaalde declaratievoorwaarde is toegestaan onder de Mededingingswet.

Logstor en Powerpipe zijn twee grote spelers op de Zweedse markt voor stadsverwarming. Logstor is voornemens om Powerpipe over te nemen waardoor zij 80% van de Zweedse markt voor stadsverwarming verkrijgt.

Drie ziekenhuizen in de regio Utrecht mogen samenwerken bij het aanbieden van complexe kankerzorg. ACM ziet voldoende voordelen voor patiënten en verzekerden bij deze samenwerking.

De twee bedrijven zijn beide ontwikkelaars en producenten van semiconductoren. Ze zijn elkaars naaste concurrenten op het gebied van Ignition IGBT semiconductoren. Dit zijn semiconductoren die gebruikt worden voor het ontstekingssysteem in motorvoertuigen. Volgens de FTC zou het gefuseerde bedrijf een gecombineerd marktaandeel krijgen van 60% in de IGBT business. Dit zou dan kunnen leiden tot minder concurrentie op de markt, hogere prijzen en verminderde innovatie.

Hutchison en Vimpelcom hebben toestemming van de Europese Commissie gekregen voor het opzetten van een joint venture in de telecommunicatiesector in Italië.

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) concludeert in haar definitieve marktanalyse dat de markt voor zakelijke glasvezelnetwerken niet hoeft te worden gereguleerd. Eigenaren van glasvezelnetwerken worden nu niet gedwongen om hun netwerk open te stellen voor andere zakelijke dienstverleners.

De Conseil de la concurrence, de Luxemburgse mededingingsautoriteit, heeft onderzocht of de Italiaanse meubelfabrikant SCAB Giardino aan haar distributeurs, waarvan er twee actief zijn in Luxemburg, wederverkoopprijzen heeft opgelegd.

De Competition and Markets Authority (CMA), de Britse mededingingsautoriteit, heeft aangekondigd geen verdere remedies toe te passen op de private zorgmarkt in Londen. Het opleggen van meer remedies zou niet proportioneel zijn.

Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft onderzoek laten doen naar de kwaliteitseffecten van veertien ziekenhuisfusies in de periode 2007-2013. Hieruit blijkt dat de fusies niet hebben geleid tot een kwaliteitsverbetering in de zorg.

Corfu is een Grieks specialiteitenrestaurant in het winkelcentrum Ypenburg. In de huurovereenkomst is een branchebeschermingsbeding opgenomen. Hierin staat dat het de verhuurder verboden is, gedurende de looptijd, huurovereenkomsten af te sluiten met een partij die werkzaam is in dezelfde branche als de huurder. In het geval van Corfu, aan een shoarmazaak in de ruimste zin van het woord.

In januari 2009 heeft de Commissie aan Parker ITR Srl een boete van € 25,6 miljoen opgelegd voor haar rol in een kartel in de sector voor slangen voor maritieme toepassingen gedurende de periode van 1986 tot 2007. Tevens heeft de Commissie Parker Hannifin hoofdelijk aansprakelijk gehouden voor een bedrag van € 8,3 miljoen voor de rol van Parker ITR van 2002 tot 2007. Saiag Group heeft Parker ITR in januari 2002 verkocht aan Parker Hannifin.

Bij besluit van 16 december 2010 in het Meelkartel had ACM aan [onderneming B] een clementiekorting van 80% toegekend en een boete opgelegd van bijna € 4 miljoen voor overtreding van het kartelverbod. Volgens ACM had [Onderneming B] geen recht op boete-immuniteit, aangezien op 22 februari 2008 – vóórdat het clementieverzoek was ingediend – een eerste vermoeden van een kartel schriftelijk was vastgelegd. Dat het een interne e-mail met een concept-onderzoeksvoorstel betrof dat niet door de (toenmalige) raad van bestuur van de NMa was opgesteld, maakt volgens ACM niet dat geen sprake zou zijn van een schriftelijke vastlegging van een eerste vermoeden van een kartel zoals bedoeld in de Richtsnoeren Clementie.

[Onderneming I] heeft bij besluit van 16 december 2010 een boete opgelegd gekregen van ruim € 4,5 miljoen voor overtreding van het kartelverbod door gezamenlijk met diverse concurrenten [Z] op te kopen en de activa van deze onderneming onderling te verdelen, waardoor er een concurrent van de markt verdween.

Aan de supermarktketen Sainsbury’s is een schadevergoeding van £ 68.5 miljoen plus rente toegekend voor inbreuk op de mededingingsregels door MasterCard. Het Competition Appeals Tribunal (CAT), het hof voor hoger beroepen inzake mededingingsovertredingen, kwam tot dit oordeel omdat MasterCard met de multilaterale afwikkelingsvergoedingen (MIFs) voor de credit- en debetkaarten die zij hanteerde de mededinging had beperkt.

In maart 2003 was de Britse mededingingsautoriteit, Office of Fair Trade (OFT), de voorganger van de Competition and Markets Authority (CMA), een onderzoek gestart naar onder andere Gallaher Group Limited (Gallaher) en Somerfield Stores Limited & Cooperative Group Food Limited (Somerfield) in verband met potentiële inbreuken op de mededinging. OFT had haar punten van bezwaar vervolgens aan dertien tabaksfabrikanten verzonden. Gallaher en Somerfield was de mogelijkheid geboden, die zij hadden geaccepteerd, om een schikking te treffen waardoor zij in aanmerking kwamen voor een boeteverlaging en waarbij zij zouden afzien van hoger beroep bij het Competition Appeals Tribunal (CAT).

East West Debt B.V. (EWD) stelt dat de liftfabrikanten civielrechtelijk aansprakelijk zijn voor de geleden schade door de 144 achterliggende partijen ten gevolge van hun inbreuk op het kartelverbod. De achterliggende partijen hebben hun schadevorderingen op gedaagden aan EWD gecedeerd.

Bij een aanbesteding uitgeschreven voor de bevoorrading van onderwijsinstellingen hebben DIV un Ko, Ausma grupa en Pārtikas Kompānija zich ingeschreven. Pārtikas Kompānija heeft zich bij de opstelling en indiening van de offerte juridisch doen bijstaan door Juridiskā sabiedrība, B&Š partneri, die vervolgens onderaannemer MMD Lietas heeft ingeschakeld. Deze laatste partij heeft een ontwerpofferte van Pārtikas Kompānija ontvangen. Deze offerte heeft Pārtikas Kompānija onafhankelijk van DIV un Ko en Ausma Grupa opgesteld. MMD Lietas heeft zich, zonder dat Pārtikas Kompānija daarvan wist, ertoe verbonden offerten voor DIV un Ko en Ausma Grupa op te stellen. Bij de opstelling van die offerten is MMD Lietas uitgegaan van de offerte van Pārtikas Kompānija. De offerte van Ausma Grupa was daardoor 5% goedkoper dan die van Pārtikas Kompānija en die van DIV un Ko 5% goedkoper dan die van Ausma Grupa.

Verhuurder verhuurt winkelruimten aan een supermarkt en bakkerij in hetzelfde onroerend goed. In 1987 zijn door de verhuurder van het onroerend goed met [de Supermarkt] afspraken gemaakt over de verkoop van brood- en banketproducten (hierna: brood- en banketafspraken). In deze afspraken werd vastgelegd dat [de Supermarkt] maar bepaalde soorten brood mocht verkopen en tegen bepaalde prijzen. Deze afspraken zijn in de loop der tijd nog een aantal maal herzien. Zo ook in 2014.

De voorzieningenrechter van de Rechtbank Midden-Nederland heeft de vordering van KPN afgewezen om Fox Media te verplichten de huidige contracten tussen beide partijen te verlengen. Fox Media en KPN zijn verwikkeld in onderhandelingen over nieuwe contracten met betrekking tot de uitzendrechten van de Eredivisie vanaf 1 augustus 2016.

De rechtbank oordeelde in twee op elkaar volgende schadevergoedingsclaims over de toepassing van artikel 101 VWEU, te weten inzake het cathode ray tube (CRT) kartel en het liquid crystal display (LCD) kartel. In beide zaken werd de procedure gestart door de Iiyama groep (opererend in Engeland en Wales, Duitsland, Nederland, Polen, Frankrijk en Japan) die Iiyama merkproducten produceert en distribueert, waaronder LCD televisies en computermonitors. Gedaagden, kortweg Samsung Electronics, opererend in Zuid-Korea, is de moedermaatschappij van de andere gedaagden en deze opereren in Engeland en Wales. Eisers vorderen schadevergoeding voor de overtredingen op grond van artikel 101 VWEU en artikel 53 EER naar aanleiding van genoemde kartels.

Soltens B.V. was de enige vennootschap die perspulp (een product dat vrijkomt bij de verwerking van suikerbieten tot suiker) verkocht in Nederland. Soltens heeft besloten om vanaf 2013 de perspulp nog maar aan drie handelaren aan te bieden, waardoor appellanten geen nieuwe overeenkomst voor de afzet van perspulp konden sluiten. Appellanten komen op tegen het oordeel van de rechtbank dat geen sprake is van een economische machtspositie van Soltens.

[Geintimeerde] heeft een bakkerij en lunchroom in Rotterdam en huurt het bedrijfspand van de Wijk Ontwikkelings Maatschappij (WOM). De WOM is opgericht door de gemeente Rotterdam om meer invloed te krijgen op achterstandswijken door middel van aankoop, verkoop en verhuur.

Pilkington heeft een boete gekregen van € 357 miljoen voor deelname aan het autoglaskartel (COMP/39.125 – Autoglas). Zij is tegen deze boete in beroep gegaan en heeft bij het Gerecht geen gelijk gekregen. Nu heeft het HvJ EU zich erover uitlaten.

Lundbeck is een Deens bedrijf dat gespecialiseerd is in onderzoek naar en verkoop van nieuwe medicijnen. In de jaren ’70 van de vorige eeuw heeft het een antidepressivum op de markt gebracht met het ingrediënt ‘Citalopram’. Het basisoctrooi verliep op enig moment waardoor producenten van generieke medicijnen de markt konden betreden. Lundbeck had wel nog een aantal beperktere octrooien op het ingrediënt.

Op verzoek van het kabinet heeft de commissie rechtseenheid bestuursrecht (commissie) een advies uitgebracht over de wijze waarop kan worden voorzien in rechtseenheid binnen het bestuursrecht, binnen de kaders van het wetsvoorstel over de vormgeving van de hoogste bestuursrechtspraak.

Het onderscheid tussen enerzijds afspraken die de strekking hebben de mededinging te beperken en anderzijds afspraken die mededingingsbeperkende gevolgen hebben is in de Europese en Nederlandse jurisprudentie over dit onderwerp weinig consistent. Aan de hand van die jurisprudentie wordt verkend hoe diffuus het onderscheid is geworden en in hoeverre de doctrine werkbaar is in de praktijk.

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) koos voor de periode 2014 en 2015 overheidsaanbestedingen als één van haar speerpunten. Deze bijzondere aandacht voor overheidsaanbestedingen heeft geleid tot extra informatieverstrekking vanuit de ACM over mededingingsrisico’s bij aanbestedingen en tot een onderzoek naar misstanden bij overheidsaanbestedingen van ICT-contracten. De aanpak van aanbestedingskartels door de ACM is voorwerp geweest van rechtspraak van de Rechtbank Rotterdam en het CBb. Mede aan de hand van recente uitspraken over cover pricing wordt hieronder de laatste stand van zaken geschetst.