Aflevering 6

Al decennialang klinkt de roep om defiscalisering van alimentatie: er wordt een streep gehaald door de aftrekpost bij de betaler van de alimentatie en de alimentatie wordt niet meer belast bij de ontvanger daarvan. Of, juridisch meer accuraat uitgedrukt, de alimentatieplichtige verliest voor de inkomstenbelasting zijn recht op aftrek van de betaalde alimentatie als persoonsgebonden aftrek en bij de alimentatiegerechtigde wordt de alimentatie niet langer als een familierechtelijke periodieke uitkering belast. Deze bijdrage zet de voor- en nadelen van defiscalisering op een rij.

Het ministerie van Veiligheid en Justitie huldigt het standpunt dat verzoeken om kwijtschelding of vermindering van een schadevergoedingsmaatregel niet in behandeling kunnen worden genomen omdat het Wetboek van Strafvordering dat zou beletten. Ook in de literatuur wordt dit standpunt gehuldigd. Deze opvatting heeft ertoe geleid dat de voorzieningenrechter te hulp moest schieten om een einde te maken aan een onbillijke tenuitvoerlegging. Het standpunt van het ministerie is niet in overeenstemming met wat de makers van de Gratiewet voor ogen stond en is tevens in strijd met de wetshistorie van de schadevergoedingsmaatregel zelf. Hoe is dit verschil van inzicht ontstaan? En is het departementale standpunt houdbaar? Deze vragen zullen hierna worden beantwoord. Daarbij dient de wetgeschiedenis als leidraad.

Enige tijd geleden verscheen van de hand van mrs. Van der Bel, Van Hoorn en Pieters alweer de derde druk van het boek Informatie en opsporing. Handboek informatievergaring, -verwerking en -verstrekking ten behoeve van de opsporingspraktijk. Zoals de titel al doet vermoeden, wordt in deze uitgave ingegaan op de wijze waarop allerlei vormen van strafrechtelijke relevante informatie worden verzameld en intern worden ‘gewogen’ door politie en openbaar ministerie (OM). Verder wordt ingegaan op de manier waarop dat soort informatie een rol speelt in strafrechtelijke procedures.

In de rubriek ‘Personalia’ worden de Koninklijke Besluiten van de benoemingen en ontslagen van de leden van de zittende en staande magistratuur gepubliceerd. De redactie heeft ervoor gekozen de KB’s van de plaatsvervangers en gerechtsauditeurs niet in deze rubriek op te nemen.

De roep om aandacht voor kwaliteit in de rechtspraak zwelt aan. Het visitatierapport 2014 gaat er grotendeels over, evenals het recent verschenen NJV pre-advies Grip op kwaliteit van raadsheer Ruth de Bock. In beide stukken komt de permanente educatie (PE) aan bod. Dat is een van de kwaliteitsnormen die de Rechtspraak hanteert en waarover jaarlijks wordt gerapporteerd in het jaarverslag. In 2011 heb ik in een artikel geschreven over de PE-norm en dan met name over de vraag of de norm wordt gehaald en hoe die norm wordt ingevuld. Recentelijk is het jaarverslag 2014 verschenen. Hoog tijd om de balans op te maken ten aanzien van de PE-norm. En wat zegt dit over onze aandacht voor kwaliteit?

In deze rubriek krijgt de auteur van een proefschrift de gelegenheid om uiteen te zetten welk belang het proefschrift heeft voor de rechtspraak (en waarom rechters het proefschrift moeten lezen!). Dit keer is dr. mr. B. de Wilde die op 13 april 2015 promoveerde op het proefschrift Stille getuigen. Het recht belastende getuigen in strafzaken te ondervragen (artikel 6 lid 3 sub d EVRM).

Het zal u vast en zeker niet zijn ontgaan: dit jaar bestaat de mogelijkheid van beroep in cassatie in belastingzaken honderd jaar! Vanaf 1 mei 1915 werden belastingzaken behandeld door de Civiele Kamer van de Hoge Raad (de Strafkamer kwam niet in aanmerking omdat belastingaanslagen geen straffen waren) en vanaf 1 september 1919 door de nieuw opgerichte Belastingkamer van de Hoge Raad. Niessen schrijft dat het eerste arrest dateert van 11 november 1915, dat in de daarop volgende jaren het aantal arresten snel toenam (27 in 1916, 59 in 1917 en 128 in 1918) en dat sinds 1915 de Hoge Raad in belastingzaken ongeveer 55.000 arresten heeft gewezen (Nederlands Tijdschrift voor Fiscaal Recht 29 januari 2015).