Aflevering 7

X (geboren in 1985) sluit in november 2000 met Dexia een aandelenleaseovereenkomst van het type Winstver10dubbelaar, waarbij Dexia een pakket aandelen koopt ten behoeve van X. X zal hierbij gedurende de looptijd van de overeenkomst de verschuldigde rente voldoen. Bij het einde van de looptijd zal de hoofdsom worden terugbetaald met de opbrengst uit de verkoop van de aandelen. In verband met de minderjarigheid van X wordt de overeenkomst mede ondertekend door zijn vader.

V (bijgestaan door makelaar X) verkoopt zijn woning aan K (die wordt bijgestaan door makelaar Y). V ondertekent de schriftelijke koopovereenkomst, die K vervolgens in ontvangst neemt. Als K afziet van de koop, vordert V betaling van de in de koopovereenkomst opgenomen boete ad € 23.500.

M en V zijn gehuwd. In september 2007 sluiten zij bij Rabobank een krediet van € 750.000 in verband met de aankoop van een woonboerderij met dierenpension. V voert, mede namens M, de onderhandelingen met Rabobank. Zij heeft geen extern adviseur geraadpleegd en heeft zelf de financieringsaanvraag opgesteld en de financiële onderbouwing geleverd. In augustus 2009 raakt het huwelijk tussen M en V in zwaar weer. Zij gaan met de bank in gesprek omdat zij geen bedrijfsactiviteiten meer uitoefenden en de maandelijkse bancaire lasten niet meer op kunnen brengen. In maart 2011 wordt de boerderij en de bedrijfsruimte met verlies verkocht. Er resteert een schuld aan de Rabobank van € 200.000. Rabobank is met M en V overeengekomen dat beiden, ieder voor de helft, hiervoor aansprakelijk zijn.

X is samen met zijn vader V bestuurder van Z BV. Zij zijn slechts gezamenlijk bevoegd de vennootschap te vertegenwoordigen. Z sluit een overeenkomst van opdracht met makelaar M om winkelruimte aan te huren. Er worden huurovereenkomsten voor zeven panden getekend. In de overeenkomsten is opgenomen dat de verhuurder niet gehouden is onderzoek in te stellen naar de vertegenwoordigingsbevoegdheid van degene die namens huurder optreedt. Een aantal van de overeenkomsten die namens Z worden aangegaan, zijn getekend door X en vervolgens door Z bekrachtigd (althans nagekomen). De huurovereenkomst met A wordt echter niet bekrachtigd. Als Z de overeenkomst niet nakomt, stelt A met succes X aansprakelijk. X betrekt daarop M in rechte.

Het hypotheekkantoor van A heeft sinds 2001 voor G bemiddeld bij de totstandkoming van enkele verzekeringen en een hypotheek en bij het onderbrengen van beleggingen. Dit kantoor van A heeft een makelaarskantoor overgenomen. Toen G door een schenking de beschikking kreeg over € 200.000 heeft A haar geadviseerd om het geld aan het makelaarskantoor te lenen. Het makelaarskantoor is vervolgens gefailleerd. Er is al tot de Hoge Raad geprocedeerd. Thans beslist het hof, na verwijzing door de Hoge Raad, dat A de schade aan G dient te vergoeden.

Y Groep heeft een collectieve pensioenregeling bij verzekeraar Nationale-Nederlanden waaraan 120 medewerkers deelnemen. Y geeft pensioenadviseur X opdracht onderzoek te doen naar de mogelijkheden tot verbetering van haar pensioenregeling. Hierbij geeft Y meermaals aan dat de kosten hiervan erg belangrijk zijn en dat, ten aanzien van het opbouwpercentage, kostenneutraliteit het uitgangspunt is. X brengt op basis van dat uitgangspunt een advies uit aan Y met een opbouwpercentage van 1,5%. Dit percentage is echter niet marktconform (dat is 1,75%) en ondanks dat de gelijkblijvende kosten een zwaarwegend punt zijn, wil Y haar personeel een marktconforme regeling aanbieden. Bij brieven van 15 oktober 2007 en 30 november 2007 geeft X aan dat bij een marktconforme regeling de uiteindelijke kostenstijging 24% bedraagt. Y neemt dit bericht in overweging en ontvangt vervolgens op 18 februari 2009 een offerte van Nationale Nederlanden, waarin in het kostenoverzicht een bruto premie van € 440.785 is opgenomen. Bij e-mail van 31 maart 2009 aan X, schrijft Y dat zij de offerte inhoudelijk niet geheel kan doorgronden en een beroep te doen op de kennis en expertise van X. Uiteindelijk accepteert Y, na advies van X, de offerte. Enige tijd later ontdekt Y dat, in tegenstelling tot het advies van X, de uiteindelijke kostenstijging 54% is.

Vennootschap B is een afvalverwerkingsbedrijf en heeft begin 2011 werkzaamheden voor vennootschap A verricht. De daartoe strekkende offerte is door X namens A getekend. Als A de uiteindelijke factuur niet betaalt, stapt B naar de rechter. Volgens B heeft A de schijn gewekt dat een toereikende volmacht aan X was verstrekt.

V heeft een cafetaria (waarvoor hij een pand huurt), dat hij voor € 20.000 aan K wil verkopen. Voor de verkoop heeft V makelaar M aangetrokken. In artikel 3 van de concept-koopovereenkomst is opgenomen dat zowel V als K de overeenkomst zonder boete kan ontbinden in geval de verhuurder van het pand zijn medewerking niet wil geven aan een indeplaatsstelling van K voor V als huurder en deze ook niet via de rechter gerealiseerd kan worden, en als de verhuurder ook geen nieuwe huurovereenkomst wil aanbieden op marktconforme condities. Op 9 november 2012 schrijft K aan M dat in artikel 3 van de koopovereenkomst als aanvulling moet worden opgenomen dat hij de overeenkomst tekent ‘onder voorbehoud van het aangaan van het huurcontract’. Op 19 november 2012 verkoopt V zijn cafetaria aan K, als leveringsdatum wordt 1 februari 2013 afgesproken. De verhuurder eist echter een waarborgsom ter grootte van zes maanden huur, waaraan K niet wil en kan voldoen. Op 17 januari 2013 stelt de verhuurder aan K voor af te zien van de totstandkoming van de huurovereenkomst. Daarop schrijft K op 18 januari 2013 aan M dat hij niet tot overeenstemming met de verhuurder heeft kunnen komen en dat hij zich beroept op de ontbindingsclausule. Op 21 januari geeft de verhuurder aan bij M dat hij akkoord gaat met een waarborgsom van drie maanden huur. M stuurt dit voorstel door aan K, met de mededeling dat dit een marktconforme bepaling is en dat V er daarom vanuit gaat dat de koopovereenkomst gesloten kan worden. De huurovereenkomst komt niet tot stand, de koopovereenkomst ook niet. V vordert betaling van de koopsom en schadevergoeding.

Koopstudio richt zich op het realiseren van betaalbare huisvesting voor studenten. X gaat in 2008 studeren in Utrecht. X bezoekt, samen met haar vader, een bijeenkomst waarbij toelichting wordt gegeven over de werkwijze van Koopstudio. In de informatiebrochure van Koopstudio staat: ‘Wie als student via [Y] de financiering regelt, heeft extra voordeel. Als student heb je namelijk recht op een Koopstudio Lasten Demper. Dit is een module die door Koopstudio is ontwikkeld om de student – in de jaren dat hij studeert – tegemoet te komen in zijn woonlasten. Je kunt hier alleen aanspraak op maken als je de hypotheek door [Y] laat regelen.’ X bezichtigt samen met Y een studio. Bij het gesprek zijn de ouders van X aanwezig, waarbij ook de gevolgen van een eventueel faillissement van Koopstudio worden besproken. Rabobank biedt, met bemiddeling door Y, op 10 november 2008 aan X een geldlening aan ten behoeve van de aanschaf van het lidmaatschapsrecht. Het te lenen bedrag bedraagt € 186.000 tegen 6,6% rente per jaar. In de akte geeft X aan Rabobank een pandrecht op het lidmaatschapsrecht in de Woonvereniging. Het pandrecht strekt tot zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van de geldlening. Een jaar later gaat Koopstudio failliet, waardoor de lastendemper niet meer van toepassing is. X vordert van Y schadevergoeding. Aan de constructie zijn risico’s verbonden die niet te overzien waren en waarin geen onpartijdig en onafhankelijk advies werd gegeven. Zonder Y was de financieringsconstructie niet tot stand gekomen, aldus X.

Op 25 juni 2014 vindt via internet een executieveiling van een bedrijfspand plaats. Nadat in de opbodfase € 514.000 voor het pand is geboden, drukt X in de afslagfase bij € 550.000 op de ‘Mijn’-knop. Pas dan realiseert hij zich dat de koopprijs in totaal € 1.064.000 (plus kosten) bedraagt, en dus niet € 550.000. In kort geding is de vraag aan de orde of X het pand voor € 1.064.000 moet afnemen.

Heeft de opkomst van de ‘entire agreement’ clausule uit het Angelsaksische recht een einde gemaakt aan het ‘Haviltexen’?

Op 21 maart 2014 (HR:2014:682) beantwoordde de Hoge Raad de vraag op welke wijze contractuele cessieverboden en onoverdraagbaarheidsbedingen dienen te worden uitgelegd. De auteurs behandelen het arrest en analyseren de daarin vervatte bijzondere uitlegregel. Daarnaast gaan zij in op de door de Hoge Raad nog onbeantwoorde vragen of een cessieverbod noodzakelijkerwijs een verpandingsverbod met zich meebrengt en op welke wijze een door een onoverdraagbaarheidsbeding ongeldige cessie of verpanding alsnog tot stand kan komen.

Wordt een door de pandhouder en pandgever overeengekomen alternatieve wijze van verkoop in de zin van artikel 3:251 lid 2 BW beheerst door de strenge regels van verrekening in (het zicht van) een faillissement? In navolging van zijn eerdere arrest ING/Hielkema q.q. oordeelt de Hoge Raad (14 februari 2014, ECLI:NL:HR:2014:319, Feenstra q.q./ING) van niet en verbreedt en verduidelijkt genoemd kader. De auteur geeft een beschouwing van het belang van recht van executie bij een overeengekomen afwijkende wijze van verkoop tussen pandgever en pandhouder.

K koopt van woningstichting V een aantal gerenoveerde woonappartementen. Voor de rechtbank stelt K dat de woningen niet aan de koopovereenkomsten beantwoorden omdat er sprake is van diverse gebreken. V beroept zich op de volgende tekst in de koopakte: ‘Koper verklaart verkoper nimmer te zullen aanspreken wegens non-conformiteit van het verkochte op welke grond dan ook, tenzij verkoper is tekort geschoten in zijn informatieplicht.’

De gemeente Amsterdam heeft het streven het stadsdeel Centrum op te waarderen. Die opwaardering ziet onder meer op verbetering van het winkelaanbod en vermindering van het aantal eenzijdig op toeristen gerichte etablissementen. A heeft een pand dat hij voornemens is te verhuren. Hij kan aan de opwaardering van de gemeente bijdragen door in zijn leegstaande pand een huurder te plaatsen, die het pand in overeenstemming met de gedachte van de gemeente exploiteert. In ruil hiervoor ontvangt hij een vergoeding van de gemeente.

A zet biomassabrandstoffen in West-Europa af. B is onderdeel van de Eneco-groep en koopt biomassa in. Op 4 april 2012 sluiten A en B een ‘Biomassa Inkoopcontract’. Voor de nakoming van de verplichtingen die voor A uit het contract voortvloeien, stellen twee gelieerde vennootschappen zich als Credit Support Providers borg, elk voor een bedrag van € 250.000. Naast de garantiestelling kopen de Credit Support Providers voor B de biomassa in op de Nederlandse markt.

A verzorgt optredens van sprekers voor opdrachtgevers. De rol van A is die van tussenpersoon: zij regelt de boekingen van sprekers door het sluiten van overeenkomsten tussen de opdrachtgever en A enerzijds en tussen A en de spreker anderzijds. B is een business/netwerkclub en organiseert een aantal keren per jaar een evenement, waarvoor zij een bepaald thema kiest en een spreker uitnodigt. B is een van de opdrachtgevers van A en heeft regelmatig A ingeschakeld om sprekers op haar evenementen te laten optreden.

Biomethanolfabrikant X wil zijn fabriek ombouwen en schakelt daartoe V in, die gespecialiseerd is in het leggen van pijpleidingen en het bouwen van staalconstructies. In de overeenkomst van opdracht staat dat V voor een vast bedrag een aantal hogedrukleidingen zal aanleggen.

A, kunstenaar van Amerikaanse komaf, is de maker van het beeld Charging Bull. Hij treedt in november 2011 in onderhandeling met B over een exploitatie- en licentieovereenkomst ten aanzien van het beeld. De exploitatie zal bestaan uit het vervaardigen van merchandise en de verkoop in winkels om en nabij de plaats waar het beeld zal worden geplaatst.

Groenten- en fruithandelaar The Greenery huurt sinds 2005 uitzendkrachten in bij B. Op 8 juli 2009 sluiten partijen een overeenkomst ten aanzien van de inleen van flexibele arbeid. In die overeenkomst is opgenomen dat voor The Greenery de beschikbaarheid van kwalitatief goede flexibele arbeidskrachten van groot belang is. Daarnaast is opgenomen dat moet worden voldaan aan alle toepasselijke wet- en regelgeving, waaronder certificering van NEN 4100-1. De overeenkomst kan eenzijdig door een van de partijen worden opgezegd op 30 november van het betreffende jaar. Over een door The Greenery bepaald aantal af te nemen krachten wordt niets bepaald.

M is getrouwd met V en bestuurder en aandeelhouder van vennootschap X. X is eigenaar van twee percelen grond met daarop drie bedrijfspanden. In 1999 verstrekt de Rabobank een zakelijke lening aan X, met een hypotheekrecht op de bedrijfspanden. In 2005 verstrekt de Rabobank een privélening aan M van € 150.000 en verkrijgt daarvoor een hypotheekrecht op de echtelijke woning van M en V. Op 4 januari 2007 verstrekt Rabobank een herfinanciering van € 360.000 aan (hoofdelijk) M en X. De reeds bestaande hypotheekrechten strekken tevens tot zekerheid voor de herfinanciering.

A sluit op 16 februari 2007 met Delta Lloyd een opstal- en inboedelverzekering ingaande op 1 november 2007. Op deze verzekering zijn de polisvoorwaarden van toepassing, waarin een mededelingsplicht (artikel 1.12) is opgenomen. A beantwoordt de vraag of hij een strafrechtelijk verleden heeft ontkennend. In het tweede kwartaal van 2007 is een hennepkwekerij aanwezig in een door A verhuurd gedeelte van zijn woning. A wordt hiervoor op 19 juni 2007 in verzekering gesteld en op 6 februari 2008 door de politierechter veroordeeld wegens schending van de Opiumwet. A brengt Delta Lloyd hiervan niet op de hoogte. Op 19 februari 2013 woedt er een brand in het huis van A, waarbij zijn inboedel ernstige schade lijdt. Uit onderzoek blijkt dat de brand opzettelijk is gesticht. A doet een beroep op zijn inboedelpolis en verzoekt Delta Lloyd om uitkering. Delta Lloyd weigert dekking te verlenen omdat A zijn mededelingsplicht heeft geschonden; de omstandigheden omtrent zijn strafrechtelijk verleden waren immers gewijzigd. A is het hiermee oneens en voert aan dat artikel 1.12 van de polisvoorwaarde een vervalbeding is, dat op grond van artikel 6:237 sub h BW onredelijk bezwarend is.

C is curator in het faillissement van vennootschap A. Stuwadoorsbedrijf B houdt zich bezig met het laden en lossen van goederen van schepen en met opslag daarvan op haar terrein. Wanneer A failliet gaat, ligt er 6.000 ton zout van A in een loods op het terrein van B. B heeft de opdracht tot opslag bevestigd en verwezen naar haar algemene voorwaarden. Partijen twisten over de vraag of B vuistpandhouder van het zout is en of zij daardoor gerechtigd is tot de verkoopopbrengst.

Partijen hebben een geschil over de koop van een boot. Vanaf de koop van de boot heeft eiser geconstateerd dat de boot scheef hing en zwaar en moeilijk stuurde bij topsnelheid. Na het uitbrengen van drie deskundigenrapporten bleek het gebrek uiteindelijk simpel te herstellen. Daarvoor was zes jaar procederen nodig. Onder die omstandigheden acht de rechtbank het redelijk om gedaagde in de proceskosten te veroordelen ook al wordt de vordering afgewezen.

K koopt in 2004 een motorjacht voor € 415.000 van botenbouwer V. Op 1 mei 2005 wordt het schip aan K geleverd. In het najaar van 2013 laat K, in verband met een voorgenomen verkoop, het schip een onderhoudsbeurt ondergaan. Daarbij komt aan het licht dat de beide watertanks van het schip zijn doorgeroest en lekken. K doet hierop navraag bij verschillende watertankbouwers, waaruit blijkt dat deze tanks minstens 20 jaar mee zouden moeten gaan. K meldt zich met de schade bij V, maar die geeft aan dat K de schade op zijn verzekering moet claimen aangezien drinkwater de corrosie veroorzaakt kan hebben. Uit een deskundigenrapport in opdracht van K van november 2013 blijkt dat de corrosie en de lekkage zijn ontstaan doordat V de lasverbindingen van de tanks niet correct heeft aangebracht. De schade wordt begroot op € 16.214. K overhandigt het deskundigenrapport aan V en vraagt hem om reactie. V laat daarop niets van zich horen. K laat, nadat hij V meerdere malen gelegenheid heeft geboden de schade te herstellen, uiteindelijk de reparatie een derde uitvoeren en verkoopt in april 2014 het schip. K eist schadevergoeding van V op grond van non-conformiteit. V stelt dat K negen jaar na de aankoop geen beroep meer kan doen op non-conformiteit, omdat hij geen enkele vorm van garantie heeft gegeven. Ook stelt V dat hij, nu het schip inmiddels is verkocht, geen mogelijkheid heeft gekregen zelf een deskundige in te schaken ter bepaling van de schadeoorzaak en dat hij daarvan de nadelige gevolgen niet hoeft te dragen. Voorts stelt V dat hij de watertanks – van dezelfde soort en kwaliteit – zelf voor een lager bedrag zou kunnen herstellen.

A wil met een vriend een rondreis door Mongolië maken in hun klassieke auto’s. De auto’s met reserveonderdelen moeten daarvoor per container naar Mongolië getransporteerd worden. A vraagt B dit te regelen. B vervoert de goederen niet zelf, daarvoor wordt expediteur C ingeschakeld, die naar eigen zeggen gespecialiseerd is in containertransport naar onder meer China en Mongolië en in de afhandeling van alle douaneformaliteiten. C neemt contact op met zijn agent ter plaatse en het Mongoolse consul, en meldt aan B dat bij de container een paklijst aanwezig moet zijn.

Het IMAX-theater in Rotterdam is een hoog oprijzend gebouw en bevindt zich in de nabijheid van tramlijnen en een metrostation, die eigendom zijn van vervoersbedrijf RET. De eigenaar van het theater, Verogo, is voornemens het pand te slopen en stelt daartoe een sloopveiligheidsplan op. Daarin wordt onder meer voorzien in het aanbrengen van beschermende voorzieningen voor het metrostation en de openbare weg. Ter voorkoming van schade aan de omgeving wordt naast het theater een afscheiding in de vorm van een containerwand geplaatst.

In de gemeente Amsterdam worden op zeven eilanden 2.000 woningen gebouwd. Een gedeelte daarvan komt door zelfbouw tot stand. X schrijft zich in voor het project en krijgt op 15 juni 2006 een zelfbouwkavel aangeboden. In de aanbieding is opgenomen dat indien de erfpachter de deadlines niet haalt, hij een boete door de gemeente krijgt opgelegd van € 10.000 per kalendermaand. X gaat akkoord. Op 1 mei 2007 wordt de kavel aan X economisch geleverd. X heeft tot 5 april 2008 de gelegenheid een bouwvergunning aan te vragen en dient de bouw vóór 1 mei 2009 te hebben voltooid. Op 4 april 2008 dient X zijn vergunningaanvraag in. Omdat de bouwaanvraag volgens de gemeente afwijkt van het geldende bestemmingsplan, moet een vrijstellingsprocedure doorlopen worden. Op 14 november 2008 wordt die procedure afgerond en de gevraagde bouwvergunning aan X verleend. X begint hierop, na nog meer vertraging wegens gedoe met de aannemer en de financieringsaanvraag, met bouwen. In september 2010 is de buitenkant van de woning voltooid.

A verleent sinds 2001 aan B kortlopende licenties voor het gebruik van computersoftware. Op 1 oktober 2011 verleent A aan B een nieuwe licentie voor het gebruik van software voor een periode van drie jaar. In artikel 3 van de overeenkomst is het zogenaamde Total Service-concept weergegeven, dat inhoudt dat in geval er fouten in de programmatuur optreden, A deze na melding door B zal herstellen. Hierbij is expliciet bepaald dat A niet garandeert dat de software zonder onderbreking of fouten zal werken, of dat alle fouten verbeterd zullen worden. Tussentijdse opzeggingsmogelijkheden worden door partijen niet overeengekomen. B is ontevreden over de programmatuur en zegt de overeenkomst met A bij brief van 18 april 2013 op. Zij beroept zich op onvoorziene omstandigheden en zwaarwegende omstandigheden. A gaat niet akkoord.

Op 1 juni 2003 sluiten Nutricia en onderneming X een exportdienstverleningsovereenkomst met een looptijd van 36 maanden met elkaar. De werkzaamheden die bij die overeenkomst worden overeengekomen, worden door A uitgevoerd. TNT Post neemt in 2007 X over, maar nog altijd blijft A feitelijk uitvoerder van het werk. In 2009 besluit TNT de werkzaamheden voor Nutricia af te stoten, waarop A en Nutricia in overleg treden over voortzetting van de werkzaamheden. Vanaf medio 2009 voert A zelfstandig de werkzaamheden voor Nutricia uit op basis van een op 3 augustus 2009 uitgebrachte (en later geaccepteerde) offerte. In die offerte staat vermeld: ‘de looptijd van dit contract is van 1 juni 2009 tot 31 december 2009’. Over de wijze waarop en de termijn waarbinnen opzegging van de overeenkomst dient plaats te vinden, wordt niets bepaald. Nutricia is de enige opdrachtgever van A en na afloop van de overeenkomst werken partijen onder dezelfde condities verder. Eind 2011 corresponderen partijen over een door A doorgevoerde tariefverhoging, maar bereiken hierover geen overeenstemming. Op 19 december 2011 geeft Nutricia aan dat zij de diensten van A alleen nog wenst af te nemen tegen het oude tarief. A weigert. Na 31 december 2011 geeft Nutricia nog altijd opdrachten aan A, waarvoor hij in januari 2012 zijn verhoogde tarief in rekening brengt. Bij brief van 9 februari 2012 geeft Nutricia aan per 20 februari 2012 geen gebruik meer wenst te maken van de diensten van A, vanwege de eenzijdig doorgevoerde tariefsverhoging. Nutricia geeft vanwege de opzegging aan bereid te zijn een vergoeding te betalen, maar A beroept zich met betrekking tot de indexeringsbepaling en de opzegtermijn op de overeenkomst tussen TNT en Nutricia. Daarmee gaat Nutricia niet akkoord. A krabbelt enigszins terug door op 17 april 2012 aan te bieden zijn diensten alsnog tegen het oude tarief te willen uitvoeren, maar Nutricia is niet meer geïnteresseerd. A vordert schadevergoeding vanwege de wijze waarop de overeenkomst door Nutricia is opgezegd. Nutricia had de overeenkomst per aangetekende brief per 1 januari 2012 moeten opzeggen, waarbij A zich beroept op de overeenkomst tussen TNT en Nutricia. Ook stelt A dat de opzegging in strijd met de redelijkheid en billijkheid is. Nutricia betwist dat er sprake is van contractsovername en stelt verder dat A, door zijn eenzijdige tariefsverhoging, de overeenkomst zelf heeft opgezegd.

A verkoopt zijn grond aan B en neemt daarbij een meerwaarderegeling op. Deze regeling houdt in dat indien B het stuk grond doorverkoopt, hij een deel van de winst daarvan aan A dient te betalen. Op 28 februari 2000 verkoopt B het stuk grond aan de gemeente Groningen. B koopt een nieuw bedrijf, gedeeltelijk betaald met de winst van de verkoop en gedeeltelijk gefinancierd via de Friesland Bank. Voor die financiering verleent B een recht van eerste hypotheek ad € 1 miljoen aan de bank. A en B procederen over de vernietiging van de meerwaarderegeling en sluiten uiteindelijk op 25 maart 2013, ter beslechting van dit geschil, een vaststellingsovereenkomst. Daarin is opgenomen dat B binnen drie weken een hypotheekrecht zal vestigen ten behoeve van A, met inschrijving voor een bedrag van maximaal € 1,3 miljoen en dat B aan A voor 1 oktober 2013 € 500.000 betaalt. In artikel 4 van de regeling is een ontbindende voorwaarde opgenomen die in werking treedt indien het niet mogelijk blijkt om de regeling te financieren, uitgaande van de voorzetting van het melkveebedrijf van B. Ter nakoming van deze verplichtingen zoekt B financiering, omdat hij vanwege de aankoop van een melkveebedrijf onvoldoende middelen heeft. A is hiervan op de hoogte. Bij akte van 6 mei 2013 verleent B aan A een recht van tweede hypotheek op zijn bedrijfspand. In de hypotheekakte is bepaald dat B de hypothecaire schuld bij de Friesland Bank niet zal verhogen zonder toestemming van A. B moet voor nakoming van het tweede onderdeel van de vaststellingsovereenkomst financiering vinden en hij komt uit bij (opnieuw) de Friesland Bank. De bank stelt voor om, met het oog op het eerste hypotheekrecht en stap 2 van de overeenkomst, een nieuwe eerste hypotheek ter waarde van € 1,9 miljoen af te sluiten. De financiering loopt vertraging op doordat de bank aanvullend inzicht wil in de bedrijfsgegevens en eist een bedrijfsplan van B.

B sluit in 1979 bij ASR een levensverzekering met lijfrenteclausule af, voor een looptijd van dertig jaar. B is op die verzekering als eerste begunstigde aangewezen. In 2002 wil hij een gedeelte van de verzekering verpanden aan zijn neef, tot zekerheid van een door de neef aan B verstrekte geldlening. De assurantieadviseur van B echter geeft aan dat verpanding niet is toegestaan. B verzoekt ASR bij brief van 11 juni 2003 zijn neef als ‘aanvaarde begunstigde’ aan te tekenen op de levensverzekering. Verdere precisering van het verzoek ontbreekt en ASR vat dit verzoek, in de wetenschap dat B zekerheid aan zijn neef wil verschaffen, op als dat de neef als eerste begunstigde op de levensverzekering aangetekend moet worden. Op 3 augustus 2009 schrijft B aan ASR: ‘Per 15 juli 2009 is de lopende levensverzekering vrijgekomen. Een groot gedeelte (€ 111.000 en € 121.000) is verpand aan mijn neef. Er blijft dan altijd nog over een bedrag van € 34.000. Over dit bedrag of een gedeelte daarvan willen wij graag beschikken.’ Kort hierna verzoekt de neef als eerste begunstigde de afkoopwaarde van de levensverzekering (€ 255.626). ASR betaalt aan de neef. B stelt dat ASR niet bevrijdend heeft betaald door aan zijn neef uit te keren. B beroept zich hierbij op het wijzigingsblad van 4 juli 2003, waarop hij als eerste begunstigde en zijn neef als tweede begunstigde staat vermeld.

Het door A, die een eetcafé exploiteert, gehuurde pand is door brand aangetast. Verzekeraar V weigert de schade uit te keren onder de door A afgesloten bedrijfsschadeverzekering. V meent dat A betrokken was bij de brandstichting en opzettelijk onware en onvolledige mededelingen heeft gedaan over het feit dat het pand al langer dan twee maanden buiten gebruik was, zonder dat V daarvan op de hoogte was. A wordt schending van de mededelingsplicht bij het aangaan van de verzekeringsovereenkomst verweten. A vordert betaling van de schade door V. De rechtbank acht het beroep van V op verzwijging gegrond en wijst de vordering van A af. A gaat in hoger beroep.

Advocaten en rechters weten veel, maar niet alles. Bij hiaten in de kennis komen deskundigen in beeld. De uitkomst van een deskundigenrapport kan bepalend zijn in een procedure of onderhandeling. Op wie vertrouwt de rechter bij het maken van zijn/haar oordeel? En wat kunnen advocaten volgens deskundigen nog leren? Vijf portretten: van rekenmeester tot rentmeester.

Een notarisklerk heeft een koopovereenkomst opgesteld waarbij V een appartementsrecht in verschillende delen heeft verkocht aan K. Ten tijde van het sluiten van de overeenkomst op 13 november 2008 was dit appartement nog niet ondergesplitst in verschillende delen. Omdat door een eerdere verbouwing de uiterlijke grenzen van het appartementsrecht waren gewijzigd, moest tevens de splitsingsakte worden gewijzigd. Hiervoor was de medewerking vereist van de andere appartementseigenaars. Door onenigheid heeft de Vereniging van Eigenaars pas in mei 2009 besloten om medewerking te verlenen aan de wijziging van de splitsingsakte. Het gevolg hiervan is dat V een boete is verschuldigd aan K omdat niet op de afgesproken dag aan K is geleverd. Voor het hof is in geschil of het notariskantoor (N) de schade van V moet vergoeden. V stelt onder meer dat de notarisklerk V te laat heeft geïnformeerd over de noodzaak van aanpassing van de splitsingsakte en -tekening omdat de verbouwing nog niet in de splitsing was betrokken en derhalve de medewerking van de andere appartementseigenaars was vereist. Als V vóór het sluiten van de koopovereenkomst hiervan op de hoogte zou zijn gesteld, was een andere leveringsdatum overeengekomen.

X is door de rechtbank veroordeeld om een bedrag aan een schuldeiser S te betalen. Dit vonnis is uitvoerbaar bij voorraad verklaard. Hoewel X hoger beroep heeft ingesteld, heeft S beslag gelegd op een onroerende zaak van X en deze via een executieveiling verkocht aan Y. Nadat het proces-verbaal van toewijzing is ingeschreven in de openbare registers, is voormeld vonnis in hoger beroep echter onherroepelijk vernietigd. Aan de rechtbank de vraag wie eigenaar van de onroerende zaak is: X of Y?

X en Y zijn ieder voor de helft eigenaar van een verhuurd pand. X wil zijn onverdeeld aandeel vervreemden aan een derde. Volgens X heeft hij hiervoor geen medewerking van Y nodig op grond van de hoofdregel van artikel 3:175 lid 1 BW. In kort geding oordeelt de voorzieningenrechter evenwel dat tussen X en Y sprake is van een maatschap, zodat X niet zonder medewerking van Y zijn aandeel in het pand kan overdragen.

In dit artikel staat het arrest van de Hoge Raad over borgtocht en oneigenlijke dwaling centraal. In het arrest speelde de vraag, of op de curator die schuldeiser was, jegens de borg een zorgplicht rust om de borg te wijzen op de risico’s die aan het aangaan van een borgtocht zijn verbonden. De Hoge Raad oordeelt van niet. Het arrest wordt in dit artikel tegen de achtergrond van de wettelijke regeling over borgtocht en het leerstuk van de oneigenlijke dwaling geplaatst.

Dat de klachtplicht zich al enige jaren in een toenemende belangstelling mag verheugen, is al lang geen raadsel meer. Stelde Valk in NTBR 2014/2 of de arresten van 8 februari 2013 één (voorlopig) eindpunt vormen, of slechts een tussenstation van een nog veel langere reis. Dit arrest vormt een nieuw tussenstation die met name ook de vraag naar de stelplicht bij de klachtplicht opwerpt.

Het is een veel voorkomend misverstand dat voor een succesvol beroep op een opschortingsbevoegdheid een tekortkoming of zelfs ingebrekestelling en verzuim van de wederpartij zouden zijn vereist. Het enkele feit van niet-nakoming is echter voldoende voor opschorting. Juist als voor het intreden van een tekortkoming verzuim (en daarmee meestal een ingebrekestelling) is vereist, is het onderscheid tussen een enkele niet-nakoming en een tekortkoming van belang voor de vraag of mag worden opgeschort. Dat laat onverlet dat indien sprake is van verzuim, er a fortiori door de wederpartij mag worden opgeschort. Uit HR 17 januari 2014, ECLI:NL:HR:2014:95 (Kenter/Slierings) volgt dat de Hoge Raad belang hecht aan de mogelijkheid van een opdrachtgever een opvolgende factuur niet (of niet geheel) te betalen als een deel van de reeds uitgevoerde werkzaamheden niet correct is uitgevoerd.