Aflevering 5

A boekt al jaren – zowel zakelijk als privé – reizen bij reisbureau B. A wenst met zijn echtgenote en zoon in februari 2007 een reis te maken naar India. Over deze reis hebben zowel de echtgenote als de persoonlijke assistent van A vanaf november 2006 diverse malen contact met B. Eind 2006 geeft A aan B te kennen niet tevreden te zijn over de geboden service, vanwege de slechte communicatie. Net voor de kerstdagen heeft de echtgenote van A telefonisch contact met een assistente van B. Daarvan is geen telefoonnotitie gemaakt. De persoonlijke assistent van A geeft op 2 januari 2007 per e-mail aan dat er voor A een visum moet worden aangevraagd. Deze visumaanvraag accordeert A. Op 17 januari 2007 brengen twee medewerkers van B een bezoek aan A om de rimpelingen in de verhoudingen glad te strijken. Zij laten bij dat bezoek een ‘bevestiging/betalingsverzoek’ voor € 34.146 achter, alsmede het reisschema voor de India-reis (van 16 tot 24 februari 2007) en een ANVR- brochure. A stuurt op 7 februari 2007 aan de assistent van B een sms met de tekst: ‘India ga ik skippen, ben ziek, bel je morgen’. De assistent van B reageert per mail: ‘Zeer jammer dat jullie hebben besloten om de bevestigde reis naar India te annuleren. Aangezien we ca. 1 week voor vertrek de reis moeten annuleren, zullen de kosten volgens de voorwaarden van de hotels en de ANVR 90% bedragen. Uiteraard zal ik mijn best doen om deze te verlagen, maar dat zal zeer moeilijk worden.’ A en zijn familie hebben de reis niet gemaakt. B heeft het visum voor A geregeld en A heeft de rekening daarvan op 21 februari 2007 voldaan. B vordert annuleringskosten ad € 21.801. Volgens B is A, op grond van de algemene reisvoorwaarden, 75% van de reissom (zijnde € 25.609) aan haar verschuldigd is. Uit coulance heeft B niet dit gehele bedrag bij A in rekening gebracht, maar slechts de bij haar in verband met de annulering in rekening gebrachte kosten. Volgens B is de reisovereenkomst mondeling tot stand gekomen in december 2006, toen de echtgenote van A telefonisch haar fiat gaf voor de reis. Dat dit het geval was, blijkt ook uit het feit dat een visum moet worden aangevraagd en is geregeld, aldus B.

Stichting Z organiseert jaarlijks een sponsorwandel- en bewustwordingsevenement, waarvan de opbrengst is bestemd voor een goed doel. Staatsbosbeheer (SBB) is beheerder van het natuurgebied waar de wandeltocht wordt gehouden. Tijdens het evenement wordt elk jaar gebruikgemaakt van faciliteiten van SBB, in het bijzonder een voormalig radiozendgebouw en enige daarbij behorende gebouwen. Voor de feitelijke loop wordt hoofdzakelijk gebruikgemaakt van bestaande (openbare) wegen en paden, die partijen in gezamenlijk overleg hebben aangewezen. Er is een vergunning voor het evenement. Op enig moment zegt SBB de wandeltocht af in verband met overtreding van de Natuurbeschermingswet 1998. De wandeltocht is namelijk midden in het broedseizoen gepland. Z vordert dat SBB toch toestemming verleent om het evenement te laten doorgaan. Volgens Z heeft SBB al feitelijk toestemming gegeven, zodat er tussen partijen een rechtsbetrekking is ontstaan die voor SBB de verplichting meebrengt om mee te werken aan het evenement.

Notaris N heeft een akte gepasseerd waarbij een woning van X c.s. werd overgedragen. X c.s. werden hierbij door middel van een in India opgestelde volmacht vertegenwoordigd door Y. Volgens X c.s. heeft N geen deugdelijk onderzoek verricht naar de identiteit van partijen bij de levering en de deugdelijkheid van de volmacht. Zij stellen hem aansprakelijk.

X sluit op 23 december 2010 een autoverzekering bij verzekeraar Y. Bij het afsluiten van de verzekering wordt de premie berekend naar dertien schadevrije jaren. De schadevrije jaren geven recht op een korting van 80% van de premie, die wordt vastgesteld op € 818. Y corrigeert later de premie naar € 2.400. Zij stelt dat zij de verzekeringspremie heeft moeten aanpassen, omdat na onderzoek is gebleken dat de dertien schadevrije jaren reeds gebruikt zijn door een andere verzekeraar, waar een andere auto van X is verzekerd. Volgens Y mogen de schadevrije jaren slechts bij één verzekeraar worden gebruikt. Aangezien X het andere voertuig niet ook bij haar wilde verzekeren (in welk geval de dertien schadevrije jaren voor beide voertuigen zou hebben gegolden), is de jaarpremie thans berekend naar één schadevrij jaar. X stelt dat hij op grond van een gunstige aanbieding een van zijn auto’s voor de verzekering heeft ondergebracht bij Y. Daarbij is gevraagd naar het aantal schadevrije jaren, welke X naar eer en geweten heeft opgegeven. Y had ook vóór de acceptatie het zogenaamde systeem Roy-data kunnen raadplegen met betrekking tot de opgave van de schadevrije jaren. X stelt dat hij geen € 2.400 aan premie gaat betalen, als hij de auto elders voor € 870 kan verzekeren. Deze laatste stelling vat de kantonrechter aldus op dat X, indien hij tevoren geweten had dat hij bij Y een premie van € 2.400 per jaar verschuldigd was, hij de verzekering nooit had afgesloten. Daarmee beroept X zich op dwaling.

A exploiteert een administratiekantoor. B is vanaf 1994 enig bestuurder van vennootschap X. A verricht in maart 2009 in opdracht en voor rekening van X werkzaamheden, bestaande uit het vervaardigen van het jaarrekening 2007, het opmaken van deponeringsstukken en het doen van belastingaangifte. Zij factureert X op 3 maart 2009 voor een bedrag van € 3.027, dat X gedeeltelijk afbetaalt door middel van een afbetalingsregeling. In januari 2010 verzoekt B, namens X, A om de jaarstukken over het jaar 2008 op te stellen, zulks ten behoeve van het openbaar maken van de jaarrekening op uiterlijk 31 januari 2010. Op 26 januari 2010 doet A het voorstel aan B de jaarrekening op te stellen, mits hij zich privé aansprakelijk stelt in verband met de opgelopen betalingsachterstand vanwege het jaar daarvoor. B tekent voor akkoord. X betaalt de rekeningen niet en wordt op 16 maart 2010 failliet verklaard. A vordert de facturen die zij X heeft verzonden van B wegens de persoonlijke borgtocht die B heeft afgegeven, als bedoeld in artikel 7:850 lid 1 BW. B beroept zich op misbruik van omstandigheden (artikel 3:44 lid 4 BW) en vordert vernietiging van de persoonlijke borgtocht.

A is eigenaar van een onroerend goedcomplex in Roosendaal, waar ook de Timmerfabriek is gevestigd. A voert met B en C gesprekken met als doel om de door de Timmerfabriek geëxploiteerde onderneming voor gezamenlijke rekening te exploiteren. De door de Timmerfabriek uitgeoefende onderneming zal via een activatransactie overgaan naar een nieuw op te richten vennootschap. De machines in de fabriek, die eigendom zijn van A, zullen worden gekocht door B, terwijl C het onroerend goedcomplex van A zal kopen.

X sluit in mei 1997 met afhaalketen SpareRib­Express (SRE) een franchiseovereenkomst voor onbepaalde duur. De door X aan SRE te betalen franchisevergoeding bedraagt – naast een entreegeld van ƒ 15.000 – maandelijks 6% van de totale maandelijkse omzet. In de overeenkomst staat de volgende bepaling opgenomen:

A verricht werkzaamheden op het gebied van werving en selectie en is gespecialiseerd in het werven en selecteren van softwareontwikkelaars. A stuurt op 13 juli 2011 een e-mail aan softwareontwikkelaar B met een potentiële kandidaat. Een dag later hebben partijen telefonisch contact. De desbetreffende medewerker van A e-mailt hierop aan B: ‘Leuk je net gesproken te hebben, ik zal een gesprek inplannen met de kandidaat. Zoals ik aangaf, bemiddel ik op basis van no cure no pay in PHP-specialisten in Zuid-Holland en Brabant voor [A]. Terugkomend op jouw vraag vind je in de bijlage onze algemene voorwaarden. Zoals ik aangaf geef ik jullie de proeftijdgarantie, dat betekent dat mocht de kandidaat uitvallen in de proeftijd, jullie ons geen bemiddelingsfee betalen. Ik zie graag je akkoord op de voorwaarden tegemoet, dan kan ik een afspraak inplannen met de kandidaat.’ B e-mailt hierop een akkoord op de algemene voorwaarden. Daarin staat een bemiddelingsfee van € 7.500 (excl. btw). De kandidaat komt solliciteren, maar wordt door B afgewezen.

X heeft een geldbedrag geleend van zijn vader. In de desbetreffende notariële akte is bepaald dat X over deze geldlening een nader overeen te komen rente is verschuldigd, maar partijen hebben nadien hierover geen afspraken gemaakt. Thans is vader overleden met X en Y als erfgenamen. Tussen hen is in geschil of X alsnog rente over de lening is verschuldigd.

V heeft een onroerende zaak verkocht aan K, die deze heeft doorverkocht aan een derde (D). De huurder van de onroerende zaak (H) heeft echter een voorkeursrecht met betrekking tot het pand. Om te vermijden dat H beslag zou leggen op de onroerende zaak, heeft V aan K verzocht om de levering eerder te laten plaatsvinden dan was afgesproken. K heeft aan de vervroegde levering meegewerkt en vervolgens het pand vervroegd door geleverd aan D. Voor de Hoge Raad is in geschil of K onrechtmatig jegens H heeft gehandeld. Het hof oordeelde (ECLI:NL:GHAMS:2013:BZ4888) dat K onrechtmatig heeft gehandeld door te profiteren van de wanprestatie van V. Volgens de Hoge Raad is hier het uitgangspunt dat K ten tijde van de totstandkoming van de koopovereenkomst niet bekend was met het voorkeursrecht van H. Het stond hem daarom in beginsel vrij, ook nadat hij alsnog van het voorkeursrecht op de hoogte raakte, om nakoming van de koopovereenkomst na te streven, ook door vervroeging van de levering. Een dergelijke handelwijze kan evenwel onder bijzondere omstandigheden onrechtmatig zijn jegens degene die, zoals H, een voorkeursrecht heeft dat daardoor wordt gefrustreerd, waarbij met name valt te denken aan het geval dat sprake is van onevenredigheid tussen het belang bij nakoming van de koopovereenkomst en het belang dat bestaat bij het kunnen uitoefenen van het voorkeursrecht. Dergelijke omstandigheden zijn door het hof echter niet aan zijn oordeel ten grondslag gelegd. K heeft gesteld dat hij er belang bij had de leveringsverplichting jegens D na te komen, waartoe hij zich op straffe van een boete van 10% van de koopsom had verbonden. In het licht van deze stelling behoefde het oordeel van het hof (dat het handelen van K jegens H onrechtmatig was) nadere motivering. De Hoge Raad vernietigt en verwijst.

Dochter D is enig erfgename van haar vader M. D ontdekt dat vóór het overlijden van M geldbedragen van zijn bankrekening zijn overgemaakt naar de bankrekening van hulp in de huishouding X. Hierbij is gebruik gemaakt van een algemene notariële volmacht die aan X was verstrekt. D vordert voor de rechtbank dat X bedoelde bedragen terugbetaalt. In de volmacht is onder meer het volgende bepaald: ‘De comparant verklaart bij deze volmacht te geven aan [X] om hem, comparant, in alle opzichten te vertegenwoordigen en zijn rechten en belangen zonder enige uitzondering, zo op het gebied van het personenrecht als op dat van het verbintenissenrecht, het zakenrecht, het erfrecht, het fiscaal recht, het procesrecht en ieder ander rechtsgebied waar te nemen en uit te oefenen. Deze volmacht strekt ook om registergoederen te verkrijgen en te vervreemden (…). De comparant verklaart nog dat de opsomming dezer speciale handelingen niet tot strekking heeft enige andere handeling, welke dan ook, waarvoor een volmacht kan worden gegeven, uit te sluiten.’ Volgens D heeft X de overboekingen verricht als gevolmachtigde van M ten behoeve van zichzelf. Hiermee heeft zij gehandeld in strijd met het verbod op Selbsteintritt, aldus D. X voert aan dat M de geldbedragen aan haar heeft willen schenken.

Aannemersbedrijf B vraagt schilder X om twee offertes voor (buiten)schilderswerkzaamheden aan een molen. B betaalt de eerste termijn van 50% en vraagt X twee maanden later hoe het met de werkzaamheden staat. B verwijt X te traag te werken en wil niet opdraaien voor de verdere huur van een hoogwerker. Wanneer X met vakantie is, maakt een andere schilder het werk af. B weigert de tweede termijn van 50% van de overeengekomen aanneemsom aan X te betalen.

Huiseigenaar A vraagt schilder B een offerte voor schilderswerkzaamheden aan zijn woning. De offerte vermeldt als prijs voor dit schilderwerk een richtprijs van € 11.713 inclusief btw. Ook is in de offerte vermeld dat materiaal in de prijs is begrepen en dat ‘onvoorziene extra werkzaamheden’ zullen worden verrekend op regiebasis tegen een uurloon van € 42 exclusief btw. De vriendin van A vraagt per e-mail aan B wat de meerkosten zouden zijn. B is aan het werk gegaan en brengt voor zijn werkzaamheden een bedrag van € 30.709,16 inclusief btw in rekening. Op enig moment uit A zijn ongenoegen over de kwaliteit van de verrichte (nog niet voltooide) werkzaamheden. Een bedrag van € 7.283,16 laat A onbetaald.

A heeft een café, waarvan bierbrouwerij B de huisleverancier is. B heeft een vordering van € 2.957 op A. In 2007 verkoopt A zijn bedrijfsactiviteiten met de bedrijfsinventaris voor € 35.000 aan C, die de koopsom in twee termijnen zal betalen. Het ligt in de bedoeling van partijen dat C daartoe € 15.000 van B of (onder borgtocht van B) van een bank zal lenen. Tussen B en A wordt de mogelijkheid besproken dat de schuld van A aan B met de betaling aan hem (B) van de tweede termijn kan worden verrekend. De eerste termijn van € 20.000 wordt op 1 juni 2007 tijdig door C voldaan, de tweede termijn dient een maand later te worden voldaan. De tweede termijn echter stuit af op een door B uitgevoerde BKR-toets van de vermogenspositie van C, op grond waarvan B deze niet wenst te financieren. De tweede termijn van de koopsom wordt door C niet voldaan. B vordert van A voldoening van de nog openstaande schuld. A weigert betaling. Hij stelt dat B voor de betaling van de tweede termijn van de koopsom ad € 15.000 garant stond en dat daarmee de vordering zou worden verrekend. Hij mocht er althans gerechtvaardigd op vertrouwen dat daartoe de wil aan de zijde van B bestond, zo stelt A.

M en V trouwen in 1986 in gemeenschap van goederen. M sluit op 21 april 2010 een mantelcontract voor de bouwkundige realisatie van een bedrijfsverzamelgebouw met ontwikkelaar X. M komt zijn betalingsverplichtingen uit het contract niet na. M en V zijn inmiddels in een echtscheidingsprocedure verwikkeld. De echtscheidingsbeschikking wordt op 12 juli 2011 ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Op 13 september 2011 vindt overleg plaats tussen X en M. Naar aanleiding hiervan wordt op 6 oktober 2011 een nadere overeenkomst gesloten. De (resterende) financiële aanspraak, voortvloeiende uit de mantelovereenkomst, wordt daarbij omgezet in een overeenkomst van geldlening. In deze overeenkomst is onder meer bepaald:

K koopt in september 1998 bij autobedrijf V een gebruikte VW Golf voor ƒ 18.845. Op de factuur staat achter het hokje ‘financiering’ dat K een aanbetaling zal doen van ƒ 5.000 en het restant ‘via autocash’ van kredietverstrekker C zal betalen aan V. Voor dit restbedrag tekenen K, V en C op dezelfde dag een kredietovereenkomst. Hierin staat dat V de auto onder eigendomsvoorbehoud heeft verkocht en geleverd aan K. En verder: ‘[V] verkoopt en draagt hierbij aan [C] in volle en vrije eigendom over het object, alsmede alle voor [V] [uit] genoemde koopovereenkomst voortvloeiende rechten en vorderingen op [K].’ K voldoet € 5.853 van het totaalbedrag van € 8.200. De laatste betaling ontvangt C op 19 juli 2002. K verkoopt de auto zonder toestemming van C aan een derde. Op 23 juli 2002 wordt K in staat van faillissement verklaard. C vordert het restantbedrag van K, die zich beroept op verjaring ex artikel 7:28 BW. C stelt dat de bescherming die artikel 7:28 BW aan consumenten biedt niet strekt tot de vordering tot aflossing van het krediet.

Vennootschap A verzorgt opleidingen, trainingen en advies. B verricht werkzaamheden voor A als trainer-adviseur op het gebied van medezeggenschap; eerst op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, daarna een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd en later op basis van een overeenkomst van opdracht. In de arbeidsovereenkomst en de overeenkomst van opdracht is een relatiebeding opgenomen. Wanneer partijen de samenwerking beëindigen, wijst A B op het relatiebeding en de daaraan verbonden boeteclausule. Enige tijd later blijkt dat B telefonisch contact met klanten van A heeft gehad en dat deze klanten gebruik zijn gaan maken van de diensten van B’s eigen onderneming. De rechtbank moet oordelen over de toepasselijkheid en de reikwijdte van het tussen partijen opgenomen relatiebeding en over de gevolgen van eventuele overtreding daarvan.

ABN Amro heeft een geschil met een MKB-bedrijf. Het bedrijf verwijt de bank dat het vooraf onvoldoende is geïnformeerd over de risico’s van het aangaan van een renteswap. Als gevolg van de vervroegde beëindiging van de kredietovereenkomst en de daarmee samenhangende renteswap moest het bedrijf onverwachts een fors bedrag aan de bank betalen.

De auteur bespreekt het arrest HR 13 september 2013 (HR:2013:691) (Van Marum/Wolff), waarin het draaide om een conflict tussen een particuliere huiseigenaar en een aannemer.

Hoe dient de rechter invulling te geven aan de oneerlijkheidstoets van de Richtlijn oneerlijke bedingen? Bestendige jurisprudentie was en is dat die toets op nationaal niveau wordt uitgevoerd. Niettemin doet het HvJ EU in een recent arrest enkele interessante handreikingen die voor de invulling van die toets van belang zijn.

V verzorgt de vermelding van bedrijfsnamen op een promotiewebsite. K exploiteert een horecabedrijf. Op 30 oktober 2009 komen K en V, door tussenkomst van X, mondeling overeen dat het bedrijf van K op de website van V vermeld zal worden. K ontvangt daarna via e-mail een bevestiging van de overeenkomst. In die bevestigingsmail zijn zowel een exemplaar van de algemene voorwaarden als een opdrachtbevestiging als bijlagen bijgevoegd. In de opdrachtbevestiging is, voor zover hier van belang, opgenomen dat het bedrijf van K in de rubriek ‘Restaurant’ vermeld zal worden en dat het abonnement € 155,40 per jaar bedraagt, exclusief btw. K heeft de factuur over de periode van oktober 2009 tot oktober 2010 betaald.

A boekt door middel van internetbankieren vanaf zijn betaalrekening bij bank X per ongeluk zeer substantiële bedragen over aan een onjuist rekeningnummer bij bank Y. A verzoekt Y de bedragen terug te storten. X schrijft de eerste ontvanger aan met het verzoek de bedragen terug te storten. Wanneer dat niet gebeurt, vraagt A X om naw-gegevens van deze eerste ontvanger en legt een verzoek neer bij Y om al het nodige te doen om de onjuist overgeboekte bedragen veilig te stellen. De eerste ontvanger blijkt het bedrag echter niet meer op rekening te hebben. Y weigert de naw-gegevens van de tweede ontvanger te verstrekken. A vordert dat Y de door A ten onrechte overgeboekte bedragen terugstort op diens rekening bij X. Het ongelukkige feit wil dat de rekening van A bij Z, waarop hij had willen overmaken, hetzelfde nummer draagt als de rekening van de eerste ontvanger bij Y. Omdat A wel zijn eigen naam als begunstigde heeft opgegeven, is het volgens de voorzieningenrechter aannemelijk dat de overboekingen naar de rekening van de eerste ontvanger berusten op een fout. Of deze fout te wijten is aan het systeem van X (dat het door A opgegeven rekeningnummer heeft omgezet naar een verkeerd IBAN-nummer), of dat de fout te wijten is aan A zelf, kan in deze procedure niet worden vastgesteld omdat X in deze procedure geen partij is. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is deze fout aan Y in elk geval niet tegen te werpen, omdat deze is ontstaan bij het invoeren van de transactie in het internetbetalingssysteem van X.

Nationale Nederlanden (NN) doet X op 2 juni 2010 een offerte met bijlagen toekomen voor een aflossingsvrije hypotheek van € 302.000. In de bij de offerte horende Bijlage Specificatie Leningdeel staat: ‘Indien na acceptatie van deze aanbieding geen hypotheekakte respectievelijk akte van geldlening is getekend, vóór de uiterste datum zoals vermeld in deze aanbieding, bent u annuleringskosten verschuldigd ter grootte van 1 procent van het leningbedrag, van de leningdelen met basisvariant met de aanvullende voorwaarde ‘annuleringskosten en geen dalrente’. X ondertekent de offerte en stuurt deze terug aan NN.

Op 27 juli 2012 ondertekent K een opdrachtbevestiging voor de levering en plaatsing van een keuken van € 7.500 door keukenhandelaar V. Op gelijke datum ontvangt K van V een orderbevestiging. Op de opdrachtbevestiging staat vermeld dat de algemene voorwaarden van V van toepassing zijn. In artikel 14 lid 2 daarvan staat: ‘Indien een cliënt conform lid 1 een overeenkomst annuleert, is [V] immer gerechtigd naar keuze nakoming te vorderen, danwel de onderhavige overeenkomst te ontbinden, waarbij [V] recht heeft op schadevergoeding van cliënt wegens gemaakte kosten, verrichte arbeid en winstderving, welke schadevergoeding nader wordt vastgesteld door [V], doch tenminste 25% bedraagt van de koopprijs.’ Op 24 januari 2013 mailt V aan K met het verzoek hem mede te delen wanneer de keuken geleverd moet worden. De dag daarop deelt K aan V mee (1) dat was afgesproken dat K pas tot bestelling zou overgaan op het moment dat hij daarvoor een passende financiering had gevonden, (2) dat hij al in augustus 2012 heeft medegedeeld zelf niet over voldoende financiën te beschikken, (3) dat hij geen enkele bank bereid tot financiering heeft gevonden en (4) dat hij daarom van aankoop van de betreffende keuken afziet. Daarop brengt V aan K een bedrag van € 1.906,51 in rekening, zijnde 25% van de opdrachtbevestiging. V betwist dat K enig financieringsvoorbehoud heeft gemaakt. Op grond van de toepasselijke algemene voorwaarden is K wegens de annulering een vergoeding verschuldigd gelijk aan 25% van de koopprijs, hetgeen volgens V niet onredelijk is, mede omdat dit lager is dan de gebruikelijke brutomarge. Volgens K is de koopovereenkomst tot stand gekomen onder de ontbindende voorwaarde van financiering. Bovendien, zo stelt K, zijn de algemene voorwaarden van V onredelijk bezwarend, aangezien V de keuken nog niet heeft besteld en de schadevergoeding veel hoger is dan de werkelijk door V geleden schade.

In verband met een verstrekte NHG-lening heeft X aan bank H een hypotheekrecht verleend op zijn appartement. Voor noodzakelijke renovatie waartoe de VvE had besloten, kreeg X een laagrentende lening van een stimuleringsfonds (D) aangeboden. De gemeente zou voor deze lening garant staan. Omdat D een hypotheekrecht op het appartement wenste, heeft een notaris hiervoor toestemming van H verzocht. Dit verzoek is echter afgewezen, omdat volgens de toepasselijke NHG-voorwaarden de lening bij H moet worden afgesloten. Naar aanleiding hiervan vordert X in een kortgedingprocedure een schadevergoeding van H.

De auteur stelt de vraag aan de orde in hoeverre de hypotheekhouder gebruik kan maken van alternatieve vormen van verkoop om zijn vordering te voldoen, indien de schuldenaar in verzuim is met zijn verplichtingen uit de hypotheekakte.

Tijdens hun huwelijk gaan M en V een lening aan bij de DSB Bank, waarvoor zij beiden hoofdelijk aansprakelijk zijn. In 2002 wordt het huwelijk door echtscheiding ontbonden. In hun echtscheidingsconvenant komen partijen overeen dat M de gemeenschappelijke schuld aan de DSB Bank zal voldoen. M betaalt echter niet. DSB betrekt daarop V in rechte. M is op dat moment failliet. De rechtbank heeft V, als hoofdelijk schuldenaar, veroordeeld de schuld aan de DSB te voldoen. V spreekt thans M aan tot betaling van het bedrag aan haar. Vaststaat (1) dat partijen in hun externe verhouding tot de DSB hoofdelijk aansprakelijk zijn en (2) dat in hun interne verhouding M – op grond van het echtscheidingsconvenant – draagplichtig is.

K koopt bij vloerenspecialist V een houten vloer van het merk Solidfloor Lifestyle Ibiza, die V zal leggen in de nog te bouwen woning van K, tegen betaling van € 7.526 door K. Volgens het aan K getoonde monster bestaat de vloer uit donkere planken, die onderling geringe kleurverschillen vertonen. V maakt een aanvang met het leggen van de vloer. Een door K in de arm genomen architect merkt op dat tussen de verschillende vloerdelen aanzienlijk kleurverschil bestaat. K heeft hierop diezelfde dag een gesprek met V over de kleurverschillen, waarbij V hem vraagt of hij moet ophouden met het leggen van de vloer, of hiermee moet doorgaan. Op dat moment is ongeveer 10 vierkante meter vloer gelegd, bij een totaal vloeroppervlak van 80 vierkante meter. K geeft te kennen dat de vloer in zijn geheel kan worden gelegd, wat vervolgens ook gebeurt. Tussen de gelegde vloerplanken bestaan grotere kleurverschillen dan zichtbaar in de monstervloer. V behandelt, na het leggen, de vloer met olie, maar de kleurverschillen zijn daarmee niet opgeheven. Na het oliën neemt K een witte waas waar. K stelt dat de vloer niet de eigenschappen bezit die hij op grond van de overeenkomst mocht verwachten. K vordert daarop alsnog nakoming van V zijn verplichtingen uit de overeenkomst door het leggen van een nieuwe ‘Solidfloor Lifestyle Ibiza’-vloer in de woning. Volgens V heeft K ingestemd met de vloer, waardoor een nadere overeenkomst is gesloten. Voorts stelt V de olie niet geadviseerd te hebben.

K koopt van V een vrijstaande woning. In de koopovereenkomst staat dat de woning bij de eigendomsoverdracht de feitelijke eigenschappen zal bezitten die nodig zijn voor een normaal gebruik als woning. Voorafgaand aan de verkoop heeft een aantal bezichtigingen plaatsgevonden en is er een bouwtechnische keuring uitgevoerd. In de brochure van de makelaar staat dat de woning gerenoveerd moet worden. K stelt V aansprakelijk voor de schade als gevolg van door hem geconstateerde gebreken aan de woning en geeft een expertisebureau opdracht tot het verrichten van een onderzoek. De expert concludeert dat de woning weliswaar is verkocht als ‘bewoonbaar’, maar dat er sprake is van aantasting van dakbeschot en houten spanten door houtworm, boktor en bruinrot.

K verwijt V dat hij bij het sluiten van de koopovereenkomst bekend was met de aanwezigheid van asbest in de gevels en in het dakbeschot van de woning. Volgens het hof is K er, na overlegging van getuigenverklaringen, in geslaagd te bewijzen dat V bekend was met de aanwezigheid van asbest in de woning. Toen in 2010 het dak van de (identieke) woning van de buurman van V bloot lag in verband met de vervanging van gevelbeplating, heeft de buurman met V gesproken over de aanwezigheid van asbest. V betwist dat weliswaar, maar het hof oordeelt dat de buurman, die geen partij is in het geding en geen belang heeft bij de uitkomst van de procedure, overtuigend overkomt. Het hof oordeelt dat V, gelet op de gesprekken die met de buurman zijn gevoerd, K had moeten wijzen op de aanwezigheid van asbest, zodat K zulks had kunnen onderzoeken.

K koopt op 15 september 2010 aandelen in de Duitse vennootschap X. Op 16 november 2010 ondertekent hij hiervoor een document bij de Duitse VR-Bank. Hierin staat: ‘Die Bürgschaft dient zur Sicherung aller Forderungen der Bank gegen.’ Bürgschaft betekent borgstelling.

In deze zaak gaat het om een geschil tussen koper en verkoper over non-conformiteit van de door koper gekochte woning wegens een vochtige kelder. Bij tussenarrest is een deskundige benoemd die heeft onderzocht in hoeverre de kelder van de verkochte woning voldoet aan de omschrijving in de brochure van makelaar M, waarop koper is afgegaan. Gesteld noch gebleken is dat partijen, die nimmer met elkaar hebben gesproken en dus ook niet over de opslag van etenswaren in de kelder, op dit punt specifieke afspraken hebben gemaakt. Bovendien is blijkens het rapport van de deskundige niet de hele kelder/kruipruimte nat of vochtig. Dat de kelder om andere redenen voor normaal gebruik ongeschikt zou zijn, heeft koper niet voldoende onderbouwd. Weliswaar zullen (alle compartimenten van) de kelder, door een funderingsprobleem lekkage kunnen (blijven) vertonen, doch daaruit volgt tevens dat deze lekkage het gebruik dat koper van de kelder kan maken – en op grond van de overeenkomst mocht verwachten te kunnen maken – niet in voldoende relevante mate belemmert. Het hof neemt hierbij in aanmerking dat de kelder blijkens het deskundigenrapport is gebouwd als kruipruimte en dat de hoogte ervan maximaal 152 cm is, zodat de meeste volwassenen niet rechtop in die kelder kunnen staan. Voorts neemt het hof in aanmerking dat koper slechts eenmaal de woning heeft bezichtigd, alvorens hij tot aankoop overging, en, wat de staat van de kelder betreft, bij de koop is afgegaan op de brochure van M. De tijdens de enige bezichtiging van de woning volgens koper door M gedane mededeling dat ‘de kelder top was en ideaal als wijnkelder’, vormt naar het oordeel van het hof geen verdergaande garantie dan hetgeen daarover in voornoemde brochure is vermeld. Die gestelde mededeling is veeleer te beschouwen als een bevestiging van de woorden in de brochure in algemene (aanprijzende) bewoordingen.

A houdt zich bezig met het spuitgieten van kunststofproducten. Voor dat proces zijn door gereedschapsmaker B vervaardigde matrijzen nodig. A bestelt bij B een matrijs en verkoopt deze direct door aan C, die de matrijs zal gaan gebruiken om een daglichtinstallatie te bouwen. B levert op enig moment de matrijs aan A, die daaraan nog meerdere malen aanpassingen wenselijk acht. B brengt A meerwerk in rekening.

X stort € 1 miljoen op zijn rekening bij bank B. X wil dit vermogen laten beheren door een bekende van hem (G), die zijn werk maakt van het beheren van beleggingen. B laat echter niet toe dat rekeningen door andere vermogensbeheerders worden beheerd. Na overleg met B wijst X G aan als ‘gevolmachtigde’. G neemt te grote risico’s en X leidt verlies. X stelt daarop dat B, door hem voor te spiegelen dat de volmacht een alternatief was voor vermogensbeheer, zonder te wijzen op het risico van het mogelijk ontbreken van een vergunning, haar zorgplicht heeft geschonden. De rechtbank is van oordeel dat de zorgplicht inderdaad geschonden is, maar dat het beroep van B op eigen schuld slaagt.

Op 16 juni 2009 geeft V aan makelaar M opdracht te bemiddelen bij de verkoop van zijn woning. In maart 2010 wordt M benaderd door mevrouw K die interesse heeft in de woning. Door onderhandelingen via M bereiken V en K overeenstemming over de koop van de woning door K tegen betaling van € 720.000 k.k. en levering op 1 juli 2010. Op 17 en 19 mei 2010 wordt de koopovereenkomst schriftelijk vastgelegd en ondertekend. Hierin is bepaald dat K uiterlijk 1 juni 2010 een schriftelijke bankgarantie dient te verstrekken, dan wel een waarborgsom moet storten voor een bedrag van € 72.000. Voorts is in de overeenkomst bepaald dat de levering van de woning op 2 augustus 2010 zal plaatsvinden.

De regeling van de klantenvergoeding ex artikel 7:442 BW is semi-dwingendrechtelijk van karakter. De mogelijkheden om via het IPR de regeling te omzeilen, zijn beperkt, terwijl ook anderszins die mogelijkheden lijken te ontbreken.

Op 1 januari 2014 is de Wijzigingswet financiële markten in werking getreden. Deze stelt regels met betrekking tot een algemene zorgplicht voor financiële dienstverleners. Hiertoe worden ook verzekeraars gerekend.

A zal begin 2008 een drinkwaterleiding aanleggen ten noorden en ten zuiden van het Haringvliet. Bij de uitvoering van dit werk dienen er horizontaal gestuurde boringen (HDD-boringen) te worden uitgevoerd. A benadert haar assurantiemakelaar C met het verzoek de mogelijkheden te onderzoeken om de kosten van mislukte HDD-boringen onder de dekking van de CAR-verzekering brengen. Doorgaans vallen kosten in verband met het mislukken van HDD-boringen niet onder de dekking van een CAR-polis, aangezien het niet gaat om toegebrachte materiële schade. C arrangeert een gesprek tussen hemzelf, A en verzekeraar B.. Er wordt gesproken over een extra clausule in de CAR-polis. Na dit gesprek besluiten partijen een zogenaamde Horizontale Boringen (HB) clausule op te nemen op het clausuleblad bij de polis. Hierin staat: ‘In geval van onjuist uitkomen, liggen of niet slagen van een boring ten gevolge van een fysieke omstandigheid, vergoeden verzekeraars onder deze polis alle werkelijk te maken directe kosten, hoe ook genaamd, om het werk alsnog uit te voeren en/of alsnog aan de daaraan gestelde eisen te laten voldoen. De vergoeding is beperkt tot het bedrag dat overeenkomt met de kosten van uitgevoerde werkzaamheden/boring, inclusief de in de grond verwerkte materialen, tot aan het moment dat zich een gebeurtenis heeft voorgedaan welke tot schade in de zin van deze verzekering heeft geleid, vermeerderd met 10%.’ Onder ‘een fysieke omstandigheid’ wordt volgens het clausuleblad verstaan: ‘Het in aanraking komen met obstakels in de grond, een grondsamenstelling die redelijkerwijs niet als voorzienbaar kan worden beschouwd en fouten en/of gebreken in de productvoerende pijp’. Indirecte kosten, zoals bouwplaatskosten en kosten in verband met verwijderen/opruimen van een verloren pijp worden niet vergoed volgens de clausule. Voorts staat er nog op het polisblad: ‘Van deze sectie zijn uitgesloten: boeten en bedrijfsschade, onverschillig van welke aard en hoe ook omschreven, dus ook vertraging in de uitvoering en onderhandeling over contracten en verlies van contracten.’ A contacteert hierna een aannemer voor het uitvoeren van de werkzaamheden, waaronder de HDD-boringen. Zeven boorpogingen mislukken. De achtste poging lukt. B keert in oktober 2010 € 276.667 op grond van de polis aan A uit. Namens C wordt in een brief van 10 juni 2010 aan A medegedeeld dat B zich met betrekking tot hun standpunt inzake het niet gedekt zijn van stilstandkosten terecht beroept op uitsluiting van boeten en bedrijfsschade: ‘Zoals eerder vermeld, worden deze voorwaarden immers niet buiten werking gesteld door de HB clausule.’ A vordert nog € 363.797. In dit bedrag is een grote post ‘stilstandkosten’ besloten, de kosten die A aan de aannemer moest betalen om de boring alsnog te laten plaatsvinden. Volgens A hebben partijen voorafgaande aan het sluiten van de overeenkomst gesproken over de in de CAR-polis op te nemen voorwaarden. A heeft bij de bespreking duidelijk tegen B gezegd wat haar bedoeling was; het moest A geen euro kosten als het mis ging. Bij die gelegenheid is aan A medegedeeld dat alle kosten gepaard gaande met het opnieuw uitvoeren van de werkzaamheden onder de clausule gedekt zouden zijn, met uitzondering van indirecte kosten, zoals inkomstenderving van A door het niet kunnen leveren van water aan derden. A diende na elke mislukte boring de thans gevorderde (stilstands)kosten te vergoeden aan de aannemer; zou A deze kosten niet betaald hebben, dan zou de aannemer de werkzaamheden niet hebben uitgevoerd. Deze kosten staan dan ook direct in verband met de uitgevoerde werkzaamheden en zijn dan ook voor A aan te merken als directe kosten. B betwist dat bij de bespreking van de HB clausule de door A gestelde uitlatingen zijn gedaan. Deze bespreking was slechts informatief en oriënterend en er zijn geen toezeggingen gedaan, aldus B.

X is vanaf 1999 als tandarts werkzaam in Nederland. Per 12 september 2003 sluit hij een arbeidsongeschiktheidsverzekering bij Y af. Op het aanvraagformulier staat de volgende vraag: ‘Bent u, of een andere belanghebbende bij deze verzekering, in de laatste acht jaar in aanraking geweest met politie of justitie? Bijvoorbeeld omdat u, of een andere belanghebbende, werd verdacht van het plegen van een misdrijf? Zo ja, geef dan aan om welk misdrijf het ging, of het tot een rechtszaak is gekomen, wat het resultaat daarvan was en of eventuele (straf)maatregelen al zijn uitgevoerd.’ X vult in: ‘Nee’.

In het arrest Pessers c.s./Rabobank overweegt de Hoge Raad dat de bank onder omstandigheden op grond van haar bijzondere bancaire zorgplicht gehouden is de echtgenote van de borg, die tevens zelf klant is, te waarschuwen voor de gevolgen van de combinatie van de borg en het toerekeningsbeding in de hypotheekakte. Het artikel behandelt de vraag hoe de bancaire zorgplicht zich verhoudt tot de houdbaarheid van het toerekeningsbeding. Het beding is een algemene voorwaarde en daarom onderhevig aan artikel 6:233 sub a BW.

De rechtsfiguur van volmacht als een bijzondere vorm van vertegenwoordiging wordt gekenmerkt doordat er drie rechtsverhoudingen ontstaan. Welk recht is van toepassing op deze rechtsverhoudingen? Geldt het recht dat de ene rechtsverhouding beheerst ook voor de andere rechtsverhoudingen? Aan de hand van welke (internationale) rechtsinstrumenten moet dit recht worden bepaald? In deze bijdrage wordt stil gestaan bij het bepalen van het toepasselijke recht op een volmacht. In het bijzonder wordt de vraag behandeld van het toepasselijke recht op de inhoud en de vorm van een volmacht en op de daardoor tussen de volmachtgever en de gevolmachtigde ontstane rechtsverhouding.

Vanuit de Angelsaksische rechtswereld is de pre-pack overgewaaid. De pre-pack is een insolventiefiguur die inhoudt dat een stille bewindvoerder wordt aangesteld, die voordat het faillissement daar is, de insolvente onderneming verkoopklaar maakt. De pre-pack kent nu nog geen Nederlandse basis, maar het wetsvoorstel Wet continuïteit ondernemingen brengt daar verandering in. In deze bijdrage bespreken de auteurs de pre-pack en het wetsvoorstel vanuit contractenrechtelijk perspectief. Wat is de pre-pack? Wie doet wat? Wat zijn de gevolgen van pre-pack voor overeenkomsten?

Is de contractspartij die ingevolge een boetebeding een boete heeft verbeurd, naast de boete ook schadevergoeding verschuldigd? Dat is afhankelijk van de wijze waarop het boetebeding is geformuleerd.